Samenvatting 1 Openbare Financien Boek en Colleges - Sirius

- Voorkeur voor orde- boven sturingsmaatregelen
- Zelforganisatie van marktsector
Twee basiskenmerken van de georiënteerde economie:
1. Bescherming van het particulier eigendom, direct en indirect
2. Particulier initiatief draagt bij aan vorming van de economische orde
Effectieve bescherming van eigendomsrechten stimuleert de marktwerking als basismechanisme van
de georiënteerde markteconomie.
Hervorming in China:
- Particulier eigendomsrecht wint aan belang
- Spelregels voor marktwerking worden aangescherpt
Artikelen bij hoofdstuk 2
Kapitalisme wordt bedreigd door M. Tabaksblat
Joseph Schumpeter dacht dat het kapitalisme zou verdwijnen door gebrek aan sociale aanvaarding,
de tegenkrachten tegen ongelijkheid zouden winnen. Antikapitalistische gevoelens zijn er al vanaf
het begin van kapitalisme. Afgelopen jaren is het ongenoegen over kapitalisme gegroeid, er is een
tegenreactie bij globalisering kunnen in het extreemste geval leidden tot xenofobie(ongegronde
angst voor vreemdelingen), ultranationalisme of religieus fanatisme. Ook veel afgunst tegen mensen
met topsalarissen. Het is wel erg duidelijk dat de welvaart verbeterd is door kapitalisme. Ook is de
toegang tot goederen en diensten voor vrijwel alle burgers aanzienlijk toegenomen. Hoe
doeltreffend kan het kapitalisme zijn in de omgang met deze fysieke beperkingen? Door de
kredietcrisis wordt nog meer over het kapitalisme getwijfeld. We worden geconfronteerd met
financiële producten die weinig mensen begrijpen en wier interactie onder extreme
marktomstandigheden door niemand wordt begrepen.
Wellink laakt toezich VS door R. Roerink
Wellink (=president van de Nederlandsche Bank) is kritisch over het toezicht van Amerika op de
financiële sector. Volgens Wellink hebben Nederlandse banken ten opzichte van internationale
zakenbanken weinig subprime-hypotheken, de Amerikaanse 'rommelhypotheken' die nu tot zo veel
problemen leiden. De Nederlandse banken (in tegenstelling dan andere banken in de wereld) hebben
hun ‘conduits’ (risico’s verbonden aan activiteiten) moeten aangeven, en wat voor
liquiditeitsproblemen dit zou kunnen opleveren. Maar deze eisen moeten niet te hoog anders
kunnen de banken niet meer concurreren. De dekkingsgraden van de pensioenfondsen zijn al naar
beneden gegaan door dalende beurzen en rentes. De premies hoeven niet omhoog.
Hoofdstuk 4 Economie als wetenschap
Economie als nieuwe macht
Economische achtergrond: ruil staat centraal, economie in moderne samenleving erg aanwezig,
verstedelijkte omgeving bevordert ruil/economisch proces, productie en consumptie vallen nu niet
meer samen.
Politieke achtergrond: Smith: in de 18 e eeuw eenheidsstaten tegenover elkaar competitief opstellen,
dus economisch sterk zijn. Tijd van het mercantilisme: op handel gerichte politiek, actief ingrijpen
door de staat, veel export weinig import, lonen laag. Political economy: tegen mercantilisme is juist
voor vrijhandel.
Economie als methode
Economie is wetenschap omdat zij methodologisch te werk gaan.
Wetenschap werkt systematisch met twee uitgangspunten:
5