Taal centraal - Taalbeleid in het Nederlandse en ... - Levende Talen

hele onderwijsveld, zo mogelijk samen met gezondheidzorg,
sociale zaken en welzijn. Hier zullen de
producten van de andere drie commissies worden
gepresenteerd. Verder zullen projectaanvragers uit
de verschillende onderwijsvelden worden benaderd
om workshops te verzorgen over hun projectopzet en
resultaten. Ook zullen tijdens de conferentie alvast de
onderwijsbeleidsplannen en daarbinnen het taalbeleid
voor 2010–2015 worden voorgelegd.
Resultaat
Wat is bereikt in de periode 2005–2008? De afspraken en
de doelen staan op papier. De taalambassadeurs richten
hun aandacht op de inhoud van het (taal)onderwijs en
een steeds groter wordende groep in ’s-Hertogenbosch
houdt zich bezig met taal en taalbeleid. Een mooi voorbeeld
is het project ‘De taaltuin’ op Groenschool Helicon,
een vmbo-school. Op basis van het ingezette taalbeleid
in ’s-Hertogenbosch wordt hier gericht gewerkt aan een
gemeenschappelijk en vakoverstijgend taalprogramma
voor het lezen van (zaakvak)teksten, het schrijven van
allerlei soorten teksten en het geven van presentaties.
Bij het ontwerpen van het gemeenschappelijke programma,
dat door de directie wordt ondersteund, zijn
ook de zogenoemde zaakvakdocenten betrokken.
Een ander voorbeeld is dat op bestuurlijk en
beleidsniveau niet alleen organisatie en beheer op de
agenda staan, maar ook inhoud en kwaliteit van het
(taal)onderwijs, met extra aandacht voor de aansluitingsproblematiek.
Hierdoor kon het bovenschools
management voor het basisonderwijs snel inspelen op
het aanvragen en het inhoudelijk en organisatorisch
uitwerken van de Taal-/Leespilot (een initiatief van het
PO-platform) voor het hele basisonderwijs op gemeentelijk
niveau.
Het taalbeleid in ’s-Hertogenbosch is in onze ogen vrij
uniek. Uniek is dat vanaf het begin alle onderwijsvelden
betrokken waren bij de ontwikkeling en het opstellen van
het taalbeleid. En dat alle onderwijsvelden ook nu en in de
toekomst betrokken blijven door werkconferenties, waar
met het hele veld wordt gediscussieerd over de inhoud
van het taalbeleid en over de diverse projecten.
42 LTM | Taalbeleid
Door het taalbeleid toe te spitsen op lezen en schrijven
kunnen discussies met het onderwijsveld veel concreter
worden gevoerd en zich richten op het ontwikkelen
van een gemeenschappelijke kennisbasis voor lezen en
schrijven. Via de taalambassadeurs vindt er een uitwisseling
van informatie plaats tussen de onderwijsvelden
en worden deze ook met elkaar in contact gebracht.
Tot besluit
Met het vastleggen van het taalbeleidsplan en het formuleren
van speerpunten was een belangrijke eerste
stap gezet. Alle betrokkenen, uitvoerders, directies en
beleidsmakers waren het erover eens dat er een vervolg
moest komen. Met het instellen van een taalambassadeursgroep
hebben de gemeente en het onderwijsveld
samen de verantwoordelijkheid genomen voor het vervolg:
de implementatie van het voorgenomen taalbeleid.
Iedereen beseft dat het eigenaar worden, zijn en blijven
van het (taal)onderwijsbeleid een kwestie is van lange
adem en dat op papier ondertekend taalbeleid niet zonder
meer ook landt in de praktijk, ondanks alle goede
voornemens. De ambassadeursgroep speelt hierin een
cruciale rol. Zij realiseert de daarvoor noodzakelijke
communicatie met het hele onderwijsveld, van docenten
tot beleidsmakers. Een communicatie die voor zich moet
spreken, op termijn niet alleen voor taal en taalonderwijs
maar ook voor andere vakken. ■
Met dank aan Mathilde van Vliet voor de redactionele op- en aanmerkingen.
Noot
* Voor het afbakenen van concrete inhouden en verantwoordelijkheden
baseert dit artikel zich op het analyse- en ordeningskader dat is
gebruikt in het promotieonderzoek van Mieke Smits naar de praktijkkennis
van de opleider Nederlands. Het betreffende proefschrift
is in voorbereiding en verschijnt naar verwachting in 2009.
Literatuur
Gemeente ’s-Hertogenbosch. (2005). Meer kansen voor kinderen 2005–
2010. Onderwijsbeleidsplan. ’s-Hertogenbosch: Auteur.
Gemeente ’s-Hertogenbosch. (2007). De daad bij het woord. Taalbeleid
’s-Hertogenbosch voor jongeren van 0 tot 24 jaar. ’s-Hertogenbosch: Auteur.
Smits, M. (n.g.). Schrijven op de pabo. Een onderzoek naar de praktijkkennis
van opleiders Nederlands. Proefschrift in voorbereiding.