Strijd tegen armoede. Een bijdrage aan politiek debat en politieke ...

leiders moeilijk om een klare kijk te hebben op hun
verwachtingen. Bovendien zorgen afwezigheid tijdens
het begin van het schooljaar, passief of agressief gedrag,
negatieve opstelling tegenover theoretisch onderricht…
ervoor dat hun beroepsvoorkeuren niet altijd
gemakkelijk te ‘ontcijferen’ zijn. De deelnemers menen
dat de trajectbegeleider zich zou moeten toespitsen op
het peilen naar het project van de jongere, naar zijn
zelfbeeld en zijn beeld over arbeid, en naar de manier
waarop hij denkt gebruik te kunnen maken van de
verworven ervaring tijdens het alternerend leren 336 . Hij
dient de jongere te helpen om de keuze van zijn studierichting
in een langetermijnvisie te vertalen.
Een piste is om de trajectbegeleiders een aangepaste
vorming aan te bieden, met aandacht voor armoedesituaties.
Maar om dit te realiseren, dient men hun
dossierlast te herbekijken. Deze werklast is te hoog
gezien de tijd die nodig is voor een kwalitatieve begeleiding.
Bij de CDO sprak men tijdens het overleg over
een 60-tal leerlingendossiers per begeleider, 30 à 40 bij
de CEFA en 100 (soms zelfs 180) bij IFAPME/SFPME.
Het is moeilijk om in die omstandigheden een geïndividualiseerde
begeleiding te garanderen.
Hoe meer keuzemogelijkheden de jongere bovendien
heeft op het vlak van studierichtingen, hoe beter hij
begeleid moet worden bij die keuze. De begeleiders,
maar ook de ouders, spelen een belangrijke rol op het
vlak van oriëntatie. De ouders moeten dan goed geïnformeerd
worden omdat ze niet goed op de hoogte zijn
van de waaier aan mogelijkheden, noch van hun eventuele
gevolgen.
Zoektocht naar een werkplek
De werklast bemoeilijkt de tweede opdracht van de
trajectbegeleider in het deeltijds onderwijs: een gepaste
begeleiding aanbieden bij de zoektocht van minderjarigen
naar een werkgever. Sommigen beperken zich tot
het bieden van hulp enkel indien de jongere hierom
vraagt en contacteren zelf geen werkgevers, hoewel
de decreten hen een actieve hulp opleggen. Bij afwezigheid
van zo’n hulp, speelt het sociale en familiale
netwerk van de jongere een doorslaggevende rol. Dit is
ten nadele van jongeren in armoede: zij groeien vaak
op in sociaal of geografisch geïsoleerde gezinnen en
hebben meer kans dat hun ouders langdurig werkloos
zijn. Die ouders beschikken over minder of weinig
336 Allinckx, Isabelle, op.cit., p. 38, 41-42.
kennissen die hen de gepaste weg wijzen naar een
werkgever.
Interactie met de onderneming
Of een aanwerving effectief gebeurt, wordt ook bepaald
door de potentiële werkgevers die een trajectbegeleider
benadert of voorstelt aan de leerlingen. De begeleiders
maken hiertoe gebruik van een netwerk aan contacten
met bedrijfsleiders. De mate waarin de begeleider de
werkgever kan overtuigen van de baten verbonden
aan de aanwerving, speelt eveneens een belangrijke
rol. Een duurzame vertrouwensband met werkgevers
is daarbij vaak behulpzaam. Het vergroot de kans dat
deze laatsten blijven investeren in de creatie van werkposten.
Omgekeerd zal de openheid van de werkgever
voor het geven van opleidingskansen aan deeltijdse
leerlingen en zijn instemming met de doelstelling van
de deeltijdse systemen (de leerlingen een gedegen leerwerkervaring
bezorgen) de interactie met de begeleider
in gunstige zin beïnvloeden.
“De begeleider beschikt bij aanvang over een
netwerk van contacten met bedrijfsleiders. Sommigen
proberen dit netwerk uit te breiden. Welke ondernemingen
men een jongere aanbeveelt, hangt ook af van
zijn persoonlijkheid.” (trajectbegeleider in het deeltijds
onderwijs)
4.3.4. Rol van de ondernemingen
Creatie van werkplaatsen
Eén van de pijnpunten in het stelsel is een onvoldoende
aanbod aan werkervaringplaatsen. Dit is echter geen
algemene vaststelling, hangt af van sector tot sector en
evolueert doorheen de tijd.
Een eerste oorzaak heeft te maken met de bekendheid
van de stelsels. Veel ondernemingen kennen de
systemen, en de voordelen die eraan vasthangen,
niet (voldoende). Er is dan ook nog een belangrijke
rol weggelegd voor de centra om de systemen beter
bekend te maken. Dit zou zeker gelden ten aanzien van
de socio-profitsector 337 . Een aantal deelnemers meent
dat de sectorfondsen hier ook meer verantwoordelijkheid
dienen in op te nemen. Langs Franstalige kant
gaan enkel de IFAPME en de SFPME systematisch
337 De Rick, Katleen (2006). Werkervaring voor leerlingen uit de deeltijdse leersystemen:
motieven en ervaringen van de werkgevers, Leuven, HIVA-KU Leuven,
p. 36-43, 71 en 73-76.
TOEKOMST-
PERSPECTIEVEN
VAN JONGEREN
113