Dokters in de Oostelijke mijnstreek – 90 jaar (k ... - KNMG Limburg

14
Verder was de Wever voorzitter van de toenmalige gemeentelijke gezondheids com missie.
Toen bleek dat er ankylostomiasis (wormziekte) heerste onder de mijnwerkers, heeft hij
persoonlijk een onderzoek hiernaar geleid (Hustinx, 1940).
Bedrijfsgezondheidszorg in het mijnbedrijf
In het begin van de 19e eeuw beschikten de verschillende mijnen slechts over eerste
hulp-posten met verbandmeesters. Behandeling van mijnongevallen vond verder plaats
door de eigen huisarts (Kreukels, 1986, p.106). Veelvuldig deed het mijnbedrijf voor de
geneeskundige verzorging van zijn arbeiders een beroep op het sinds 1904 bestaande
hospitaal te Heerlen. Niet voor niets werden uitbreidingen van het ziekenhuis en
aankopen van nieuwe medische apparatuur steeds gesubsidieerd door de mijnindustrie.
Veelal gebeurde dit onder bepaalde voorwaarden. Zo werd er bijvoorbeeld aan de
subsidievoorwaarden van 1908 de volgende (later steeds terugkerende) clausule
verbonden: "De verpleging en behandeling moet beantwoorden aan alle eisen, die aan een
goed hospitaal mogen gesteld worden. Aan de subsidieerende ondernemingen moet
desgewenscht gelegenheid gegeven worden, zich hiervan te overtuigen".
In 1912 eiste het mijnbedrijf een "inwonend medicus", welke de chirurg zou gaan assisteren
en zich daarnaast met laboratoriumwerk bezig houden. Men eiste een behoorlijk
laboratorium en tevens een inrichting voor de eerder genoemde Zanderbehandeling
(Remigius Dieteren, 1954, p.33). In 1915 werd door de Rijksverzekeringsbank een
onderzoek ingesteld naar de geneeskundige ongevallen verzorging in de mijnstreek. De
medisch adviseur, P.H. van Eden, kwam in zijn rapport tot de conclusie, dat deze méér
verantwoord en efficiënter moest worden georganiseerd. Hij vond dat de plaats van de
verbandmeester moest worden ingenomen door een medicus. Verder eiste hij
"samenwerking van de vele, op betrekkelijk korte afstand van elkaar gelegen mijnen tot
het organiseren van een dienst voor eerste hulp en ziekentransport met een
hoofdstation, van waaruit de eraan verbonden
artsen en verder personeel kunnen worden
geregeerd". Er zou ook de beschikking
moeten zijn over een goede röntgeninrichting.
Overigens werd vermoedelijk op de medische
dienst der mijnen, opgericht in 1918, al eerder
"geröntgend" dan in het ziekenhuis, waar eerst
in 1920 een röntgenafdeling werd gebouwd
(Remigius Dieteren, 1954, p.186).
A. Vossenaar (1939)
90 JAAR KNMG AFDELING HEERLEN & OMSTREKEN