ruimtelijke onderbouwing verl awl koegorsstraat te wing verlegging ...

3 Resultaten
3.1 Fysisch geografisch onderzoek
J. Brijker (ADC ArcheoProjecten), & P. Vos (Deltares)
De bodemopbouw is bestudeerd aan de hand van het doorlopende profiel en de profielen binnen
de testputten. Hiermee is ook de ruimtelijke variatie in de bodemopbouw in beeld gebracht. De
geologie en bodemopbouw van het plangebied wordt hieronder besproken aan de hand van
landschapsgenetisch model, waarbij de verschillende afzettingen en processen die door de tijd
hebben plaatsgevonden worden besproken.
Laat-Pleistoceen - Schelde-afzettingen
In het laat-pleistoceen stroomde de rivier de Schelde ter hoogte van het plangebied. Deze heeft
een pakket van lemig zand afgezet. Deze afzettingen zijn binnen het plangebied aan de basis van
de testvakjes waargenomen. In het vooronderzoek zijn deze afzettingen gedateerd op 15.000 jaar
voor heden.
Laat-Pleistoceen - dekzand
Boven de Schelde-afzettingen is een pakket dekzand van 50-150 cm dikte afgezet. Het betreft een
pakket van matig siltig, matig fijn, goed gesorteerd witgrijs zand. De top van het dekzand vertoont
lokaal zeer veel (micro)reliëf, er komen meerdere kopjes voor van ca. 50 cm hoogte en 2 meter in
diameter. Dit geeft een zeer grillig profiel van de top van het dekzand. Het dekzand binnen het
plangebied bestaat waarschijnlijk uit lokaal verstoven zand vanuit de onderliggende Scheldeafzettingen.
In het vooronderzoek zijn deze afzettingen gedateerd op 10.000 jaar voor heden.
In het Holoceen heeft er bodemvorming plaatsgevonden in deze afzettingen. In het profiel is een
circa 5-10 cm dikke humueze A-horizont herkend, die direct ligt boven het matig siltige witgrijze
zand. Het betreft de A-horizont van een bodem die gevormd is onder relatief natte omstandigheden
in een voedselarme ondergrond. Er is hier sprake van een AC-profiel. Door sterke oxidatie binnen
de ondergrond zelf heeft er verder geen inspoeling meer kunnen plaatsvinden. Door een sterke
aeratie van de bodem is er geen organisch materiaal bewaard gebleven in de ondergrond. Alleen
verkoold materiaal is bewaard gebleven. Er zijn dan ook meerdere spikkels/fragmenten houtskool
aangetroffen in het profiel. Dit zijn de enige overgebleven restanten van de oorspronkelijke
begroeiing binnen het plangebied.
Door een proces van secundaire bodemvorming (zie onder) is de primaire bodemvorming moeilijk
te bestuderen. Nader specialistisch onderzoek moet de precieze mate en aard van deze
bodemvorming vaststellen. Binnen het plangebied zijn geen aanwijzingen gevonden voor
grootschalige erosie of verspoeling van de top van het dekzand. Op enkele plaatsen is de top van
het dekzand verstoord als gevolg van boomwortels/omvallende bomen.
Initiële veenvorming
Boven het zand bevindt zich een 5-30 cm dikke sterk amorfe, zwarte veenlaag. Deze veenlaag
heeft een lichtelijk schoensmeerachtige consistentie. Er zijn nog zichtbare plantenresten in
herkenbaar, welke duiden op een oligotroof (voedselarm) veen. Met de veengroei zijn de
aanwezige laagtes in de top van het dekzand opgevuld. Aan de noordzijde van het profiel is een
gyttja aangetroffen, wat erop wijst dat er lokaal plassen water op het dekzand hebben gestaan.
Het betreft basisveen dat is gevormd onder invloed van de stijgende grondwaterspiegel in het
Holoceen. Voor de precieze datering van de start van de veengroei en een milieureconstructie zijn
monsters genomen.
Bomen en secundaire bodemvorming
Op het pakket amorf veen zijn zeer veel resten van bomen aangetroffen. Uit de profielen blijkt
duidelijk dat deze op dit veenpakket hebben gegroeid (en niet direct op het dekzand). De groei van
de bomen op het veen wijst op een (tijdelijke) daling van de grondwaterstand.
Als gevolg van de wisselende grondwaterstanden en de aanwezigheid van het veenpakket heeft er
secundaire bodemvorming plaatsgevonden in de top van het dekzand. In de top van het dekzand
16