Melkveevoeding - Luc Pauwels

More documents

Recommendations

Info

TABEL 1.3 Mineralenvoorziening bij enkele gangbare rantsoenen 20 kg melk 40 kg melk Ca P Mg Na Ca P Mg Na Behoefte (g/dag) 60 47 36 19 96 73 54 32 Opname (g/dag) Rantsoen 1 63 49 39 20 147 102 130 43 Rantsoen 2 46 51 27 15 112 104 96 31 Rantsoen 3 71 34 30 17 153 87 120 39 Rantsoen 4 63 49 28 26 143 101 117 48 Rantsoen 5 55 49 26 23 126 96 99 43 Rantsoen Basisrantsoen Krachtvoeder 1 2 3 4 5 Bron: ILVODIEr maïskuil + voordroogkuil (60/40) maïskuil + voordroogkuil (60/40) + 2 kg tarwe maïskuil + voordroogkuil (60/40) + 20 kg perspulp gras + maïskuil (70/30) gras + maïskuil (70/30) + 2 kg tarwe 27 eiwitkern, evenwichtig KV sojaschroot + koolzaadschroot (60/40), evenwichtig KV eiwitkern, evenwichtig KV evenwichtig KV sojaschroot, evenwichtig KV Vermits handelskrachtvoeder steeds verrijkt is met mineralen, worden hoogproductieve koeien (40 kg melk) die naast het basisrantsoen handelskrachtvoeder volgens de behoeftenormen krijgen, steeds in voldoende mate voorzien van mineralen. Tekorten komen het meest voor bij koeien met een matige productie (20 kg melk) die weinig of geen krachtvoeder krijgen. Bij het gangbaar ruwvoederrantsoen voor de stalperiode dat aangevuld wordt met een eiwitkern en evenwichtig krachtvoeder (rantsoen 1), wordt net aan de mineralenbehoeften voldaan. Wordt bij hetzelfde ruwvoederrantsoen 2 kg tarwe verstrekt en wordt bovendien de eiwitkern vervangen door grondstoffen (sojaschroot en koolzaadschroot) (rantsoen 2), dan is het rantsoen duidelijk deficitair voor Ca, Mg en Na. Het inschakelen van perspulp (rantsoen 3) vereist zeker een supplementatie met P. Vers gras en maïskuil, aangevuld met evenwichtig krachtvoeder (rantsoen 4), lijkt net voldoende. Doordat maïskuil weinig K bevat zal Mg beter benut worden, zodat ook de Mg-voorziening in orde kan zijn. Extra aandacht aan de Mg-bemesting van het grasland is hier aan te bevelen. Geeft men bij dit rantsoen tarwe en sojaschroot (rantsoen 5), dan worden Ca en Mg deficitair. 6 Vitaminen Tegenwoordig worden vitaminen niet alleen gezien als stoffen die gebreksziekten voorkomen, maar ook als onmisbare schakels voor het optimaal functioneren van het organisme. Men onderscheidt vet-oplosbare (vit. A, D, E, K) en water-oplosbare (vit. B en C) vitaminen. De vitaminen A en E moeten zeker via de voeding toegediend worden. Vit. D kan gesynthetiseerd worden in de huid onder invloed van UV-licht. Dit is evenwel vaak ontoereikend. 6.1 Vitamine A Vitamine A speelt ondermeer een rol bij het functioneren van het epitheelweefsel. Derhalve leidt vit. A-gebrek tot degeneratie van de beschermlaag in diverse weefsels waardoor deze zeer gevoelig worden voor infecties. Diarree, verlies van eetlust en vermagering worden eveneens dikwijls waargenomen. Bij drachtige koeien treedt vroegtijdig kalven op, veelvuldig opblijven van de nageboorte en worden dode kalveren geboren. Vit. A komt niet voor in plantaardige voedermiddelen. Het provitamine caroteen komt wel voor in planten. Dit laatste wordt in de darmwand omgezet in vit. A, ofwel geabsorbeerd en gestockeerd in de lever en het lichaamsvet. Tabel 1.3
De meest actieve vorm is ß-caroteen. Wat ruwvoeders betreft komt caroteen voor in verse voeders en kuilvoeders. Vit. A is verantwoordelijk voor de gele tint bij melk in de weideperiode. Koeien hebben een behoefte van circa 80.000 IE (internationale eenheden) vit. A. Krachtvoeder is steeds verrijkt (ook met vit. D en E). Mineralenkernen bevatten vaak ± 500.000 IE vit. A per kg. ß-caroteen heeft ook op zichzelf een functie te vervullen, meer bepaald in de vruchtbaarheid van de koe, als antioxydant en in de verbetering van de immuniteit. ß-caroteen is duur en dient dus maar bijgegeven te worden wanneer het werkelijk nodig is. In de weideperiode (groenvoeders in ’t algemeen) is er overvloed aan ß-caroteen. Wanneer een winterrantsoen voor een gedeelte bestaat uit graskuil, zal er meestal geen ß-caroteen-tekort te vrezen zijn. Maïskuilvoeder, grashooi, bieten en bietenpulp hebben een te laag ß-caroteen-gehalte. Om economische redenen wordt supplementatie best beperkt tot de eerste 2 à 3 lactatiemaanden (eventueel tot bevestigde dracht). 6.2 Vitamine D Vit. D is nauw betrokken bij het Ca- en P-metabolisme. Er zijn twee provitaminen; het ene wordt in de huid onder invloed van UV-licht omgezet in Vit. D 3 , het andere komt voor in plantaardig materiaal en wordt na opname door het dier omgezet in vit. D 2 . Vitamine D komt vooral voor in hooi en voordroogkuil. Een koe heeft een dagelijkse behoefte van ± 20.000 IE. Mineralenkernen bevatten vaak ± 100.000 IE vit. D per kg. 6.3 Vitamine E Vitamine E speelt een rol in diverse fysiologische functies, maar het juiste werkingsmechanisme is nog niet volledig gekend. Wat de fysiologische werkingen betreft, heeft vit. E veel gemeen met selenium, maar ze kunnen elkaar niet volledig vervangen. Het is een belangrijke antioxydant en heeft een immuunfunctie. Het belang van vit. E in de preventie tegen mastitis is duidelijk aangetoond. Over de invloed van vit. E op de incidentie van het ophouden van de nageboorte en het onderdrukken van baarmoederontsteking zijn de proefresultaten minder eensluidend. Er is vastgesteld dat de vit. E-concentratie in het bloed een uitgesproken daling vertoont in de eerste paar weken na de kalving. Dit is een reden om de vit. E-voorziening rond de kalving extra te verzorgen. Uit de huidige kennis over vit. E lijkt het verdedigbaar volgende totale behoeften voor vit. E voorop te stellen: lactatie: 500 - 1.000 IE (≈ 30 - 50 IE/kg DS); droogstand: 1.000 - 2.000 IE (enkele weken rond kalving). De vit. E-gehalten van de voedermiddelen kunnen sterk variëren. Als gemiddelde zou voor vers gras, graskuil en maïskuil respectievelijk ca. 140, 50 en 15 IE per kg DS kunnen aangenomen worden. Voor tarwe, bietenpulp, koolzaadschroot en sojaschroot kunnen 17, 0, 20 en 5 IE per kg DS ingezet worden. Als een gangbaar ruwvoederrantsoen in de stalperiode uitsluitend aangevuld wordt met handelskrachtvoeder met bijvoorbeeld 60 IE vit. E per kg, dan is de vit. E voorziening vanaf een melkproductie van 25-30 kg in orde. Bij lagere producties, gepaard met lagere KV-giften, zou er in principe een vit. E-tekort zijn dat moeilijk of niet kan ondervangen worden door wat meer vit. E in het KV te incorporeren. Een mineralenkern zou hier op zijn plaats zijn. We mogen er evenwel van uitgaan dat koeien enige vit. E-reserve (in vetweefsel) kunnen opbouwen en verbruiken. Hier wordt nogmaals duidelijk, net zoals voor andere vitaminen en sporenelementen, dat een mineralenkern het meest nodig is voor de laagproductieve koeien die weinig KV krijgen. Vers gras is tamelijk rijk aan vit. E, maar gras bevat heel wat onverzadigde vetzuren (gevoelig voor oxydatie) waardoor een hogere vit. E voorziening wenselijk is. Bij gras als enig ruwvoeder moet het KV niet aangerijkt worden met vit. E. Voedert men heel wat maïskuilvoeder bij, dan is een kleine verrijking van het krachtvoeder tot in totaal 20 IE per kg verdedigbaar. Droogstaande koeien (die overwegend maïskuil krijgen) moeten het vit. E-supplement krijgen via een kern (200 g/dag) die minstens 4.000 - 5.000 IE vit. E per kg bevat. In de laatste 2-3 weken van de dracht is het zelfs wenselijk hiervan minstens 300 g per dag te verstrekken. 6.4 B-vitamines Vitamine B is in feite een verzameling van verschillende vitamines, gekend als het vitamine B-complex. Er werd lang aangenomen dat de B-vitamines meestal in voldoende mate gesynthetiseerd worden door micro-organismen in de pens. Bij zeer hoogproductieve koeien, die gevoederd worden met rantsoenen met weinig ruwe celstof fermentatie (veel KV), wordt soms een positieve invloed van een extra vit. B-dosering op de productie bekomen. Niacine heeft een functie bij het vrijmaken van energie uit de voeding. Het is een middel tegen acetonemie. Biotine is betrokken bij diverse stofwisselingsprocessen. Heel wat voedermiddelen bevatten te weinig biotine (vb. granen) en bovendien kan de benutting ervan sterk variëren. Recente studies hebben aangetoond dat de 28
Page 1 and 2: Melkveevoeding Vlaamse overheid - B
Page 3 and 4: Colofon: Verantwoordelijke uitgever
Page 5 and 6: Inhoud Inleiding 8 I Nutriënten 9
Page 7 and 8: V Stofwisselingsziekten 72 1 Kalfzi
Page 9 and 10: Inleiding In de allereerste plaats
Page 11 and 12: FIGUUR 1.2 Sinds enkele jaren worde
Page 13 and 14: 2.3 Behoeftenormen in het VEM-syste
Page 15 and 16: 3 Eiwit 3.1 Functie en uitdrukking
Page 17 and 18: FIGUUR 1.4 Het endogeen eiwit is af
Page 19 and 20: 3.3.2.4 Toeslag voor dracht De beho
Page 21 and 22: 3.3.4 Ureum Ureum kan beschouwd wor
Page 23 and 24: 5.1.1 Calcium (Ca) Melk bevat 1,2 g
Page 25 and 26: Behoeften: onderhoud: ± 18 g melkp
Page 27: TABEL 1.2 TABEL 1.2 Sporenelementen
Page 31 and 32: Tabel 1.4 TABEL 1.4 Kwaliteitsnorme
Page 33 and 34: 1.2 Het ILVO-structuurwaarderingssy
Page 35 and 36: Figuur 2.1 Uit het onderzoek bleken
Page 37 and 38: Figuur 2.2 DS - afbraak (%) DSafbra
Page 39 and 40: Correcties Koeien met een hogere da
Page 41 and 42: Hoewel synchronisatie van de energi
Page 43 and 44: 1 Totale voederopname Door de compl
Page 45 and 46: 1.2 Voedergebonden factoren • Kwa
Page 47 and 48: Tabel 3.1 Figuur 3.2 2.2 Voedergebo
Page 49 and 50: Klaver Klaver heeft een hogere opne
Page 51 and 52: Situatie 1: Er wordt slechts 1 ruwv
Page 53 and 54: 3.2 Nederlandse koemodel 2002 Door
Page 55 and 56: Tabel 4.1 TABEL 4.1 Maïskuilvoeder
Page 57 and 58: Plantdichtheid Een hogere plantdich
Page 59 and 60: Tabel 4.2 Vers gras heeft normaal e
Page 61 and 62: worden tot 1-2 dagen. Bij eenzelfde
Page 63 and 64: Klaverkuil heeft een RC-gehalte dat
Page 65 and 66: 6 Vers gras Vers gras is kwantitati
Page 67 and 68: Wat bij hittestress ? Naarmate het
Page 69 and 70: Tabel 4.3 8 Krachtvoeder Men kan al
Page 71 and 72: Tabel 4.5 9 Gevitamineerde minerale
Page 73 and 74: V STOFWISSELINGSZIEKTEN 1 Kalfziekt
Page 75 and 76: Figuur 5.1 lever kan men leververve
Page 77 and 78: Figuur 6.1 VI VOEDERSTRATEGIEËN 1
Page 79 and 80:
dat er met deze kernen voldoende Mg
Page 81 and 82:
Een hoger eiwitniveau gaat meestal
Page 83 and 84:
• er is meer vakbekwaamheid van d
Page 85 and 86:
VII VOEDING IN RELATIE TOT DE MELK-
Page 87 and 88:
Tabel 7.1 Een betere VEM-voorzienin
Page 89 and 90:
Tabel 7.3 1.4 Melkvetsamenstelling
Page 91 and 92:
Andere voedingsparameters zoals de
Page 93 and 94:
echter vaak de prijs ervan. Afhanke
Page 95 and 96:
De correlatie tussen RE en de tijd
Page 97 and 98:
Tabel 8.1 wordt gewerkt met de norm
Page 99 and 100:
Individuele rantsoenberekening (met
Page 101 and 102:
Tabel 9.1 IX VOEDERPLANNING 1 Kostp
Page 103 and 104:
2 Ruwvoedervoorraad Bij de opmaak v
Page 105:
104
show all

Melkveevoeding - Luc Pauwels

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?