Samenvatting 1 Openbare Financien Boek en Colleges - Sirius

Waarom zou er iets op gang komen dat de schaarste zou willen verminderen en wie of wat zou
streven naar een economisch-technische oplossing? Adam Smith geeft antwoord in 6 stappen
Particulier eigendom → menselijke neiging tot ruil → eigenbelang → zelfregulerende
arbeidsverdeling → ruil → welvaart.
Startpunt is een institutie: particulier eigendom. Smith is voor vrij handelen, staat terugtrekken.
Instituties bepalen (1) de algemene aard van de keuzevrijheid van een economisch subject (2) de
individuele keuzevrijheid als een functie van de acties van anderen(anderen niet schaden).
Zonder arbeidscontracten, huur en verhuur, lease, koop en verkoop bestaat de economie niet.
Transactiekosten bestaan uit zoekkosten, onderhandelingskosten, kosten van contracteren en van
controle op nakoming en afdwingkosten van transactie van beschikkingsrechten.
De institutionele oplossing bevat steeds twee elementen:
- Institutionele vormgeving
- Transactiekosten
Tweedeling in veranderingen die plaatsvonden eind middeleeuwen:
- Feodalisme
rangen en standen bepalen iemand economische functie en positie
- Kapitalisme
brengt vrijheid: vrijheid van en de vrijheid tot
‘genetische eigenschappen’ van een kapitalistische economie zijn:
- vrije en toegankelijke markten voor goederen en productiefactoren
- een zodanige agrarirische productiviteit dat een ingewikkelde arbeidsverdeling en
beroepsstructuur mogelijk zijn,
- een overheid die eigendomsverhoudingen respecteert, sociale mobiliteit niet beperkt en
oog heeft voor materiële noden van onderdanen
- technische ontwikkeling, institutionele vernieuwing en een marktgericht consumenten
gedrag
Hoofdstuk 2 Economische orde
Geschiedenis:
De Republiek in de 17 e eeuw is het begin van de markteconomie: rangen en standen worden
verdrongen door economische verdiensten.
Engeland in de 19 e eeuw neemt de wereldmacht van Nederland over: Industriële revolutie
Sovjetrevolutie van 1917: proletariaat zou klasseloze samenleving realiseren, was een feodale
samenleving met lijfeigene
De economische kern van de communistische revolutie is de afschaffing van particulier eigendom van
grond en kapitaal. Economische orde is het geheel van instituties dat de economische
keuzeprocessen leidt en begeleidt.
Een schema van de economische kringloop heeft hier twee functies:
- Het geeft een blauwdruk van de relaties tussen de economische subjecten in een
economische orde
- Het geeft een impressie van de enorme omvang van het allocatievraagstuk waar een
economische orde voor staat
3