Meerjarenbegroting 2011-2014 (PDF) - Hart voor Stad

1 Hoofdthema
1.1 Wederzijds Aanspreekbaar
Dit is de eerste meerjarenbegroting waarin het collegeprogramma Wederzijds Aanspreekbaar
concreet wordt uitgewerkt in voorstellen. Voorstellen die gaan over ambities en over bezuinigen
zoals aangekondigd in de kadernota.
Deze begroting is tot stand gekomen in een financieel en beleidsmatig onzekere periode. We weten
dat er vanuit het Rijk fors bezuinigd wordt op de algemene uitkering en op specifieke uitkeringen. Er
zullen bovendien extra taken overgeheveld worden naar de gemeenten, met en mogelijk ook zonder
extra middelen. Om welke taken het gaat en per wanneer, is nog onbekend. Hetzelfde geldt voor de
maatregelen die het nieuwe kabinet neemt in het kader van de brede heroverwegingen van het Rijk.
Zeker is dat de gevolgen van de economische crisis de komende jaren op veel fronten gevoeld gaan
worden. Waar het tot op heden voor veel mensen nog leek mee te vallen en de economie weer iets
lijkt aan te trekken, toont deze begroting aan dat we met een structurele bezuinigingsopgave
oplopend tot 21 miljoen euro in deze collegeperiode, niet (in alles) op de oude voet door kunnen
gaan. Een solide financieel beleid is voor ons een belangrijk uitgangspunt. We nemen de
verantwoordelijkheid nu en leggen geen hypotheek op volgende generaties.
Met Zaans Evenwicht als perspectief aan de horizon en het collegeprogramma als basis voor de
komende vier jaar zijn in deze begroting keuzes gemaakt. We werken door aan een stad waar het
schoon, heel en veilig is, waar mensen meedoen in de samenleving. We zetten in op bereikbaarheid,
op kwaliteit in nieuwe en in bestaande wijken, in duurzaamheid en in voldoende ‘reuring en bekaiks’.
We investeren in de basis en maken ruimte voor ontwikkeling. Dat doen we tegen het licht van de
bezuinigingen liever minder maar goed, dan veel op een matig niveau.
Financieel de wind tegen
De overheidsfinanciën zitten in zwaar weer. Dat geldt ook voor de begroting van de gemeente
Zaanstad. Bij de kadernota werd al rekening gehouden met een stevige financiële opgave. Het
financiële beeld is nog verder verslechterd, in het bijzonder de eerste jaren. Een aantal
rijksmaatregelen treft de Zaanse begroting. Zo wordt het rijksbudget voor de Wet Werk en Bijstand
verminderd, terwijl onze uitgaven nog niet verminderen en wordt een overschrijding op de AWBZ
deels afgewenteld op het macrobudget Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De uitgaven voor
schuldhulpverlening nemen toe, terwijl de tijdelijk extra rijksbudgetten stoppen per 2011. Verder
stijgen de lonen, terwijl daar geen compensatie tegenover staat. Daarnaast blijven de onzekerheden
van de gemeentelijke financiën groot omdat we nu nog geen zicht hebben op de gevolgen van een
nieuw regeerakkoord.
Ook onze eigen inkomsten vallen tegen. Er worden minder bouwvergunningen aangevraagd, dus de
opbrengst van bouwleges loopt terug. Het uitgeven van grond vertraagt, waardoor er geen
afdrachten zijn vanuit grondzaken. Er wordt op dit moment nog geen spoedig herstel gezien van de
vastgoedmarkt. Dit betekent dat de lagere inkomsten een structureler karakter krijgen.
Investeringen
Al jaren heeft Zaanstad een oplopend investeringsvolume. Dit heeft enerzijds te maken met ambities,
anderzijds met het gegeven dat Zaanstad veel openbare ruimte en voorzieningen heeft die
onderhouden moeten worden. De druk neemt in deze begroting verder toe omdat we de
onderhoudskosten steeds beter in beeld krijgen. Dit geldt voor bijvoorbeeld de onderhouds- en
vervangingskosten van het primair onderwijs en sportaccommodaties. De kosten die voor deze
investeringen worden gemaakt, zitten voor langere tijd in de begroting en zijn dan niet meer
beïnvloedbaar. Het is daarom zaak de kapitaallasten niet te hoog te laten oplopen. In het verleden
hanteerden we een grens van € 35 mln. Om enerzijds te blijven investeren in de basis en anderzijds
ruimte maken voor de toekomst, limiteren we de kapitaallasten op € 33 mln.
4