Kader Primair 10 (2006-2007).pdf - Avs

Goed en ander nieuws voor speciaal
basisonderwijs
Planmatig verbeteren werkt
Uit het Onderwijsverslag, dat jaarlijks door de Inspectie van het Onderwijs wordt uitgevoerd,
blijkt dat het goed gaat met – onder andere – de leerlingenzorg in het sbo. Wel valt nog een slag
te maken als het gaat om het sterker ‘plannen’ van het onderwijs op basis van het potentieel
van de leerlingen.
Tekst Bob Ravelli
Op de kwaliteitsaspecten van de leerlingenzorg en
het leerstofaanbod is sinds mei 2002 vooruitgang
geboekt, aldus het Onderwijsverslag. Landelijke percentages
laten zien dat bij planmatige uitvoering van
de zorg sprake is van een verdubbeling van het aantal
scholen dat in voldoende mate aan de te stellen eisen
voldoet. Daarnaast hebben 2,5 keer zo veel scholen
nu een leerstofaanbod voor Nederlandse taal en rekenen
dat voldoet aan de kerndoelen. Dat zijn positieve
ontwikkelingen.
Hierbij in ogenschouw nemend dat 70 procent van de
sbo-scholen planmatig aan verbeteractiviteiten werkt
en dat op 90 procent van de sbo-scholen instrumenten
en procedures gehanteerd worden om de ontwikkelingen
van de kinderen te volgen.
Het onderwijsverslag laat ook de mindere punten zien:
• De helft van de scholen voor sbo staat nog onder
intensief toezicht.
• Een fors aantal scholen loopt het risico (zeer) zwak
functionerend te worden.
Dit is geen goede zaak en hier past een gedegen actie
op het terrein van intensieve kwaliteitszorg toegespitst
op het ontwikkelingsperspectief.
Belangrijke door de Inspectie genoemde ontwikkelpunten
zijn: “Gebruikmaking van de (toets)gegevens om
vast te stellen of de kwaliteit van de opbrengsten voldoende
is, het trekken van conclusies voor het onderwijs
op basis van trendanalyses en het sterker “plannen”
van het onderwijs op basis van het potentieel van
de leerlingen.”
Feit is weliswaar dat deze indicatoren 10.3 (‘de school
stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief
vast’) en 10.5 (‘de school volgt of de
leerling zich ontwikkelt conform het ontwikkelingsperspectief
en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde
keuzes’) sinds twee jaar zijn opgenomen. Dat
neemt echter niet weg dat deze belangrijke punten in
de scholen ontwikkeld moeten worden.
Uit onderzoek is gebleken dat plannend handelen
betere resultaten geeft dan volgend handelen. Ook
heeft het hebben van hoge verwachtingen van kinderen
een positief effect op het uiteindelijke resultaat van
de leerling. In het sbo-landschap zijn daarom op dit
moment veel activiteiten op het gebied van het ontwikkelingsperspectief
te zien. Het is zeker raadzaam voor
de school om zich af te vragen hoe het vaststellen van
het instroomprofiel en het verwachte uitstroomprofiel
er uit moet komen te zien. Op verschillende plaatsen in
Nederland gaan sbo-scholen de koppen bij elkaar steken
(tijdens een gezamenlijke studiedag bijvoorbeeld) om
deze vraag te beantwoorden. Ervaringen van scholen
die hier al mee hebben gewerkt kunnen daar worden
gedeeld langs de weg van ‘kennis vermenigvuldigen
door delen’.
Veel Leerlingvolgsystemen hebben een speciale
versie/variant voor het sbo. Dotcomschool, Parnassys,
Cito, ABC-primair -om er maar enkele te noemen-
voorzien in de mogelijkheden om een dergelijk
perspectief te genereren, waarbij niet moet worden
vergeten dat de menselijke inschatting altijd van
het grootste belang dient te zijn. <
Bob Ravelli (b.ravelli@avs.nl) is adviseur bij de AVS
op het gebied van Onderwijs & Leerlingzorg. Ook is
hij namens de AVS ambassadeur bij het PO Platform
Kwaliteit en Innovatie.
Kader Primair Juni 2007