wetenswaardig allerlei bijdragen tot algemeene ... - Etymologiebank

76
caat van „Heilige" (Hermandad). Omstreeks 1550 was de Hermandad
afgedaald tot een soort van bereden politie, die de veiligheid
op de landwegen handhaafde.
Hexameter (spr.: Heksameter; naar 't Gr.: heks — zes en metron -.=
maat; dus: zesmaat). Dit is de beroemde vers-maat, waarin o. a.
Homerus zijn Ilias en Odysseus dichtte. De eerste vier voeten
zijn dactylen (z. d. w., bijv. wandelen), die echter ook door
spondaeën ( , bijv. wedstrijd) kunnen vervangen worden ; de
vijfde voet is een dactylus en de zesde of laatste voet een sportdaeus.
Ook bij de Romeinsche dichters komt de hexameter veel
voor.
Deze statige vers-maat werd in de 18 e eeuw ook in Duitschland
ingevoerd (bijv. in Klopstocks Messiade, en Voss' vertalingen
van Homerus), doch de Qermaansche talen leenen er zich niet
goed voor, daar een eigenlijke spondaeus daarin niet voorkomt;
immers in het bovenaangehaalde woord wedstrijd heeft wed toch
nog meer klemtoon dan strijd. Vaak wordt dan ook de vereischte
spondaeus door een trochaeus ( —, bijv. wedden) vervangen;
aldus:
In onze taal gebruikte Vosmaer den Hexameter ter vertaling van
Homerus, en in zijn „Londineas", bijv.:
Als het gebladert des wouds zoo zijn de geslachten der menschen ;
't Eene gebladerte schudden de winden ter aard, maar met nieuw loof
Prijkt weer het bottende hout, als de tijd van de lente terugkomt; —
Zoo ook der menschen geslacht: 't eene wast, en 't andere sterft weg.
Heksenbezems. Op berken en andere boomen ziet men soms opeengedrongen
takjes, die veel op bezems gelijken. Zij ontstaan door
ziekelijke aandoeningen van het hout. Het volk meende, dat zij
door het inslaan van den bliksem ontstonden, en het huis, waarin
men ze verbrandde, werd zekerlijk door het hemelvuur getroffen.
(De heksen reden op bezems door de lucht ; bij voorkeur — dacht
het volk — op zulke bezems.)
Hernhutters. Zie Moravische Broeders.