Cl ME MA 5. TM EATE R 10 et.

Er kwam een onweersbui opzetten toen wij
de rivier naderden op de grens der stad.
We hielden daar halt, om onze paarden te
laten drinken. Er schoot een bliksemstraal van
West naar Oost, en het geluid van den donder
rommelde tusschen de bergen.
..Beroerd weer om te rijden," zei mijn oom.
Ik moet hem antwoord hebben gegeven of-
u LL" ik Ket mij niet herinner - Op dit oogen-
bik beteekende het naderende onweer weinig
of niets voor mij. Ik had reeds vaker in onweers-
buren gereden, maar nooit had Ik dit „echt"
gedaan, tezamen met mijn oom. Ik zeg:" nooit
..echt , omdat ik het in mijn jeugd, als een
spelletje, tienduizenden ke«ren had gedaan On-
telbare roovers had ik uit de spelonken van
mijn vaders hooi-oppers verdreven; moordenaars
had ik gevat tewijl zij zich probeerden te ver-
bergen in mijn moeders waschjobbe, en aan het
einde van haar waschlijn was menige dief zijn
wei-verdiende lot tegemoet gegaan. Dergelijke
spelletjes waren de eenige die ik kende, en ik
had nooit gebrek aan inspiratie gehad, want er
waren moordenaars, dieven en roovers genoeg
in de bergen. Méér dan genoeg. . .
Vaak zat ik op een steen langs den weg en
wachtte tot mijn oom Evert terugkeerde. En een
prettig gezicht leverde zijn terugkeer niet altijd
op. Hef waren wreede kerels, die hij meebracht
uit de bergen; mijn oom bracht ze mee aan het
eind van een lijn, een lange lijn, waarvan het
eene einde aan zijn zadelknop was vastgemaakt
en het andere onder de armen van den gevan-
gene, die maar zien moest, hoe hij het paard
van mijn oom bijhield. De handen van den ge-
vangene waren geboeid, en aan het touw ge-
bonden. Hij was volkomen hulpeloos.
Vloekend, dood-op en met sleepende voeten
kwamen de gevangenen aanwankelen. Grom-
mende beesten waren het, aan het eind van
het touw. Maar mijn oom schonk geen aandacht
aan hen. Hij reed met gebogen hoofd, zijn ge-
zicht overschaduwd door den breeden rand van
zijn hoed, zijn tengere lichaam rhythmisch be-
wegend met den gang van zijn paard. Als hij
voorbijkwam, hief hij altijd zijn hand naar mij
op. Des nachts, wanneer het onweer over de
vlakten woedde en tusschen de bergen brulde
lag ik wakker en volgde in gedachten mijn oom,'
terwijl hij alleen door de inktzwarte duisternis
reed.
Nu waren mijn spel en mijn droom tot werke-
lijkheid geworden, en er waren oogenblikken,
terwijl ik zat te wachten tot mijn paard genoeg
gedronken had, dat mijn hart als een steen in
■mijn borst lag. Dat touw aan mijn zadelknop
deed me huiveren. De kolf van mijn buks zond
een rilling door mijn lichaam als ik ze toevallig
aanraakte. Om wat zekerder van mijzelf te wor-
den, wierp ik een blik op mijn ooms gezicht.
Het was zoo tenger als van een vrouw, en de
trekken er van eveneens. Zijn oogen waren
blauw. Een lok van zijn roode haren viel altijd
over zijn voorhoofd. Het was het rustigste ge-
zicht, dat ik ooit gezien had.
Hij zat als aan zijn paard gekleefd terwijl we
weer verder reden. We spraken geen woord,
want mijn oom was geen man van veel woorden.
Ik had niets anders te doen dan in mijn zadel
te zitten. Mijn paard was reeds zoo lang ge-
wend, den zwarten vos van mijn oom te volgen.
Ons pad voerde door een dal, tot wij einde-
tijk aan een helling kwamen, en toen begonnen
wij lanq en moeizaam te klimmen. De lucht
v/erd hce langer hoe donkerder, en op het
laatst konden wii qeen hand voor oogen meer
jden. Gevorkte bliksems schoten fel langs den
hem-l omlaap. De donder gromde om ons heen
en de echo kaatste hem tienvoudig uit de ber-
gen terug. We hadden onze jassen aangetrok-
EEN COMPLEET VERHAAL DOOR D'ALVAREZ
ken toen wij begonnen te klimmen, want de re-
gen was niet ver meer af.
Gedurende eenigen tijd was het heel stil in
de bosschen waardoor wij reden. Het leek wel
-alsof alles in de natuur op iets wachtte.
We daalden de eene hoogte af om weer een
andere te bestijgen. We waadden door stroo-
men, waarvan het water tot aan den buik van
onze paarden kwam. Toen opeens begon het
te regenen, en het leek een zondvloed. Maar
onze paarden aarzelden geen oogenblik. Ze
weken naar links of naar rechts uit, om een
kuil of een steen te mijden. Mijn ooren raakten
gewend aan het geluid van den regen, en ik
luisterde naar het rhythmisch geklop der hoeven
van onze paarden op den natten weg. Naast
mij in de duisternis reed mijn oom, zijn hoofd
voorover gebogen, zijn lichaam bewegend als-
of hij één was met zijn paard. Het rhythme der
hoefslagen maakte dat ik begon te soezen. Het
was alsof alleen mijn oom daar reed, zooals hij
reeds dertig jaar lang had gereden - zonder
zich te haasten, maar met de zekerheid van
een doodelijke dreiging, op ieder moment. . .
Vóór mij uit in de duisternis zag ik in gedach-
ten den moordenaar terwijl hij vluchtte voor
het noodlot dat hem achtervolgde. Het leek mij
een hopelooze vlucht, omdat die gedaante naast
mij eeuwig zou doorrijden. Er was iets einde-
loos in dat zwaaiende bewegen van zijn sterke
paard. Het zou nooit moede worden. En mijn
oom - die was nooit een deel van 's levens
werkelijkheden geweest.
We reden door den kouden vloed van den
regen. Met lange tusschenpoozen zagen wij af
en toe een gele vlek grooter worden in de duis-
ternis en dan passeerden we even later een
hut - een lage, zwarte schaduw met een geel
lichtend oog. Eén keer blafte er een hond. Het
geluid bereikte ons van uit een schuilplaats, die
de hond blijkbaar geweigerd had te verlaten.
Een keer ook verscheen er een man aan de
deur van zijn hut. Gedurende een oogenblik
stond zijn gestalte afgeteekend tegen het war-
me licht achter hem. Toen sloot hij de deur en
wederom was er alleen nog maar de duisternis
die door den regen doorzeefd werd, en het
rhythmische kloppen der paardenhoeven.
Ik weet niet hoeveel uren er voorbijgegaan
waren toen wij den hoofdweg verlieten. Ik weet
alleen dat wij een andere richting waren inge-
slagen, omdat de regen nu precies in mijn ge-
zicht sloeg. Hoe mijn oom sindsdien de talrijke
bochten wist te kiezen, zal ik nooit kunnen be-
grijpen. Uren lang koos hij den juisten weg
zonder ook maar één oogenblik te aarzelen, en
toen, boven op den schouder van een berg
bleef hij staan. Mijn paard hield naast het zijne
stil. ,
..Luister," zei mijn oom.
Van beneden, boven het geluid van den re-
gen uit, kwam het geloei van de rivier.
■ ,Ze is hoog vanavond," zei mijn oom.
Hij klopte zijn paard op den hals en toen be-
gonnen wij te dalen. Af en toe viel er een
steen naar beneden, weggetrapt door den hoef
van mijn paard, en ik hoorde hoe hij langs de
helling omlaag rolde. Tegen den tijd dat wij het
dal hadden bereikt, waren afle geluiden van den
regen opgelost in dat van de rivier, die voor
ons uit als een woedend dier door de duister-
nis raasde. We hielden halt.
„De oever is weggespoeld," riep mijn oom
m mijn oor. „Een wolkbreuk. Kijk goed uit."
Hij reed vóór, scherp naar links keerend om
den stroom te kunnen yplgen. Ik legde mij plat
tegen den hals van mijn paard. Laaq hangende
takken zwiepten over mijn rug. In het midden
van de rivier stroomde het water langs en over
talrijke steenen. Ik voelde, hoe mij paard als
het ware tegen den stroom leunde. Het water
vormde draaikolken om zijn pooten. Langzaam,
voorzichtig gingen wij verder. Het water kroop
m mijn laarzen. Het drukte tegen mijn been.
Mijn knieën werden nat. Plotseling stroomde
het water over mijn zadel. Mijn paard scheen
onder mij weg te zinken. Het zwom... Ik gaf
mee met den stroom, om het te helpen. De
stroom trok ons mee, maar mijn paard was
sterk. Toen rees opeens uit de duisternis de
oever op - een zwarte massa, die zich ophief
uit het water. Mijn oom had de plek waar wij
de rivier hadden overgestoken, goed gekozen.
Mijn paard bereikte een paar passen na dat
van mijn oom den anderen oever.
Terwijl wij een lange helling bestegen, werd
het geluid, dat de rivier achter ons maakte, hoe
langer hoe zwakker. De warmte van mijn paard
onder mijn jas begon mijn kleeren te drogen,
en mijn broekspijpen kleefden aan mijn beenen!
Op sommige plaatsen leek ons pad bijna op
een meer of poel. ..
Ik moet toen in slaap gesukkeld zijn. Toen ik
wakker werd, stonden onze 'paarden stil. Het
was nog donker, maar toch was er al iets als
een schemerig licht in de lucht. Het regende
niet meer. In het bosch was er alleen nog maar
,.. 9 e,uid van de druppels te hooren, die van
millioenen bladeren afgleden.
„Het lijkt mij niet, dat hij hier zal zijn," zei
mijn oom. „Maar het is toch goed om het zoe-
ken hier te beginnen."
Toen zag ik voor den eersten keer dat onze
paarden dicht bij den rand van een open plek
stonden. Ik hoorde, hoe mijn oom zijn buks
uit den leeren foudraal haalde. In het midden
van de open plek stond een hut, en rechtj daar-
van een schuur.
Het was een kleine hut, met twee ramen, die
levenlooze oogen leken.
Een poosje zaten wij op onze paarden naar
de hut te kijken. Alleen het geluid der van de
bladeren vallende druppels waren te hooren.
Mechanisch streek ik met mijn hand langs den
hals van mijn paard, het op die manier aanmoe-
digend om stil te blijven staan. Mijn blikken wa-
ren als aan de hut gehecht. Plotseling begon
mijn hart onstuimig te kloppen. Een momen'
had er achter een der ramen een licht geflik
kerd. Ik hoorde het zadel van mijn oom kraker
toen hij afsteeg, maar ik kon mijn blikken nog
steeds niet van de hut afwenden. Direct was
het licht weer verdwenen geweest. Toen kwam
het terug - een witte plek, die langs het raam
streek, en toen was hel weer verdwenen.
„Er brandt vuur in de hut," fluisterde mijn
oom.
Hij stond nu naast zijn paard. Voorzichtig,
zonder geluid te maken, kwam ik ook uit den
zadel. Mijn oom liep langzaam naar den rand
der open plek. Ik volgde hem. Weldra waren
we niet meer door het bosch beschermd.
„Ga achter een boom staan," zei mijn oom
zachtjes.
We stonden op nog geen halven meter van
elkaar, ieder achter een boom.
„Pas nu opl" zei mijn oom. Toen trad hij op-
zij, zoodat hij nog slechts fialf door den boom
beschermd was, en riep „Hallol"
Hij luisterde eenige oogenblikken, maar alles
bleef stil. Toen riep hij weer: „Hallo . . ." Doch
ook dit keer kwam er geen antwoord.
„Wacht hier," zei hij toen, en stak het open
gedeelte van het bosch over. Hij liep zeer be-
hoedzaam, zijn buks gereed om te schieten. De
neervallende droppels ketsten op mijn jas, op
mijn hoofd. De kou greep mij als met een ijzige
hand. Ergens ver weg kraaide een haan. Mijn
• oom had zich nu zoowat tien meter van mij
verwijderd. Ik kon niet langer alleen blijven, en
volgde hem. De buks, dien hij mij had gege-
ven, haalde ik uit den holster. Daar al de aan-
dacht van mijn oom bij de hut was, hoorde hij
niet hoe ik hem volgde. Hij liep door.
Het was zoowat honderd meter tot aan de
hut, maar nooit zal ik een längeren tocht ma-
ken! Indien de wereld ónder mijn voeten uit-
eengespat was, zou het mij niet verbaasd heb-
ben. Eindelijk waren wij bij de hut, en mijn oom
klopte met zijn knokkels op de deur.
Na een poos riep er een stem in de hut;
„Ja . . . Kom maar binnen . . ."
Mijn oom duwde de deur met zijn schouder
open; met één stap was hij over den drempel.
Ik volgde hem onmiddellijk.
Eenmaal binnen, bleef mijn oom staan. Hij
sprak geen woord. Zijn buks hield hij in de
hand. Het zoü echter slechts een kwestie van
de fractie eener seconde zijn geweest, want
tegenover hem in de kamer stond een man, die
. eveneens een buks in zijn hand hield. Een vuur,
dat achter hem in den open schouw brandde,
wierp een flauw lichtschijnsel door de kamer.
De man leek er nog grooter door dan hij al
was. Zijn gezicht was begroeid met een zwaren
stoppelbaard. Zijn haar was dik, zwart en on-
gekamd. Zijn oogen leken wel kleine plasjes
zwarte olie. Hij staarde mijn oom doordringend
aan.
Opeens zag ik, dat hij niet alleen was, Aan
zijn rechterkant stond een meisje, dat zich aan
zijn broekspijp vasthield. Ze zag er zindelijk en
helder uit, en ze was op haar bloote voeten.
Ze leek sprekend op den man. Haar leeftijd was
aan haar gezicht niet te definieeren; het had
van een vrouw van middelbaren leeftijd of van
een kind kunnen zijn. Toch schatte ik haar niet
ouder dan negen jaar, hoogstens tien.
Links van den man, zich eveneens aan zijn
broekspijp vasthoudend, stond een jongetje, dat
misschien niet ouder dan een jaar of zes was.
Hij was een miniatuur van den man — met de-
zelfde stille, zwarte oogen, hetzelfde ongekam-
de zwarte haar. Of hij bang geworden was
door onze onverwachte komst, of zich alleen
maar verbaasde, liet hij niet merken.
We stonden daar, zwijgend, bewegingloos,
alle vijf. Eindelijk was het de man, die de stilte
verbrak.
„Dus je hebt me gevonden. Evert," zei hij.
„Ik verwachtte je." Hij liet den loop van zijn
buks naar den grond zaKken. Toen draaide hij
zich om, liet de kinderen staan zooals zij ston-
den, en zette zijn geweer in een hoek van het
vertrek.
„Doe de deur dicht en kom bij de kachel.
Jullie zullen wel koud en nat zijn," zei hij.
Mijn oom liet zijn buks eveneens zakken,
„Doe de deur dicht," zei hij tegen mij, en na
zijn geweer tegen den wand te hebben gezet,
hield hij zijn handen boven de kachel. De man
stak ondertusschen een lamp aan.
„Nu je toch hier bent, kan het geen kwaad
meer om licht te maken," zei hij.
„Ben je bang voor de Karstens?" vroeg mijn
oom.
„Het loont in ieder geval de moeite om voor-
zichtig te zijn," antwoordde de mari. „Ik geloof
dat we wel wat kunnen eten voordat we weg-
gaan."
„Ik geloof het ook," zei mijn oom.
De man ging naar de keuken, die door de
open deur zichtbaar was.
„In de schuur is er voer voor je paarden,"
zei hij, over zijn schouder heen.
„Ik denk, dat je ze beter wat te eten kunt
geven voordat we teruggaan," zei mijn oom
tegen mij.
Toen ik terugkwam uit de schuur, zat mijn
oom voor de kachel; hij had zijn laarzen uitge-
trokken en liet zijn voeten drogen. Ik kon niet
nagaan of hij den man in de keuken in het oog
hield. Het meisje was eveneens in de keuken.
Een aangenaam-prikkelende geur van koffie
zweefde door het vertrek. De jongen stond met
zijn rug tegen den muur naast de kachel ge-
leund. Hij keek me aan, terwijl ik op de kachel
toeliep, en ook terwijl wij zaten te eten hield
hii z!jn blikken geen oogenblik van mij af.
Buiten brak de schemering aan. Minuten gin-
gen voorbij en niemand sprak een woord. Eén
keer stond de man op en liep om de tafel heen
om een stuk spek voor den jongen te snijden.
Het was mijn oom, die het eerst iets zei. Hij
had al dien tijd op zijn bord zitten staren. Nu
hief hij zijn hoofd op en keek den man, die
tegenover hem zat, strak aan. De man keek
eveneens op . . . Toen vroeg mijn oom:
„Heb je Peter Karsten gedood, Monten?"*
De man kneep even zijn oogen dicht. Toen
zei hij: „Ik weet het niet. Evert! De Karstens
zeggen dat ik het gedaan heb."
Mijn oom knikte.
„Ik geloof, dat je weet, dat hun moeder een
Karsten was?" — De man wees met zijn hoofd
in de richting van de beide kinderen.
„Ja." Mijn oom zei het, zonder zijn blikken
van den man af te wenden.
„Je weet ook, dat de Karstens het nooit goed
vinden, dat een van hen met iemand uit een
andere streek trouwt? Ze beweren altijd, dat zij
die vrouw of dien man weer terugkrijgen. Wel,
toen ik met Sofie trouwde, nam ik dat niet zoo
ernstig op. En zij ook niet. Maar een maand ge-
leden is zij er met Peter vandoorgegaan. Hij
had hier vaak om de hut gezworven. Daar ze
de kinderen bij mij hadden gelaten, liet ik hen
ongemoeid. Gisteren . . . neen, eergisteren, want
het is al ochtend, eergisteren was ik bij de
kreek. Ik had wat gedronken, maar toch niet
zooveel of ik kon nog heel goed zien, dat Pe-
ter en nog zes mannen van zijn familie naar
de hut slopen. Ze zagen mij^niet, maar ik hoor-
de Peter duidelijk zeggen: ,,lk weet niet wat
haar bezielt, maar ze wil de kinderen hebben.
Wachten jullie hier, tot ik met hen terugkom..."
„Hij wacht tof Jantje zijn eerste woord zal
zeggen ..."
(D/e Woche)
„Maar Ernestine, het was toch maar. een
grapje. Ik verzeker je heusch, dat Zarah Lean-
der werkelijk niets voor mij beteekent."
(Dat III. 8/alO
Hij liep naar de hut . . . „Blijf daar!" riep ik.
Het heeft geen zin. Evert, om alle hooge
woorden te herhalen, die er over en weer ge-
uit werden voordat we aan het vechten waren.
Natuurlijk vielen ze mij met hun allen aan. Ik
had mijn buks, en zij waren ook gewapend. Ik
ben er zeker van, dat ik vier schoten hoorde.
Eén der schoten moet van mij geweest zijn,
want mijn geweer was vuil toen het achter den
rug was, en ik weet zeker, dat ik het twee da-
gen tevoren pas had schoongemaakt. En . . . dat
is alles. Evert! Zoo zeker als we hier zitten
weet ik verder niets."
Toen hij zweeg, vroeg mijn oom: „Er was ze-
ker niemand anders bij behalve de Karstens?"
„Neen." zei de man.
„En hoe zeiden ze ook weer, dat het gebeur-
de: dat je hem in koelen bloede had neerge-
schoten, is het niet?"
„Ze zeiden, dat ik in een hinderlaag had ge-
legen . . ."
„Dat zullen ze natuurlijk ook voor den rech-
ter zeggen." merkte mijn oom op. Hij zweeg
en scheen naar iets te zoeken op het gezicht
van den man tegenover hem, „Ik geloof, dat je
beseft, dat je voor den rechter geen enkele
kans hebt . . ." zei hij toen.
..Ik wèèt het . . ."
„Waarom ben je dan hier?" vroeg mijn oom.
„De grens is niet ver. Je had al weg kunnen
zijn!"
„Voor hen . . ." zei de man. en hij wees met
zijn hoofd naar de kinderen. „Ik heb liever niet,
dat hun moeder hen grootbrengt. Ze is een
echte Karsten gebleven. Ik hoop, dat er iemand
gevonden wordt, die hen tot zich wil nemen..."
„Maar de rechter . . ." begon mijn oom, toen
zweeg hij plotseling om te vervolgen: „Je kunt
beter alles in den wagen ladenl Je kunt het
noodig hebben. Je komt misschien niet meer
terug."
Twee uur later reden wij terug over den weg,
dien wij in de duisternis vóór de ochtendsche-
mering gekomen waren. Hel regende niet meer.
Mijn oom en ik reden naast elkaar. Vóór ons
uil rolde de wagen over den hobbeligen weg.
Op den wagen zat. als gevangene van mijn
oom. de man, en mende de paarden. Aan zijn
eenen kant zal de jongen, aan den andere hel
meisje.
Drie uur lang reden we zoo voort, met als
eenig geluid het geratel van den wagen over
den weg. Toen gaf mijn oom zijn paard de spo-
ren. Toen hij naast den man reed, zei hij: „Ik
geloof, dal je nu niet meer dan een paar kilo-
meter van de grens bent. — Volg dezen weg
en kom niet meer terug."
De man staarde mijn oom zwijgend aan. „En,"
zei mijn oom, „ik heb gisteren nog gehoord,
dal ze even over de grens houthakkers kunnen
gebruiken. Je kinderen kunnen er naar school
gaan en alles. Maar kom nooit meer terug." En
toen keerde hij zijn paard en reed terug naar
de plaats waar ik op hem wachtte.
Alsof hij half versuft was, keek de man hem
even na. Toen zette hij zijn paarden tot meer
spoed aan. Daarop riep hij opeens: „Evert , , .
ik . , . ik . . . dank je vooral voor hèn . . ,"
Toen keek hij weer voor zich en reed de
grens over
„Rechters," zei mijn oom, „houden nog vast
aan den ouden stelregel „Oog om oog, tand
om tand". Dat mag juist zijn, voor zoo ver ik
weet, maar er zijn gevallen waarin het niet op-
gaat. Dan tellen zij de oogen niet goed. Ze
zouden hèm hebben opgehangen en de kinde-
ren naar hun moeder hebben gestuurd, en wat
je ook zou hebben gezegd, niets zou hen heb-
ben kunnen overtuigen, dat zij drie menschen
straften voor een . . . dat ze drie oogen namen
voor één . . ."
Terwijl wij verder reden keek mijn oom een
keer over zijn schouder. De wagen was reeds
tusschen de boomen vedwenen. Toen gaf hij
mij een knipoogje.
..Je begrijpt het zeker wel, hè?" zei hij.
Ik begreep hef, maar terwijl ik naar het touw
keek dat aan zijn zadelknop bevestigd was, be-
greep ik óók opeens, dat er een onderdeel van
het spel was, dat ik nog nooit had gespeeld in
mijn jeugd . . .