Bhakti; wie lief heeft zinge het uit - Yoga Intervision

Sanskriet en Hindi veelal een meervoudige betekenis.
Dat aan Ram "Sri" voorafgaat is begrijpelijk. Rama is nl. niet alleen een aanduiding van het
transcendente, maar ook en vooral de naam van een koningszoon, tevens nederdaling in menselijke
vorm van Vishnu, een van de drie belangrijkste goden uit het Hindoeïsme. Voldoende reden dus om
Rama met Sri aan te spreken.
Rama verdient dat ook om andere redenen. Hij heeft namelijk tal van beproevingen moeten doorstaan
voor hij uiteindelijk koning werd. Wat in metaforische zin wil zeggen: voordat hij tot zelfrealisatie
kwam. Toen hij zijn vader als koning zou opvolgen, waren hofintriges er de oorzaak van dat dat niet
doorging. Rama werd zelfs naar het oerwoud verbannen. Samen met zijn vrouw Sita en zijn jongere
broer Lakshman, die hem vrijwillig vergezelden, heeft Rama daar 14 jaar gemediteerd. Er gebeurden
onderwijl allerlei verschrikkelijke dingen. Het ergste daarvan was dat Ravana, een demonenkoning,
Sita ontvoerde. Na een helse strijd liep dat, vooral ook door tussenkomst van Hanuman, de grote
apenkoning, overigens goed af. Na 14 jaar werd Rama dan toch koning. Dat alles staat in het grote heldendicht,
de Ramayana.
De verhalen uit de Ramayana zijn ook op zichzelf de moeite waard. Het gaat de Hindu echter vooral
om de psychologische, sociale en spirituele symboliek die eronder ligt. De verhalen rond Rama hebben
namelijk alle te maken met het heldhaftige leven dat Rama leidde. Samen met Sita, zijn vrouw,
Lakshman, zijn broer, en apenkoning Hanuman, zijn meest trouwe dienaar. De verhalen tonen ons hoe
de mens zijn weg naar zelfrealisatie heeft te gaan.
Het concept "dharma" staat daarbij centraal. Met andere woorden: deugden als trouw en plicht krijgen
grote nadruk. Trouw ook in de zin van trouw aan de ordening van de samenleving en aan hoe de mens
zich daarbinnen te gedragen heeft. Rechtschapenheid, rechtvaardigheid, volharding en toewijding, ook
in gezins- en familieverband, spelen daarbij een grote rol. Aspecten die ook op onze levensweg van
belang zijn.
Als we "Sri Ram" zingen zouden we ons wellicht kunnen richten op ons leven als weg, als leerschool.
Met onszelf als mini-helden.
ASATOMA: EEN VREDESWENS
Laten we nu afsluiten met het asatomagebed, het gebed van de vorige keer. We zullen iedere avond
ermee beëindigen. De woorden betekenen: "leid (Gamaya) ons (letterlijk: mij) van onwaarheid (Asat)
naar waarheid (Sat); van traagheid, inertie, duisternis (Tamas), naar licht (Jyotir); van vergankelijkheid
(Mrtyor) naar onsterfelijkheid (Amrit); vrede, vrede, vrede door OM (Om Shanti, Shanti, Shanti).
Dit "Om Shanti" maakt van het asatomagebed een ware vredeswens. Het drukt onze broederschap uit,
ons broer en zus-zijn van elkaar. Dat is symbolisch bedoeld. Het broer en zus-zijn staat voor onderlinge
gelijkheid, naastenliefde, vrede en harmonie.
In bhakti is dat heel belangrijk. Bhakti kent geen onderscheid tussen jij en ik en ik en jij. De toewijding
aan God is wat bhakta's bindt. In allerlei uiterlijke opzichten verschillend, uniek ook, in het meest
wezenlijke echter aan elkaar gelijk. OM drukt dat uit. Het drukt uit dat alleen toewijding aan het
transcendente alle onderlinge twist en wedijver, alle onderlinge grenzen, doet verdwijnen.
24