Download als pdf - Dr. Ernest Maes

Voor volkeren die in de verdrukking leven en die minder van kwinkslagen houden is er –naast de
denigrerende mythen en de even denigrerende humor- nog een derde wapen tegen de bezetter: de
clandestiene dolk van hun pen en een fles vitriool als inkt. Voor de joden die zich niet konden
neerleggen bij de Romeinse bezetting en bij de machtspositie van de collaborerende Herodes,
werden de bijtende sluikschriften het machtigste wapen in hun ondergronds verzet en in het land
krioelde het in toenemende mate van de Apocriefen, de Apocalypsen en de Pseudepigrafen die al
fezelend van hand tot hand werden doorgegeven en in het veilige halfduister werden
overgeschreven.
Apocrief komt van het Griekse apokrufos (verborgen). Pseudepigraaf komt van pseudo-epigrafè
(bedrieglijk opschrift) en Apocalyps komt van apokalupsis (onthulling, openbaring). De twee eerste
termen tonen aan dat de geschriften verborgen werden gehouden en dat de auteur er zijn eigen naam
niet had boven gezet om zeker geen gevaar van ontdekking te lopen. Het woord Apocalyps
betekende dat in het bewuste boek bepaalde goddelijke onthullingen onder bedekte termen werden
meegedeeld, teneinde moed in de spreken bij de beproefde gemeenschap.
Reeds het gebruik van de drie Griekse titels die elkaar kunnen overlappen maakt de classificatie van
de vele sluikschriften moeilijk; ook is de datering van de meeste teksten onzeker. Van sommige
geschriften zijn er slechts brokstukken tot ons gekomen en bovendien kregen sommige joodse
exemplaren naderhand een christelijke retouche.
Om al die redenen meen ik dat het voor ons, niet-specialisten, weinig nut heeft hier verder op in te
gaan en wil ik liefst alleen het woord apocalyps of openbaring gebruiken. We gaan ook geen
detailstudie maken: laat me slechts wijzen op het gemeenschappelijke schema dat als leidraad
gediend heeft bij de redactie van de meeste apocalypsen.
1. De auteur kiest een oudtestamentische personaliteit. Ziehier enkele van de uitverkorenen:
Melchisedech, Henoch, Abraham, Isaak, Mozes, Baruch, Elia, Jesaja, Esdrach, Sedrach, Zephania,
een ploeg van twaalf patriarchen en zelfs Adam en Eva.
2. Deze begenadigde wordt rechtstreeks of onrechtstreeks door God uitgenodigd voor een bezoek
aan de hemel.
3. De reis gebeurt meestal onder escorte van een of meer engelen (In paradisum deducant te angeli)
en naar gelang de belangrijkheid van de ruimtereiziger belandt men in een van de zeven hemelen.
4. Daar wordt de hoge gast, via een reeks visoenen, ingewijd in de komende dingen.
5. Als hij naderhand terug afdaalt naar de aardoppervlakte, zal hij in vage allusies tegenover zijn
omgeving gewag maken van de onverwoordbare dingen die hij heeft meegemaakt. 48
6. En de science fiction story wordt besloten met enkele opbeurende woorden in afwachting van de
betere tijden die op komst zijn.
Op die hemelvaarten zal ik grondig terugkomen in ons derde boek: “Een andere kijk op Jezus
Christus” en zal dan tevens het dogma van de hemelvaart van Onze Lieve Vrouw bespreken. Als ik
u bovendien al vertel dat we dan ook een hele collectie hemelvaarten in de andere culturen zullen
overlopen, vooral in die van de Romeinse keizertijd, dan is dat allemaal van aard om onze kijk op
de hemelvaart van Jezus zeer sterk te relativeren. Wat die uitverkoren hemelvaarders bij hun
terugkeer op aarde in bedekte termen lieten vermoeden was niet altijd wierook en harpenmuziek.
42