Besluit Het moge duidelijk zijn geword<strong>en</strong> dat op het gebied van de migratiestudies voor historici e<strong>en</strong> belangrijke taak ligt. Hoewel er, met name de afgelop<strong>en</strong> vijfti<strong>en</strong> jaar, veel historische studies zijn versch<strong>en</strong><strong>en</strong> over migratie <strong>en</strong> <strong>vestig<strong>in</strong>g</strong> <strong>in</strong> <strong>Nederland</strong> - zoals de door Louise Rietberg<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gestelde bibliografie <strong>in</strong> deze uitgave laat zi<strong>en</strong> -, moet nog veel fundam<strong>en</strong>teel detailonderzoek verricht word<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van dergelijk onderzoek geïntegreerd te word<strong>en</strong> <strong>in</strong> lokale, regionale <strong>en</strong> nationale geschied<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>. Daarbij zull<strong>en</strong> ook historici <strong>en</strong> sociale wet<strong>en</strong>schappers die zich met migratie <strong>en</strong> <strong>vestig<strong>in</strong>g</strong> bezighoud<strong>en</strong>, zich actief moet<strong>en</strong> opstell<strong>en</strong>. Niet alle<strong>en</strong> om de nieuwe <strong>in</strong>zicht<strong>en</strong> <strong>in</strong> wijdere kr<strong>in</strong>g <strong>in</strong>gang te do<strong>en</strong> v<strong>in</strong>d<strong>en</strong>, maar ook omdat specialisatie uite<strong>in</strong>delijk ge<strong>en</strong> doel <strong>in</strong> zichzelf mag word<strong>en</strong>. 46 Met name de hausse aan 'ethnic histories' <strong>in</strong> de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong>, die zich richt<strong>en</strong> op de 'unieke' geschied<strong>en</strong>is van allerlei immigrant<strong>en</strong>groep<strong>en</strong>, maakt duidelijk hoe contraproduktief e<strong>en</strong> dergelijke isolatie t<strong>en</strong> opzichte van de algem<strong>en</strong>e geschied<strong>en</strong>is kan zijn. 47 <strong>Migratie</strong>-historici lop<strong>en</strong> dan het grote gevaar zelf bij te drag<strong>en</strong> aan de verbijzonder<strong>in</strong>g van het f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>, waardoor structurele verklar<strong>in</strong>g<strong>en</strong> voor migratie <strong>en</strong> vooral ook structurele analyses van de maatschappij als geheel uit het zicht blijv<strong>en</strong>. Dat het anders kan <strong>en</strong> moet, laat niet alle<strong>en</strong> het overzichtswerk van Moch voor West Europa zi<strong>en</strong>, maar ook de <strong>in</strong> 1991 versch<strong>en</strong><strong>en</strong> studie van Van Zand<strong>en</strong> over de economische ontwikkel<strong>in</strong>g van Holland van de 14e tot de 1ge eeuw, waar<strong>in</strong> hij overtuig<strong>en</strong>d aantoont dat migratie e<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tiële factor vormde voor de arbeidsvoorzi<strong>en</strong><strong>in</strong>g van de Hollandse economie. 48 Wanneer migratie op die manier wordt <strong>in</strong>gepast <strong>in</strong> de algem<strong>en</strong>e geschied<strong>en</strong>is kunn<strong>en</strong> historici daarmee bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>wicht bied<strong>en</strong> aan de waan van de dag waarbij de hed<strong>en</strong>daagse problem<strong>en</strong> van immigratie <strong>en</strong> m<strong>in</strong>derhed<strong>en</strong> als iets nieuw word<strong>en</strong> voorgesteld, iets ongehoords, maar vooral: waarbij verget<strong>en</strong> wordt dat process<strong>en</strong> van <strong>in</strong>tegratie <strong>en</strong> m<strong>in</strong>derheidsvorm<strong>in</strong>g g<strong>en</strong>eraties <strong>in</strong> beslag nem<strong>en</strong>. Korte-termijn success<strong>en</strong> 46 47 41 Zie hierover <strong>in</strong> meer algem<strong>en</strong>e z<strong>in</strong>: L. Lucass<strong>en</strong> & W. Willems, 'Zijn er nog wel buit<strong>en</strong>staanders? De geschied<strong>en</strong>is van sociale groep<strong>en</strong>, Skript. Historisch tijdschrift 15 (w<strong>in</strong>ter 1993) no. 4, pp. 295-299. Zie ook E. Deslé, 'Historici ontdekk<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong> 1. Geschied<strong>en</strong>is van de immigratie: <strong>en</strong>kele kritische bed<strong>en</strong>k<strong>in</strong>g<strong>en</strong> bij de groei van e<strong>en</strong> nieuw onderzoeksterre<strong>in</strong>', <strong>in</strong>: idem e.a. (red.), D<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over migrant<strong>en</strong> <strong>in</strong> Europa (Brussel 1993) pp. 33-60. Zie voor e<strong>en</strong> fundam<strong>en</strong>tele kritiek N. Gre<strong>en</strong>, 'L'histoire comparative et Ie champ des études migratoires', Annales ESC, no. 6 (nov.-dec. 1990) pp. 1335-1350. Zie ook F. Caestecker, 'Historici ontdekk<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong> (2). Het Europese <strong>en</strong> Amerikaanse migrant<strong>en</strong>onderzoek: sociale geschied<strong>en</strong>is met twee snelhed<strong>en</strong>', <strong>in</strong>: E. Deslé e.a. (red.), D<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over migrant<strong>en</strong> <strong>in</strong> Europa (Brussel 1993) pp. 61-82. . J.L. van Zand<strong>en</strong>, Arbeid tijd<strong>en</strong>s het handelskapitalisme. Opkomst <strong>en</strong> neergang van de Hollandse economie 1350-1 850 (Berg<strong>en</strong> 1991). Andere voorbeeld<strong>en</strong> van <strong>in</strong>tegratie van migratiegeschied<strong>en</strong>is <strong>in</strong> e<strong>en</strong> wijdere context zijn de dissertaties van Kooij (Gron<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. 1870-1914) <strong>en</strong> O. Boonstra, De waardij van e<strong>en</strong>e vroege opleid<strong>in</strong>g: e<strong>en</strong> onderzoek naar de implicaties van het alfabetisme op het lev<strong>en</strong> van <strong>in</strong>woners van E<strong>in</strong>dhov<strong>en</strong> <strong>en</strong> omligg<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. 1800-1920 (Wag<strong>en</strong><strong>in</strong>g<strong>en</strong> 1993). 28
kunn<strong>en</strong> niet word<strong>en</strong> verwacht, maar voor korte-termijn paniek is <strong>in</strong> het algeme<strong>en</strong> al ev<strong>en</strong>m<strong>in</strong> red<strong>en</strong>, zo zou op basis van historische studies kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> betoogd. 29
- Page 3 and 4: Migratie en vestiging in Nederland
- Page 5 and 6: Louise Rietbergen Migratie en vesti
- Page 7 and 8: WOORD VOORAF Deze uitgave Migratie
- Page 9 and 10: INLEIDING Migratiegeschiedenis Migr
- Page 11 and 12: De bibliografie De bibliografie bes
- Page 13 and 14: waarde, die informatie geven over d
- Page 15 and 16: organisaties en bedrijven. - Een in
- Page 17: - "......,... - - - - ---- - - - --
- Page 22 and 23: methode tot een ernstige vertekenin
- Page 24: Hofstee wordt voor dat land de demo
- Page 28 and 29: nieuwkomers door de overheid van es
- Page 33 and 34: BmLIOGRAFIE OVER DE PERIODE 1550-19
- Page 35 and 36: 36. Beets, G.C.N., 'Een aanzet tot
- Page 37 and 38: 73 . Bovenkerk, F., 'Over een oud e
- Page 40: • 126. Crul, I. en R. van Loon, W
- Page 44 and 45: 195. Halm, KJ., Het Jodinnetje: Hol
- Page 46 and 47: 230. . Israel, J.I., 'An Amsterdam
- Page 48 and 49: 264. Leenders, J., Mijn eenzame str
- Page 50: -- - - -- - ---- - - -- :!!'-" ....
- Page 55 and 56: 386. Sogner, S., 'Young in Europe a
- Page 57 and 58: 424. Willems, W. en L. Lucassen , '
- Page 59: BRONNENOVERZICHT OVER DE PERIODE 19
- Page 63: Code van archiefstuk(ken): 321.211
- Page 66: - Registratie van Indonesiërs; Cor
- Page 70: Code van archiefstuk(ken): 413 .131
- Page 74: Nederland; regeling beroep administ
- Page 79: - Nederland-Overzeese Gebiedsdelen;
- Page 82 and 83:
-- - -- - - -- - - Nederland-Urugua
- Page 85:
Code van archiefstuk(ken): 726.0 Be
- Page 88 and 89:
Code van archiefstuk(ken): 726.4 Re
- Page 90 and 91:
Wervingsbureau Rabbat (1971-1974),
- Page 92 and 93:
Uit het archief van de ambassade in
- Page 95 and 96:
Code van archiefstuk(ken): 413.112.
- Page 98 and 99:
Code van archiefstuk(ken): 413.232
- Page 100:
Uit het archief van de ambassade te