OUDERE WERKNEMERS Een overzicht van maatregelen om ...
OUDERE WERKNEMERS Een overzicht van maatregelen om ...
OUDERE WERKNEMERS Een overzicht van maatregelen om ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.1.4.1. Wat is beeldvorming?<br />
Krijnen-Stelling (1996) <strong>om</strong>schrijft een ‘beeld’ als het geheel <strong>van</strong> meningen,<br />
veronderstellingen en gevoelens over een bepaald onderwerp. Mensen gebruiken beelden <strong>om</strong><br />
de grote hoeveelheid informatie die dagelijks op hen afk<strong>om</strong>t, te ordenen en te verwerken.<br />
Beelden zijn nodig <strong>om</strong> onze <strong>om</strong>geving te structureren en daarmee beter beheersbaar te maken.<br />
‘Beeldvorming’, het proces waarin beelden gevormd worden, gebeurt vaak onbewust en<br />
aut<strong>om</strong>atisch. Dit onbewuste en aut<strong>om</strong>atische karakter maakt beelden hardnekkig en moeilijk<br />
te veranderen. Beelden worden bij een eerste contact gevormd en daarna versterkt <strong>om</strong>dat<br />
mensen op grond <strong>van</strong> hun eerste indrukken selectief waarnemen. Ze letten alleen op<br />
indrukken die hun beeld kunnen bevestigen. Dit verklaart waar<strong>om</strong> beelden niet in<br />
overeenstemming met de werkelijkheid hoeven te zijn: de ‘kijk’ op de werkelijkheid wordt<br />
gekleurd en er kunnen ‘stereotypische’ beelden ontstaan.<br />
<strong>Een</strong> stereotypisch beeld is een eenzijdig, generaliserend beeld. Mensen worden op<br />
grond <strong>van</strong> één kenmerk, bijvoorbeeld leeftijd, sekse of huidskleur, als leden <strong>van</strong> een<br />
h<strong>om</strong>ogene groep gezien, terwijl individuele verschillen niet gezien worden. Deze stereotypen<br />
worden in negatieve zin vooroordelen genoemd (Krijnen-Stelling, 1996).<br />
3.1.4.2. Gevolgen <strong>van</strong> beeldvorming<br />
Vooroordelen zeggen vaak iets over de machtsverhouding in de samenleving. Daarbij kunnen<br />
vooroordelen leiden tot uitsluiting en discriminatie. Het negatieve beeld over oudere<br />
werknemers leidt ertoe dat ouderen minder kans maken op een baan en eerder uit moeten<br />
treden. Doordat er nog maar weinigen aan het werk zijn, overigens voornamelijk in hogere<br />
functies, ontstaat het onterechte idee dat oudere werknemers niet meer in het werk mee<br />
kunnen k<strong>om</strong>en, waarmee het vooroordeel versterkt wordt.<br />
Daarnaast wordt in de sociale psychologie in het algemeen aangen<strong>om</strong>en dat iemands<br />
zelfbeeld beïnvloed wordt door het beeld dat anderen <strong>van</strong> hem of haar hebben. Ouderen gaan<br />
zich gedragen naar het negatieve beeld dat over hen bestaat, een ‘self-fulfilling prophecy’<br />
(Krijnen-Stelling & Schabracq, 1996).<br />
3.1.4.3. Hoe verandert het negatieve beeld over oudere werknemers?<br />
Op basis <strong>van</strong> de hiervoor gegeven beschrijving is een verandering <strong>van</strong> het negatieve beeld<br />
over oudere werknemers niet in zicht. Toch zijn er ontwikkelingen gaande die een positieve<br />
invloed kunnen hebben. Allereerst de demografische ontwikkeling.<br />
35
Change language