wetenswaardig allerlei bijdragen tot algemeene ... - Etymologiebank

126
Pegasus heet in de Grieksche mythologie het gevleugelde paard, dat
uit het bloed van Medusa (z. d. w.) was ontstaan en terstond
naar den hemel gevlogen was, waar het voor Zeus den bliksem
en den donder draagt. Door zijn hoefslag op den Helicon (z. d.
w.) was de hippocrene (— paarde- of hengstebron) ontstaan,
wier water de gave der poëzie verleende. Vandaar dat later Pegasus
als het dichterpaard is vereerd, en „den Pegasus bestijgen"
beteeken de: gaan dichten.
Pelikaan. Men geloofde vroeger, dat de pelikaan zijn jongen met zijn
eigen bloed voedde; hij bewaart in zijn bloedrooden krop (vandaar
ook : kropgans) de gevangen visch voor zijn jongen. Wil hij
ze voederen, dan drukt hij den krop tegen de borst en brengt zoo
het voedsel naar den snavel. Daardoor lijkt het op eenigen afstand
werkelijk, of hij zijn jongen met zijn bloed voedt. Hierdoor is de
pelikaan het zinnebeeld der hoogste liefde geworden, en is het
duidelijk, waarom reeds in oude Christelijke gezangen Jezus, die
Zijn bloed voor zondaren gegeven heeft, bij een pelikaan wordt
vergeleken. In een der R.-Kath. gebeden komt o. a. voor: „Pie
Pellicane, Jesu Domine", d. i. „Teedere pelikaan, Heere Jezus !",
en het kerkzegel der Herv. Gemeente van Äppingedam vertoont
een pelikaan met het bijschrift: „Jesus Christus, Pellicanus
Noster (— ons)." Ook in sommige kerken is daarom deze vogel
afgebeeld.
Perkament (Gr. pergamenê). Aldus heet de bereide huid van verschillende
dieren, om er op te schrijven. De naam is afgeleid van
de stad Pergamon, waar het in de 2e eeuw v. C. zou zijn
uitgevonden, toen de koning van Egypte den uitvoer van papyrus
naar Pergamon had verboden. (Evenwel was het perkament al
vroeger in gebruik ; mogelijk is het in Pergamon verbeterd en het
eerst tot schrijven geschikt gemaakt.) Het meest komen de huiden
van schapen, geiten en kalveren in aanmerking. Na de uitvinding
van het papier (als gevolg van de boekdrukkunst) nam de bereiding
van perkament belangrijk af, vooral toen de boekbinders
meer en meer leder gingen gebruiken. De trommelvellen vervaar-