wetenswaardig allerlei bijdragen tot algemeene ... - Etymologiebank

138
Een Pyrrhus-overwinning, d. i. een overwinning ten koste van zooveel
verliezen of opofferingen, dat zij eerder een nederlaag gelijkt.
Pyrrhus, koning van Epirus (Griekenland) kwam in 280 v. C. de
stad Tarente te hulp, daar zij in oorlog met Rome was. In 279 tastte
hij de Romeinen bij Äsculum aan en behaalde hier wel de overwinning,
maar ten koste van zooveel manschappen, dat hij uitriep :
„Nog één zoo'n overwinning en ik ben verloren." Hij werd bij de
inneming van Ärgos (272 v. C.) gedood, en wel door een oude
vrouw, die hem van het dak, waarop zij stond, een pan op het
hoofd wierp.
Q.
Quarantaine (Fransch, van quarante = veertig). In het laatst der 14 e
eeuw heerschten in Europa op verschrikkelijke wijze de pest en de
„zwarte dood." De bewoners van de stad Rhegium (Reggio) in
Beneden-Italië zochten zich tegen de besmetting te vrijwaren, door
alle reizigers hetzij over land, hetzij over zee, 40 dagen lang buiten
de stad onder nauwlettende bewaking (observatie) te stellen ; eerst
wanneer na dien tijd zich geen sporen van de gevreesde ziekte
vertoonden, werden de reizigers in die stad toegelaten. Dit voorbeeld
vond weldra navolging; vooral door de handelssteden werd
dit 40-daagsche onderzoek, quarantaine geheeten, toegepast op
schepen, die uit besmette streken kwamen (pest, cholera enz.) en
die op opzettelijk daartoe aangewezen plaatsen buiten de haven
moesten ankeren. De duur (van 40 dagen) is echter van lieverlede
ingekrompen, maar de naam quarantaine is gebleven. In ons land
was bijv. Tien Gemeten een quarantaineplaats.
Quirinaal. In Rome was vroeger een altaar gewijd aan den oud-
Romeinschen god Quirinus. Dit heiligdom was opgericht op een
der zeven heuvelen, waarop Rome gebouwd is ; deze heuvel droeg
daarnaar den naam van Quirinalis. In 1574 verrees er een paleis
op, dat voor de Pausen vaak tot zomerverblijf diende; o. a. stierî
hier Paus Pius VII (1823) en in 1870 werd er nog een conclave
(z. d. w.) gehouden. In laatstgenoemd jaar werd het echter door
de Italiaansche regeering in bezit genomen en tot paleis des