Q^Äfl^Qp^tiBpliccI+c

IN MEMORIAM H. M. KRABBÉ DOO R GUUS BETLEM t
Een plotseling evenement in de schilders-
wereld, maar ook daarbuiten, was voor
korten tijd het overlijden van den beken-
den Amsterdamschen portretschilder H. M.
Krabbé, een kunstenaar met groote gaven, die
echter gedurende een groot deel van zijn leven
zijn arbeid bedreigd zag door een zwakke ge-
zondheid, zijn grootste vijand in zijn werkzaam
bestaan. Totdat deze vijand hem overwon,
nog maar enkele weken geleden
En het is te zijner nagedachtenis, dat wij
hieronder dit artikel plaatsen, hem en zijn werk
betreffende
Waarom Krabbé schilder is -geworden? Na-
tuurlijk uit roeping, doch slechts ten
deele. Was hij in z'n jeugd een sterke, flinke
jongeman geweest, wel, misschien hadden wij
dan nooit van hem gehoord als kunstschil-
der, en zeker zou hij dan niet zijn opgeklommen
tot de hoogte, welke hij thans heeft bereikt.
Ja, inderdaad, Krabbé werd opgeleid tot schil-
der, omdat hij te zwak was iets anders te kun-
nen beginnen. Zelfs schoolgaan was aanvanke-
lijk uitgesloten en hoewel de vader van Krabbé
zich tegen het plan kantte, wist de jongen het
toch door te zetten en verkreeg zoo tenslotte
toestemming om de gebruikelijke opleiding te
mogen volgen. Hij werkte ijverig en hard en
bezocht dan ook, zoodra hem dit mogelijk was
(vooral in verband met zijn gezondheid) de
Academie. Groot is steeds zijn dankbaarheid
geweest voor den toenmaligen directeur Prof.
AUcbé. Gekomen van de academie, voelde
H. M. KRABBÉ.
Krabbé zich als jong schilder echter volkomen
overbodig. Toen reeds trok het hem 't meest te
schilderen naar model, maar modellen
waren zeer, zéér moeilijk te krijgen voor jonge
schilders, en kostten dikwijls veel geld. Dit wist
Krabbé op te lossen door te gaan schilderen in
de kazernes en later ook bij de marine op de
wachtschepen. Dit werk was voor hem onge-
ALEXANDER SCHMULLER. KINDERPORTRET.
^^^H ^_^_
12 —
_^^
twijfeld heel interessant, en hij heeft hier, vooral
in technisch opzicht, zeer veel geleerd. Enkele
stukken van dezen allereersten tijd waren nog in
het bezit van den schilder, en wij reproduceeren
daarvan bijv. „Staf in 1903", een stuk, dat ook,
naast de waarde als aquarel, een groote histo-
rische waarde heeft. Weinig echter werden deze
werken in ons land verkocht, daar Holland
slechts een weinig militairistisch land is en de
meeste gingen dan ook naar buiten, de grenzen
over.
In 1905 werd het werk van Krabbé plotseling
opgemerkt door een Amerikaanschen kunst-
kooper, die plotseling 12 intérieurs bij hem be-
stelde. Groot was de vreugde vanzelfsprekend,
terwijl in verband met deze opdracht Krabbé,
verhuisde naar „de fabriek", zooals de kunst-
schilders het schoone plaatsje Laren plegen te
noemen. In dien tusschentijd was Krabbé leeraar
aan de kunstnijverheidsschool te Haarlem ge-
weest, waaraan door deze verhuizing naar Laren
natuurlijk een einde kwam. Hij begon, na vol-
tooiing van de opdracht, hier lessen te geven en
trok daarmede zooveel leerlingen, dat zijn cur-
sussen spoedig werden beschouwd als een „na-
academie". Het was hier een groot internationaal
gezelschap, dat eiken dag aanwezig was, en
niet zelden hoorde men Zweedsch, Finsch, en
Russisch door; elkander, om nog niet te spreken
vsn de drie voornaamste talen. In verband met
de opvoeding van de kinderen echter vertrok
Krabbé in 1913 naar Bussum. Het jaar daarop
was, vooral voor de schilders, een jaar van
JAN OUDEGEEST.
grooten tegenspoed door het uitbreken van den
oorlog. Geen stukken werden meer verzonden
naar het buitenland, geen geld werd ontvangen
uit het buitenland en zoowel de schilders als de
kunst zélf leden daaronder zwaar. Op dat
moment kwam Krabbé op een lumineuzen inval,
die in zijn leven een totalen ommekeer heeft
teweeg gebracht wat zijn schilderkunst betreft.
Hij maakte n.1. van zijn zoontje een aardig
klein geschilderd portret, dat hij inzond naar
de toen gehouden steuntentoonstelling, daarbij
annonceerende, dat deze werkjes voor zeer ge-
ringen prijs konden worden geleverd. Het succes
was groot. Reeds de eerste week kwamen zes
bestellingen binnen, welk aantal in de volgende
maanden steeds grooter werd. Van deze kleine
portretjes schilderde Krabbé er dan ook tijdens
den oorlog ca. 500 stuks. Alleen in de maand
Augustus van genoemd jaar maakte hij te Zand-
voort reeds 60 stuks. Langzamerhand werden
de opdrachten ook grooter, naarmate de tijden
meer normaal begonnen te worden, en meer en
i mr •
■:i
■' ''^f,
DE BOTERMARKT TE BREDA.
(H. M. de Koningin aangeboden door de stad Breda.)
meer werd hierdoor de vaste richting van den
schilder bepaald, nl. portretschilder.
Met landschap hield Krabbé zich betrekkelijk
weinig bezig. Alleen als ontspanning, voor
zichzelf, bij wijze van spreken. Na een moeilijk
portret, dat al zijn aandacht en al zijn talent
vereischte, mocht hij graag een aantal kleine,
luchtige landschapjes schilderen, welke weinig
van hem vroegen, en waarvan hijzelf ook
weinig vroeg. Ze waren voor hem slechts reis-
herinneringen en werden als zoodanig ook uit-
sluitend beschouwd. Hoofdzaak was voor Krab-
bé figuur, en, meer gespecialiseerd nog, portret.
Van de figuurstukken noem ik o.a. de Boter-
i '^
. ! Ét-- ^
HP . J r: «yiÄ T -V^ -^,(,: m f ^P^'i
4 M "
■■
yf i
^| ; - I .
/T
markt te Breda, een zeer goed werk, dat door
deze stad werd aangekocht en aangeboden aan
H.M. de Koningin. Van zijn vele portretten is
dat van den heer Jan Oudegeest al bijzonder
goed getroffen, als ook het portret van den heer
Van de Belt. Een bijzondere voorliefde had
Krabbé nog voor het schilderen van kinder-
portretten. Vanzelfsprekend is dit aanmerkelijk
moeilijker; naast lujnstschilder moet men zeker
ook paedagoog zijn om dit werk te kunnen
volbrengen en appreciecren. Het weergeven van
het rustcloozc, nerveuze kind vereischt een zeer
groote dosis geduid en begrip van de kinderziel.
Een gave, welke Krabbe, naast die der schilder-
kunst, volkomen bleek te bezitten.
Amsterdam, Dec. '31.
STAF IN 1903. PORTRET VAN DEN HEER VAN DE BELT.
- 13 —