1 September 1938 H. DEKKING. WEER AAN DEN ARBEID.

110 DE JOURNALIST
achter ons: het mangelt ons deerlijk aan gezag als groep
en aan den met alle gezag oorzakelijk verbonden invloed.
Door daarin verandering te gaan brengen zouden wij
aan het goede eind van het touw gaan trekken. De eerste
gevolgtrekking uit die overwegingen is overigens niet bemoedigend:
daar het opbouwen van een sterke standsorganisatie
een zaak van jaren is, zal de oplossing van
de salariskwestie dat óók zijn! Geen enquête en geen
welgemeende verzoeken om handhaving van het „agreement"
zullen aan dat feit wrikken.
Hoe komen wij dan op den goeden weg? Ik geloof:
allereerst door te erkennen dat wij den Nederlandschen
journalist moeten maken tot een hanteerbaar begrip.
Zoolang ieder journalist is die er zich voor uitgeeft;
zoolang de Kring niet geslaagd is in het verleenen van
een prestige aan het Kringlidmaatschap van gelijk allooi
als het lid zijn van den B.N.A. voor den architect of
van het Ned. Instituut van Accountants voor den accountant
bezit — zoolang hebben wij het mogelijke niet
gedaan. Wij moeten een journalistenporrmng' in de hand
werken, voor mijn deel een „diploma", althans een afronding
scheppen, en dus een zeef construeeren, die
kaf van koren kan scheiden. Wij moeten het peil van
den als ,,vol" te erkennen journalist omhoog hijschen en,
als Kring daarbij de leiding nemend, ervoor zorgen dat
in het Kringlidmaatschap een waarborg voor bekwaamheid
en geschooldheid komt te steken. Lukt dat — en
waarom zouden wij het tegen de architecten en de
accountants moeten afleggen? — dan ontstaat de invloed
dien wij voor een overeenkomst noodig hebben en dien
wij nü zelfs voor een „agreement" niet bezitten.
Het is hier niet mijn bedoeling om de grondslagen
voor een journalisten-opleiding onder voogdij van den
Kring te gaan uiteenrafelen. Maar ik zou het waardeeren
indien anderen hun oordeel wilden bekend maken
over de hier als eenig-juiste bepleite richting van het te
voeren beleid. Om één punt van activiteit te omschrijven:
waarom niet een jaarlijksche „Journalistendag" (i£e
bijv. de „Accountantsdagen" van het Instituut) waar aan
de hand van tevoren gedrukte praeadviezen de groote
vragen van ons vak (zij zijn er!) besproken worden? Op
den duur kan dat een tweedaagsch congres (Ned. Juristenvereeniging!)
worden, waarvan invloed uitgaat.
Maar niet over den vorm, wél over de kern van het probleem
wilde ik het hebben: eerst een bepaling van het
zwevend begrip „Nederlandsche Journalist", en via die
bepaling (alleen door het vormen van een gezonde
standsorganisatie mogelijk) naar een salarisregeling die,
dank zij werkelijken Kring-invloed, redelijker zal kunnen
zijn dan die van een door ons gezagsgebrek voos „agreement".
G. J. v. H. G.
DE OSSCHE ZAAK EN DE R.PXK
Ondergeteekende moge zich enkele korte opmerkingen
veroorloven met betrekking tot het op 30 Juni jl. via
den Regeeringspersdienst verspreide communiqué nopens
de behandeling van de zg. „Ossche kwestie voor
het Ambtenarengerecht in Den Haag, alsmede de daarvan
in de pers verschenen verslagen.
Het is niet de bedoeling, hier de algemeener aspecten
dier publicatie ter sprake te brengen; de aandacht blijve
thans bepaald bij de rol, welke de Regeeringspersdienst
in deze aangelegenheid vervuld heeft, een rol, die, het
zij bij voorbaat opgemerkt, wellicht als niet in allen
deele aantrekkelijk mag worden gekenschetst.
Vooral de redactioneele structuur van het hier bedoelde
communiqué verdient in dit verband beschouwing.
De eerste alinea daarvan, voorafgegaan door de woorden:
„De Regeeringspersdienst meldt", vormde een beknopt
exposé der na de zittingen van het Ambtenarengerecht
geschapen situatie en bevatte o.a. de mededeeling,
dat door de in een deel der pers verschenen verslagen
de indruk was gewekt, als zouden de verklaringen
van den minister van Justitie op 7 April in de Tweede
Kamer wat euphemistisch getint zijn geweest, met name
voor zoover betrof het contact tusschen dien bewindsman
en het departement van Defensie. Op deze summiere
schets volgde de alinea, openende met de woorden:
„De Raad van Ministers is van oordeel "
Uit dezen vorm van redactie valt niet anders te begrijpen,
dan dat het in de eersfe alinea vervatte, inclusief
dus de opmerking over 't ongelukkige effect van zekere
persverslagen, niet komt poor de verantwoording van den
Raad van Ministers, doch voor die van den R.P.D.
Eerst na dit exposé immers werd de Regeering zelve aan
't woord gebracht. Deze stand van zaken kan o.i. de
vraag wettigen, of in dit geval de R.P.D. het gevaar
van het „trop de zèle" niet even uit het oog verloren
heeft.
Het is den lezers van dit vakblad natuurlijk terdege
bekend, dat de dagbladen, die het bewuste communiqué
van een eigen notitie voorzagen, gemakkelijk en volkomen
afdoende hebben kunnen aantoonen, dat de twijfel
en de daarmede verband houdende minder aangename
indrukken bij het publiek, van welke de R.P.D. gewaagde,
het gevolg waren niet van het karakter der
zittingsverslagen, doch naar voren traden uit de voor
het gerecht onder eede afgelegde verklaringen van getuigen
en uit hetgeen de verdediger der requestranten,
mr. James, uit die verklaringen gemeend had, te mogen
concludeeren. De aanwezige verslaggevers deden daarbij
slechts hun plicht, door die verklaringen en conclusies
getrouwelijk in hun bladen te registreeren. Dat een enkel
dagblad bovendien zijnerzijds enkele kantteekeningen
daarop heeft afgedrukt, doet aan deze zaak niets af,
daar ook in dat geval de getuigen-verklaringen en de
opmerkingen van den verslaggever voldoende duidelijk
gescheiden zijn gehouden.
Men kan zich, dunkt ons, met eenige verwondering
afvragen, hoe het juiste karakter der hier ter sprake
gebrachte verslagen aan den R.P.D. zóó zeer kan zijn
ontgaan, dat deze instantie de vergissing heeft kunnen
begaan, aan die verslagen effecten toe te schrijven, welke
inderdaad op rekening behoorden te worden gesteld van
de feitelijke verklaringen, in den arbeid der verslaggevers
vastgelegd. In allen gevalle meenen wij het te mogen
betreuren, dat, mede door de bemoeienis van den R.P.D.,
het leven is geschonken aan een geenszins gelukkige
formule, welke slechts den indruk vermag te wekken, als
heeft men willen beproeven (gemakshalve?) de pers verantwoordelijk
te stellen voor het ontstaan van impressies
en gewaarwordingen, welke in feite uit andere, slechts
door die pers objectief genoteerde ,oorzaken zijn voortgekomen.
Ook indien men de mogelijkheid laat gelden, dat de
gekozen formuleeringen in de eerste alinea van het
communiqué correspondeerden met de meening der Regeering
en het gevolg zijn geweest van een door den
Raad van Ministers kenbaar gemaakten wensch — hetgeen,
wij herhalen het, uit de wijze van redactie niet
kon blijken, integendeel! —, dan nóg blijft een gevoel
van onbevredigdheid bestaan.
Dan immers zou men gaarne hebben gezien, dat de
R.P.D., krachtens zijn autoriteit van deskundige in perszaken
en zijn nauwe bekendheid met het dagbladwezen,
zou hebben gewezen op het minder juiste van deze voorstelling
van zaken, en zijn invloed te bevoegder plaatse
zou hebben aangewend, opdat deze voorstelling niet in
het beraamde communiqué zou worden opgenomen. Het
stelt teleur, dat in stede hiervan de R.P.D. bereid gebleken
is, de in dit geval wat vlot geformuleerde diskwelificatie
der door de pers gevolgde gedragslijn met
zijn vlag te dekken.
Velen onzer hebben indertijd de oprichting van den
R.P.D. van harte toegejuicht als een middel tot betere
wederzijdsche waardeering, juister wederkeerig begrijpen
van taak en functies van overheid en pers. In vele
gevallen heeft de R.P.D. reeds blijk gegeven, in dit opzicht
inderdaad van waarde te zijn.
Het wil ons echter voorkomen, dat het mede tot de
functie van den R.P.D. behooren kan, bij de overheid