U gelooft in een Kristallen Paleis - Soren Kierkegaard

niet duidelijk is wat precies de juiste interpretatie is van Kierkegaard
aangaande religiositeit, en of er één en precies één juiste lezing is, er is in elk
geval weinig te zeggen voor deze lezing. Cliteur maakt zich hier niet slechts
schuldig aan een kolos van een stroman, hij veronachtzaamt daarnaast
volstrekt de intentie van Kierkegaard. De laatste poogt duidelijk te maken
middels het verhaal van Abraham hoe geestelijk veeleisend het is authentiek
mens te zijn en hoe uitzonderlijk de positie van Abraham is als ware gelovige.
De kritiek van Cliteur kan worden ondervangen door de volgende
overweging. Een religieus terrorist zoals bijvoorbeeld Mohammed B. is juist
het volstrekt tegenovergestelde van wat Kierkegaard intendeert met zijn
begrip ridder van geloof. We roepen het schema esthetiek-ethiek-religiositeit
weer op. De religieuze terrorist is estheet, hij is het eerste onmiddellijke
individu, waar Abraham de bemiddelde individualiteit representeert. De
terrorist lapt het universele, de ethiek, aan zijn laars, waar Abraham de notie
van verantwoordelijkheid meeneemt. De estheet en het religieuze individu zijn
beiden enkeling, in de zin dat ze voorbijgaan aan het ethische, maar
belangrijker is het dat er een bepaalde beweging wordt gemaakt voordat het
religieuze stadium wordt bereikt. Voor een volledig begrip van dit
onderscheid moeten we kijken naar de nadruk die Kierkegaard plaatst op
mogelijkheid en wording, in een begrip: het mens zijn kata dynamin.
~ 30 ~