wetenswaardig allerlei bijdragen tot algemeene ... - Etymologiebank

125
en toen hij de verschrikte jonkvrouw achternazette, werd zij op
haar dringende bede door de nimïen der rivier, die de vluchtende
tegenhield, in een oeverriet veranderd.
De wind, die door het riet blies, bracht klagende tonen voort,
en Pan wist weldra deze tonen na te bootsen, doordat hij zeven
rietjes, het volgende steeds kleiner dan het voorgaande, bij elkander
voegde en zoo de Pansfluit, herders]luit oï schalmei uitvond.
Toen de Titanen (reuzen) eens den hemel wilden bestormen,
om Jupiter (Zeus) te onttronen, liet' Pan plotseling een vreeselijk
monster verschijnen, die de overmoedige reuzen als door schrik
verlamde, zoodat Jupiter gemakkelijk overwinnaar bleeï. Ook
bij andere gelegenheden liet hij zulke ijselijke, doordringende
geluiden hooren, dat iemands haren te berge rezen en de
vijandelijke legerscharen het hazenpad kozen. Zoo kwam men er
toe, eiken plotselingen, hevigen schrik een paniek te noemen.
Parabel (Gr. parabole — naast-elkander-stelling), noemt men in
onze taal een gelijkenis: zij stelt een zedelijke oï goddelijke
waarheid aanschouwelijk voor door een beeld, aan het menschelijk
leven ontleend (de letterlijke en de ïig. beteekenis worden
dus naast elkander gesteld ter vergelijking). Vooral in het Oosten
was en is nog de parabel zeer geliefd; in het O. eh N. Testament
komen veelvuldig parabelen voor, bijv. Nathans boetpredikatie
tot David en de gelijkenissen van Jezus. Ook de parabelen van
den Duitschen dichter Krummacher zijn bekend.
Parnas(sus), een groot gebergte (meer een bergklomp) in het oude
Grieksche landschap Phocis. Äan den voet was het orakel van
Delphi (zie Orakel). Het gebergte was aan Apollo (den god der
dichtkunst) en de Muzen (z. d. w.) gewijd; vandaar dat „den
Parnas bestijgen" beteekent: gaan dichten.
Passiespelen (Lat. passio — lijden). Aldus noemt men de tooneelmatige
(gedramatiseerde) voorstellingen van het lijden van
Jezus, reeds in de 12e eeuw bekend. De beroemdste worden thans
om de 10 jaar gegeven in Oberammergau (Beieren) door de bewoners
van dit dorpje.