Rapport Biesheuvel Over asbest in Goor, Hof van Twente - Sp

en landelijke pers is verschenen. Buiten beschouwing worden gelaten de
artikelen die bijvoorbeeld in andere regionale bladen zijn verschenen. Deze
publicaties waren vanuit Goor minder toegankelijk en droegen derhalve in
mindere mate bij aan de meningsvorming over asbest zoals die in Goor heeft
plaatsgevonden. Deze meningsvorming heeft de commissie in gesprekken
met bestuurders en ambtenaren nog nader onderzocht.
Daarnaast wordt in dit hoofdstuk kort aandacht geschonken aan de
ontwikkeling van het wettelijk kader rond het gebruik en de verwerking van
asbest en de internationale ontwikkelingen rond asbest.
Het hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal conclusies op basis waarvan
de casus Hogenkamp, die in hoofdstuk 3 wordt behandeld, mede is bezien.
2.2 De internationale kennisontwikkeling over asbest
Het dossier asbest wordt geopend in de jaren twintig van de twintigste eeuw.
Met name vanuit Engeland gingen in die tijd al waarschuwingen de wereld in
dat “stoflongen” een verdacht veel voorkomende kwaal was in de
asbestverwerkende bedrijven. Het onderzoek in Engeland leidde ertoe dat
asbestose in 1931 werd erkend als beroepsziekte door middel van de UK
Asbestos Industry Regulations. In Nederland heeft deze erkenning in 1949
plaatsgevonden. In een later stadium namelijk in 1966 werden ook
asbestgerelateerde longkanker en mesothelioom in de herziene Europese lijst
der Beroepsziekten als beroepsziekte vermeld. Belangrijk is, dat asbest
allereerst als een beroepsmatig gevaar werd gezien, hoewel in 1929 al
gewezen werd op de gevaren van een asbestblootstelling voor familieleden
van asbestwerkers. Die blootstellingroute liep via de asbestvervuilde kleding
van de werkers die thuis gewassen werd.
De overtuigende relatie tussen asbestblootstelling en mesothelioom stamt uit
1960 en is aangetoond door Wagner, een engelse patholoog die in Zuid-
Afrika werkte. In de zestiger jaren wordt ook duidelijk dat ook niet
beroepsmatige blootstellingsroutes verantwoordelijk zijn voor een verhoogde
mesothelioom incidentie. Het gaat hier wederom om huisgenoten van
asbestwerkers, maar ook omwonenden van asbestfabrieken. In een aantal
steden, waaronder Londen en Hamburg worden geografische kaarten
opgesteld met een verhoogde incidentie aan de benedenwindse zijde van
asbestfabrieken. De blootstellingroute loopt via de verspreiding van de
asbestverontreiniging uit fabriekspijpen. Ook in Nederland is veel onderzoek
gedaan naar asbest.
Tussen 1939-1962 was de medische en de chemische dienst van de
Arbeidsinspectie hét instituut van deze kennisontwikkeling. Eind zestiger jaren
is met name door het werk van prof. Zielhuis van het Coronel instituut van de
Universiteit van Amsterdam de kennis over het risico van mesothelioom bij
Onderzoekscommissie Asbest Hof van Twente, eindrapportage 13