Download als pdf - Dr. Ernest Maes

nieuwe Jeruzalem dat vanuit de hemel naar beneden komt zweven. Ja, ook dat nieuwe Jeruzalem
maakt me mottig, die heilige stad met haar twaalf poorten waarop de namen van de twaalf stammen
van Israël staan gegrift. Ze ruikt te zeer naar imperialisme. Of is het zo hartverheffend dat de Zoon
van de Vrouw, leider van de twaalf stammen, nu eens eindelijk alle volken zal gaan weiden met een
ijzeren staf? Dat alle koningen van de aarde hun rijkdom zullen (moeten) brengen naar die nieuwe
stad Jeruzalem en dat de dienaars van God en van het Lam zullen heersen in de eeuwen der
eeuwen? (Apok. 12,5; 21,10.24; 22,5). En na die orgie van machtswellust is de dreigende finale
navenant: “Ik verklaar aan ieder die de profetieën van dit boek hoort voorlezen: Als iemand er iets
aan toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen die in dit boek beschreven staan. En als iemand iets
afneemt van de woorden van deze profetie, zal God hem zijn deel afnemen van de boom des levens
en van de heilige Stad die in dit boek beschreven zijn” (Apok. 22, 18-19).
Zo de theologen en exegeten al huiverig stonden tegenover deze Apocalyps van Johannes, dan
distantiëerden ze zich nog verder van al de andere christelijke apocalypsen die in de oude kerk
duchtig circuleerden en hebben ze al deze geschriften samen (als marginale uitwassen van het eerste
christendom) in de grote vergaarbak van de apocriefe literatuur geworpen. 50 Misschien omdat
Jezus’ terugkeer op aarde (centrale belofte van de Apocalyps) al te lang op zich liet wachten? Of
omdat de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders een beetje beschaamd waren over de
wraakzuchtige wansmakelijkheden die zo afstotend werken bij de lectuur van die teksten? Of nog
waarschijnlijker: omdat de science fiction van al die apocalyptische ruimtevaarders een hinder was
voor de kerk in haar poging de hemelvaart van Jezus Christus als een reëel en uniek mirakel voor te
stellen?
Pas in onze eeuw is de houding van sommige geleerden gaan veranderen, gedeeltelijk onder invloed
van de dieptepsychologie. En de ontdekking in 1947 van de Qumrânrollen bij de Dode Zee 51 heeft
nog een bijkomend licht geworpen op het belang van de apocalyptische stromingen in de twee
eeuwen vóór Christus en in onze eerste eeuw. Dit is zelfs zo ver gegaan dat Ernst Käseman in 1960
een lapidaire uitspraak heeft gelanceerd: “De apocalyptiek is de moeder van de christelijke
theologie” 52 De studie van de joodse en christelijke apocalypsen kent dan ook een breed reveil en
misschien zal men er in de toekomst nog belangrijke gegevens voor de godsdienstgeschiedenis uit
kunnen oogsten. 53 Of die gegevens sterk positief zullen zijn is een andere vraag. Mogelijk zal men
zelfs tot de tegenovergestelde bevinding komen: namelijk dat de verbreiding van de BLIJDE
boodschap (want dat is toch de betekenis van het Griekse woord EU ANGELION – evangelium)
niet alltijd blij is geweest…
Op dezelfde wijze waarop koning Herodes een schietschijf was voor de verbitterde joden, zou ook
zijn achterkleinzoon Saul, alias Sint Paulus, een halve eeuw later het doelwit worden van de
jodenchristenen die vanuit hun maquis hun pijlen zouden blijven afschieten op de gevreesde en
gehate zoon van Esau.
Zo lezen we in de Openbaring van Johannes het volgende: “Iemand als een Mensenzoon, met zijn
ogen als vlammend vuur sprak tot mij…Schrijf aan de engel van de kerk van Efese: Zo spreekt Hij
die de zeven sterren in zijn rechterhand houdt en wandelt tussen de zeven gouden luchters; Ik ken
uw daden, uw inspanning en uw standvastigheid. Ik weet dat gij slechte mensen niet kunt verdragen.
Hen die zich apostelen noemen maar het niet zijn, hebt gij op de proef gesteld en leugenaars
44