Bhakti; wie lief heeft zinge het uit - Yoga Intervision

(4) MANTRA YOGA
BHAKTI MAAKT HET ONZIENLIJKE TASTBAAR
Als we met het zingen van OM het transcendente in ons midden, en in ons hart, uitnodigen, is dat niet
voldoende. We zingen ook Ganesha toe. Opdat hij een goed woordje voor ons doet.
Dat wil hij vast wel doen. Speciaal voor hem ligt er in de ruimte waarin wij ons bevinden, een prachtig
kleed. Dat kleed symboliseert een paleis, een tempel. Hopelijk zo mooi en geriefelijk dat hij er graag in
wil binnentreden. We mogen verwachten dat Ganesha dat zal doen. De concentrische geometrische
figuren van ons kleed, die samen wat men een yantra noemt, vormen, zijn voor hem heel aanlokkelijk.
In feite kent iedere deity uit het Hindoeïsme een specifiek bij die godheid horende yantra, in het
midden waarvan zij verblijven. Zoals koningen en rijken der aarde betaamt vaak zelfs meerdere. Bij
die godheid, en zijn of haar yantra, horen dan weer aparte heilige spreuken/klanken, die men ook mantra's
noemt. Te vergelijken met wachtwoorden, nodig om toegang tot paleis en koning te verkrijgen.
We vragen Ganesha niet alleen via ons hart, via ons innerlijk wensen, om in ons midden te komen. We
maken onze uitnodiging ook hoorbaar. We roepen hem bij zijn naam en bezingen hem met een van
zijn mantra's. Bovendien maken we onze wens zichtbaar door Ganesha een yantrapaleisje aan te
bieden. Want zo mogen we ons kleed wel noemen. Voorzien van lichtjes, fris water en wierook. Met
ons eromheen. Als trouwe paleiswachters. Met onze bodymind, met ons hart, met ons ruimtelijke
ervaren, ge-heel op het centrum van het kleed gericht. Laten we het Ganeshabeeld dat een van ons
heeft meegebracht, dan ook maar midden op het kleed plaatsen! Is het teveel gezegd dat daarmee
Ganesha zélf er plaats heeft genomen? Voor de Hindu, de bhakta, in ieder geval niet! Voor hem of
haar is de murti, het beeld, de afbeelding, de deity zelve. En zeker nu hij zo indringend is uitgenodigd
en hem zo'n hartelijk welkom is toebereid!
Laten wij vanavond eens over onze mogelijke scepsis heenstappen en op een soortgelijke totaalmanier
het transcendente tastbaar proberen te maken. Laten we onze ruimtelijke oriëntatie, ons horen, ons
zien, ons spreken, ons zingen, ons ruiken, onze op het ritme van de chant meebewegende schommelende
en klappende motoriek, onze inbeelding, onze overgave, kortom, laten we al onze functies op
één punt richten. Op Ganesha, de ishta devata van dit moment. Dat is bhakti. Bhakti maakt het onzienlijke
tastbaar.
GANESHA'S ATTRIBUTEN
Nu we zo enthousiast gezongen hebben is Ganesha ons vast en zeker mild gestemd. Omdat we op de
eerste avond verzuimden aandacht aan hem te besteden, kan het geen kwaad wanneer we dat nu
inhalen. Laten we daarom het beeld van Ganesha, dat thans in ons midden is, eens wat beter bekijken.
De godenbeelden binnen het Hindoeïsme zijn, net als de beelden binnen het Boeddhisme en het
Christendom, rijk aan symboliek. Alles op de afbeelding, alles aan het beeld, heeft een bepaalde betekenis.
Vaak in meer lagen.
Laten we beginnen met de armen en handen van Ganesha, bij wat hij in zijn handen draagt.. Het eerste
dat dan opvalt is, dat hij vier in plaats van twee armen heeft. Dat is bij de goden uit het oosten vaak zo.
Soms hebben ze wel acht armen en handen. Avalokiteshvara (Chenrezig) uit het Mahayana Boeddhisme,
die wij later nog zullen tegenkomen, heeft er in een van zijn verschijningsvormen zelfs duizend.
32