Psychiatrie - Europa Ziekenhuizen

16
DOSSIER
PSYCHIATRIE
De ontmoeting met het eigen lichaam…
(en misschien ook met de inhoud ervan) (vervolg)
te bieden opnieuw het plezier, het zich goed
voelen, te herontdekken, zodanig dat dit kan
leiden tot een terugvinden van een zelfzekerheid
die kan maken dat men iets anders kan
beleven dan alleen zijn lijden. Dit lichamelijk
beter voelen zal een zekere kracht bieden die
kan maken dat men een betere benadering van
de “inhoud” kan voorstellen. We zouden
kunnen stellen dat de uitspraak “de koe bij de
hoorns vatten” niet altijd het meest aangewezen
is en dat het voorzichtiger is ze eerder bij
haar staart te nemen.
Het spreekt voor zich dat elke vorm van communicatie
(non-verbaal, pre-verbaal, verbaal)
de draaischijf zal zijn van het therapeutisch
gebeuren. Parallel met deze communicatie
wordt een vertrouwensband gecreëerd. Vanaf
dit moment, wanneer dit vertrouwen er is, kan
de persoon zich uiten, zich toevertrouwen. Vanaf
dit moment kan mobilisatie op verschillende
niveaus gebeuren.
Binnen een zeker theoretisch kader dat voor
ons een houvast biedt, kunnen we zeggen dat
er een zekere hiërarchie is, een zeker protocol,
een zekere rangorde binnen onze benadering
die gerespecteerd wordt.
Het is dan ook interessant om te weten dat:
• het in eerste instantie noodzakelijk is dat de
persoon kan zeggen dat hij een LICHAAM en
een GEEST heeft die hem leiden tot het concept
van het bezitten, dit wil zeggen het ontdekken
van zijn lichamelijk en geestelijk kapitaal.
• het in tweede instantie interessant is binnen
deze entiteit lichaam-geest, de persoon terug
te leren een zeker plezier, een zeker goed
voelen te herontdekken. Dit maakt dat de
persoon zijn mogelijkheden kan herontdekken.
Dit primaire stadium (en dit is niet pejoratief
bedoeld) is elementair en wordt teruggevonden
in ELK van onze activiteiten, of het nu
gaat om een uitstap buiten het hospitaal, een
gewone wandeling, een sportieve wandeling,
lichaamsoefeningen onder al zijn vormen
(aerobic, stretching, fitness), klassieke relaxatie
of hydro-therapie, waar alle noties van identiteit,
lichamelijke eenheid worden uitgediept.
Misschien dat het proces van “ik beweeg,
dus ik voel, dus ik leef en ik heb nog zin om te
voelen” ons BESTAAN in beweging brengt…
Waarom zou de mentale mobilisatie niet beginnen
bij de fysieke mobilisatie? Misschien
als het verlangen bestaat om zichzelf goed te
doen, dat men zich misschien dan ook al beter
begint te voelen? Dit betekent dat men terug
contact moet aanknopen met een zekere vorm
N R 6 - SEPTEMBER 2005
van plezier maken, dat leidt tot het gevoel te
hebben dat het goed is te bestaan, te spreken,
te verstaan, te aanvaarden, te handelen en
zodoende zijn mogelijkheden te mobiliseren.
• in een derde fase, wanneer de persoon heeft
ontdekt dat er een geestelijk en een lichamelijk
kennen is, kunnen wij de persoon verder
begeleiden in een mobilisatie van het diepere
bewustzijn. Hiervoor stellen wij o.a. een
specifieke relaxatiemethode voor, die “CAY-
CEDIENSE SOFROLOGIE” genoemd wordt.
Deze heeft als objectief de activatie van
positief denken te bewerkstelligen.
Zij laat o.a. toe de persoon zijn blik op
zichzelf, de anderen, de dingen en de wereld
te veranderen. Deze capaciteit van ons
bewustzijn activeren betekent zichzelf toestaan
zich te verplaatsen op een adequate manier
in een tridimensionele tijd: d.w.z. proberen
zich beter te voelen hier en nu, wat ook
toestaat zich voor te stellen zich beter te
voelen ergens anders morgen en wat een
meer open en positieve kijk op het verleden
geeft. Deze techniek van relaxatie geeft de
mogelijkheid te evolueren naar een beter
zijn en dus te evolueren naar een zekere
existentiële evolutie.
Het concept “REAGEREN” komt dan ten
tonele. Dit is natuurlijk zeer belangrijk, want
bewust reageren is bewegen nadat men de
inhoud van deze bewustwording heeft aanvaard,
niet alleen wat betreft ons intern
functioneren, maar ook en vooral in ons
contact met de omgeving.
• in een vierde fase komt de notie van het
zijn ter sprake, wat een eventuele transformatie
kan toestaan. Dit is misschien een
groot woord, maar dit zegt goed wat het wil
zeggen, nl. “vorm veranderen”.
Misschien is de enige vorm waarvan wij
bewust zijn en waar wij 100% meester over
zijn, ons zijn. Dit zal het vertrekpunt zijn van
deze transformatie.
De Caycediense sofrologie is dus niet enkel
een techniek die toestaat om te relaxeren
(zelf al moet men hiermee beginnen), maar
het is een globale en coherente methode die
door het symboliseren van de stap van het
hebben naar het zijn, toestaat het gevoel te
bestaan te versterken. Dit is de reden waarom
we niet meer praten over het beginsymptoom,
we er afstand van nemen, het opzij zetten, het
tussen haakjes zetten, opdat we ons zouden
bezighouden met ons lichaam in zijn totaliteit,
d.w.z. het onlosmakelijk concept geestlichaam.
Op te merken is dat het zelfvertrouwen hierdoor
wordt versterkt, de stress en emoties beter
worden beheerst en dat sommige fysieke en
geestelijke capaciteiten verbeteren.
Als we denken aan communicatie is een
ander concept niet te verwaarlozen met
name de EXPRESSIE.
“EX-PRESSIE”: EX wil dit niet zeggen “buiten”
en “PRESSIE” is dit niet synoniem voor
druk? Dit is dus ook de verwoording van een
sensatie, van een gevoel.
Of de expressie nu geleid is of vrij, ze zal gekaderd
worden. Algemeen gezien is de vrije
lichamelijke expressie zeer geprivilegieerd, want
ze kan niets verbergen en kan dus echt een
reflectie zijn van de toestand van een persoon.
Meer nog, zij kan ons toestaan ons een indruk
te geven van de sociabiliteit van een patiënt,
zekere problemen waarmee we werken en
trachten te verhelpen in het daglicht te stellen,
zodanig dat het zelfvertrouwen kan verbeterd
worden bij deze personen waarvan het zelfvertrouwen
juist zo aangetast is.
De meest representatieve activiteit hier is het
MIME-atelier waar wordt voorgesteld om een
woord met het lichaam en het gezicht uit te
drukken zonder enige vorm van geluid, zonder
enige hulp van een object. Nog diepgaander
is het atelier “DE ONTDEKKING VAN ZIJN EIGEN
CLOWN”, waarin een nog radicalere en misschien
fundamentelere aanpak wordt voorgesteld,
en waar het accent wordt gelegd op
het ontwikkelen van het expressie- en creativiteitspotentieel
van eenieder. Het spelen van
emoties, verborgen dimensies, fragiliteiten die
het leven geven aan een gevoelig, naïef en
imaginair personage, zijn in directe relatie met
de persoon die het speelt. Het is ook een manier
om onze aanwezigheid, ons gehoor, onze blik,
onze mogelijkheid tot spel, communicatie en
creatie, het aanvaarden van onszelf en de ander,
ons gevoel voor humor en zelfspot te kunnen
cultiveren. Het brengt ons in direct contact en
zonder oordeel met alles wat een clown voelt
en waarneemt (in zichzelf, op de plek waar
hij zich bevindt of met diegene met wie hij
samenspeelt). Het publiek is hiervan getuige.
Dit wil bv. zeggen dat als een persoon die voor
de eerste keer op podium komt en zich angstig
voelt, deze angst zal doorgeven aan zijn
clown, die het zal tonen aan het publiek. Het
dragen van een rode neus is niet te verwaarlozen,
daar dit dienst doet als een soort van bescherming,
afscherming. We hebben sympathie
voor de clown omdat hij ons laat meevoelen
wat hij voelt op een zeer open manier.