WEEK

f-y
w*m*m*mmm
. ■ ' ■. ■ ■
ALS HET LEVEN EEN TRIOMF WORDT
Bi
FERNAO DE MAGELHAES. - EEN BEROEMD ONTDEKKING5PEIZIGER.
,e oceaan! De groote Wesftersche
oceaan!" riepen de
Spaansche zeelieden, toen hun
kanonnen den machtigen Stillen Oceaan
begroetten, waarnaar zij verscheidene
maanden lang, ten prooi aan de grootste
ontberingen, hadden gezocht. ..Indien
wij met van honger omkomen,' zullen
wij nu den nieuwen weg ontdekken
naar de Specerij-Eilanden."
'"„Laten wij den hemel danken," ant-
. woordde Magelhaes, hun leider ca commandant.
„Het is waar, senores, dat wij
twee van onze schepen hebben verloren,
dat onze mondvoorraad op is, en
dat wij nog talrijke moeilijkheden zullen
moeten overwinnen, maar zelfs al zouden
wij gedwongen zijn, de ra's van
onze schepen op te eten, dan nóg zullen
wij verder gaan ... I"
Uit deze woorden blijkt de onverschrokkenheid
van dien Portugccschcn
zeeman, die de Straat van Magelhaes
ontdekte, en die niet alleen als eerste
Europeaan den Stillen Oceaan over
zeilde, maar ook het eerst den weg
vond, volgens welke schepen in een
cirkel om de aarde konden varen, daarmee
dus bewijzend, dat onze planeet
een ronde bol is, hetgeen in die dagen
nog niet algemeen werd aangenomen.
lernao de Magelhaes, die in ongeveer
1480 werd geboren, was de zoon
van een Portugeesch edelman. Op 25jangen
leeftijd zeilde hij met Francisco
d'Almeida naar Indië, waar hij
eerst onder dezen onderkoning, en later
onder diens opvolger diende. Bij den
laatste geraakte hij echter in ongenade,
waarom hij den Ponugeeschen dienst
verliet. Toen de ontdekker der Molukken,
Serrao, hem uitnoodigde
■ -daarheen te komen en er zijn geluk te
beproeven, gaf Magelhaes daaraan geen
gevolg, maar besloot zich in Spaanschen
dienst te begeven en te trachten
langs het Zuiden van Amerika, door
Spaansche zeeën, de Molukken te bereiken.
In 1517 kwam hij te Sevilla
aan, waar zijn.landsman Diego Narbosa
de gouverneur van het slot te Sevilla,'
hem vriendelijk opnam en hem zelfs
zijn dochter Beatrix tot vrouw gaf. Weldra
kwam Magelhaes nu in contact met
Keizer Karel V, die zich maar al te goed
de uitstekende diensten herinnerde,
welke ontdekkingsreizigers, o.a. Columbus,
hem hadden bewezen. Ook Magelhaes
kwam in zijn dienst en in Maart
van het j^ar 1518 werd tusschen den
vorst en den avontuurlijken soldaat
zeevaarder op plechtige wijze het „Verdrag
over de ontdekking der Specerijeilanden"
(Molukken) gesloten.
Den 20 en September 1519 verliet
Magelhaes met vijf schepen, bemand met
239 koppen, de haven van San Lucar.
Mèt hem ging ook een jong Italiaansch v
MAGELHAES
hevige koude en felle stormen haar
noodzaakte een winterkwartier te betrekken.
Door de ontberingen, welke men
hier moest lijden, kwam het weldra tot
muiterij, maar Magelhaes, die voor niets
terugdeinsde, wist den opstand met geweld
te onderdrukken.
Zoodra de lente was aangebroken —
hetgeen m deze zuidelijke streken niet
vóór ongeveer begin September het gegeval
is — koos Magelhaes wederom
zee en slaagde er in een voorgebergte
om te zeilen, waarna hij'den 21 en October
1520 den ingang bereikte van de
naar hem genoemde Straat, die het
mogelijk maakt dwars door de
punt van Zuid-Amerika van den
Atlantischen naar den Stillen Oceaan
te varen. Twee schepen voeren voor-
"
edelman, Antonio Pigafetta, die een
dagboek bijhield van de reis en tevens
een aantal belangrijke kaartschetsen
maakte.
De kleine vloot stak den Atlantischen
Oceaan over en zeilde langs de kust
van Zuid-Amerika, tevergeefs een doorgang
zoekend naar het Westen, tot
1 J J" ra PP orte erden, dat de Straat
inderdaad toegang gaf tot een daarachter
liggenden oceaan. De „oceaan" bleek
echter slechts een groote baai in de
Straat te zijn. Hoewel zijn mannen ontmoedigd
waren door dezen tegenslag,
besloot Magelhaes toch door te zeilen
Gedurende meer dan een maand kampten
zijn schepen met hevige stormen
eer zij er in slaagden het einde van den
360 mijl langen doorgang te bereiken,
-ten schip was vergaan en een ander
was heimelijk omgekeerd en zeilde naar
Spanje terug, maar nóg wist Magelhaes
van geen opgeven. Want nu, den 26sten
November, lag de oceaan voor hem, die
reeds zeven jaar tevoren door Balbao
was ontdekt, en dien Magelhaes den
Stillen Oceaan noemde, omdat hij zoo
kalm leek.
Aanvankelijk verliep de tocht op deze
wijde watervlakte zonder eenige noemenswaardige
stoornis. Alleen de verveling
bleek, daar men weken achtereen
mets dan water en lucht zag, een ernstige
vijand, die slechts af en toe op
de vlucht kon worden gedreven door
- 8 -
een 1 atagomër, dien Magelhaes aan
boord van zijn schip had weten te smok-
kelen om hem bij zijn terugkeer in
öpanje ten toon te kunnen stellen, en
wiens Zonderlinge gedragingen den man-
nen eenige a^eidiag verschaften.
Nadat men echter nog een maand
had doorgezeild, .werd de toestand
veel erger; de mondkost begon toen op
te raken, en ratten en stukken half-
vergaan leer werden uitgezochte spijzen
Het drinkwater werd troebel en geel
en dozijnen mannen stierven aan scheur-
buik. Zoo zeüde men drie en negentig
dagen door, om toen eindelijk de Philip
pijnen te bereiken, zonder iets gezien te
hebben van de Australische eilanden,
welke 111 den Stillen Oceaan verspreid
liggen, met uitzondering dan van Ma-
rianen, dat men had opgemerkt.
Het leek nu, alsof alle moeilijkheden
waren overwonnen. In werkelijkheid
zouden ZIJ echter pas goed beginnen.
Magelhaes, sloot namelijk vriendschap
met den verraderlijken koning van Zebu,
die beloofde zich tot den christeliiken'
godsdienst te zullen bekeeren, als de
Portugeesche ontdekkingsreiziger het
naburige eiland Matan voor hem wilde
veroveren. Magelhaes besloot hierop in
te gaan, waardoor zijn lot bezegeld werd
want hij sneuvelde tijdens de gevechten
met de inboorlingen (27 April 1521).
Tot zijn opvolger werd nu gekozen
Uuarte Barbosa. De vorst van Zebu
wist dezen echter op een gastmaal, dat
nij te zijner eere had aangericht, te
overrompelen en met verscheidene van
zijn stoutmoedigste mannen te dooden
De leiding der expeditie werd thans
toevertrouwd aan Juan Sebastian del
Lano. Deze besloot een der drie over-
gebleven schepen te verbranden, en koers
te zetten naar de Molukken. Onderweg
moest echter nog een ander schip, dat lek
gevvorden was, prijsgegeven worden.
Het eenige overgebleven schip, de
Vittona, geladen met specerijen, zeilde
om de Kaap de Goede Hoop en liet
eindelijk, na een moeilijke en gevaar-
volle reis,den gen September 1 522 het
anker m de haven van Sevilla vallen.
Het was de wereld omgezeild... •
Van den toestand, waarin liet ver-
keerde, toen het in Spanje aankwam,
kan men zich echter nauwelijks een
voorstelling maken. Het scheepje mat
slechts 100 ton, en de bemanning had
de laatste weken dag en nacht aan de
pompen gestaan om te beletten, dat het
zou pinken. Twaalf mannen waren door
de Portugeesche autoriteiten gevangen
genomen, toen zij probeerden te San-
tiago aan land te gaan, en de comman-
dant was genoodzaakt hals over kop weer
te zeilen, ten einde te voorkomen, dat
zijn schip in brand gestoken werd..
In de geschiedenis der ontdekkingen
prijkt geen naam met mèèr glorje dan
die van Magelhaes. Hij had gedaan, wat
Kolumbus voornemens was geweest
maar niet bereikt had: hij was Wést-
w ^f rts naar de Specerij-Eilanden ge-
zeild, hiermee onomstootelijk bewijzend
dat men het Oosten kan bereiken door
naar het Westen te varen
MARIE
...DDE5SELHUYS
(Foto Godfried de Groot
de jonge actrice, die In het tooneelstuk „In leder huwelijk" veel succes oogsite.
HOE FILMSTERREN
GEKLEED GAAN
Clara Bow in een prachtig avondtoilet van glanzend
satijn, dat glad om 't figuur sluit. De eenige versier-
selen, die zij hierbij draagt, zijn een juweelen speld,
oorhangers en armbanden. Foto Fox
Avond-ensemble van lamé, bestaande uit een japon
met langen mantel, afgezet met nertz-bont. Deze
creatie werd ontworpen door de Paramount-film-
studio's. Wie zal het dragen?