Eindrapport Veldwerk/Denkwerk - Centrum Agrarische Geschiedenis

Deel 4: Analyse met het oog op de toekomst
1. SWOT-analyse
Sterktes van het agrarisch erfgoed in Vlaanderen
− Er is verrassend veel bewaard in bovendien heel verscheiden collecties. Deze
erfgoedrijkdom biedt mogelijkheden genoeg om te worden gevaloriseerd.
− Er bestaat een grote communicatiebereidheid bij de betrokkenen. De overdracht
van ‘hoe-het-is-geweest’ wordt als essentieel beschouwd. Het engagement van
vrijwilligers én professionele krachten gaat vaak veel verder dan een doordeweekse
werkhouding.
− Agrarisch erfgoed behoort tot het collectieve geheugen van onze hedendaagse
maatschappij. Iedereen heeft in een recenter of verder verleden een band met de
landbouw en de voedselvoorziening op het platteland.
− Er is een ruime technische kennis aanwezig bij de betrokkenen in het agarisch
erfgoedveld over de functionaliteit van werktuigen en machines. Dat laat in sommige
gevallen toe om demonstraties te geven die geïnteresseerden op een zeer manier de
werking ervan tonen.
Zwaktes van het agrarisch erfgoed in Vlaanderen
− Misschien is de technische kennis wel aanwezig, de historische kennis is dat veel
minder. Contextualisering van werktuigen en machines is een groot probleem.
− De beheerders ondervinden grote moeilijkheden in de conservering van het
agrarisch erfgoed. De aantasting door houtworm, roest, slijtage en verrotting van
voorwerpen die bovendien lange tijd ‘gediend’ hebben zijn hiervan de oorzaak.
− Plaatsgebrek is een noodkreet die overal opduikt. Dat wordt bovendien een alsmaar
groter wordend probleem aangezien de recentere werktuigen steeds groter in
omvang worden.
− Er is veel bewaard, maar ook zeer veel van hetzelfde. De focus ligt duidelijk op de
periode 1900-1960. De periode nadien is weinig bewaard omdat men in de eerste
plaats geïnteresseerd was in het verdere verleden, maar ook omdat nogal wat tuigen
nog in gebruik waren en zijn. Een uitzondering hierop vormen de tractoren die in een
groeiende hobbymarkt zeer gegeerd zijn door verzamelaars.
− Er bestaat een gebrek aan professionele omkadering. Zowel op collectieniveau als
op overkoepelend vlak is er geen coördinatie van het agrarisch erfgoedveld.
Nochtans is er absoluut nood aan een overkoepelend forum zoals het CAG dat ook
als dusdanig door de overheid is erkend en gesubsidieerd.
Kansen voor het agrarisch erfgoed in Vlaanderen
− Er bestaat veel goodwill in de sector om gebruik te maken van de mogelijkheden
van het agrarisch erfgoed. Daarom moet agrarisch erfgoed worden ingepast in
projecten die perfect in de lijn liggen van de externe dynamiek van
plattelandstoerisme en -economie. Dat sluit op zijn beurt weer aan bij de initiatieven
tot stimulering van het plattelandssamenleving door de Europese Unie.