Kosten en baten van agressie veiligheidsbeleid - Tijdschrift over ...

More documents

Recommendations

Info

10 #3 Reportage door Dr. Albert R. Hauber, HAUBER Onderzoek & Advies, Leidschendam (zie blz. 4) Groeiend gevoel van onveiligheid bij het openbaar vervoer Klopt het als de media suggereren dat het openbaar vervoer sinds jaar en dag het mikpunt is van allerlei vormen van criminaliteit en dat men stations en treinen maar beter kan mijden omdat men daar wordt geconfronteerd met het afvalputje van de samenleving, dat criminaliteit niet schuwt? Menigeen komt daardoor, vooral ’s avonds, niet meer in het openbaar vervoer en dat houdt het beeld gemakkelijk in stand. Maar dit is grotendeels ten onrechte. Ondanks zwartrijden, vandalisme, graffiti, diefstal, agressie en geweld blijkt, door voortdurende inspanningen van de betrokken organisaties, het openbaar vervoer aanzienlijk veiliger dan het wegverkeer dat jaarlijks door ongelukken honderden doden en vele duizenden slachtoffers eist. Na de Tweede Wereldoorlog was de criminaliteit laag in Nederland, ook bij het openbaar vervoer. Op elk station was in- en uitgangscontrole. En door de tram liep een conducteur. Later kreeg een deel van de conducteurs een vaste zitplaats achterin de tram, waarlangs de instappende reizigers moesten lopen om een kaartje te kopen. Over de hoogte van het tarief hoefde de conducteur zich niet druk te maken, want ieder betaalde hetzelfde ongeacht de afstand. De hier geschetste situatie zorgde ervoor dat zwartrijden nauwelijks voorkwam. Als er bij controle iemand zonder geldig plaatsbewijs werd aangetroffen, was bovendien de conducteur verantwoordelijk. Die had zijn werk niet goed gedaan. Halverwege de jaren zestig kwam daarin verandering. Om te bezuinigen op stijgende loonkosten werden toen toezicht-en controlefuncties geschrapt. Bij de NS werd de perroncontrole opgeheven en in de grote steden verdween de conducteur van de tram. Kortom, het honour system werd geboren. Dit betekende dat de verantwoordelijkheid voor een correcte betaling bij de klant zelf werd gelegd. Sinds de jaren vijftig was het vertrouwen gegroeid dat de homogene samenleving met de sterke sociale controle geschikt was om deze verantwoordelijkheid te dragen. Vanuit deze optimistische mensvisie AA P zag men geen remmingen het proces van rationalisatie op allerlei terreinen voort te zetten, zich onvoldoend realiserend dat in de tweede helft van de jaren zestig de maatschappij radicaal veranderde. Essentieel daarbij was het zich losmaken van traditionele normen en waarden. Men wilde vrij zijn, verbrak op grote schaal bestaande banden in de samenleving, zodat ook de informele sociale controle wegviel. Het is daarom niet vreemd, dat in de eerste helft van de jaren zeventig zich de eerste tekenen aandienden: misbruik van het honour system. Het zwartrijden werd populair, vooral toen duidelijk werd dat vervoerbedrijven aanvankelijk maar heel weinig controleerden. Na invoering van het zonetarief ontstond een nieuwe categorie wanbetalers, de grijsrijders die voor minder zones betalen dan zij eigenlijk reizen. Zwart- en grijsrijders berokkenen de vervoerbedrijven financiële schade, een passieve schade. De wel betalende reizigers merken daarvan in de regel niets. Dit verandert bij nieuwe vormen van criminaliteit die eind jaren zeventig bij het openbaar vervoer opdoemen: graffiti en vandalisme. Deze activiteiten betekenen actieve schade voor de vervoerbedrijven; het repareren en schoonmaken vergen miljoenen per jaar. Bovendien voelen bepaalde reizigers zich niet op hun gemak in een vervoermiddel of station dat er haveloos uitziet met graffiti op de muur en kapotgesneden banken. Zij associëren dat met onveiligheid. Echte angstgevoelens ontstaan - en voor sommige reizigers vermijdingsreacties - als midden jaren tachtig naast zwartrijden, graffiti en vandalisme, agressie en geweld toenemen. Deze ontwikkeling heeft niet alleen consequenties voor de reizigers, maar ook voor het personeel. Dit wordt nogal eens tijdens controle activiteiten uitgescholden, bedreigt of aangevallen. Het probleem is dat er voor het personeel, anders dan voor reizigers, geen uitweg bestaat, althans niet officieel. Men kan zich ziek melden, of als NS conducteur in plaats van controleren ’s avonds rustig in de eerste klas of bij de machinist op de bok plaatsnemen. Als dat veelvuldig gebeurt, zal het zwartrijden toenemen en zullen door gebrek aan toezicht meer reizigers zich onveilig voelen.
Hoe kan de huidige aanpak verbeteren? Verantwoording betaling Leg de verantwoordelijkheid voor een correcte betaling bij de aanbieder en niet bij de klant. Dus geen honour system toepassen. Meer sporenaanpak Een enkele maatregel heeft zelden effect. Het gaat om een samenstel van tegelijkertijd te nemen maatregelen die enerzijds de situatie minder uitnodigend maken, zoals het afsluiten van perrons, en anderzijds de potentiële dader ontmoedigen zoals het verhogen van de pakkans. Hogere pakkans Als mensen merken dat bepaald gedrag voor betrokken ongewenste consequenties met zich meebrengt, zoals enige tijd in een politiecel doorbrengen of een boete betalen zullen de meeste dat gedrag achterwege laten. Politie, NS personeel en particuliere beveiligers moeten en kunnen in nauwe samenwerking de pakkans omhoog brengen. Beheerste toegang tot de perrons Op dit moment vindt af en toe ingangscontrole plaats. De bedoeling is dit op de grote stations permanent in te voeren in combinatie met de chipkaart. Uit onderzoek dat ondergetekende voor NS heeft verricht blijkt dat ruim de helft van de reizigers dat toejuicht, terwijl 25% daar neutraal tegenover staat en 25% dat afwijst. Een deel van deze laatste categorie vreest in de spits daardoor de trein te missen, terwijl andere beseffen dat perroncontrole het zwartrijden bemoeilijkt, zo niet onmogelijk maakt. Meer investeren in personeel Jarenlang trachten OV bedrijven te bezuinigen op personeel. Dit heeft geleid tot minder controle en meer criminaliteit. Om dit proces te keren is het van belang te investeren in goed gekwalificeerd personeel. Dit personeel heeft namelijk een dubbele taak. Enerzijds dienen zij door klantvriendelijk optreden te zorgen voor een goede sfeer. Anderzijds moeten zij tijdens controles duidelijk maken dat bewuste overtreders een weinig tolerante behandeling tegemoet kunnen zien. Omgang tussen personeel en reizigers persoonlijker maken Dit betekent het opheffen van de anonimiteit. Experimenten bij de Deutsche Bahn laten zien, dat personeelsleden die een naambordje op hun revers dragen en zich bovendien via de microfoon voorstellen minder last van agressie hebben. Dit is geheel in overeenstemming met experimenten van Zimbardo, waaruit blijkt dat anonieme relaties eerder agressie oproepen. AA P 11 #3
Page 1: Verschijnt 4 x per jaar · jaargang
Page 4 and 5: 4 #3 Van de redactie In deze derde
Page 6 and 7: 6 #3 Thema door Jacquette Meijerink
Page 8 and 9: 8 #3 gepeste kinderen melden dit vi
Page 12 and 13: 12 #3 Opinie van de redactie Alleen
Page 14 and 15: 14 #3 - - - - - indringers en/of on
Page 16 and 17: 16 #3 Boeken Boeken Bakens in niema
Page 18 and 19: 18 #3 Verdieping door Leo Regeer Wa
Page 20 and 21: 20 #3 Model angst RADAR methode Reg
Page 22 and 23: 22 #3 soort incident AA P indicatie
Page 24 and 25: 24 #3 Op strategisch niveau in de o
Page 26 and 27: 26 #3 Agenda Websites Websites Agen
Page 28 and 29: 28 #3 Interview van de redactie Wat
Page 30 and 31: 30 #3 Kort NIEUWS Conducteurs voor
Page 32: Mahoniemeubelen.nl Wij importeren r

Kosten en baten van agressie veiligheidsbeleid - Tijdschrift over ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?