Magazine 2013 (pdf) - Bert Hellinger Instituut Nederland

Zij zijn echter in staat -zeer tot
onze opluchting- zich via representanten
ook op een andere wijze te
tonen in hun nu getransformeerde
en bevrijde aard zoals bij benadering
beschreven in de verzen van
Vergilius:
De dode is niet dood.
Hij leeft op mysterieuze wijze voort.
Hij voegt zijn beste, nu van de last
des levens bevrijde krachten toe aan
de onze.
Op deze wijze begint hij, onszelf
transformerend en louterend,
in onze harten zijn tweede, hogere
essentie.
Wanneer wij echter -zoals eerder
geschetst- vasthouden aan de
machtige en verschrikkelijke
beelden van hen, dan moeten zij
zich wel in deze vreselijke maskers
laten zien.
Ik probeer niet langer in opstellingen
het lijden van vroegere generaties
op te heffen, wat sowieso
onmogelijk is en gewaagd schijnt
te zijn. Het is voldoende om een
weg te vinden naar deze getransformeerde
entiteit van de voorouders
die via erkenning graag een waardevolle
bijdrage willen leveren aan
ons levenden.
- Nuttig verleden - de kunst van
het zich goed kunnen
herinneren en vergeten?
De historicus Christian Meier heeft
zich met deze schijnbare tegenstelling
beziggehouden in zijn onlangs
verschenen boek ‘Het gebod om te
vergeten en de ontkenning van het
zich herinneren’. (Christian Meier:
Das Gebot zu vergessen und die
Unabweisbarkeit des Erinnerns
(Siedler 2010), over openlijke
omgang met een schrikwekkend
verleden.
‘Het schrikwekkende herhaalt
zich soms juist omdat de mensen
het zich herinneren…..want de
herinnering aan iets schrikbarends
roept graag op tot de drang
naar wraak en tegenwraak’ en ‘de
herinnering aan Auschwitz valt
niet te ontkennen. Zij moet levend
blijven en dreigt daardoor tot een
gestold ritueel te verworden’. (In
‘verzoenen en vergeten’, volgens
het interview met Christian Meier
over zijn boek in Der Spiegel nr.
30/2010 van 26.7.10) - probeert
Meier bruggen te slaan tussen dergelijke
posities met voorbeelden uit
de oudheid tot aan het heden.
Wij worden steeds weer uitgeno-
- 25 -
digd om onze weg te vinden tussen
verloochening van het verleden
(niet herinneren) en het heden/
de toekomst (eeuwig herinneren);
zoiets als een wegebbende herinnering
totdat we de gebeurtenissen
kunnen loslaten en het ons
zodoende vrijmaakt en verrijkt tot
een goed leven in het NU.
“Nuttig verleden” zou ik het willen
noemen en weet daarbij dat er
gebeurtenissen zijn uit het verleden
die het in afzienbare tijd onmogelijk
maken deze als nuttig waar te
nemen. Niettemin bezitten we -ook
bij zware en collectieve last- de bijzondere
vaardigheid om los te laten,
zoals we dat juist ook in opstellingen
kunnen ervaren. Vergeten is
dan een proces waarbij we -fi guurlijk
gesproken- de betrokkenen van
destijds net zolang aankijken totdat
we datgene kunnen waarnemen wat
ons leven via hun een bijzondere
waarde geeft, zoals bijvoorbeeld
het inlevingsvermogen bij ernstig
noodlot of begrip voor schuld en de
gevolgen ervan. Zodra de toenmalige
betrokkenen ook iets waardevols
kunnen achterlaten, wordt het voor
hen en voor ons makkelijker los te
laten, te vergeten - en geheel in het
NU te komen.
Vertaald door Wim Hoek