Bhakti; wie lief heeft zinge het uit - Yoga Intervision

Het is in dat soort aandacht dat de bhakta oefent wanneer hij zijn of haar ishta devata als een gast
verzorgt en met mantra's en bhajans toezingt. Gericht ook op het verkrijgen van die vaak zo hartstochtelijk
gewenste transfer van liefdevolle zorg en aandacht naar zijn gehele leven, zijn gehele persoon.
WEG EN DOEL VALLEN SAMEN
Overigens is het niet het bereiken van het eenheidsbewustzijn waar wij het net over hadden, dat in
bhakti yoga voorop staat. Niet eenheidsbewustzijn, niet de eigen "diviness", niet het eigen zijn als
God, zo al mogelijk, staat voorop, maar worshipping. Dat wil zeggen: overgave en eerbetoon aan God.
En worshipping van alles en iedereen als zijn manifestatie; wie het ook betreft en wat het ook is.
Een hoge graad van zelfrealisatie is geen voorafgaand vereiste voor het begaan van bhakti als pad. We
hoeven niet per se eerst zelfrealisatie, de ons eventueel voor ogen staande volmaaktheid, te hebben
bereikt. Het uitzonderlijke van bhakti, van dit oefenen in liefdevolle aandacht, is dat middel en doel
samenvallen. Weg en doel zijn dezelfde. Bhakti is niet voorbehouden aan degenen die reeds
liefdevolheid als permanente zijnstoestand hebben herwonnen. Bhakti is ook de onvolmaakte
beweging naar liefdevolle zorg en aandacht toe. Per keer. En iedere dag opnieuw.
Bhakti, gelukkig maar, bekommert zich niet zo om het bereiken van die permanente zijnstoestand.
Woorden als volmaaktheid, zelfrealisatie, verlichting, bevrijding, hebben er geen centrale plaats.
Bhakti is gewoon beoefening van devotie, toewijding en aandacht. Het oefenen erin is de beoefening.
De bhakta wordt daarbij geholpen door voorgegeven vormen en rituelen. Door deze vormen, devotionele
vormen met name, aan te nemen en tot uitdrukking te brengen, trekt of tilt de bhakta zich toe
naar de met die vormen corresponderende innerlijk devotionele attitude. Onze handen vouwen, ze voor
ons hart tezamen brengen en aldus buigen, is zo'n vorm. Het is een uitdrukking van eerbied en
overgave die ieder van ons in principe reeds in zich heeft. Op die manier buigen, die uiterlijke
handeling, die vorm, roept de innerlijke attitude van eerbied en overgave in ons tevoorschijn.
Intellectuele verhalen om dit te begrijpen zijn daarvoor niet nodig. Leiding van een spiritueel leraar,
een guru uit de traditie rond de gekozen ishta devata, en steun van elkaar, van geestverwanten, van
mede-devotees, met wie we dezelfde rituelen samen uitvoeren, maken onderdeel uit van bhakti als pad.
Een solo-route immers is slechts weinigen onder ons gegeven.
Dit alles lukt natuurlijk niet wanneer we al te zeer in een dip zitten, of eerst van iets moeten
uitstuiteren. Evenmin is de weg van bhakti yoga aan te bevelen wanneer we structureel problemen
hebben. Dan werkt bhakti contraproductief. Beter is het om dan eerst een conventioneel traject, van
psychologische aard, te volgen. Is het moment echter eenmaal daar, dan merken we na enige tijd van
oprechte oefening dat het klopt wat in bhakti yoga heet: "devotion is its own fruit". Dat het klopt dat
de opbrengst van devotie méér devotie is. En dat het juist is wanneer men zegt dat het aannemen van
de vorm de inhoud tevoorschijn roept. Laten we daarom met aandacht en toewijding het kleedje van
Ganesha tot zijn paleis omtoveren, wierook voor hem branden, en de lichtjes om hem heen aansteken.
HET AANNEMEN VAN DE VORM ROEPT DE INHOUD OP
Vanavond zingen we Ganesha met een nieuwe bhajan toe. Wij kunnen Ganesha's hulp goed gebruiken,
want met het op cassette opnemen van de avonden wil het nog niet zo lukken. Mogelijk dat het
46