Samenvatting 1 Openbare Financien Boek en Colleges - Sirius

Onderbesteding gaat gepaard met werkloosheid. Bij overbesteding is slechts een nominale stijging
van het nationale inkomen mogelijk.
Lessen uit Keynesiaanse stabilisatiepolitiek:
- Begrotingspolitiek kan een adequate invloed hebben op de effectieve vraag, zowel bij
werkloosheid als inflatie
- Monetaire politiek werkt bij inflatiebestrijding.
Twee macro-economische verschijnselen die niet passen in de typisch Keynesiaanse figuur:
Philips-curve
= verband tussen werkloosheid en inflatie, negatief verband; werkloosheid stijgt, daalt de
inflatie en vice versa. Klopt niet met beeld Keynes.
Stagflatie= economische stagnatie (hoge werkloosheid) en inflatie. Werkloosheid neemt af
als lonen dalen
Alternatief voor Keynes’ verklaring; prijsmechanisme in ere hersteld:
- Lonen en prijzen passen zich aan
- Economische subjecten hebben rationele verwachtingen
Drie richtingen:
1) Dynamische macro-economie: rekening houdend met rationele verwachtingen, producten
hebben rationele verwachtingen over inflatiebestrijding.
2) Monetaristen: ellende uit geldgroei. Money bepalend voor Prijspeil, want Velocity is gelijk
geldgroei. Zelfde groei als reëel nationaal product.
3) Aanbodeconomen: stagflatie omdat de
arbeidsmarkt niet functioneert, sociale
zorgstelsel, hoge collectieve lasten. Alle
lasten afgewenteld op de werknemers,
dmv loonbelasting.
afwenteling op de werknemers > geen
investeringen. Arbeidsmarkt functioneert
ook niet meer door sociaal
zekerheidstelsel, niet iedereen deelt mee
in het arbeidsproces. MA naar links >
inflatie stijgt > werkloosheid. Arbeidsinkomensquote zo hoog dat er geen investeringen zijn.
Stabilisatie in de praktijk
- Keynesiaans beleid van 1945 tot 1980
- ’45-’60: anticyclisch begrotingsbeleid= O>B (financieringstekort) > leidt tot B>O
(overschot). Cyclus recessie/hoogconjunctuur hiermee dempen. Op papier aan finetuning
maar in praktijk erg lastig. Anticyclisch= verwachte vraaguitval wordt gecompenseerd door
extra overheidsuitgaven.
- ’60-’80: structureel begrotingsbeleid= tekort mag je hebben in pas met de groei van
de economie. Blijkt niet verwachte succes te hebben.
Na ’80 2 doelen: terugdringen van financieringssaldo en collectievelastendruk verminderen
- Omslag in beleid +/- 1980: no-nonsense beleid van 1 e parlement Lubbers, herstructurering
van het aanbod.
het financieringssaldo is het netto-beroep van de publieke sector op de kapitaalmarkt, een
financieringstekort van 10% is fors!
19