Kosten en baten van agressie veiligheidsbeleid - Tijdschrift over ...

8 #3
gepeste kinderen melden dit via de brievenbus, maar ook klas
of schoolgenootjes laten via de brievenbus weten dat ze zich
zorgen maken over leerlingen.
“Juf, het gaat niet goed met mij. Denny”.
SEF Signaleringslijsten
In de groepen 3 tot en met 8 wordt in oktober en in maart een
SEF-signaleringslijst (Sociaal Emotioneel Functioneren)
afgenomen. Per lijst worden 4 onderwerpen behandeld,
waardoor er 8 onderdelen per jaar in de signalering aan de
orde komen, te weten:
- Relatie met andere leerlingen
- Schoolbeeld
- Depressieve gevoelens
- Relatie school-thuis
- Psychosomatische aspecten
- Pesten
- (Faal)angst
- Verdriet en rouw
Elk onderdeel heeft 6 items en het is de bedoeling dat de
kinderen het cijfer voor de stelling omcirkelen wanneer zij de
uitspraak op zichzelf van toepassing vinden. Daarna komen
twee aanvulzinnen met betrekking tot het onderwerp. De
leerlingen vinden het erg leuk om te doen en zijn binnen
een minuut of 10 klaar. Ook het nakijken verloopt snel.
De meest ideale situatie is, dat de leerkracht de ingevulde
bladen doorneemt en daarna aan de vertrouwenspersoon
overhandigt. Van belang is om ook de informatie van de
in voorgaande leerjaren ingevulde lijsten mee te nemen,
omdat ze aanvullende informatie kunnen geven, waardoor
een steeds completere signalering ontstaat. Het is zo tevens
mogelijk om de toe- of afname van beginnende problemen op
de voet te volgen.
Door het afnemen van de vragenlijsten geven de antwoorden
van de leerlingen aan, of er op één of meer van de
onderzochte onderwerpen problemen te verwachten zijn.
De meeste kinderen vullen de lijsten met een onthullende
eerlijkheid in, ook wanneer zij in de groepen 7 en 8 voor het
eerst met deze vragen in aanraking komen. De aanvulzinnen
bevestigen of ontkennen de conclusies, die op basis van de
door de leerling omcirkelde stellingen getrokken worden. In
alle onderzochte groepen kwamen via de vragenlijsten (veel)
AA P
meer kinderen naar voren, die behoefte hadden aan een vorm
van hulp, dan bij de leerkracht en intern begeleider voordien
bekend waren. Het is blijkbaar makkelijker om problemen
aan het papier toe te vertrouwen dan rechtstreeks aan de
leerkracht. Hierdoor vindt een snellere en betere signalering
plaats. Door hierop gerichte actie te ondernemen, hopen we
de kinderen effectiever te helpen en te voorkomen dat ze in de
toekomst zullen vastlopen.
“Juf, het gaat niet goed met mij.
Denny”.
Groepslessen
Door het geven van groepslessen worden de leerlingen
geïnformeerd over allerlei zaken, die te maken hebben met
zorg voor de leerlingen: Pesten, Buitenbeentjes (Adhd,
Pdd-nos, Dyslexie), Kindertelefoon, Moeilijke thuissituaties
en Mishandeling.
Interventies
Aan de hand van de signaleringslijsten is al snel te zien, of er
mogelijke problemen spelen. Door specifieke vragenlijsten in
te laten vullen, kan een beter beeld worden gekregen over de
mate, waarin hulp voor het kind gewenst of noodzakelijk kan
zijn. Bovendien kan een schoolbreed probleem geconstateerd
worden of een groepsinterventie wenselijk blijken.
Veel kinderen vinden het plezieriger om met een vertrouwenspersoon
te praten dan met de leerkracht van de eigen groep.
Ook (juist!) wanneer de verstandhouding met meester of juf
prima is. De vertrouwenspersoon moet over goede gespreksvaardigheden
beschikken. Vanzelfsprekend kan voor sommige
leerlingen een vervolggesprek of een verwijzing gewenst of
zelfs noodzakelijk zijn.
Deskundigen kunnen verschillende maatregelen adviseren en
programma’s uitvoeren.
Als extern schoolcounselor word ik bijvoorbeeld gevraagd voor
adviezen rond de invoering van het sociaal emotioneel
signaleringssysteem, maar ook voor het geven van sociale
vaardigheidstrainingen en het voeren van counselinggesprekken
met zowel pesters als gepeste leerlingen.
In alle onderzochte groepen kwamen via de vragenlijsten (veel) meer kinderen
naar voren, die behoefte hadden aan een vorm van hulp, dan bij de leerkracht
en intern begeleider voordien bekend waren.