Wat noemen we verbrede landbouw - LEI

voor een robuuste analyse van indirecte effecten in de gaten te houden en ver
volgens op te nemen in de monitor.
In dit rapport zijn de volgende verbredingstakken op verzoek van de op
drachtgever nader onderzocht: zorglandbouw (zorg op agrarische bedrijven),
recreatie en toerisme, paardenhouderij, windenergie, streekproducten, kinder
opvang en educatie. Laatstgenoemde twee zijn toegevoegd omdat ze meege
nomen worden binnen het werkterrein van de in december 2007 opgerichte
Taskforce Multifunctionele landbouw.
Per tak is een korte beschrijving van de structuur en ontwikkeling van de
verbredingstak, de economische informatiebehoefte van een aantal doelgroe
pen, de beschikbaarheid van data, een mogelijke opzet van een economische
monitor, conclusies en aanbevelingen gegeven.
Zorglandbouw
De zorglandbouw zit de laatste 10 jaar in een stroomversnelling. Het aantal
zorgboerderijen stijgt snel, wat voornamelijk te maken heeft met de aansluiting
van de ontwikkelingen in zowel de landbouw als de zorgsector, de oprichting
van het Landelijk Steunpunt Landbouw en Zorg en de hervorming van het zorg
stelsel en de invoering van het Persoonsgebonden Budget (PGB) in 2003. Be
staande databronnen zijn de landbouwtelling en de zorgmonitor van het
Steunpunt. Voor het monitoren van de gegevens zal een nieuwe structuur moe
ten worden opgezet. Wel zal het een lastig traject zijn om de zorgtak en de
landbouwtak te scheiden wat betreft de investeringen en de arbeid. Het advies
is om een nieuwe zorgmonitor op te stellen met een economische insteek. Door
deze te verbinden met de Landbouwtelling kan een beter inzicht worden verkre
gen in de agrarische bedrijven met zorg.
Recreatie en toerisme
Bij recreatie en toerisme kan een onderscheid gemaakt worden tussen dagre
creatie en verblijfsrecreatie. Dit zorgt voor een grote diversiteit van activiteiten
die onder dit thema vallen. Daarnaast hebben toeristen tegenwoordig hogere
verwachtingen van de accommodatie, wat zorgt voor een verdieping van de re
creatietak. Bestaande databestanden waar informatie uit te halen is, zijn: de
Landbouwtelling (CBS), BedrijvenInformatienet (LEI), Kamer van Koophandel,
Bedrijfschap Horeca en Catering, adviseurs, accountantskantoren, SVR, VeKa
Bo, en de Vereniging van boerengolfeigenaren.
Het agrotoerisme hoort vanuit economisch oogpunt bij de belangrijkste ver
bredingsactiviteiten op landbouwbedrijven. Het is interessant om, in verband
9