Untitled - Het Nederlands Genootschap van Sint Jacob

1 993 Het Afio Santo of HEILIG JAAR
FRANK CLAESSFN
In een tweetal Nederiandse kranten was een artikeltje te lezen over de plechtigheden
die het begin van het Heilig jaar markeren. Het Gereformeerd Dagblad van 22-12-
1992 en het Katholiek Nieuwsblad van 5 januari j.1. wijdden er enkele regels aan. Zo
weten de lezers van die bladen nu dat de aartsbisschop van Santiago, Antonio Mari
Rouco, aan het slot van een plechtige processie met een zilveren hamertje symbo-
lisch de sluiting verbrijzelde van een deur die sinds 11 19 alleen wordt geopend in de
jaren waarin de feestdag van de H. Jacobus. 25 juli, op een zondag valt. Toch is dit
niet helemaal in overeenstemming met de feiten. Mireille Madou heeft in haar boek
Het verhaal van de heilige Jacobus een hoofdstuk geschreven over het Ano Santo en
met haar toestemming drukken wij hieronder de belangrijkste passages daaruit af.
Telkens wanneer 25 juli samenvalt met een zondag, wordt in Santiago de Composte-
la het Heilig jaar van de apostel uitgeroepen. In de nacht, van 31 december op 1
januari, opent de aartsbisschop om middernacht de Heilige deur. Dit gaat gepaard
met een korte plechtigheid. Aan het eind van het Heilig jaar wordt de deur met een
gelijkaardig ceremonieel weer dicht gemaakt. Gedurende het hele jaar kunnen de
pelgrims door deze deur de kat hedraal binnen gaan.
De Heilige deur of Puerta del Perdón, die zich aan de oostzijde van de kathedraal
bevindt, gaat terug op een ontwerp uit 161 1. Het werd gewijzigd tijdens de barokke
verbouwingen van de buitenzijde der koorpartij, waaraan verschillende architekten
werkten en die bijna de hele verdere zeventiende eeuw in beslag namen. De deur is
afgesloten door een hek en is gevat tussen twee dubbele rijen van telkens zes
zittende profeten- en apostelfiguren. Deze zijn afkomstig van het stenen twaalfde-
eeuwse koorgestoelte door Maestro Mateo vervaardigd en uit het koor van de
kathedraal verwijderd tussen 1659 en 1676. De deur wordt bekroond door een beeld
van Santiago, geplaatst tussen de beelden van zijn twee discipelen Athanasius en
Theodorus. De drie sculpturen dateren uit 1694 en zijn het werk van de beeldhouwer
Pedro do Campo.
In het volksgeloof spelen de indrukwekkende zittende figuren nog een actieve rol.
Men duidt ze aan als 'de vierentwintig' en men acht ze in staat alle problemen te
kunnen oplossen. Bij de meest uiteenlopende vragen geeft men in Compostela graag
als antwoord: 'wend je tot de vierentwintig'.