You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V A S T G O E D<br />
Lente in Letland<br />
Beleggers behalen toprendementen in Baltisch vastgoed dankzij<br />
de eigenzinnige aanpak van Richard Golden.<br />
door Marcel <strong>Tak</strong><br />
Succesvol advocaat in New York: er<br />
zijn functieomschrijvingen waar<br />
je minder gelukkig mee zou zijn.<br />
Toch gaf Richard Golden dat leven<br />
in 1997 rücksichtslos op en stortte zich in<br />
de ontluikende vastgoedmarkt van – of all<br />
countries – Letland. Zelf is hij er ook nog<br />
steeds een beetje beduusd van. “Ik ging<br />
tien dagen naar Letland op uitnodiging van<br />
een klant, de hedge fund manager Charles<br />
Stevenson. We hadden een geweldige tijd<br />
daar. Ik weet nog dat we over het oude<br />
plein in Riga liepen en tegen elkaar zeiden:<br />
This place could take off. Toen werd het<br />
idee geboren om een fonds te beginnen en<br />
het onze vrienden thuis te gaan vertellen.<br />
Ik had me al eens in het land verdiept”,<br />
vertelt Golden, die met een Nederlandse<br />
vrouw getrouwd is en binnenkort ook<br />
definitief van New York naar Amsterdam<br />
verhuist. “Letland heeft net als de andere<br />
Baltische staten een heel bijzondere geschiedenis.<br />
Het was ooit een heel rijk land.<br />
Riga was de rijkste haven in het tsarenrijk.<br />
<strong>De</strong> Baltische staten lijken historisch<br />
eigenlijk op Nederland, maar zijn deze<br />
eeuw geplet tussen het nazisme en het stalinisme.<br />
Toch is die cultuur nog aanwezig.<br />
<strong>De</strong> handelsgeest is er, het land hoeft zich<br />
alleen maar aan te passen aan de moderne<br />
wereld.”<br />
Sovjethuurders<br />
Aangespoord door zijn zakenpartner toog<br />
Golden aan het werk. Hij nam ontslag en<br />
begon beleggers te benaderen. “Ik heb<br />
zelf de documenten opgesteld, presentaties<br />
gemaakt. Ik kocht een bindmachine<br />
en heb driehonderd boekjes in elkaar<br />
gezet.” In 1998 had Golden 3 miljoen<br />
dollar verzameld en kon hij zijn eerste<br />
panden gaan kopen. Zijn aanpak daarbij<br />
is, zegt hij, heel anders dan die van andere<br />
fondsbeheerders. “Als een bank als Morgan<br />
Stanley een Baltisch vastgoedfonds<br />
begint, sturen ze een investment banker<br />
langs, die zijn intrek neemt in een duur<br />
hotel en vervolgens afspraken maakt bij<br />
de grootste makelaars. Hij krijgt wat<br />
prestigieuze panden voorgeschoteld waar<br />
hij vervolgens teveel voor betaalt. Ik doe<br />
het anders. Ik heb daar zelf een kantoortje<br />
– heel simpel – en ga er zelf op uit. Ik<br />
koop geen prestige-objecten, maar ga op<br />
zoek naar waarde. Ik heb contact met de<br />
mensen. Die meneer van Morgan Stanley<br />
zit niet bij een oude oma in haar keukentje<br />
om over haar huis te praten. Ik wel.”<br />
Goldens aanpak om fraaie oude panden<br />
vol sovjethuurders op te kopen, diezelfde<br />
huurders elders een nieuwe koopwoning<br />
te geven en vervolgens het pand compleet<br />
te renoveren, levert goede rendementen<br />
op. Sinds 1997 boekte het Latvian Realty<br />
Fund jaarlijks 16% netto rendement na<br />
kosten. Er is is inmiddels een tweede<br />
fonds in de maak, dat al aardig vol loopt.<br />
<strong>De</strong> Permal Group, een van de grootste en<br />
meest succesvolle exploitanten van multimanager<br />
fondsen, nam Goldens fonds op<br />
in de selectie.<br />
Krankzinnig<br />
Zeker nu hij er gaat wonen, denkt Golden<br />
er serieus over om ook in Nederland<br />
een Lets vastgoedfonds te registreren. Er<br />
resteert genoeg potentieel in de regio,<br />
zegt Golden. “Het geld dat ik in Riga heb<br />
verdiend, had ik ook kunnen verdienen<br />
in Newyorks vastgoed. Maar de potentie<br />
is daar veel groter. <strong>De</strong> belastingen zijn er<br />
laag en de loonkosten ook nog altijd. Dat<br />
betekent dat er nog veel economische activiteit<br />
naartoe gaat<br />
stromen. <strong>De</strong> munt<br />
is al vastgeklonken<br />
aan de euro, dus valuta-risico<br />
is er nauwelijks.’<br />
Maar hard<br />
werken blijft het wel.<br />
Goldens eigen toekomst<br />
hangt er ook<br />
vanaf. “Ik heb een krankzinnig percentage<br />
van mijn privé-vermogen in Lets vastgoed<br />
zitten.”<br />
In Riga staan meer dan driehonderd<br />
Jugendstilpanden<br />
“Wat ik in Riga heb verdiend,<br />
had ik ook in New York kunnen<br />
verdienen. Maar de potentie is<br />
daar veel groter”