Wat noemen we verbrede landbouw - LEI

seert. Op basis van de uniformiteit aan opbrengsten 1 worden deze bedrijven als
gespecialiseerde of nietgespecialiseerde getypeerd. Gespecialiseerde bedrijven
kunnen bijvoorbeeld melkveebedrijven, akkerbouwbedrijven, glastuinbouwbedrij
ven of varkensbedrijven zijn. Nietgespecialiseerde bedrijven zijn vaak bedrijven
met meerdere combinaties.
Het heersende beeld van de agrarische sector is dat van een sector die
overwegend bestaat uit gespecialiseerde agrarische bedrijven. Het komt echter
in toenemende mate voor dat de inkomensstroom vanuit het agrarische bedrijf
ook uit andere bronnen komt doordat een 'verbredingsactiviteit' wordt aange
gaan (Silvis en De Bont (red.), 2005). Naarmate meer bedrijven een verbre
dingsactiviteit aangaan en de relevantie van verbreding voor het inkomen
toeneemt, blijft de functie van het agrarische bedrijf niet langer beperkt tot het
agrarische kader. Het bedrijf vervlecht dan de agrarische functie met andere
(nietagrarische) functies. Hierdoor kan niet alleen het beeld over het agrarische
bedrijf veranderen, maar ook het beeld over de maatschappelijke functie en po
sitie van agrarische bedrijven.
Vooralsnog is er geen onderzoeksstructuur beschikbaar waarmee uitspraken
kunnen worden gedaan over het actuele beeld van de bedrijfseconomische posi
tie en ontwikkeling van verbreding op het agrarische bedrijf. Om hier uitspraken
over te kunnen doen moeten de volgende vragen beantwoord worden:
1. wat is de definitie van verbreding op een agrarisch bedrijf, ofwel welke acti
viteiten worden onder verbreding verstaan? 2
2. wat is de actuele situatie en de ontwikkeling in de verhouding tussen het in
komen uit de primaire landbouwactiviteit en het inkomen uit verbreding?
3. welke vormen van verbreding zijn verantwoordelijk voor bovengenoemde ont
wikkeling en op welke bedrijven vindt deze plaats?
Verbreding is in ontwikkeling op agrarische bedrijven, en kan zich mogelijk
verder ontwikkelen tot een peiler onder het inkomen van het gezin op het agra
rische bedrijf. Voor een beeldvorming hierover zal periodiek een antwoord moe
ten worden gegeven op vragen 2 en 3, bij een gelijkblijvende definitie van
verbreding. Een monitor is de aangewezen methode om op een gestructureerde
manier deze informatie te verzamelen, te vergelijken, te analyseren en te pre
1 Op gespecialiseerde bedrijven komt minimaal twee derde van de bedrijfsopbrengsten uit de hoofd
tak.
2 In dit onderzoek wordt dus niet gekeken naar de effecten van verbrede landbouw op de plattelands
economie.
21