Magazine 2013 (pdf) - Bert Hellinger Instituut Nederland

Begrijpen
Onze liefde groeit en verdiept
zich, als we iets nieuws werkelijk
bevatten. Dit begrip komt niet
voort uit kennis of inzicht over de
ander. Begrip in opstellingen is het
beleven van een enkel moment,
waarin wij het vermogen hebben,
de ander daadwerkelijk waar te
nemen en te zien. Gedachten,
oordeel, interpretaties, herinneringen,
gevatte meningen, ervaring
komen er bij dit proces niet aan te
pas. Ook innerlijke beelden, welke
opgeslagen zijn door vroegere ervaringen
in opstellingen, zijn niet
bevorderlijk voor deze vorm van
waarnemen. Naar iemand kijken
en zonder belemmeringen te zien,
hoe het is, en tegelijkertijd zichzelf
te laten beroeren, te beleven, wie
je zelf op dit moment bent, brengt
nieuwe, levendige contacten voort.
Zonder verklaringen of oordeel.
Een enkel ogenblik van gewaarwording
volstaat, en de wereld is
veranderd.
Diepe verandering
Papa belt
Jutta, 26, komt voort uit een kortstondige
relatie van haar moeder
met een getrouwde man, welke
bij zijn echtgenote bleef. Zij heeft
haar vader maar één keer ontmoet
en herinnert zich nauwelijks iets.
In de opstelling zien we vader en
moeder in een innige omhelzing,
niets kan hen scheiden. ‘Maar zo
is het in werkelijkheid niet’, klaagt
Jutta, als ze voor haar ouders staat.
‘Jij bent een kind voortgekomen
uit een diepe liefde, die zich hier
toont’, is het enige wat de opsteller
erbij zegt. Jutta kijkt lang naar haar
ouders, beiden met een uitnodigend
gebaar naar haar uitreikend.
Voor een moment dringt dit beeld
van gelukkige ouders tot Jutta
door en ze licht ook op. Langzaam
beweegt ze zich naar haar ouders
toe. De volgende ochtend vertelt
ze: ‘Gisteren precies om 16.00 uur,
het tijdstip van de opstelling, heeft
mijn vader op mijn antwoordapparaat
ingesproken, dat hij mij graag
wil ontmoeten.’
Verrassingen
Men dient voorzichtig om te gaan
met uitkomsten van opstellingen.
Sommige moet men bij zich
houden. Wie verwachtingen en
hoop wekt, beschadigt het helingsproces.
De familieopsteller geneest
niet. Als genezende en verzachtende
bewegingen op gang komen, is hij
misschien een piepklein wieltje, dat
bijdraagt aan het geheel. Net zoals
de befaamde vlinder, welke met het
bewegen van zijn vleugel de laatste
druppel is, die een tornado tot stand
brengt. Misschien is de familieopsteller
nog minder dan bovengenoemde
vlinder. De kans bestaat, dat
hij, met al zijn betrokkenheid, ook
volstrekt nutteloos is. Voor mij is dat
een wonderbaarlijk denkbeeld. De
opsteller doet zijn werk, zo goed hij
kan, in het besef, dat hij ook staat
voor nutteloosheid, onwetendheid
en fouten. Gekoesterde verwachtingen
beschadigen niet alleen de
cliënt, maar ook de therapeut. Ik heb
wel vaker ontmoetingen met zelfbenoemde
helers gehad, die volledig
uitgeput en opgebrand zijn. Is het
dan van belang te weten, wie of wat
de genezing tot stand brengt? Het
mag een geheim blijven, waarvoor
we met z’n allen simpelweg klein
zijn. Het opstellingswerk biedt de
kans te oefenen klein te blijven in
aanwezigheid van het grote en niet
verklaarbare. Voor Albert Einstein
was de ontmoeting met het mysterie
het mooiste wat er te beleven viel.
Maar dan gebeuren, onder het
schrijven van deze zinnen, dingen
als deze, en de hele groep maakt het
mee:
Het verlies van een kind
Een echtpaar rouwt om de dood van
hun zoon, welke twee jaar geleden,
op 13 jarige leeftijd overleed. In de
opstelling valt zijn representant
op de grond en beweegt niet meer.
Hij schijnt niemand te horen en
reageert totaal niet. Bij navraag
komen er verscheidene doodgeboren
en helemaal vergeten kinderen
- 15 -
van beide ouderlijke families in
beeld. Die worden opgesteld. Als
de ouders belangstellend naar deze
familieleden kijken, glimlacht de
jongen en zegt met een diepe zucht
: ‘Nu gaat het goed met mij.’ De
volgende dag vertelt de moeder
in de groep: ‘Wij hebben gisteren
met onze oudste zoon gebeld. S
’middags, precies na de opstelling,
kwam opa langs. Hij en onze
zoon hebben geen goed contact.
Opa vertelde, dat het graf van
onze jongere zoon een halve meter
ingezakt was. Zoon en grootvader
hebben toen de hele middag eraan
besteed, om het graf weer in orde te
maken, en konden verbazingwekkend
goed met elkaar overweg.’
Bij dit bericht van de ontroerde
moeder krijgt de hele groep koude
rillingen. ‘Het heeft buitengewoon
veel geregend’ breng ik in (augustus
2010) ‘maar, als de dood van jullie
zoon ertoe bijdraagt, dat er nieuwe
verbindingen tussen dode en
levende leden van jullie familie
ontstaan, kunnen wij ervan uitgaan,
dat jullie zoon gelukkig is’. Ook de
representant van de jongen, die hem
de dag daarvoor in de opstelling representeerde,
huilt vreugde tranen.
Praktijk voor het heden
Wat hebben wij nodig, om in de
hedendaagse wereld staande te
blijven? Wat heeft de wereld van
ons nodig? In opstellingen zijn wij
in staat om universele wetten aan
den lijve te ondervinden, online en
niet offl ine. Het vaak besproken
nieuwe denken en de befaamde
verbondenheid komen in een
traditionele setting niet goed over.
In het opstellingswerk krijgen wij
de kans te ervaren , dat het in het
klein net zo is, als in het groot, in
de relatie met ons zelf, net zo als
in de relatie tussen de volkeren, in
onzer houding jegens onszelf net
zo als in onzer houding jegens de
wereld. Overall maken we mee, dat
er levensprincipes bestaan, die
niet altijd de logica volgen, maar
wel overeenkomen met gebeurtenissen
in verband met falen en
succes. Soms, en misschien wel