Strijd tegen armoede. Een bijdrage aan politiek debat en politieke ...

More documents

Recommendations

Info

68 IV. EEN VOORZIENING VOOR BIJZONDERE JEUGDZORG VERLATEN: OP ZOEK NAAR EEN PLEK IN DE SAMENLEVING Voor jongeren die een voorziening voor bijzondere jeugdzorg verlaten, verloopt de overgang naar een zelfstandig leven en volwassenheid vaak erg moeizaam. Ze staan er meestal alleen voor en worden geconfronteerd met uitdagingen rond bijvoorbeeld huisvesting, werk en inkomen waartegen ze niet opgewassen zijn en waarop ook de maatschappij hen geen adequaat antwoord biedt. In het hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de verschillende breukervaringen die de jongeren ondervinden door hun verblijf binnen de bijzondere jeugdzorg en door hun plaatsing en op de vraag hoe men kan vermijden dat deze jongeren bij de overgang van de jeugd- naar de volwassenenhulpverlening of van minder- naar meerderjarigheid uit de boot vallen.
Inleiding Vele daklozen verbleven eerder in hun leven in een gevangenis, in een psychiatrische instelling of, bijzonder opvallend, in een voorziening voor bijzondere jeugdzorg. Het verlaten van deze instellingen tekent zich af als een hachelijk scharniermoment in hun levenstraject, met een verhoogd risico op armoede en sociale uitsluiting als gevolg. Het tweede deel van het tweejaarlijkse Verslag 2008-2009 van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting (verder: het Steunpunt) - over dakloosheid - herhaalt deze vaststelling. In dit hoofdstuk verdiepen we de reflectie over deze thematiek, met name voor jongeren die een voorziening voor bijzondere jeugdzorg verlaten. Sinds het Algemeen Verslag over de Armoede 177 het debat over de relatie tussen armoede en bijzondere jeugdzorg 178 lanceerde, heeft het Steunpunt daartoe bijgedragen en een netwerk van contacten opgebouwd. De doelgroep jongeren in armoede 179 krijgt recentelijk aandacht op verschillende beleidsniveaus en op het terrein. Het Europees jaar van de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting - met een focus op kinderarmoede - stimuleerde hen om hun stem te laten horen 180 . Voor de overleggroep werden actoren uit verschillende sectoren uitgenodigd: verenigingen waar armen het woord nemen, actoren uit de bijzondere jeugdzorg, uit het jeugdwelzijnswerk, van de OCMW’s, uit het algemeen welzijnswerk, van organisaties voor kinder- 177 ATD Vierde Wereld, Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (afdeling Maatschappelijk Welzijn), Koning Boudewijnstichting (1994). Algemeen Verslag over de Armoede, Brussel, Koning Boudewijnstichting, p. 42-71 (Plaatsing van kinderen en alternatieven voor plaatsing). 178 In de Franse Gemeenschap werd in 1998 met de steun van het Steunpunt een dialoog opgestart tussen de Algemene Directie voor de Bijzondere Jeugdzorg, verenigingen waar armen het woord nemen en vertegenwoordigers uit de bijzondere jeugdzorg. Deze groep ‘Agora’ is ontstaan als antwoord van de Franse Gemeenschap op de opdracht van de Interministeriële Conferentie voor Sociale Integratie van november 1995 om het decreet inzake hulpverlening aan de jeugd te evalueren in functie van het voorkomen van plaatsingen omwille van armoede en het behoud van de relatie tussen ouders en kinderen. Op vraag van het Steunpunt werd ook een onderzoek uitgevoerd om het al dan niet bestaan van een verband te objectiveren tussen ongunstige socio-economische omstandigheden en een risico op een interventie van de bijzondere jeugdzorg. 179 Unicef pleit bijvoorbeeld voor aandacht voor adolescenten in de strijd tegen kinderarmoede naast de focus op jonge kinderen. Unicef (2011). The state of the world’s children 2011. Adolescence - an age of opportunity, New York, Unicef. 180 Zie bijvoorbeeld: Buysschaert, Gaëlle et al. (2010). Dat denken we ervan. Jongeren geraakt door armoede spreken over hun leven, Brussel, Unicef België in samenwerking met Kind en Samenleving; ATD-jongeren (2010). Oproep van jongeren aan Europa, Brussel, ATD Vierde Wereld. en jongerenrechten… 25 organisaties hebben actief deelgenomen en vormden een vaste groep die tien keer samen kwam. Jongeren hebben niet rechtstreeks geparticipeerd aan de vergaderingen. Ze werden op een indirecte manier betrokken, door de inspanningen van de aanwezige organisaties om de zaken die tijdens de bijeenkomsten ter sprake kwamen, terug te koppelen naar de jongeren waarmee ze werken én om hun reflecties in te brengen in de overlegvergaderingen. Daarnaast organiseerden we een ontmoeting met Nevermind - een groep jongvolwassenen die zich inzet voor de participatie van jongeren aan hun hele parcours doorheen de hulpverlening - om het perspectief van jongeren op bepaalde kwesties aan te scherpen. Hoewel de deelnemers aan het overleg eenzelfde bekommernis delen voor de toekomst van jongeren, hebben ze elk hun eigen kijk op het thema, vanuit hun persoonlijke ervaring als ouder of hun professionele ervaring als begeleider of hulpverlener. Deze tekst doet recht aan hun verschillende perspectieven en aan de dialoog die tussen hen plaats vond. Zowel het verlaten van een voorziening voor bijzondere jeugdzorg als de plaatsing in deze voorziening brengt breukervaringen met zich mee die de levensgeschiedenis van jongeren tekenen en hun toekomstperspectieven hypothekeren. Deze opeenvolging van breuken structureert dit hoofdstuk. De inhoud uit het overleg werd aangevuld met informatie uit publicaties, onderzoek, beleidsdocumenten en wetteksten. Hier en daar zetten citaten een pertinente uitspraak van deelnemers in de verf, zonder een algemeen standpunt te willen vertolken. Het eerste punt van deze tekst bakent het onderwerp van dit hoofdstuk af en licht het toe: over welke jongeren gaat het (1.1)? Met welke ‘maatschappelijke paradox’ wordt deze groep geconfronteerd (1.2)? Vervolgens staan we kort stil bij de relatie tussen armoede en een verblijf in de bijzondere jeugdzorg (1.3). Tot slot komt de actuele beleidsaandacht voor deze thematiek aan bod (1.4). Wanneer jongeren een voorziening voor bijzondere jeugdzorg verlaten, staan velen onder hen er alleen voor. Dit is vaak een onbedoeld neveneffect van hun plaatsing, die gepaard gaat met breuken in hun familiaal en sociaal netwerk (2.1), hun schoolloopbaan (2.2) en hun parcours in de jeugdhulpverlening (2.3). TOEKOMST- PERSPECTIEVEN VAN JONGEREN 69
Page 1 and 2:
Strijd tegen armoede EEN BIJDRAGE A
Page 3 and 4:
III. Alternatieve woonvormen: meer
Page 5 and 6:
INHOUD 5
Page 7:
sprake van bescherming van het gezi
Page 10 and 11:
10 I. WONEN IN BELGIE Dit hoofdstuk
Page 12 and 13:
12 De prijzen voor de aankoop of bo
Page 14 and 15:
14 in de periode 2008-2010, vooral
Page 16 and 17:
16 lijker maken door verschillende
Page 18 and 19: 18 Voor een uithuiszetting dient ee
Page 20 and 21: 20 2.5. Een centraal huurwaarborgfo
Page 22 and 23: 22 II. RECHT OP WONEN: NAAR EEN RES
Page 24 and 25: 24 bekeken welke vragen dit oproept
Page 26 and 27: 26 1. Twee buitenlandse voorbeelden
Page 28 and 29: 28 De balans voor de toepassing van
Page 30 and 31: 30 een dwangsom bij laattijdige uit
Page 32 and 33: 32 morgen een realiteit zijn. Via b
Page 34 and 35: 34 3. Denkpistes Verschillende vrag
Page 36 and 37: 36 Lijst van deelnemers Seminarie e
Page 38 and 39: 38 III. ALTERNATIEVE WOONVORMEN: ME
Page 40 and 41: 40 om een basis te creëren om in d
Page 42 and 43: 42 2. Alternatieve woonvormen 2.1.
Page 44 and 45: 44 “Deze reglementering zet mense
Page 46 and 47: 46 2.2. Permanent wonen op campings
Page 48 and 49: 48 Het tweede evaluatieverslag van
Page 50 and 51: 50 niet geschikt voor het intensiev
Page 52 and 53: 52 2.3. Bezetting van leegstaande g
Page 54 and 55: 54 er een kader gecreëerd waardoor
Page 56 and 57: 56 te brengen en te omkaderen met d
Page 58 and 59: 58 4. Transversale elementen Altern
Page 60 and 61: 60 Mensen die, in hun strijd voor h
Page 62 and 63: 62 probleem: het instellen van een
Page 64 and 65: 64 terecht kunnen voor advies en in
Page 67: DEEL 2: TOEKOMST- PERSPEC- TIEVEN V
Page 71 and 72: voorziening voor bijzondere jeugdzo
Page 73 and 74: zorg. Voor de 19-jarigen gaat het o
Page 75 and 76: laag zelfbeeld, een beperkt familia
Page 77 and 78: wederkerigheid; samenwerking tussen
Page 79 and 80: opgevangen. In de Franse Gemeenscha
Page 81 and 82: Bij een plaatsing, heeft het gezin
Page 83 and 84: zelf aangewezen, anderzijds worden
Page 85 and 86: staande 258 of 770,18 euro in septe
Page 87 and 88: 3.2.5. Opvang en alternatieve woonv
Page 89 and 90: Uit de overlegdiscussies blijkt dat
Page 91 and 92: Voor hulpverleners impliceert deze
Page 93 and 94: 2. Het toepassingsdomein van bepaal
Page 95 and 96: er nog te weinig geweten over de fa
Page 97 and 98: TOEKOMST- PERSPECTIEVEN VAN JONGERE
Page 99 and 100: Inleiding Onderwijs en werk zijn tw
Page 101 and 102: 2. Definitie: deeltijds leren en we
Page 103 and 104: circuit of daaraan gelijkwaardige a
Page 105 and 106: tussen het algemeen, technisch en b
Page 107 and 108: 4. Traject van de jongeren in het d
Page 109 and 110: Uit het overleg en deze studies bli
Page 111 and 112: gevraagd had. Ik kon altijd bij mij
Page 113 and 114: leiders moeilijk om een klare kijk
Page 115 and 116: ningen kunnen betrekking hebben op
Page 117 and 118: aire sector, zoals bijvoorbeeld in
Page 119 and 120:
pelijke doelstelling nastreeft 348
Page 121 and 122:
digheden belemmeren een goed studie
Page 123 and 124:
1. Voorafgaand: bestrijden van wate
Page 125 and 126:
armere gezinnen komt, houdt een bij
Page 127 and 128:
de wetgeving op het vlak van uitzen
Page 129:
TOEKOMST- PERSPECTIEVEN VAN JONGERE
Page 132 and 133:
132 1. Lijst van personen en organi
Page 134 and 135:
134 hulp), Annette Perdaens (Observ
Page 136 and 137:
136 haar Regering, in de persoon va
Page 138 and 139:
138 § 2. Er moet een permanente en
Page 140 and 141:
140 Tweejaarlijks Verslag 2010-2011
show all

Strijd tegen armoede. Een bijdrage aan politiek debat en politieke ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?