Waarom cocos- en rode palmolie? - Kalmeijer, Rob
Waarom cocos- en rode palmolie? - Kalmeijer, Rob
Waarom cocos- en rode palmolie? - Kalmeijer, Rob
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
WAAROM<br />
KOKOS- & RODE PALMOLIE<br />
Kokosolie: het geheim voor e<strong>en</strong> gezond <strong>en</strong> slank lichaam<br />
Rode <strong>palmolie</strong>: boordevol carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamine E<br />
Meer <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> vet opslag<br />
Minder hongeraanvall<strong>en</strong><br />
Betere vet verbranding<br />
Betere opname calcium <strong>en</strong> magnesium<br />
Stral<strong>en</strong>de huid<br />
Gezonde og<strong>en</strong><br />
Zachte hand<strong>en</strong><br />
Natuurlijk antibioticum<br />
Hel<strong>en</strong>d bij darmontsteking<strong>en</strong><br />
Weg schimmelinfecties<br />
Ondersteuning lever, pancreas <strong>en</strong> gal<br />
Extra nuttig voor sporters<br />
Wat zijn gezonde bakvett<strong>en</strong>?<br />
Transvett<strong>en</strong> zijn slecht<br />
Cholesterol is je vri<strong>en</strong>d<br />
Verzadigde vett<strong>en</strong> do<strong>en</strong> je goed<br />
<strong>Waarom</strong> vetarm et<strong>en</strong> ongezond is<br />
Weg met die anti-aanbakpan<br />
€ 4,95<br />
1<br />
Periodieke uitgave over gezondheid, vitaliteit <strong>en</strong> welvaartziekt<strong>en</strong><br />
• Uitgave van Tai-Pan NV • V.U. BART MAES, B. LATOURLEI 97, BRASSCHAAT
Als je extra vierge kokosolie <strong>en</strong><br />
extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
gebruikt, zal je lichaam<br />
je dankbaar zijn.<br />
In dit boekje zal je ontdekk<strong>en</strong> wat de voordel<strong>en</strong> van<br />
extra vierge kokosolie <strong>en</strong> extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
zijn. Je zal begrijp<strong>en</strong> waarom de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in Azië <strong>en</strong><br />
Polynesië de kokosboom ‘The Tree of Life’ of ‘De Lev<strong>en</strong>sboom’<br />
noem<strong>en</strong>. Je zal ler<strong>en</strong> dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
het meeste bescherm<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> (antioxidant<strong>en</strong>)<br />
bevat van alle oliën. Met ‘extra vierge’ bedoel<strong>en</strong> we<br />
vet of olie dat uitsluit<strong>en</strong>d wordt bekom<strong>en</strong> door mechanische<br />
<strong>en</strong> koude persing/extractie. Gezonde olie<br />
heeft ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele chemische raffi nage (zoals o.a.<br />
ontgeur<strong>en</strong> of blek<strong>en</strong>) ondergaan. Als we het over gezonde<br />
oliën hebb<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> we het uitsluit<strong>en</strong>d over<br />
extra vierge oliën.<br />
Gezonde vett<strong>en</strong> zijn ev<strong>en</strong> belangrijk als gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> fruit.<br />
Je hebt ze elke dag nodig voor je vitaliteit.<br />
‘De algeme<strong>en</strong> verspreide m<strong>en</strong>ing dat alle vett<strong>en</strong> slecht zijn <strong>en</strong> dat vett<strong>en</strong> ons alle<strong>en</strong> maar<br />
dik mak<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> er net voor gezorgd dat zwaarlijvigheid epidemisch is geword<strong>en</strong>’,<br />
aldus Dr. W. Willet (91). ‘We hebb<strong>en</strong> ons vervolg<strong>en</strong>s volgepropt met geraffi neerde koolhydrat<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> suiker’.<br />
Gezondheidsorganisaties die zich nog steeds blindstar<strong>en</strong> op minder vet et<strong>en</strong> <strong>en</strong> ‘light’-product<strong>en</strong>,<br />
verget<strong>en</strong> dat we 30% van onze calorieën uit gezonde vett<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>. Met<br />
andere woord<strong>en</strong>: we di<strong>en</strong><strong>en</strong> twee keer meer calorieën te hal<strong>en</strong> uit gezonde vett<strong>en</strong> of olie<br />
dan uit eiwitt<strong>en</strong> (zoals plantaardige eiwitt<strong>en</strong>, vlees <strong>en</strong> vis).<br />
De tijd dat we dacht<strong>en</strong> dat vet alle<strong>en</strong> maar zorgde voor overbodige calorieën <strong>en</strong> ons dik<br />
maakte, zou defi nitief voorbij moet<strong>en</strong> zijn. In plaats van bezet<strong>en</strong> te zijn door vetarme<br />
voeding, zoud<strong>en</strong> we voldo<strong>en</strong>de gezonde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of oliën moet<strong>en</strong> promot<strong>en</strong>. Uiteraard<br />
ge<strong>en</strong> overdaad <strong>en</strong> zeker ge<strong>en</strong> geraffi neerde vett<strong>en</strong>, maar voldo<strong>en</strong>de gezonde vett<strong>en</strong>. Zonder<br />
gezonde vett<strong>en</strong> is ge<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> mogelijk. Gezonde vett<strong>en</strong> do<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>. Gezonde vett<strong>en</strong><br />
bescherm<strong>en</strong> je gezondheid. Gezonde vett<strong>en</strong> zijn ev<strong>en</strong> belangrijk als gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> fruit.<br />
Gezonde vett<strong>en</strong> do<strong>en</strong> je goed<br />
1. Gezonde vett<strong>en</strong> zijn noodzakelijk om de vetoplosbare vitamin<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong><br />
zoals vitamin<strong>en</strong> A, D, E <strong>en</strong> K. Zo wordt bijvoorbeeld vitamine K in broccoli, spruitjes,<br />
kool <strong>en</strong> luzerne nauwelijks opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> zonder e<strong>en</strong> beetje vet of olie. En zonder voldo<strong>en</strong>de<br />
vitamine K wordt calcium niet opgeslag<strong>en</strong> in de bott<strong>en</strong> <strong>en</strong> tand<strong>en</strong> <strong>en</strong> ligg<strong>en</strong><br />
tandbederf <strong>en</strong> osteoporose op de loer.<br />
2. Gezonde vett<strong>en</strong> zijn ess<strong>en</strong>tieel voor de functie van hormon<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>zym<strong>en</strong>. Zo wor-<br />
2
d<strong>en</strong> bijvoorbeeld minder <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> aangemaakt, indi<strong>en</strong> je vetarm of vetvrij eet. Dit<br />
kan problem<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> met de spijsvertering. Zonder voldo<strong>en</strong>de vett<strong>en</strong> zijn er bijvoorbeeld<br />
ook ge<strong>en</strong> sexhormon<strong>en</strong>.<br />
3. Gezonde vett<strong>en</strong> zijn nodig om voedingsstoff<strong>en</strong> te emulger<strong>en</strong> (op te loss<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> waterig<br />
milieu). Ze di<strong>en</strong><strong>en</strong> als basis van de galzur<strong>en</strong> om vethoud<strong>en</strong>d voedsel te kunn<strong>en</strong><br />
verter<strong>en</strong>.<br />
4. Gezonde vett<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> lecithine, e<strong>en</strong> stof die goed is voor het geheug<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
overdracht van prikkels tuss<strong>en</strong> cell<strong>en</strong>. Lecithine zorgt er ook voor dat polaire met nietpolaire<br />
substanties van de cell<strong>en</strong> met elkaar kunn<strong>en</strong> communicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> is belangrijk<br />
voor het vervoer van vett<strong>en</strong> in het bloed. Ze is ess<strong>en</strong>tieel voor het groeihormoon <strong>en</strong><br />
helpt bij het vervoer, het verwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> de afbraak van vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> cholesterol.<br />
5. Gezonde vett<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor de aanvoer van meer dan 600 voedingsstoff<strong>en</strong> zoals verschill<strong>en</strong>de<br />
carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> (alfa-carote<strong>en</strong>, beta-carote<strong>en</strong>, luteïne, lycope<strong>en</strong>, zeaxanthine<br />
etc...), carnitine, coënzyme Q10, inositol <strong>en</strong> alfa-liponzuur. Zo word<strong>en</strong> bijvoorbeeld<br />
lycope<strong>en</strong> <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in tomat<strong>en</strong> nauwelijks opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> als er ge<strong>en</strong> beetje vet<br />
aan te pas komt. Lycope<strong>en</strong> is belangrijk om de prostaat te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> kanker.<br />
6. Gezonde vett<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> natuurlijk verzadigingsgevoel tijd<strong>en</strong>s de maaltijd<strong>en</strong>.<br />
De tijd dat we dacht<strong>en</strong> dat ‘light’-product<strong>en</strong> de wereld zoud<strong>en</strong> do<strong>en</strong> vermager<strong>en</strong><br />
blijkt e<strong>en</strong> grote fabel te zijn. Met e<strong>en</strong> onverzadigd gevoel heb je te snel weer trek <strong>en</strong><br />
psychologisch d<strong>en</strong>k je dat je van light meer mag et<strong>en</strong>. “Light” is zand-in-de-og<strong>en</strong>strooierij.<br />
Gezonde vett<strong>en</strong> word<strong>en</strong> hierbij vervang<strong>en</strong> door geraffineerde suikers <strong>en</strong><br />
vulmiddel<strong>en</strong>.<br />
7. Gezonde vett<strong>en</strong> verminder<strong>en</strong> ups <strong>en</strong> downs in de bloedsuikerspiegel. Ze vertrag<strong>en</strong> de<br />
opname van suikers in de voeding, waardoor ge<strong>en</strong> hoge bloedsuikerpiek<strong>en</strong> optred<strong>en</strong>,<br />
gevolgd door diepe dal<strong>en</strong>. Ze zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> langdurig verzadigd gevoel door e<strong>en</strong><br />
meer constante bloedsuikerspiegel.<br />
8. Gezonde vett<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>d ‘jasje’<br />
omhe<strong>en</strong> onze organ<strong>en</strong>. Zo di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> gezond hart<br />
te rust<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> omhulsel van verzadigd vet.<br />
9. Gezonde vett<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> de meest geconc<strong>en</strong>treerde<br />
opslagvorm van <strong>en</strong>ergie. Uit elke<br />
gram opgeslag<strong>en</strong> vet kan je tweemaal zoveel<br />
<strong>en</strong>ergie hal<strong>en</strong> als uit elke gram opgeslag<strong>en</strong><br />
eiwitt<strong>en</strong> of suikers.<br />
10. E<strong>en</strong> isoler<strong>en</strong>d laagje vet onder de huid beschermt<br />
ons ook teg<strong>en</strong> de koude. Daarom<br />
hebb<strong>en</strong> we ook meer behoefte aan vet<br />
naarmate de dag<strong>en</strong> korter <strong>en</strong> kouder word<strong>en</strong>.<br />
11. Dr. R. Russel schreef in 1944 de succesformule<br />
teg<strong>en</strong> tuberculose: bedrust, matige<br />
beweging <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vetrijk dieet.<br />
12. Gezonde vett<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> maaltijd<strong>en</strong> meer<br />
smaak.<br />
13. Als we gezonde vett<strong>en</strong> gaan schrapp<strong>en</strong> in<br />
de voeding dan daalt bij vrouw<strong>en</strong> het oestroge<strong>en</strong>-<br />
<strong>en</strong> bij mann<strong>en</strong> het testosteronniveau.<br />
Met andere woord<strong>en</strong> ons libido daalt. (118)<br />
3
Gro<strong>en</strong>tjes stom<strong>en</strong>?<br />
Vetvrij is niet zo verstandig als we dacht<strong>en</strong>.<br />
M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die gezond wild<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>, ging<strong>en</strong> gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stom<strong>en</strong>. Lekker van smaak <strong>en</strong> vetvrij<br />
was de boodschap. Maar vandaag wet<strong>en</strong> we dat vetvrij niet gezond is. De gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
half gaar stom<strong>en</strong> kan nog altijd perfect maar de maaltijd moet voldo<strong>en</strong>de gezonde vett<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong>. Verstandig is e<strong>en</strong> beetje vet na het stom<strong>en</strong> toevoeg<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> beetje vet zal de<br />
lycope<strong>en</strong> uit de tomat<strong>en</strong>, de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> uit de wortels, de luteïne uit spinazie <strong>en</strong> de nodige<br />
voedingsstoff<strong>en</strong> uit nog minst<strong>en</strong>s 600 andere nutriënt<strong>en</strong> beter do<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong>.<br />
Niet vetvrij, maar gezonde vett<strong>en</strong>. Vetarme diët<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> publicatie van ‘The Lancet’<br />
(3/2/’92) gekoppeld met psychologische problem<strong>en</strong>, depressies, geweld <strong>en</strong> zelfmoord.<br />
In 1998 stelde wet<strong>en</strong>schapper D. Kritchevsky dat vetarme diët<strong>en</strong> hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> niet<br />
verminderd<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> universitaire studie toonde, teg<strong>en</strong> alle verwachting in, aan dat indi<strong>en</strong><br />
m<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> vetarm dieet zet (met slechts 19% van de calorieën uit vett<strong>en</strong>) hun<br />
‘goede’ HDL-cholesterol daalde. Als zij daarna op e<strong>en</strong> vetrijk dieet (50 % van de calorie<strong>en</strong>)<br />
werd<strong>en</strong> gezet, steeg hun ‘goede’ HDL-cholesterol. (State University New York, Journal<br />
of the American College of Nutrition 2004). Griek<strong>en</strong> <strong>en</strong> Oost<strong>en</strong>rijkers et<strong>en</strong> vetrijke diët<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> behor<strong>en</strong> tot de langstlev<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ter wereld. (114)<br />
Jonge kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> veel gezonde vett<strong>en</strong> nodig<br />
In moedermelk word<strong>en</strong> 50% van de calorieën<br />
aangevoerd door vett<strong>en</strong>. Verscheid<strong>en</strong>e voedingsdeskundig<strong>en</strong><br />
rad<strong>en</strong> aan dat kinder<strong>en</strong><br />
tot 2 jaar, minst<strong>en</strong>s 50% van hun<br />
calorieën uit vett<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>.<br />
Verscheid<strong>en</strong>de kinderarts<strong>en</strong> zoals<br />
S. Zlotkin <strong>en</strong> F. Lifshitz <strong>en</strong> R. Olson<br />
erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat kinder<strong>en</strong> die vetarme<br />
voeding krijg<strong>en</strong>, veel groei- <strong>en</strong> gezondheidsproblem<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> (75).<br />
Naarmate kinder<strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong>, mag<br />
de aangerad<strong>en</strong> hoeveelheid vett<strong>en</strong><br />
wel dal<strong>en</strong> tot 30%.<br />
E<strong>en</strong>s volwass<strong>en</strong>, ligt de caloriebehoefte<br />
aan vett<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de 15% <strong>en</strong> 35%. Minder<br />
dan 15% calorieën uit vett<strong>en</strong> voor volwass<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
is ongezond; meer dan 30% kan nog gezond<br />
zijn maar de sam<strong>en</strong>stelling van het totale voedingspakket<br />
moet dan wel in het oog gehoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Uit e<strong>en</strong> onderzoek bij kinder<strong>en</strong> is geblek<strong>en</strong> dat de opname van calcium, magnesium <strong>en</strong><br />
eiwitt<strong>en</strong> (aminozur<strong>en</strong>), belangrijk voor de ontwikkeling van sterke be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>, verhoogd<br />
wordt bij de inname van kokosolie (22). In e<strong>en</strong> andere studie uit 1996 aan de Universiteit<br />
van Iowa hebb<strong>en</strong> onderzoekers ontdekt dat vet <strong>en</strong> calcium beter werd<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> door<br />
baby’s als m<strong>en</strong> kokosolie of <strong>palmolie</strong> aan hun voeding toevoegde. (2)<br />
4
Anti-aanbakpann<strong>en</strong> met o.a. Teflon:<br />
e<strong>en</strong> gruwel voor onze gezondheid<br />
Ook anti-aanbakpann<strong>en</strong> dater<strong>en</strong> uit de tijd dat we dacht<strong>en</strong> dat<br />
vett<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> maar dikmakers zijn. Vandaag wet<strong>en</strong> we beter.<br />
Gezonde vett<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> must voor onze gezondheid<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> must voor e<strong>en</strong> slank lichaam. We hebb<strong>en</strong><br />
zelfs 2 keer meer gezonde vett<strong>en</strong> nodig dan eiwitt<strong>en</strong>.<br />
Dus e<strong>en</strong> portie gezonde olie of vet in de pan zal je<br />
goed do<strong>en</strong>.<br />
Weg met de anti-aanbakpan!<br />
Anti-aanbakpann<strong>en</strong> moet je mijd<strong>en</strong> als de pest. Ze<br />
zijn uiterst giftig.<br />
1. Het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> anti-aanbaklaag vraagt e<strong>en</strong> uiterst<br />
ingewikkeld chemisch proces. Want e<strong>en</strong> laag die niet plakt,<br />
hecht<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> pan is niet zo logisch. Ook de productie is bangelijk vervuil<strong>en</strong>d. Fabrikant<br />
Du Pont is reeds akkoord om $345 miljo<strong>en</strong> schadeloosstelling te betal<strong>en</strong> aan 60.000 inwoners<br />
van West Virgina <strong>en</strong> Ohio weg<strong>en</strong>s het vervuil<strong>en</strong> van leidingwater met PFOA, e<strong>en</strong><br />
chemische stof die gebruikt wordt bij de productie van Teflon.<br />
2. En zoals iedere<strong>en</strong> wel vermoedt: door het gebruik kom<strong>en</strong> er deeltjes van de anti-aanbakstof<br />
in onze gerecht<strong>en</strong> terecht. Want wat de fabrikant<strong>en</strong> telk<strong>en</strong>s opnieuw ook mog<strong>en</strong><br />
schreeuw<strong>en</strong>, anti-aanbakpann<strong>en</strong> verslijt<strong>en</strong> wel degelijk <strong>en</strong> ze verslijt<strong>en</strong> snel. Zelfs als je ze<br />
correct gebruikt <strong>en</strong> je krass<strong>en</strong> tracht te voorkom<strong>en</strong>, verslijt<strong>en</strong> ze <strong>en</strong> kom<strong>en</strong> er deeltjes in<br />
het et<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus in je lichaam.<br />
3. Wat vele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> niet wet<strong>en</strong>, is dat bij het bakk<strong>en</strong> met teflon pann<strong>en</strong>, er<br />
uiterst giftige gass<strong>en</strong> vrijkom<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de feestdag<strong>en</strong> wanneer er veel Teflon gourmetstelletjes<br />
uit de kast gehaald word<strong>en</strong>, sterv<strong>en</strong> meer kanaries <strong>en</strong> papagaai<strong>en</strong>. Kanaries werd<strong>en</strong><br />
vroeger door mijnwerkers gebruikt om de luchtkwaliteit in de mijn te controler<strong>en</strong>. De kleine<br />
longcapaciteit maakt vogels veel gevoeliger voor toxische stoff<strong>en</strong>. Om deze red<strong>en</strong> gebruikt<strong>en</strong><br />
mijnwerkers kanaries. Als de kanarie ziek werd of stierf, werd het heel gevaarlijk<br />
voor de mijnwerkers. Anti-aanbakgass<strong>en</strong> zoals Polytetraflouethyl<strong>en</strong>e van Teflon veroorzak<strong>en</strong><br />
longbloeding<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn vaak dodelijk voor kanaries. Daarom zijn anti-aanbakpann<strong>en</strong><br />
stille moord<strong>en</strong>aars want je hoort ze niet. Niet alle<strong>en</strong> Teflon, het merk van De Pont maar<br />
ook Silverstone, Fluron, Supra, Excalibur, Greblon, Xylon, Duracote, Resistal, Autograph<br />
<strong>en</strong> T-Fal zijn uiterst giftige anti-aanbaklag<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> beetje vet of olie in e<strong>en</strong> roestvrije stal<strong>en</strong><br />
of geëmailleerde pan is veel gezonder <strong>en</strong> zo veel minder milieubelast<strong>en</strong>d.<br />
De uiterst schadelijke damp<strong>en</strong><br />
van de anti-aanbakpan<br />
Als de anti-aanbaklaag wordt verhit, verandert zij van structuur. In twee tot vijf minut<strong>en</strong><br />
wordt e<strong>en</strong> anti-aanbakpan zo heet dat de anti-aanbaklaag toxische stoff<strong>en</strong> afgeeft <strong>en</strong> toxische<br />
damp<strong>en</strong> zich verspreid<strong>en</strong>... Hoe langer je ze gebruikt, hoe sneller ze beschadig<strong>en</strong>.<br />
5
De Teflonkoorts?<br />
E<strong>en</strong> werknemer van DuPont Dor- Bij die verhitting kom<strong>en</strong> er damp<strong>en</strong> vrij <strong>en</strong> dit zowel<br />
drecht vertelde me onlangs wat<br />
in het voedsel als in de lucht van de kamer. (Anti- aan-<br />
Teflonkoorts was.<br />
bakpann<strong>en</strong> word<strong>en</strong> supersnel uiterst giftig als je ze op<br />
In de fabriek<strong>en</strong> van Dordrecht gebruikt<br />
m<strong>en</strong> Teflon poeder. Als dit<br />
het vuur zet zonder dat er voeding in zit. De geur die<br />
poeder, ook als is het maar e<strong>en</strong> dan vrijkomt pakt op ieders adem). Du Pont erk<strong>en</strong>t dat<br />
heel klein beetje, aan je vingers teflondamp<strong>en</strong> dodelijk zijn voor vogels maar ‘er is zo-<br />
komt <strong>en</strong> je gaat dan e<strong>en</strong> sigaretje veel dodelijk’, zegg<strong>en</strong> ze erbij. De wet<strong>en</strong>schappers bij<br />
roll<strong>en</strong> krijg je de Teflonvibraties. Du Pont gev<strong>en</strong> toe dat de polymere gass<strong>en</strong> van Teflon<br />
Het teflon poeder gaat décompo- koorts, moeheid, ademnood, hoofdpijn, verkoudheid<br />
ser<strong>en</strong> door de hitte van de sigaret <strong>en</strong> e<strong>en</strong> drukk<strong>en</strong>d gevoel op de borst kunn<strong>en</strong> veroorza-<br />
<strong>en</strong> er ontstaan zeer giftige damk<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> temperatuur vanaf 24 à 26 C°. Maar teg<strong>en</strong>p<strong>en</strong>.<br />
Gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> kwartier standers van de Anti-aanbakpan gaan veel verder.<br />
gaat m<strong>en</strong> vibrer<strong>en</strong>, trill<strong>en</strong>, bibbe- De schadelijke stoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> damp<strong>en</strong> die vrijkom<strong>en</strong> bij<br />
r<strong>en</strong> doorhe<strong>en</strong> heel het lichaam.<br />
het bakk<strong>en</strong> in anti-aanbakpann<strong>en</strong> zijn ondermeer: TFE,<br />
kankerverwekk<strong>en</strong>d; HFP, vermindert de immuniteit <strong>en</strong> veroorzaakt leverstoorniss<strong>en</strong>; TFA,<br />
draagt bij tot osteoporose <strong>en</strong> gewrichtsproblem<strong>en</strong>, vervet de lever <strong>en</strong> wordt in baby’s 2 tot<br />
6 keer meer opgeslag<strong>en</strong> dan bij de moeder; DFA, vooral uiterst toxisch voor de nier<strong>en</strong>;<br />
MFA, uiterst toxisch, veroorzaakt onregelmatige hartslag <strong>en</strong> is zelfs dodelijk tuss<strong>en</strong> de 0,7<br />
<strong>en</strong> 2,1mg/kg.; PFOA, breekt eig<strong>en</strong>lijk niet af in het milieu <strong>en</strong> is terug te vind<strong>en</strong> in 92%<br />
van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>; is zelfs dodelijk voor koei<strong>en</strong> als deze vervuild et<strong>en</strong> of drink<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>;<br />
SIF4, vooral toxisch voor de longfunctie; PFIB, vooral toxisch voor de longfunctie; COF2,<br />
wordt ook gebruikt als chemisch oorlogswap<strong>en</strong> <strong>en</strong> irriteert de og<strong>en</strong>, de neus <strong>en</strong> de or<strong>en</strong>;<br />
HF, maakt ons moe, veroorzaakt onregelmatige hartslag, vermindert de opname van calcium<br />
<strong>en</strong> is in hoge doses dodelijk; CF3COF, vergroot de lever <strong>en</strong> de bloedsuikerspiegel;<br />
OFCB, veroorzaakt onregelmatige hartslag, bewusteloosheid <strong>en</strong> in hoge doses de dood;<br />
CF4, warmt de wereld 6000 maal sneller op dan koolstofdioxide <strong>en</strong> blijft 50.000 jaar in<br />
het milieu; C-8, kankerverwekk<strong>en</strong>d <strong>en</strong> bij kinder<strong>en</strong> word<strong>en</strong> er grotere gehaltes in het bloed<br />
teruggevond<strong>en</strong>.<br />
De vethypothese is niet correct.<br />
Vetvrije diët<strong>en</strong> zijn ronduit ongezond.<br />
Ancel Keys lanceerde in 1953 de ‘vethypothese’. Verzadigd vet <strong>en</strong> cholesterol uit de voeding<br />
war<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s hem de oorzaak van e<strong>en</strong> hoge cholesterolspiegel in het bloed. En e<strong>en</strong><br />
hoge cholesterolspiegel in het bloed veroorzaakt aderverkalking (artherosclerose) <strong>en</strong> die<br />
aderverkalking zou op zijn beurt weer verantwoordelijk zijn voor hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>.<br />
Alhoewel deskundig<strong>en</strong> vele hiat<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> in zijn hypothese, sloeg zijn verhaal in als e<strong>en</strong><br />
bom <strong>en</strong> werd het snel geme<strong>en</strong>goed. Nathan Pritikin had met zijn vetvrij <strong>en</strong> Spartaans dieet<br />
e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm succes, maar stierf zelf veel te jong aan kanker. Pas rec<strong>en</strong>t beginn<strong>en</strong> studies<br />
die het teg<strong>en</strong>deel bewez<strong>en</strong> aan te slaan. Uit e<strong>en</strong> grote Britse studie bleek reeds na 1 jaar<br />
dat in e<strong>en</strong> groep van proefperson<strong>en</strong> (die werd<strong>en</strong> verzocht hun verbruik van verzadigd vet<br />
<strong>en</strong> cholesterol te minder<strong>en</strong>, te stopp<strong>en</strong> met rok<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun inname van onverzadigde vett<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> margarines te verhog<strong>en</strong>), twee maal zoveel dod<strong>en</strong> viel<strong>en</strong> dan in de controlegroep die<br />
vasthield aan verzadigd vet. (46)<br />
In de Lancet zijn de resultat<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> studie versch<strong>en</strong><strong>en</strong>, waarbij 2000 mann<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dieet<br />
kreg<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> laag gehalte aan verzadigd vet om te zi<strong>en</strong> welk effect dit zou hebb<strong>en</strong> op<br />
hun cardiovasculaire gezondheid. Gedur<strong>en</strong>de twee jaar zag m<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel voordeel dat<br />
6
de kans op e<strong>en</strong> hartaanval zou kleiner word<strong>en</strong>. Als dus het minder<strong>en</strong> van verzadigd vet<br />
in e<strong>en</strong> dieet niet helpt om de kans op e<strong>en</strong> hartaanval te verklein<strong>en</strong>, is het logisch aan te<br />
nem<strong>en</strong> dat er andere factor<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol spel<strong>en</strong>. Wet<strong>en</strong>schappers hebb<strong>en</strong> in dier<strong>en</strong>proev<strong>en</strong><br />
aangetoond dat e<strong>en</strong> dieet met verzadigde vett<strong>en</strong> de kans op hart-<strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> doet<br />
dal<strong>en</strong>. (20,21)<br />
De Framington studie die eig<strong>en</strong>lijk was bedoeld om de ‘vethypothese’ te onderbouw<strong>en</strong>,<br />
leek het teg<strong>en</strong>deel te bewijz<strong>en</strong>. De directeur die 40 jaar lang dit <strong>en</strong>orm project geleid had,<br />
stelde in 1988: ’de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die meer verzadigd vet <strong>en</strong> cholesterol at<strong>en</strong>, war<strong>en</strong> actiever,<br />
magerder <strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lager cholesterolgehalte in hun bloed.’ (47) Deze studie toon-<br />
de uiteindelijk aan dat overgewicht <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoog cholesterolgehalte in<br />
het bloed niet afkomstig war<strong>en</strong> van verzadigd vet of cholesterol in<br />
voedsel. De studie toonde ook aan dat e<strong>en</strong> hoger cholesterolgehalte<br />
in het bloed <strong>en</strong> overgewicht e<strong>en</strong> iets grotere kans gav<strong>en</strong> op hart- <strong>en</strong><br />
vaatziekt<strong>en</strong>. Dus moest iets anders in onze voeding verantwoor-<br />
verantwoordelijk<br />
zijn voor e<strong>en</strong> té hoge cholesterolspiegel!<br />
Scheurbuik <strong>en</strong> cholesterol?<br />
Linus Pauling <strong>en</strong> Matthias Rath<br />
gev<strong>en</strong> het antwoord.<br />
Vandaag is algeme<strong>en</strong> gewet<strong>en</strong> dat scheurbuik het gevolg is van e<strong>en</strong> totaal gebrek aan vi-vitamine<br />
C. Het tandvlees begint te bloed<strong>en</strong>, tand<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> uit <strong>en</strong> de ader<strong>en</strong> barst<strong>en</strong> op<strong>en</strong>.<br />
Vele zeelied<strong>en</strong> zijn aan scheurbuik gestorv<strong>en</strong>. Vandaag is ook gewet<strong>en</strong> dat cholesterol in<br />
het bloed vooral wordt aangemaakt door de lever <strong>en</strong> slechts voor e<strong>en</strong> klein deel afkomstig<br />
is uit de voeding.<br />
Tweevoudig Nobelprijswinnaar Linus Pauling <strong>en</strong> Dr. Matthias Rath legg<strong>en</strong> de link tuss<strong>en</strong><br />
scheurbuik <strong>en</strong> cholesterol. Zij stell<strong>en</strong> duidelijk dat cholesterol wordt aangemaakt door<br />
de lever als eerste verdedigingsmechanisme. De lever maakt cholesterol aan om barst<strong>en</strong><br />
in de aders te herstell<strong>en</strong>. Cholesterol gaat de bloedvat<strong>en</strong> als het ware dicht<strong>en</strong> om ze te<br />
bescherm<strong>en</strong>. Deze barst<strong>en</strong> in de bloedvat<strong>en</strong> ontstaan door kleinere of grotere tekort<strong>en</strong> in<br />
de voeding, aldus beide her<strong>en</strong>. Door tekort<strong>en</strong> in mineral<strong>en</strong>, vitamin<strong>en</strong>, gezonde vett<strong>en</strong>,<br />
eiwitt<strong>en</strong>, plantaardige voedingsstoff<strong>en</strong>, etc... Wil m<strong>en</strong> cholesterol omlaag br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, moet<br />
m<strong>en</strong> de oorzaak aanpakk<strong>en</strong>. Dus gezonder et<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s minder gestresseerd gerak<strong>en</strong>.<br />
Steeds meer wet<strong>en</strong>schappers verwerp<strong>en</strong> de vethypothese<br />
Dr. Willett W., prof. Harvard universiteit: ‘hed<strong>en</strong> t<strong>en</strong> dage is in de meest uitgebreide onderzoek<strong>en</strong><br />
nog ge<strong>en</strong> verband gelegd tuss<strong>en</strong> de consumptie van verzadigde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> hart-<br />
<strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>’. In 1995 publiceerde hij e<strong>en</strong> studie over de relatie tuss<strong>en</strong> vet <strong>en</strong> hart-<strong>en</strong><br />
vaatziekt<strong>en</strong> met de conclusie: ‘deze gegev<strong>en</strong>s ondersteun<strong>en</strong> niet de sterke relatie tuss<strong>en</strong><br />
de consumptie van verzadigd vet <strong>en</strong> het risico van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, die er volg<strong>en</strong>s<br />
internationaal onderzoek zou bestaan’. (73)<br />
Mary Enig, internationaal vetexpert <strong>en</strong> voedingsdeskundige. ‘Het idee dat verzadigd vet<br />
hartziekt<strong>en</strong> veroorzaakt is volkom<strong>en</strong> verkeerd. Maar de vethypothese is zo diep in de hers<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gedrong<strong>en</strong> dat het moeilijk is h<strong>en</strong> te overtuig<strong>en</strong> van het teg<strong>en</strong>deel,<br />
t<strong>en</strong>zij zij die erover will<strong>en</strong> lez<strong>en</strong>’. (58)<br />
7
Michael Gurr, prof <strong>en</strong> biochemicus in Oxford: ‘De vethypothese<br />
heeft vele tekort<strong>en</strong> <strong>en</strong> de uitspraak dat vet<br />
hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> veroorzaakt is te simplistisch gesteld’<br />
(59); ‘wat de oorzaak van hart-<strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> ook moge zijn, het<br />
is in eerste instantie niet e<strong>en</strong> hoge inname van verzadigde vetzur<strong>en</strong>.’ (73)<br />
George Mann, prof <strong>en</strong> biochemicus Vanderbilt universiteit: ‘Uit studies bij Masaistamm<strong>en</strong><br />
blijkt dat verzadigd vet niet de oorzaak is van e<strong>en</strong> hoge cholesterolspiegel <strong>en</strong> hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>.’<br />
‘De vethypothese is de grootste wet<strong>en</strong>schappelijke leug<strong>en</strong> van onze tijd.’ (60)<br />
Michael Oliver, prof Wynn instituut voor metabolisch onderzoek (London): ‘E<strong>en</strong> sterke<br />
verlaging van de cholesterolspiegel kan zeker op lange termijn gevaarlijk zijn voor de<br />
sam<strong>en</strong>stelling van de celmembran<strong>en</strong>. Gelukkig kan het lichaam meestal met haar strev<strong>en</strong><br />
naar ev<strong>en</strong>wicht (homeostase) de gedwong<strong>en</strong> cholesterolverlaging teg<strong>en</strong>gaan.’ (61)<br />
Pinckney Edward, mede-uitgever van ‘Journal of the American Medical Association’: ‘het<br />
niveau van iemands bloedcholesterol is niets meer dan e<strong>en</strong> heel ruwe indicatie van e<strong>en</strong><br />
groot aantal ziektebeeld<strong>en</strong>. In het slechtste geval kan dit de oorzaak zijn van stress <strong>en</strong> ziekt<strong>en</strong><br />
t<strong>en</strong> gevolge van stress. Cholesterol verlag<strong>en</strong> kan meer kwaad do<strong>en</strong> dan goed.’ (62)<br />
Raymond Reiser, prof <strong>en</strong> biochemicus universiteit Texas: ‘Sommige verzadigde vett<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> invloed op het cholesterolgehalte <strong>en</strong> andere kunn<strong>en</strong> het cholesterolgehalte<br />
e<strong>en</strong> beetje do<strong>en</strong> rijz<strong>en</strong>, maar nooit niet veel. (63) (noot: extra vierge kokosolie verlaagt ze,<br />
geharde kokosolie verhoogt ze)<br />
Paul Rosch, prof, Medisch college New York: ‘Het publiek is zo gehers<strong>en</strong>spoeld door de<br />
vethypothese dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gelov<strong>en</strong> dat hoe lager hun cholesterolspiegel is, hoe gezonder<br />
ze zijn <strong>en</strong> hoe langer ze zull<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>. Niets is minder waar. Het cholesterolkartel van farmaceutische<br />
bedrijv<strong>en</strong> (die bijvoorbeeld hardnekkig de statines promot<strong>en</strong>), de soja-industrie<br />
<strong>en</strong> de fabrikant<strong>en</strong> van vetarme koekjes etc... scor<strong>en</strong> synergetisch met hun marketing<br />
campagnes.’ (64)<br />
Ook Cardioloog Ray Ros<strong>en</strong>man, experim<strong>en</strong>teel psycholoog Russel Smith, professor William<br />
Stehb<strong>en</strong>s van de Medische School van Wellington, prof Lars Werkö, etc... verwerp<strong>en</strong><br />
de vet-hypothese.<br />
Cholesterol is je vri<strong>en</strong>d<br />
<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tieel voor onze celmembran<strong>en</strong><br />
Alhoewel cholesterol ge<strong>en</strong> synoniem voor vet is, spreekt m<strong>en</strong> vaak toch over cholesterol<br />
<strong>en</strong> vet alsof het hetzelfde is. Cholesterol echter is eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> grote alcoholmolecule<br />
welke dier<strong>en</strong> (ook m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>) aanmak<strong>en</strong>. Cholesterol behoort tot de groep van de sterol<strong>en</strong>.<br />
Alle<strong>en</strong> in m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> dier<strong>en</strong> vindt m<strong>en</strong> cholesterol. Nooit vindt m<strong>en</strong> cholesterol terug in<br />
plantaardig voedsel. Zo bevatt<strong>en</strong> alle plantaardige vett<strong>en</strong>, zoals kokos-<br />
<strong>en</strong> <strong>palmolie</strong> 0% cholesterol maar bevatt<strong>en</strong> zij plantaardige sterol<strong>en</strong>.<br />
Ze zijn van dezelfde familie, zijn all<strong>en</strong> vetoplosbaar maar<br />
hebb<strong>en</strong> andere functies.<br />
Zoals veel natuurlijke substanties heeft cholesterol positieve eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Er zijn bewijz<strong>en</strong> dat zelfs oudere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet g<strong>en</strong>oeg<br />
cholesterol aanmak<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat zij er baat bij zoud<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
cholesterol aan hun dieet toe te voeg<strong>en</strong>. Gezonde m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
zelf voldo<strong>en</strong>de cholesterol aan om hun lichaam naar behor<strong>en</strong> te<br />
lat<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong>.<br />
8
Cholesterol is ess<strong>en</strong>tieel om de celmembran<strong>en</strong> in topvorm te houd<strong>en</strong>. Afhankelijk van het<br />
soort vett<strong>en</strong> die in ons lichaam aanwezig zijn, gaan de celmembran<strong>en</strong> cholesterol gebruik<strong>en</strong>.<br />
Onverzadigde vett<strong>en</strong> gaan onze celmembran<strong>en</strong> soepel houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> verzadigde vett<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> ze steviger. Cholesterol vloeit in <strong>en</strong> uit de celmembran<strong>en</strong> om de juiste balans te<br />
vind<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de vastheid <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de soepelheid van de celmembran<strong>en</strong>. Deze<br />
balans is zo belangrijk dat zelfs elke cel op zich zijn eig<strong>en</strong> cholesterol kan aanmak<strong>en</strong>. Zo<br />
kan cholesterol e<strong>en</strong> cel bescherm<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfs herstell<strong>en</strong>. Cholesterol is je vri<strong>en</strong>d!!!.<br />
Verder is cholesterol belangrijk voor de aanmaak van onze hormon<strong>en</strong>, voor de aanmaak<br />
van vitamine D <strong>en</strong> voor de aanmaak van gezonde gal, de afscheiding van de lever die ons<br />
helpt vett<strong>en</strong> te verwerk<strong>en</strong>.<br />
De oorzaak van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>?<br />
De eig<strong>en</strong>lijke oorzaak van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> ligt vooral bij e<strong>en</strong> overdaad aan vrije radical<strong>en</strong><br />
(onstabiele, agressieve molecul<strong>en</strong>) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> tekort aan bescherm<strong>en</strong>de antioxidant<strong>en</strong>.<br />
Hierdoor kunn<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong> grote schade aanricht<strong>en</strong> aan de celmembran<strong>en</strong> <strong>en</strong> vaatwand<strong>en</strong>.<br />
In e<strong>en</strong> eerste instantie zal ons lichaam ter verdediging cholesterol aanmak<strong>en</strong> om<br />
de schade aan de vaatwand<strong>en</strong> te herstell<strong>en</strong>. Is de aangerichte schade groot, dan wordt er<br />
veel cholesterol afgevuurd op de ‘wond<strong>en</strong>’ in de bloedvat<strong>en</strong>. Als er op e<strong>en</strong> bepaalde plaats<br />
téveel cholesterol afgezet wordt <strong>en</strong> zich e<strong>en</strong> ‘plaque’ vormt, kan e<strong>en</strong> blokkage ontstaan.<br />
Bij andere onderzoek<strong>en</strong> zoals e<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te studie uitgevoerd door de Cleveland kliniek<br />
welke 120.000 hartpatiënt<strong>en</strong> heeft onderzocht, is m<strong>en</strong> tot het besluit gekom<strong>en</strong> dat rok<strong>en</strong>,<br />
transvett<strong>en</strong> (vett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> slechte kwaliteit), geraffi neerd voedsel, stress, milieuverontreiniging,<br />
inhalering toxische stoff<strong>en</strong>, diabetes <strong>en</strong> tekort<strong>en</strong> aan cholesterol hart- <strong>en</strong><br />
vaatziekt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong> ontstaan. Hoge bloeddruk <strong>en</strong> hoge cholesterol zijn dan slechts<br />
indicaties voor aantasting van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, maar nooit de oorzaak.<br />
De Amerikaanse onderzoekster Mary Enig wijst er zelfs op dat het steeds duidelijker wordt<br />
dat hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> mede veroorzaakt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door ontsteking<strong>en</strong> van de<br />
vaatwand<strong>en</strong>. Bepaalde viruss<strong>en</strong>, zoals het herpesvirus <strong>en</strong> het cytomegaalvirus, zoud<strong>en</strong><br />
hierin e<strong>en</strong> rol kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>. Kokosolie is werkzaam teg<strong>en</strong> beide viruss<strong>en</strong>, <strong>en</strong> zou daarmee<br />
e<strong>en</strong> gunstige werking kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>.<br />
(33)<br />
Niet cholesterol, maar<br />
cholesterolverlag<strong>en</strong>de<br />
medicijn<strong>en</strong> zijn ongezond<br />
Alle cholesterolverlag<strong>en</strong>de medicijn<strong>en</strong> ondermijn<strong>en</strong><br />
onze gezondheid. Zij verhinder<strong>en</strong> ons<br />
lichaam om beschadigde bloedvat<strong>en</strong> <strong>en</strong> de long<strong>en</strong><br />
te herstell<strong>en</strong> met voldo<strong>en</strong>de cholesterol. Ze blokker<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> <strong>en</strong>zym dat nodig is voor de aanmaak van cholesterol, maar blokker<strong>en</strong><br />
hierdoor ook de aanmaak van co-<strong>en</strong>zym Q10, e<strong>en</strong> stof die net uiterst belangrijk is...<br />
voor de hartfunctie <strong>en</strong> de spier<strong>en</strong>. De hartspier kan verzwakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> op die manier kunn<strong>en</strong><br />
hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> in de hand gewerkt word<strong>en</strong>. Spier<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> verzwakk<strong>en</strong>, verminder<strong>en</strong><br />
in volume <strong>en</strong> sneller ontstekingsverschijnsel<strong>en</strong> verton<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vermindert erdoor<br />
9
ook de aanmaak van hoogwaardige galzout<strong>en</strong>: de goede vertering van<br />
vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondermeer de opname van omega-3/6-vetzur<strong>en</strong> vermindert.<br />
Maar tekort<strong>en</strong> van die laatst<strong>en</strong> bevorder<strong>en</strong> precies... hart- <strong>en</strong><br />
vaatziekt<strong>en</strong>, naast reumatische verschijnsel<strong>en</strong> <strong>en</strong> depressiviteit.<br />
E<strong>en</strong> te hoge cholesterolspiegel is doorgaans vooral te wijt<strong>en</strong> aan<br />
tekort<strong>en</strong> of fout<strong>en</strong> in de voeding <strong>en</strong> aan te veel stress. De oorzaak<br />
aanpakk<strong>en</strong>, namelijk de voedingstekort<strong>en</strong> of stress, is de boodschap.<br />
Het is dus niet verstandig om de eerste verdediging van<br />
ons lichaam, zijnde cholesterol, direct te gaan afremm<strong>en</strong>. Cholesterol<br />
is niet de boosdo<strong>en</strong>er maar tekort<strong>en</strong> in de voeding <strong>en</strong> stress.<br />
Cholesterolverlag<strong>en</strong>de medicijn<strong>en</strong><br />
versnell<strong>en</strong> hart <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>...<br />
E<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te studie uit 2003 toonde trouw<strong>en</strong>s aan dat cholesterolverlag<strong>en</strong>de medicijn<strong>en</strong><br />
wel degelijk cholesterol do<strong>en</strong> dal<strong>en</strong> (<strong>en</strong> wat dan nog?). Maar dat na 1 jaar de plaque in de<br />
aders met 9,2% was toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> (American journal of Cardiology). Met ander woord<strong>en</strong>:<br />
de ziekte zet zich verder maar de cholesterol in het bloed vermindert. Of nog anders gesteld:<br />
het waarschuwingslichtje van de brandstofmeter van je auto is uit maar de b<strong>en</strong>zine<br />
in je tank geraakt op. B<strong>en</strong>zine bijvull<strong>en</strong> is slimmer dan de waarschuwing uitdo<strong>en</strong>.<br />
M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> de 70 jaar met hoge cholesterolniveaus hadd<strong>en</strong> minder hartaanvall<strong>en</strong> dan<br />
zij wi<strong>en</strong>s cholesterol laag was (116). Dr. S. Hulley van de universiteit van Californië zei:<br />
‘Ik b<strong>en</strong> zeer bezorgd voor al die oudere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die cholesterolverlag<strong>en</strong>de medicijn<strong>en</strong><br />
slikk<strong>en</strong>’.<br />
Cholesterol herstelt...<br />
Cholesterol, calcium, collage<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere stoff<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door het lichaam aangevoerd<br />
om wond<strong>en</strong> te herstell<strong>en</strong>. Cholesterol zorgt voor het belangrijkste reparatiemateriaal van<br />
het lichaam. (72)<br />
Als hamsters word<strong>en</strong> blootgesteld aan petroleumgeur<strong>en</strong> gaat hun lever meer cholesterol<br />
producer<strong>en</strong> om de schade van vrije radical<strong>en</strong> door petroleumgass<strong>en</strong> te herstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt<br />
de cholesterol alle<strong>en</strong> naar de beschadigde cell<strong>en</strong> gestuurd. (Dr. R. Dowdell Heath freedom<br />
news, 1987).<br />
Cholesterol is nodig voor de hers<strong>en</strong><strong>en</strong>...<br />
Lage cholesterolgehaltes word<strong>en</strong> in verband gebracht met slechte cognitieve functies. Om<br />
goede verband<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> legg<strong>en</strong>, voor e<strong>en</strong> vlotte babbel, voor de conc<strong>en</strong>tratie <strong>en</strong> om<br />
aandachtig te kunn<strong>en</strong> zijn, is het beter meer cholesterol te hebb<strong>en</strong> dan zeer weinig. Aldus<br />
e<strong>en</strong> universitaire studie gepubliceerd in 2005 (107). Cholesterol is namelijk e<strong>en</strong> belangrijk<br />
onderdeel van de membran<strong>en</strong> van z<strong>en</strong>uwcell<strong>en</strong>. Cholesterol is ook nodig voor de<br />
goede werking van de serotoninereceptor<strong>en</strong>, die verantwoordelijk zijn voor het ‘ik voel me<br />
goed’-gevoel. E<strong>en</strong> lage cholesterolspiegel wordt in verband gebracht met geweld, depressie<br />
<strong>en</strong> zelfmoordneiging<strong>en</strong>.<br />
10
Cholesterol <strong>en</strong> stress...<br />
Bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die onder stress staan, word<strong>en</strong> vaak hoge cholesterolwaard<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong>. Dat<br />
komt omdat stress adr<strong>en</strong>aline aanmaakt, het hormoon waarmee het lichaam op stress reageert.<br />
Voor de aanmaak van adr<strong>en</strong>aline is cholesterol nodig. Ook hier is <strong>en</strong>kel cholesterol<br />
verlag<strong>en</strong> nefast. Het ler<strong>en</strong> omgaan met de stresssituatie of de stress minder<strong>en</strong> is de boodschap.<br />
Moedermelk bevat heerlijke cholesterol...<br />
Zuigeling<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> cholesterol nodig voor de ontwikkeling van de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> de og<strong>en</strong>.<br />
De moedermelk voorziet de baby van grote hoeveelhed<strong>en</strong> cholesterol. De melkklier bevat<br />
e<strong>en</strong> speciaal <strong>en</strong>zym dat ervoor zorgt dat de moedermelk voorziet van voldo<strong>en</strong>de cholesterol.<br />
De Amerikaanse Academie voor Kinderarts<strong>en</strong> stelt dat cholesterol lev<strong>en</strong>snoodzakelijk<br />
is voor kinder<strong>en</strong> in hun groei voor de aanmaak van galzur<strong>en</strong>, hormon<strong>en</strong> <strong>en</strong> z<strong>en</strong>uwcell<strong>en</strong>.<br />
Cholesterol is ook ess<strong>en</strong>tieel voor sterke be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>. Vitamine D<br />
kan niet gebruikt word<strong>en</strong> zonder cholesterol. En zonder vitamine<br />
D ge<strong>en</strong> sterke <strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>.<br />
Wees niet bang van<br />
cholesterol in voeding...<br />
Cholesterol is je vri<strong>en</strong>d<br />
Vooraleer je je zorg<strong>en</strong> maakt over e<strong>en</strong> hoge cholesterol,<br />
lees het boek ‘The Cholesterol Myths’ van Dr.<br />
Uffe Ravnkov of het boek ‘The Cholesterol Controversy’<br />
van Edward <strong>en</strong> Cathy Pinckney.<br />
Zonder cholesterol ge<strong>en</strong> geslachtshormon<strong>en</strong>. Ge<strong>en</strong><br />
cholesterol=ge<strong>en</strong> seks. E<strong>en</strong> gezond persoon van 70<br />
kg heeft ongeveer 145 g cholesterol in zijn lichaam circuler<strong>en</strong>.<br />
Onverstandig om traditionele vett<strong>en</strong><br />
te vervang<strong>en</strong><br />
door populaire fabrieksvett<strong>en</strong>!<br />
Dr. Weston Price, tandarts, publiceerde in 1939 het boek ‘Voeding <strong>en</strong> fysische deg<strong>en</strong>eratie’,<br />
waarin hij zijn bevinding<strong>en</strong> van zijn talrijke studies bij traditionele bevolkingsgroep<strong>en</strong><br />
weergaf. Zo bezocht hij ook de eiland<strong>en</strong>groep van Polynesië <strong>en</strong> stelde vast dat zij die<br />
vasthield<strong>en</strong> aan het traditionele dieet, waarin kokosnoot - nochtans barst<strong>en</strong>svol verzadigde<br />
vett<strong>en</strong> - e<strong>en</strong> belangrijke rol speelde, gezond war<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk bijna ge<strong>en</strong> deg<strong>en</strong>eratie-<br />
of welvaartsziekt<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong>. Zij die meer ‘geraffineerd’ voedsel ging<strong>en</strong> et<strong>en</strong>,<br />
kreg<strong>en</strong> westerse ziekt<strong>en</strong>, inbegrep<strong>en</strong> tandbederf. Voor Weston Price was het duidelijk:<br />
11
De oorzaak van e<strong>en</strong> onregelmatig gebit, alsook<br />
tandbederf ligt aan de (geraffi neerde) voeding.<br />
E<strong>en</strong> Indische studie toonde aan, dat<br />
als m<strong>en</strong> verzadigde vett<strong>en</strong> gaat vervang<strong>en</strong><br />
door geraffi neerde zonnebloem-<br />
of saffl oerolie, de kans op<br />
ouderdomsdiabetes stijgt (40). Studies<br />
uitgevoerd in land<strong>en</strong> waar (de<br />
rijke bron van verzadigde vet) kokosnoot<br />
(olie) e<strong>en</strong> belangrijk deel<br />
vormt van het traditionele dieet, ton<strong>en</strong><br />
er in teg<strong>en</strong>stelling tot wat m<strong>en</strong><br />
verwachtte, ge<strong>en</strong> relatie met hart-<br />
<strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. Er zijn zelfs cijfers<br />
die aanton<strong>en</strong> dat in regio’s waar meer<br />
kokosnoot (olie) wordt gebruikt dan in<br />
andere regio’s binn<strong>en</strong> hetzelfde land, de<br />
lev<strong>en</strong>sverwachting groter is. (44) De traditionele<br />
bevolking van Sri Lanka had volg<strong>en</strong>s<br />
de Ver<strong>en</strong>igde Naties ooit één van de laagste<br />
sterftecijfers t<strong>en</strong>gevolge van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> door<br />
klontervorming. Sinds het kokosverbruik er met meer dan 35% is gedaald, is dit aantal<br />
dod<strong>en</strong> in belangrijke mate gesteg<strong>en</strong>. (45)<br />
Dr. G. Blackburn van Havard verklaarde reeds in 1988: ‘kokosolie heeft ge<strong>en</strong> negatief<br />
effect op het cholesterolgehalte, zelfs niet wanneer kokosolie de <strong>en</strong>ige bron van vett<strong>en</strong><br />
vormt.’ (107) Anderzijds stelt m<strong>en</strong> vast: de consumptie van geharde <strong>en</strong> geraffi neerde industriële<br />
plantaardige olie loopt ev<strong>en</strong>redig met het to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d aantal hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong><br />
(USDA-HNI). To<strong>en</strong> m<strong>en</strong> ratt<strong>en</strong> geraffi neerde plantaardige vett<strong>en</strong> ging gev<strong>en</strong> in plaats van<br />
natuurlijk vark<strong>en</strong>svet, verminderde hun lev<strong>en</strong>sverwachting met 17%. Bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zou dit<br />
ongeveer 12 jaar minder lev<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. (Dr. W. Douglass, the Milk Book)<br />
Dr. R. McCarrison toonde met klinische studies aan dat dier<strong>en</strong> die geraffi neerde vett<strong>en</strong><br />
at<strong>en</strong>, onvruchtbaar werd<strong>en</strong>. Dr. C. McCay van de Cornell-universiteit bevestigde deze<br />
resultat<strong>en</strong> <strong>en</strong> stelt dat dier<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> natuurlijk voedsel kreg<strong>en</strong>, onvruchtbaar word<strong>en</strong>.<br />
Onvruchtbaarheid bij de m<strong>en</strong>s neemt sterk toe. 1 op 6 koppels kan op e<strong>en</strong> natuurlijke<br />
manier ge<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> meer krijg<strong>en</strong>. (The Great American Tragedy, D. Conrad). We moet<strong>en</strong><br />
geraffi neerd voedsel bann<strong>en</strong> uit ons lev<strong>en</strong>.<br />
Industriële supermarktolie?<br />
Het gezonde is eruit <strong>en</strong> ze ondermijnt de gezondheid.<br />
E<strong>en</strong> extra vierge olijfolie is gezond omdat deze olie met respect behandeld is geweest<br />
<strong>en</strong> haar talrijke begeleid<strong>en</strong>de voedingsstoff<strong>en</strong> nog bezit. Het verwerkingsproces is heel<br />
e<strong>en</strong>voudig. De olijv<strong>en</strong> word<strong>en</strong> na de oogst gewass<strong>en</strong> zonder solv<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de olijv<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
mechanisch ontpit, vervolg<strong>en</strong>s mechanisch geperst, mechanisch gefi lterd, opgeslag<strong>en</strong> in<br />
inox vat<strong>en</strong> <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s gevuld in donkere fl ess<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> extra vierge olijfolie wordt ge-<br />
12
perst met als doel e<strong>en</strong> maximale voedingswaarde <strong>en</strong> smaak<br />
te behoud<strong>en</strong>.<br />
Industriële supermarktoliën hebb<strong>en</strong> voor onze gezondheid<br />
meestal e<strong>en</strong> vernietig<strong>en</strong>d proces achter de rug. Het<br />
doel is ze zo goedkoop <strong>en</strong> reukloos mogelijk te mak<strong>en</strong>,<br />
met e<strong>en</strong> lange bewaartijd. De not<strong>en</strong> of pitt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vaak<br />
met solv<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gewass<strong>en</strong>, via e<strong>en</strong> chemisch oplosmiddel<br />
word<strong>en</strong> ze geperst (extractie) voor meer opbr<strong>en</strong>gst, dan gaat<br />
m<strong>en</strong> ontgomm<strong>en</strong>, raffiner<strong>en</strong> met sterk basische stoff<strong>en</strong>, blek<strong>en</strong>,<br />
ontgeur<strong>en</strong> bij temperatur<strong>en</strong> tot 270 C°, chemische conserveermiddel<strong>en</strong><br />
toevoeg<strong>en</strong>, ontschuim<strong>en</strong> <strong>en</strong> al dan niet verhard<strong>en</strong>.<br />
Wat overblijft is niet alle<strong>en</strong> totaal waardeloos maar ook uiterst<br />
schadelijk...<br />
Geraffineerde vett<strong>en</strong> zijn<br />
chemische misbaksels.<br />
Wat gebeurt er bij raffiner<strong>en</strong> van vett<strong>en</strong>?<br />
1. Tijd<strong>en</strong>s het raffinageproces word<strong>en</strong> chemische solv<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebruikt,<br />
waarvan m<strong>en</strong> hoopt dat ze nadi<strong>en</strong> zo weinig mogelijk achterblijv<strong>en</strong><br />
in de olie.<br />
2. De olie wordt er verhit op té hoge temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong> de meervoudig<br />
onverzadigde vetzur<strong>en</strong> erin, ondergaan e<strong>en</strong> deg<strong>en</strong>eratie tot o.a. de<br />
voor het lichaam stor<strong>en</strong>de ‘transvett<strong>en</strong>’.<br />
3. Ook word<strong>en</strong> chemische bewaarmiddel<strong>en</strong> toegevoegd zoals E 320<br />
(BHA, BHT <strong>en</strong> TBFQ). Deze gaan verkleuring <strong>en</strong> ranzig word<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> maar kunn<strong>en</strong> klacht<strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong> als oedeem, verhoogde<br />
vet- <strong>en</strong> cholesterolwaard<strong>en</strong> in het bloed, vermindering van <strong>en</strong>zym<strong>en</strong><br />
voor e<strong>en</strong> goede opname van vitamine D.<br />
E 320 is niet toegestaan in kindervoeding <strong>en</strong> niet geschikt voor kinder<strong>en</strong> met ADHD, maar<br />
je vindt ze volop in bijna alle supermarktoliën <strong>en</strong> dus ook in koekjes <strong>en</strong> snoep (101).<br />
4. Door het raffiner<strong>en</strong> gaan belangrijke voedingsstoff<strong>en</strong> verlor<strong>en</strong>. Zo daalt het gehalte aan<br />
mineral<strong>en</strong> als calcium, magnesium, ijzer <strong>en</strong> chroom, maar ook fosfolipid<strong>en</strong> zoals lecithine<br />
(belangrijk voor de prikkeloverdracht tuss<strong>en</strong> cell<strong>en</strong>), vitamine E (beschermt de cell<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
veroudering), carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> (bescherm<strong>en</strong> de og<strong>en</strong> <strong>en</strong> de huid), sterol<strong>en</strong> (verlag<strong>en</strong> de<br />
cholesterol), de polyf<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> (bescherm<strong>en</strong> hart <strong>en</strong> bloedvat<strong>en</strong>) <strong>en</strong> chlorofyl (ontgift<strong>en</strong>d <strong>en</strong><br />
belangrijk voor onze vitaliteit).<br />
5. Verder bevat geraffineerde olie ook ge<strong>en</strong> lipase meer, e<strong>en</strong> vetverterings<strong>en</strong>zym dat de<br />
spijsvertering helpt.<br />
6. Bij het hard<strong>en</strong> gaat de kwaliteit van de (meervoudig onverzadigde) ess<strong>en</strong>tiële vetzur<strong>en</strong><br />
verlor<strong>en</strong>.<br />
‘Margarine is plastiek<strong>en</strong> boter’, zegt Sally Fallon in haar boek ‘Nourishing traditions’. Zelfs<br />
biologische margarine is vaak gemaakt van geraffineerde <strong>en</strong> dus ongezonde vett<strong>en</strong>!<br />
Als je in het woord<strong>en</strong>boek margarine gaat opzoek<strong>en</strong>, vind je: namaakboter! In de ‘van<br />
Dale’ staat margarine omschrev<strong>en</strong> als kunstboter.<br />
13
De meeste oliën zijn<br />
misbaksels geword<strong>en</strong>.<br />
Traditionele vett<strong>en</strong> of extra vierge<br />
oliën zijn<br />
absoluut beter dan margarine<br />
Margarines ondermijn<strong>en</strong> diverse lichaamprocess<strong>en</strong> <strong>en</strong> verminder<strong>en</strong><br />
onze vitaliteit. Om ze te kunn<strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>, rov<strong>en</strong><br />
zij net zoals witte suiker, wit brood <strong>en</strong> witte rijst vitamin<strong>en</strong>,<br />
mineral<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> uit ons lichaam. Ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele<br />
vetspecialist gelooft dat margarine zoals we die nu k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>,<br />
gezonder is dan boter of traditionele vett<strong>en</strong> zoals kokos-, palm-<br />
<strong>en</strong> olijfolie. T<strong>en</strong>zij deze persoon partijdig is. Hoe kunn<strong>en</strong> we nu<br />
in hemelsnaam margarine gemaakt van chemisch geraffi neerde, ontgeurde,<br />
ontgomde, ontschuimde vett<strong>en</strong>, die ev<strong>en</strong>tueel nadi<strong>en</strong> werd gehard, gezonder<br />
vind<strong>en</strong> dan traditionele oliën, die met zoveel respect behandeld zijn?<br />
Het uitgangspunt bij fabricatie is totaal anders: e<strong>en</strong> fabrikant van extra vierge- of traditionele<br />
olie streeft naar gezondheid, smaak <strong>en</strong> respect voor wat de natuur ons biedt. Margarinefabrikant<strong>en</strong><br />
strev<strong>en</strong> naar lange houdbaarheid, naar e<strong>en</strong> goed smeerbaar product, naar<br />
e<strong>en</strong> goedkopere namaak van de natuur. Laat er ge<strong>en</strong> twijfel over bestaan: traditionele vett<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> extra vierge oliën zijn veel gezonder dan margarines. In e<strong>en</strong> artikel dat versche<strong>en</strong><br />
in Nutrition Week (22/3/91) stond dat hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> 2 maal meer voorkom<strong>en</strong> bij<br />
margarinegebruikers dan bij botergebruikers. Extra vierge vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> oliën zijn beter dan<br />
(bio)margarine. Dr. D. White, één van de beroemste cardiolog<strong>en</strong> toonde reeds in 1950<br />
aan dat het vervang<strong>en</strong> van boter, vark<strong>en</strong>svet <strong>en</strong> eier<strong>en</strong> door geraffi neerde plantaardige<br />
oliën gepaard ging met de to<strong>en</strong>ame van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. (112)<br />
Natuurlijke vett<strong>en</strong> zoals extra vierge kokosolie, <strong>palmolie</strong> <strong>en</strong> boter werd<strong>en</strong> naar de vuilnisbelt<br />
verbann<strong>en</strong>. Terwijl synthetische vett<strong>en</strong> zoals margarines, geraffi neerde supermarktvett<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> oliën <strong>en</strong> gedeeltelijk of volledig geharde bakvett<strong>en</strong> t<strong>en</strong> de hemel word<strong>en</strong> verhev<strong>en</strong>.<br />
Het teg<strong>en</strong>gestelde zou veel beter zijn. Omdat vett<strong>en</strong> in hun natuurlijke staat over unieke<br />
compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> die onze vitaliteit <strong>en</strong> gezondheid bevorder<strong>en</strong>. Terwijl alle geraffi<br />
neerde vett<strong>en</strong> medeverantwoordelijk zijn voor ziekt<strong>en</strong>..<br />
Vitelma, Becel, Effi <strong>en</strong> bijna alle supermarktmargarines <strong>en</strong> zelfs de meeste bio-margarines<br />
word<strong>en</strong> gemaakt van geraffi neerde vett<strong>en</strong>!!!<br />
De boosdo<strong>en</strong>ers zijn de (over)consumptie van<br />
geraffi neerde soja-, zonnebloem-, arachide-,<br />
saffl oer-, koolzaadolie...<br />
Verzweg<strong>en</strong> studies<br />
Dr. S. Malhotra van Mumbay, India heeft veel onderzoek gedaan naar de relatie tuss<strong>en</strong><br />
dieet <strong>en</strong> hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. Hij onderzocht meer dan 1 miljo<strong>en</strong> Indiërs die werkt<strong>en</strong><br />
bij de spoorweg<strong>en</strong>. Hij kwam tot de conclusie dat zij die uit Madras kwam<strong>en</strong>, waar veel<br />
‘geraffi neerde’ plantaardige olie gebruikt wordt, 7 maal meer stierv<strong>en</strong> aan hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong><br />
dan dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die kwam<strong>en</strong> uit Punjab waar vett<strong>en</strong> veeleer van dierlijke oorsprong<br />
14
afkomstig war<strong>en</strong> (48).<br />
In teg<strong>en</strong>stelling tot hetge<strong>en</strong> verwacht werd, kwam<strong>en</strong> in Puerto Rico <strong>en</strong> Honolulu hartinfarct<strong>en</strong><br />
meer voor bij dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die meer geraffi neerde plantaardige oliën at<strong>en</strong>. (49)<br />
Dr. K. Carroll, biochemicus, toonde in 1975 reeds aan dat e<strong>en</strong> overconsumptie van MOV’s<br />
(meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong>) het risico op borstkanker doet vergrot<strong>en</strong>. Kokosnootolie,<br />
zo stelde hij vast, is het vet met de beste kankerbestrijd<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. (73)<br />
E<strong>en</strong> andere studie toonde aan dat als m<strong>en</strong> dier<strong>en</strong> 14% kokosnootolie of 14% saffl oerolie<br />
geeft, de opslag van cholesterol 6 keer hoger is bij geraffi neerde saffl oerolie dan bij kokosolie<br />
(100). B. H<strong>en</strong>ning publiceerde in 2001 dat e<strong>en</strong> overdaad aan geraffi neerde omega-6vetzur<strong>en</strong><br />
(bv geraffi neerde zonnebloem- of saffl oerolie) bijdraagt tot verandering<strong>en</strong> in de<br />
celwand<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bloedvat<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> kan bijdrag<strong>en</strong> tot hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. (Journal of<br />
the American College of Nutrition 2001). E<strong>en</strong> studie toonde aan, dat als je ratt<strong>en</strong> 10% van<br />
hun calorieën uit extra vierge kokosolie aanvoert of 10% uit geraffi neerde zonnebloemolie,<br />
dat er e<strong>en</strong> duidelijk verschil valt te merk<strong>en</strong> in het cholesterolniveau. Geraffi neerde<br />
zonnebloemolie verhoogde de (‘slechte’) LDL- cholesterol <strong>en</strong> verlaagde de (de ‘goede’)<br />
HDL-cholesterol, hetge<strong>en</strong> extra vierge kokosnootolie niet deed (99).<br />
Sinds m<strong>en</strong> in Amerika meer geraffi neerde MOV’s zoals soja-, maïs- <strong>en</strong> arachideolie ging<br />
consumer<strong>en</strong> <strong>en</strong> minder verzadigde vett<strong>en</strong>, is het aantal hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> gesteg<strong>en</strong>.<br />
Amerikan<strong>en</strong> zijn mede door hun geraffi neerde onverzadigde vetzur<strong>en</strong> ook de vetste natie<br />
ter wereld geword<strong>en</strong>.<br />
Boosdo<strong>en</strong>er nr. 1 van alle welvaartziekt<strong>en</strong><br />
is geraffi neerd voedsel.<br />
Alle geraffi neerd voedsel zoals witte suiker,<br />
wit brood, witte rijst, witte pasta, geraffi<br />
neerde oliën <strong>en</strong> margarine <strong>en</strong> 97% van<br />
alle kant- <strong>en</strong> klaarmaaltijd<strong>en</strong>, junkfood,<br />
koekjes <strong>en</strong> snacks miss<strong>en</strong> door hun bewerking<br />
vitamin<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong> <strong>en</strong> vele<br />
belangrijke voedingsstoff<strong>en</strong>.<br />
Vele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat alle<strong>en</strong> deze<br />
goede ding<strong>en</strong> verlor<strong>en</strong> gegaan zijn <strong>en</strong> dat<br />
geraffi neerd voedsel daarom nog niet ongezond<br />
is. Maar dat is niet zo.<br />
Om deze lege geraffi neerde voedingsstoff<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong><br />
verwerk<strong>en</strong> in je lichaam, di<strong>en</strong> je beroep te do<strong>en</strong> op <strong>en</strong>zym<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong>, vitamin<strong>en</strong>, eiwitt<strong>en</strong><br />
etc... van je eig<strong>en</strong> lichaamsvoorraad. Met andere woord<strong>en</strong>, hoe meer geraffi neerd<br />
voedsel je eet, hoe meer je lichaam, je hers<strong>en</strong><strong>en</strong>, je huid <strong>en</strong> elk orgaan in je lichaam wordt<br />
beroofd van zijn ess<strong>en</strong>tiële voorraad gezonde stoff<strong>en</strong>. Je wordt letterlijk leeggezog<strong>en</strong>. Weg<br />
die vitaliteit, weg die weerstand, weg die gezondheid. Moeheid, ziek word<strong>en</strong>, allerlei<br />
kwaaltjes stek<strong>en</strong> de kop op <strong>en</strong> welvaartziekt<strong>en</strong> zijn vroeg of laat het gevolg. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong> geraffi neerde voedingsmiddel<strong>en</strong> door hun verwerking vaak ook schadelijke transvett<strong>en</strong>,<br />
geoxideerde eiwitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> allerlei toevoeging<strong>en</strong> zoals MSG (natriumglutamaat), chemische<br />
kleur-, bewaar- <strong>en</strong> smaakstoff<strong>en</strong>, wat onze stofwisseling nog meer belast! Andere<br />
oorzak<strong>en</strong> van welvaartziekt<strong>en</strong> zijn de toxische blootstelling aan bestrijdingsmiddel<strong>en</strong> (eet<br />
dus bio), chemische product<strong>en</strong> in het huishoud<strong>en</strong> (zoals verv<strong>en</strong>, afwasproduct<strong>en</strong>, sham-<br />
15
poo, parfum, deodorant), te weinig beweging, te jachtig lev<strong>en</strong> etc...<br />
De boodschap is: eet veel gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> fruit, veel volkor<strong>en</strong> graanproduct<strong>en</strong>, voldo<strong>en</strong>de gezonde<br />
ongeraffi neerde vett<strong>en</strong>, peulvrucht<strong>en</strong>, kruid<strong>en</strong>, not<strong>en</strong> <strong>en</strong> zad<strong>en</strong>. Eet weinig of ge<strong>en</strong><br />
zuivel. Eet ge<strong>en</strong> of met mate <strong>en</strong>kel vis, vlees <strong>en</strong> gevogelte van e<strong>en</strong> goede kwaliteit. D<strong>en</strong>k<br />
niet dat kip gezonder is dan rund, vark<strong>en</strong> of schaap. Eet alle<strong>en</strong> wild of bio-vlees met vrije<br />
uitloop. Dat is beter voor het dier, je gezondheid <strong>en</strong> het milieu. Wissel af in gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, fruit,<br />
gran<strong>en</strong>, kruid<strong>en</strong>, not<strong>en</strong> <strong>en</strong> gezonde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> eet voldo<strong>en</strong>de rauw. Afvall<strong>en</strong>, beweg<strong>en</strong>,<br />
gezond et<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgaan met stress zijn de kernwoord<strong>en</strong>.<br />
Ontgeurde, geraffi neerde olie is te mijd<strong>en</strong> als de pest.<br />
De lev<strong>en</strong>snoodzakelijke stoff<strong>en</strong> zijn verlor<strong>en</strong>.<br />
Zonnebloemolie moet ruik<strong>en</strong> naar zonnebloempitt<strong>en</strong>, sesamolie naar sesamzaadjes, kokosolie<br />
naar kokos, olijfolie naar olijv<strong>en</strong>, <strong>palmolie</strong> naar de <strong>rode</strong> palmvrucht<strong>en</strong>, etc....<br />
E<strong>en</strong> ontgeurde (<strong>en</strong> dus geraffi neerde) olie is niet alle<strong>en</strong> ontdaan van haar geur <strong>en</strong> smaak<br />
maar ook van uiterst belangrijke voedingsstoff<strong>en</strong>. Zonder<br />
deze voedingsstoff<strong>en</strong> is dergelijke olie minderwaardig <strong>en</strong><br />
draagt ze niet bij tot gezondheid <strong>en</strong> vitaliteit.<br />
Ontgeurde kokosolie of <strong>palmolie</strong> is zoals witte suiker,<br />
witte bloem, witte rijst <strong>en</strong> witte spaghetti, geraffi neerde<br />
(gezuiverde) visolie <strong>en</strong> zoals elke geraffi neerde supermarktolie.<br />
Ze zijn beroofd van ess<strong>en</strong>tiële voedingsstoff<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dus ongezond. Geraffi neerde product<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong><br />
de hoofdoorzaak voor de meeste welvaartsziekt<strong>en</strong>.<br />
Kies daarom alle<strong>en</strong> extra vierge of koudgeperste<br />
<strong>en</strong> uitsluit<strong>en</strong>d mechanisch bekom<strong>en</strong><br />
oliën of vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> vermijd alle<br />
andere. Elke olie of vet die niet<br />
naar zijn oorsprong ruikt, moet je<br />
mijd<strong>en</strong> als witte suiker.<br />
‘Hoe dichter bij de natuur,<br />
des te minder bewerkt,<br />
des te gezonder’<br />
Bart Maes, de bio-veggie man<br />
Wat zijn ongezonde vett<strong>en</strong>?<br />
Welke vett<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> we mijd<strong>en</strong> als de pest?<br />
. Alle geharde of gedeeltelijk geharde vett<strong>en</strong>, omdat de ess<strong>en</strong>tiële vetzur<strong>en</strong> erin zijn vernietigd<br />
. Alle geraffi neerde oliën, waartoe 90% van alle supermarktoliën behor<strong>en</strong><br />
. Alle reukloze (ontgeurde) oliën of vett<strong>en</strong><br />
. Alle oliën rijk aan MOV’s (meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong>), die werd<strong>en</strong> verhit (zelfs<br />
16
als ze ongeraffi neerd war<strong>en</strong>), omdat hierbij stor<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> onstaan<br />
. Ranzig geword<strong>en</strong> vett<strong>en</strong><br />
. Bijna alle saladedressings <strong>en</strong> mayo’s: ze zijn doorgaans gemaakt van geraffi neerde olie <strong>en</strong><br />
niet zeld<strong>en</strong> met de toevoeging van zogezegd ‘natuurlijke smaakstoff<strong>en</strong>’, zoals ondermeer<br />
MSG (natriumglutamaat), dat het z<strong>en</strong>uwstelsel kan belast<strong>en</strong>. Dit di<strong>en</strong>t niet e<strong>en</strong>s vermeld<br />
te word<strong>en</strong><br />
. Bijna alle margarines omdat hun basis bijna altijd geraffi neerde <strong>en</strong> vaak ook geharde<br />
vett<strong>en</strong> zijn. Hetge<strong>en</strong> m<strong>en</strong> er nadi<strong>en</strong> terug aan toevoegt (bvb sterol<strong>en</strong> of omega-3) is slechts<br />
e<strong>en</strong> magere troost <strong>en</strong> ge<strong>en</strong>szins hetzelfde voor hetge<strong>en</strong> er allemaal bij het raffi ner<strong>en</strong> verlor<strong>en</strong><br />
gegaan is.<br />
. Alle oververhitte vett<strong>en</strong><br />
. Alle oliën verpakt in plastiek omdat er altijd schadelijke migratie van plastiek (of HDPE)<br />
naar de olie kan gebeur<strong>en</strong>.<br />
. Geoxideerde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> oliën omdat die door polymerisatie e<strong>en</strong> voor het lichaam stor<strong>en</strong>de<br />
vorm hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong> <strong>en</strong> giftige compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>. Dit zijn meestal oliën die lang<br />
hebb<strong>en</strong> op<strong>en</strong>gestaan, of werd<strong>en</strong> blootgesteld aan warmte <strong>en</strong> licht.<br />
‘Nooit bespar<strong>en</strong> op gezond et<strong>en</strong>’<br />
Bart Maes, de bio-veggie man<br />
Transvett<strong>en</strong> zijn misbaksels<br />
of hoe e<strong>en</strong> kleine wijziging<br />
zulke nefaste gevolg<strong>en</strong> kan hebb<strong>en</strong><br />
Franse <strong>en</strong> Duitse voedseltechneut<strong>en</strong> ontwikkeld<strong>en</strong> omstreeks 1900 e<strong>en</strong> methode om de<br />
houdbaarheid van meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) zoals we die vind<strong>en</strong> in<br />
soja-, vis-, zonnebloem- <strong>en</strong> maïsolie etc... te verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong><br />
(gekoeld) tot <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> (ongekoeld) zodat ze kond<strong>en</strong> gebruikt<br />
word<strong>en</strong> in de verwerking van koekjes etc... Ze wild<strong>en</strong> plantaardige olie<br />
ook do<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> op de duurdere boter. Zij wild<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> vloeibare<br />
plantaardige olie e<strong>en</strong> vaster <strong>en</strong> dus smeerbaar vet mak<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>stander<br />
uit die tijd sprak al van ‘plastiek<strong>en</strong> boter’. (Crisco vet van<br />
Procter & Gamble) Ze wild<strong>en</strong> de smelttemperatuur van plantaardige<br />
oliën verhog<strong>en</strong> zodat deze plantaardige vett<strong>en</strong> meer kond<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gebruikt in de verwerkingsindustrie van bijvoorbeeld<br />
koekjes <strong>en</strong> ijs. Hoe wordt die verkreg<strong>en</strong>?<br />
Om te beginn<strong>en</strong> vertrekt m<strong>en</strong> meestal al van -e<strong>en</strong> van zijn belangrijke<br />
nutriënt<strong>en</strong> beroofde- geraffi neerde olie. Vervolg<strong>en</strong>s<br />
wordt die geraffi neerde olie overmatig verhit tuss<strong>en</strong> 150 à 200 C°,<br />
wordt er nikkel (platina, alluminium of koper) als katalysator aan toege-toegevoegd,<br />
<strong>en</strong> wordt ze geheel of gedeeltelijk gehydrog<strong>en</strong>eerd (gehard). Dat laatste betek<strong>en</strong>t<br />
dat onder druk de ontbrek<strong>en</strong>de waterstofatom<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bijgevoegd <strong>en</strong> gebond<strong>en</strong> met de<br />
koolstoff<strong>en</strong> van de olie. Er ontstaan bij deze behandeling stabiele ‘transvetzur<strong>en</strong>’ met e<strong>en</strong><br />
structuur die in de natuur niet voorkomt <strong>en</strong> die in ons lichaam niet thuishoort. In de natuur<br />
kom<strong>en</strong> dubbele binding<strong>en</strong> voor in de ‘cis-structuur’, waarbij aan weerszijd<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
dubbele binding de waterstofatom<strong>en</strong> aan dezelfde kant staan (als e<strong>en</strong> ‘V). Helaas, onder<br />
17
druk <strong>en</strong> bij het gedeeltelijk hard<strong>en</strong> van MOV’s, verander<strong>en</strong> die<br />
cis-structur<strong>en</strong> in ‘trans-structur<strong>en</strong>’. De waterstofatom<strong>en</strong> staan<br />
nu aan de teg<strong>en</strong>overgestelde kant.<br />
Als we deze margarines <strong>en</strong> andere gedeeltelijk geharde vett<strong>en</strong><br />
gaan gebruik<strong>en</strong>, gaan deze misbaksels deel uitmak<strong>en</strong> van onze<br />
cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> gaan ze onze cellulaire functies drastisch verstor<strong>en</strong>.<br />
(52) Ze ondermijn<strong>en</strong> in ons lichaam de integriteit van onze celmembran<strong>en</strong>.<br />
Ze verover<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> in de celmembran<strong>en</strong> waar eig<strong>en</strong>lijk gezonde vett<strong>en</strong><br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> aanwezig te zijn. Ze word<strong>en</strong> niet ‘herk<strong>en</strong>d’ door ons lichaam <strong>en</strong> verstor<strong>en</strong> zowel<br />
de opname van voedingsstoff<strong>en</strong> als de afgifte van afvalstoff<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> verstoord celmembraan.<br />
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> verstor<strong>en</strong> ze de normale omzetting<strong>en</strong> van ess<strong>en</strong>tiële vetzur<strong>en</strong> als linolzuur<br />
<strong>en</strong> alfalinole<strong>en</strong>zuur <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> weerslag op de bloedviscositeit, het cholesterolgehalte<br />
<strong>en</strong> de vaatwand<strong>en</strong>. Reeds in 1958 beweerde Ancel Keys dat het gedeeltelijk<br />
hard<strong>en</strong> van vett<strong>en</strong> hartziekt<strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong>, vanwege de transvett<strong>en</strong> die ze bevatt<strong>en</strong>.<br />
J. Aron van de universiteit van San Francisco vergelijkt transvett<strong>en</strong> in ons lichaam met zand<br />
in e<strong>en</strong> Zwitsers mechanisch uurwerk. Het uurwerk begint trager te lop<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> overdaad<br />
aan zand het uurwerk doet vastlop<strong>en</strong>. (65) Met andere woord<strong>en</strong> transvett<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> ons<br />
langzaam maar zeker ziek. Udo Erasmus stelt het duidelijk: ‘60g margarine of bakvett<strong>en</strong><br />
zijn tweemaal zo giftig als al het andere et<strong>en</strong> dat we dagelijks consumer<strong>en</strong>’ (181).<br />
Opgepast: transvett<strong>en</strong>!<br />
Overal aanwezig maar toch zo schadelijk<br />
In bijna alle koekjes, bakkerijproduct<strong>en</strong> zoals<br />
goedkope croissants, wafels, ijs, crackers,<br />
dressings, veggieburgers, frankfurter worst<strong>en</strong>,<br />
chips, frietjes, muffi ns, donuts, chocoladechips<br />
koekjes, popcorn, snoep <strong>en</strong> margarines zitt<strong>en</strong><br />
transvett<strong>en</strong>. Transvett<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitermate veel<br />
aangetroff<strong>en</strong> in restaurant- <strong>en</strong> cateringvoedsel<br />
(bedrijfs-, hospitaal, school- <strong>en</strong> vliegtuigcatering).<br />
Zo bevat 1 portie kipnuggets tuss<strong>en</strong> de 8<br />
tot 18 g transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> 1 portie frites tuss<strong>en</strong> de<br />
5 à 12 g. De vett<strong>en</strong> in Franse <strong>en</strong> Belgische frietjes<br />
kunn<strong>en</strong> tot 46% uit transvett<strong>en</strong> bestaan.<br />
Schoolgaande kinder<strong>en</strong> et<strong>en</strong> via hun tuss<strong>en</strong>doortjes<br />
(zoals chips, koekjes <strong>en</strong> rep<strong>en</strong>) mas-<br />
sa’s transvett<strong>en</strong>. Deze zull<strong>en</strong> ondermeer hun seks- <strong>en</strong> voortplantingsprestaties ondermij-ondermij-<br />
n<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kans dat ze later gezonde baby’s op de wereld zull<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>, verminder<strong>en</strong>.<br />
Daarbij komt dat vaak 80% van hetge<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> consumer<strong>en</strong> al uit geraffi neerde vett<strong>en</strong><br />
(choco), geraffi neerde koolhydrat<strong>en</strong> (wit brood) <strong>en</strong> geraffi neerde suikers (koekjes) bestaan.<br />
Transvett<strong>en</strong> zijn steeds aanwezig als op de verpakking staat: ‘geheel of gedeeltelijk<br />
geharde/gehydrog<strong>en</strong>eerde vett<strong>en</strong>’. Transvett<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> tot op hed<strong>en</strong> niet vermeld word<strong>en</strong><br />
op de verpakking in de meeste land<strong>en</strong> ter wereld. Maar er is e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>tering. De Canadese<br />
overheid beschouwt ze als schadelijk; sinds de jar<strong>en</strong> ‘90 legt Nederland beperking<strong>en</strong> op<br />
aan het gehalte ervan in margarine <strong>en</strong> sinds 2004 zijn ze beperkt verbod<strong>en</strong> in D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong>.<br />
Pas nadat e<strong>en</strong> comité van wet<strong>en</strong>schappers stelde dat er ge<strong>en</strong> veilig niveau van<br />
18
transvett<strong>en</strong> bestaat, nam na 100 jaar,<br />
Amerika fl auwe maatregel<strong>en</strong><br />
voor verplichte vermelding op<br />
etikett<strong>en</strong> vanaf 1.1.2006.<br />
Israël zal verplichte etikettering<br />
oplegg<strong>en</strong> vanaf vermoedelijk<br />
2007. Europa<br />
onderzoekt mom<strong>en</strong>teel de<br />
zaak.<br />
Transvett<strong>en</strong> zijn<br />
vieze miskleun<strong>en</strong>:<br />
1. Ze remm<strong>en</strong> ondermeer het <strong>en</strong>zym<br />
delta-6-desaturase af, waardoor de<br />
noodzakelijke omzetting van onze omega-3- <strong>en</strong> -6-stamvetzur<strong>en</strong> (alfalinole<strong>en</strong>zuur <strong>en</strong><br />
linolzuur) tot de prostaglandines (belangrijke hormoonachtige stoff<strong>en</strong>) moeilijk gebeurt<br />
(73) (74)<br />
2. Zij belemmer<strong>en</strong> omega-3- <strong>en</strong> –6-vetzur<strong>en</strong> in hun werk waardoor onder andere hormonale-,<br />
circulatoire-, immuniteits-, conc<strong>en</strong>tratie- <strong>en</strong> geheug<strong>en</strong>stoorniss<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
ontstaan (71).<br />
3. Ze verhog<strong>en</strong> het cholesterolpeil (57) (verhog<strong>en</strong> de ‘slechte’ LDL <strong>en</strong> verlag<strong>en</strong> de ‘goede’<br />
HDL), verhog<strong>en</strong> de kleefbaarheid van de bloedplaatjes (71) <strong>en</strong> verhog<strong>en</strong> de risicofactor<br />
Lp(a), waardoor het algeme<strong>en</strong> proces van atherosclerose (‘aderverkalking’)<br />
to<strong>en</strong>eemt (73) <strong>en</strong> dus de kans op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> sterk to<strong>en</strong>neemt (70)<br />
4. Ze verminder<strong>en</strong> de immuniteit (verlaging B-cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> verhoging T-cell<strong>en</strong>) (73)<br />
5. Ze verhog<strong>en</strong> de kans op allergieën, zoals de ontwikkeling van astma (73)<br />
6. Ze verhog<strong>en</strong> de hoeveelheid insuline in het bloed wat erop wijst dat de insulinereceptor<strong>en</strong><br />
van de cell<strong>en</strong> minder gevoelig word<strong>en</strong> (73). Hierdoor gaat de bloedsuikerspiegel<br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, wordt de pancreas overbelast <strong>en</strong> neemt het risico op ouderdomsdiabetes<br />
toe (66). Ook <strong>rode</strong> bloedcell<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> minder goed te reager<strong>en</strong> op insuline! (71) Transvett<strong>en</strong><br />
zijn e<strong>en</strong> mede-oorzaak van ouderdomsdiabetes.<br />
7. Ze verhinder<strong>en</strong> de opname van vitamine K, nodig voor sterke be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>. (66)<br />
8. Ze verhinder<strong>en</strong> de opbouw van spierweefsel <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> eiwittekort<strong>en</strong> do<strong>en</strong> ontstaan.<br />
(182)<br />
9. Zij verstor<strong>en</strong> het normaal metabolisme van geslachtshormon<strong>en</strong> <strong>en</strong> drag<strong>en</strong> bij tot prostaat-<br />
<strong>en</strong> borstkanker (70), tot prem<strong>en</strong>strueel syndroom <strong>en</strong> m<strong>en</strong>opauzale klacht<strong>en</strong>.<br />
10. Ze verlag<strong>en</strong> het testosteronniveau bij mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> drag<strong>en</strong> bij tot het producer<strong>en</strong> van<br />
afwijk<strong>en</strong>de spermacell<strong>en</strong> (71)<br />
11. Zij bedreig<strong>en</strong> de normale werking van de geslachtsorgan<strong>en</strong> <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> de vruchtbaarheid<br />
van man <strong>en</strong> vrouw in gevaar. (53)<br />
12. Ze drag<strong>en</strong> bij tot afname van de gezichtsscherpte (67) (71)<br />
13. Zij verminder<strong>en</strong> de moedermelkproductie (54) <strong>en</strong> de kwaliteit van de melk. (73)<br />
14. Ze veroorzak<strong>en</strong> lager geboortegewicht (55) <strong>en</strong> word<strong>en</strong> via de plac<strong>en</strong>ta <strong>en</strong> de moedermelk<br />
doorgegev<strong>en</strong> aan de foetus. Normaal minder dan 1% aanwezig in de moedermelk<br />
maar bij meer transvetconsumptie van de moeder tot 17% aanwezig in de<br />
moedermelk (71)<br />
19
15. Ze do<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> minder<strong>en</strong> groei<strong>en</strong> (56)<br />
16. Ze verminder<strong>en</strong> de prikkeloverdracht tuss<strong>en</strong> z<strong>en</strong>uwcell<strong>en</strong>, de afgifte<br />
van neurotransmittors <strong>en</strong> de globale functie van het z<strong>en</strong>uwstelsel,<br />
met verhoogde kans op ADHD, depressiviteit, ziekte van Alzheimer....<br />
17. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> word<strong>en</strong> transvett<strong>en</strong> ingebouwd in onze celmembran<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> verstor<strong>en</strong> ze, vanwege hun afwijk<strong>en</strong>de structuur,<br />
de normale werking daarvan. Hierdoor drag<strong>en</strong> ze op hun<br />
beurt nog meer bij tot bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde ziektebeeld<strong>en</strong>.<br />
Natuurlijke transvett<strong>en</strong> zijn ge<strong>en</strong><br />
chemisch gevormde transvett<strong>en</strong><br />
Bij herkauw<strong>en</strong>de dier<strong>en</strong> zoals de koe, het schaap <strong>en</strong> de geit<br />
kom<strong>en</strong> in zeer beperkte mate (2 tot 5%) natuurlijke transvetzur<strong>en</strong><br />
voor. Als dier<strong>en</strong> transvett<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> via de<br />
voeding, kan hun vet meer chemisch gevormde transvett<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong>. De natuurlijke transvett<strong>en</strong> wijk<strong>en</strong> meestal af van<br />
chemisch gevormde transvetzur<strong>en</strong> door hun gedrag <strong>en</strong> de<br />
plaats die de dubbele transbinding<strong>en</strong> innem<strong>en</strong> in de vetzuurket<strong>en</strong>.<br />
Bij herkauwers bevindt deze zich meestal op<br />
de 11de positie (trans-vacce<strong>en</strong>zuur). Bij gedeeltelijke<br />
geharde vett<strong>en</strong> meestal op de 9de, 10de of 12de positie.<br />
Mary Enig, transvet specialiste noemt deze laatste<br />
terecht ‘moleculaire misbaksels’. Net zoals bij gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, fruit, gran<strong>en</strong>, kruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> not<strong>en</strong> is<br />
afwisseling van gezonde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> extra vierge olie verstandig.<br />
Vet of olie? Wat is het verschil?<br />
Er is ge<strong>en</strong> verschil tuss<strong>en</strong> beid<strong>en</strong>. Vet is de vaste vorm van olie <strong>en</strong> olie is de vloeibare vorm<br />
van vet. Dit alles heeft te mak<strong>en</strong> met de smelttemperatuur van de olie of het vet.<br />
Zo is olijfolie vloeibaar op kamertemperatuur <strong>en</strong> is cacaoboter vast bij kamertemperatuur.<br />
Zo wordt olijfolie vast als je het in de ijskast plaatst <strong>en</strong> wordt cacaoboter vloeibare olie als<br />
je het verwarmt bov<strong>en</strong> 36 C°. En zo ligt bijvoorbeeld de smelttemperatuur van kokosolie<br />
rond de 25 C°. Kokosolie <strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> zijn vloeibaar op lichaamstemperatuur.<br />
Welke soort<strong>en</strong> van vet bestaan er?<br />
Arts<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> vaak de term ‘lipid<strong>en</strong>’ als m<strong>en</strong> het over vett<strong>en</strong> heeft. Lipid<strong>en</strong> is de verzamelnaam<br />
voor alle vetachtige compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Elk natuurlijk <strong>en</strong> onbehandeld vet heeft<br />
e<strong>en</strong> unieke sam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> unieke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> kan vett<strong>en</strong> indel<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s vele<br />
criteria. De drie meest gebruikte criteria die wet<strong>en</strong>schappers gebruik<strong>en</strong> om de meest voorkom<strong>en</strong>de<br />
vett<strong>en</strong> - zijnde de triglycerid<strong>en</strong> - in te del<strong>en</strong>, zijn de mate van verzadiging, de<br />
l<strong>en</strong>gte van de vetzuurket<strong>en</strong>s <strong>en</strong> de omegafamilie.<br />
Belangrijk is te wet<strong>en</strong> dat ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel natuurlijk vet of olie 100% in één groep in te del<strong>en</strong><br />
20
valt. In de natuur bevatt<strong>en</strong> vett<strong>en</strong> zoals olijfolie of kokosolie steeds e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>stelling van<br />
verschill<strong>en</strong>de vetsoort<strong>en</strong>. Zo heeft de natuur het ook bedoeld. Als m<strong>en</strong> olie sterk gaat raffi<br />
ner<strong>en</strong> <strong>en</strong> fractioner<strong>en</strong> zoals bijvoorbeeld soms met visolie gebeurt, dan kan m<strong>en</strong> uit olie<br />
1 soort vetzuur hal<strong>en</strong>, bijvoorbeeld EPA. Maar het mag de lezer duidelijk zijn dat de natuur<br />
<strong>en</strong> de evolutie het eig<strong>en</strong>lijk zo niet bedoeld hebb<strong>en</strong>. Bij dit proces gaan veel goede zak<strong>en</strong><br />
verlor<strong>en</strong> (zie eerder). Het geheel is beter dan de afzonderlijke del<strong>en</strong>. Iemand die bijvoorbeeld<br />
sterk is, heeft veel spier<strong>en</strong>. Maar spier<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong> niets zonder sterke be<strong>en</strong>der<strong>en</strong>.<br />
Het geheel is dus beter als het deeltje.<br />
Verzadigd-, mono-onverzadigd <strong>en</strong> meervoudig<br />
onverzadigd vet (MOV’s)<br />
Deze indeling is gebaseerd op het aantal waterstofatom<strong>en</strong><br />
die vetzur<strong>en</strong> miss<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aantal dubbele binding<strong>en</strong><br />
die ze hierdoor gaan verton<strong>en</strong>. Dit zijn de<br />
meest reactiegevoelige plaats<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> vetzuur-<br />
molecule. Onverzadigde vett<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> op deze<br />
plaats<strong>en</strong> gemakkelijk positieve of negatieve<br />
reacties uitlokk<strong>en</strong>. Zo zorg<strong>en</strong> zij bijvoorbeeld<br />
voor de elektrische geleiding van de cell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
dat is positief. Maar op deze plaats<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
zij ook gemakkelijk aangevall<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door<br />
vrije radical<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kettingreactie van veroudering<br />
(oxidatie) uitlokk<strong>en</strong>. Mono-onverzadigde<br />
vetzur<strong>en</strong> miss<strong>en</strong> op één plaats waterstofatom<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> één dubbele binding, terwijl<br />
meervoudige onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) op<br />
meerdere plaats<strong>en</strong> waterstofatom<strong>en</strong> miss<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
meerdere dubbele binding<strong>en</strong> verton<strong>en</strong>. Hoe meer<br />
onverzadigd e<strong>en</strong> vetzuur is, hoe onstabieler <strong>en</strong> hoe<br />
reactiever. Met andere woord<strong>en</strong> hoe meer reacties ze<br />
kan uitlokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe meer kans dat ze aangevall<strong>en</strong> wordt<br />
<strong>en</strong> beschadigd..<br />
Eén groot voordeel van verzadigde vett<strong>en</strong> is dat zij ge<strong>en</strong> waterstofatom<strong>en</strong> miss<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus<br />
ge<strong>en</strong> dubbele binding<strong>en</strong> verton<strong>en</strong>. Doordat verzadigde vett<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> dubbele binding<strong>en</strong><br />
verton<strong>en</strong>, zijn het veel stabielere vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn ze weinig onderhevig aan oxidatie.<br />
Nu heb je alle drie vetsoort<strong>en</strong> nodig. Je zou kunn<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> dat verzadigde vett<strong>en</strong> trouwe<br />
partners zijn. Maar voor e<strong>en</strong> spann<strong>en</strong>de <strong>en</strong> afwisselde relatie heb je ook meervoudig onverzadigde<br />
vetzur<strong>en</strong> nodig. Met ander woord<strong>en</strong>, verzadigde vett<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong> stabiltieit,<br />
zorg<strong>en</strong> voor homeostase (ev<strong>en</strong>wicht) in je lichaam. En je kan stell<strong>en</strong> dat de onverzadigde<br />
vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> zeker de meervoudig onverzadigde vett<strong>en</strong> (MOV’s) voor de vitaliteit zorg<strong>en</strong>.<br />
Verzadigde vett<strong>en</strong> zijn het dak <strong>en</strong> de mur<strong>en</strong> van het huis. Mono-onverzadigde vett<strong>en</strong> zijn<br />
de ram<strong>en</strong>. En de MOV’s zijn de deur<strong>en</strong>. In het huis is het veilig. Als je het raam op<strong>en</strong> doet,<br />
heb je frisse lucht, maar ook kunn<strong>en</strong> dan de insect<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> we gestok<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Als je buit<strong>en</strong> stapt via de deur kan het leuk zijn. Je kan er gaan jogg<strong>en</strong> maar je kan<br />
ook overred<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Moraal: zowel verzadigde, mono- als meervoudig onverzadigde<br />
vett<strong>en</strong> heb je nodig.<br />
21
Omega 3,6,7,9 ...?<br />
Deze indeling van de onverzadigde vetzur<strong>en</strong> wordt bepaald door de<br />
plaats(<strong>en</strong>) van de dubbele binding(<strong>en</strong>). Het cijfer na de omega geeft aan<br />
waar m<strong>en</strong> de eerste dubbele binding in het de vetzuur aantreft, gerek<strong>en</strong>d vanaf de methylkant<br />
van het vet. Omega-3, omega-6, omega-7 of omega-9... betek<strong>en</strong><strong>en</strong> dat m<strong>en</strong> de eerste<br />
dubbele binding aantreft na het 3e, het 6e, het 7e of het 9e koolstofatoom. Omega-3- <strong>en</strong><br />
-6-vetzur<strong>en</strong> zijn steeds meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) <strong>en</strong> omega-7 <strong>en</strong> -9 zijn<br />
steeds mono-onverzadigde vetzur<strong>en</strong>. Ze hebb<strong>en</strong> andere functies. Meer info over omegavetzur<strong>en</strong><br />
vind je in mijn boekje ‘waarom omega 3/6?’<br />
Het verschil tuss<strong>en</strong> korte-, middellange- <strong>en</strong> lange<br />
vetzuurket<strong>en</strong>s. Hoe word<strong>en</strong> vett<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
in onze stofwisseling (metabolisme)?<br />
In onze mond wordt het voedsel in stukjes gekauwd <strong>en</strong> verm<strong>en</strong>gd met verterings<strong>en</strong>zym<strong>en</strong>.<br />
Vanuit de mond vertrekt er reeds e<strong>en</strong> signaal naar de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> om de vertering van vet<br />
voor te bereid<strong>en</strong>. In de maag word<strong>en</strong> de vetzur<strong>en</strong> gescheid<strong>en</strong> van de eiwitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> koolhydrat<strong>en</strong>.<br />
In het bov<strong>en</strong>ste deel van de darm grijpt de eig<strong>en</strong>lijke vertering plaats. Er is e<strong>en</strong><br />
wez<strong>en</strong>lijk verschil tuss<strong>en</strong> korte <strong>en</strong> middellange vetzuurket<strong>en</strong>s <strong>en</strong>erzijds <strong>en</strong> lange vetzuurket<strong>en</strong>s<br />
anderzijds wat betreft de duur <strong>en</strong> de wijze waarop ze verteerd word<strong>en</strong>.<br />
Korte <strong>en</strong> middellange vetzuurket<strong>en</strong>s<br />
Deze vetzur<strong>en</strong> word<strong>en</strong> reeds opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het bov<strong>en</strong>ste deel van de darm <strong>en</strong> gaan via de<br />
poortader naar de lever. Het transport ervan gebeurt via de eiwitt<strong>en</strong> in het bloed (bepaalde<br />
albumines). De vertering is ev<strong>en</strong> snel als deze van koolhydrat<strong>en</strong> omdat het zeer kleine<br />
molecul<strong>en</strong> zijn. Zij word<strong>en</strong> in eerste instantie gebruikt als <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> nauwelijks<br />
de kans om te word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> als vet. Je vindt ze in kokos- <strong>en</strong> palmpitolie.<br />
Lange vetzuurket<strong>en</strong>s<br />
De vertering van lange vetzuurket<strong>en</strong>s is veel complexer. Vett<strong>en</strong> (triglycerid<strong>en</strong>) met lange<br />
vetzuurket<strong>en</strong>s zijn niet wateroplosbaar. Er di<strong>en</strong><strong>en</strong> vooreerst door de lever galzur<strong>en</strong> geproduceerd<br />
te word<strong>en</strong> (de gal is de opslagplaats daarvan) om de vett<strong>en</strong> te emulger<strong>en</strong>; dit wil<br />
zegg<strong>en</strong> ze te verdel<strong>en</strong> in kleine deeltjes. Vervolg<strong>en</strong>s scheidt de pancreas vetverterings<strong>en</strong>zym<strong>en</strong><br />
af (lipas<strong>en</strong> g<strong>en</strong>aamd), die de lange vetzuurket<strong>en</strong>s afbrek<strong>en</strong> tot kleinere e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>:<br />
glycerol <strong>en</strong> vrije vetzur<strong>en</strong>. Deze word<strong>en</strong> dan via het lymfekanaal opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna<br />
gehergroepeerd tot triglycerid<strong>en</strong>. Deze di<strong>en</strong><strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s gebond<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> lipoproteïne<br />
(onder de vorming van ‘chylomicron<strong>en</strong>’) <strong>en</strong> word<strong>en</strong> uiteindelijk vervoerd naar<br />
de lever of ander weefsels.<br />
Bij lange vetzuurket<strong>en</strong>s duurt het 6 tot 8 uur voor ze kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt door het<br />
lichaam. Deze vetzur<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> in eerste instantie als lichaamsvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> pas in de 2de<br />
plaats als <strong>en</strong>ergie.<br />
22
Vett<strong>en</strong> kan je indel<strong>en</strong> in 3 groep<strong>en</strong><br />
Korte vetzuurket<strong>en</strong>s (CCT’s): deze bevatt<strong>en</strong> 2 tot 4 koolstofatom<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn relatief zeld<strong>en</strong> in<br />
de natuur te vind<strong>en</strong>. Je vindt ze e<strong>en</strong> beetje terug in azijn, boter <strong>en</strong> melk.<br />
Middellange vetzuurket<strong>en</strong>s (MCT’s): deze bevatt<strong>en</strong> 6 tot 12 koolstofatom<strong>en</strong>. Je vindt ze<br />
terug in bepaalde tropische plant<strong>en</strong>. Kokos- <strong>en</strong> palmpitolie zijn de rijkste bronn<strong>en</strong> <strong>en</strong> in<br />
mindere mate ook melk <strong>en</strong> boter.<br />
Lange vetzuurket<strong>en</strong>s (LCT’s): deze bevatt<strong>en</strong> meer dan 12 koolstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn het talrijkst<br />
terug te vind<strong>en</strong> in de natuur. In plantaardige-, vis- <strong>en</strong> dierlijke vett<strong>en</strong>.<br />
Verzadigd vet is supergezond. Verbaasd?<br />
Uiteraard. Lees hier mijn antwoord.<br />
Mary Enig, specialiste in vett<strong>en</strong>, auteur van ’feit<strong>en</strong> over vett<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> werkzaam<br />
aan de universiteit van Maryland in de VS, schrijft dat we all<strong>en</strong> misleid<br />
zijn door het door de Amerikaanse soja-industrie verspreide verhaal dat we minder<br />
verzadigd vet zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> et<strong>en</strong>. Overtuigd van haar gelijk raadt ze iedere<strong>en</strong> aan verzadigde<br />
vett<strong>en</strong> zoals <strong>palmolie</strong> <strong>en</strong> kokosolie te consumer<strong>en</strong> voor ieders welzijn. Verzadigd<br />
vet is e<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tieel onderdeel van elke cel. Het is zo belangrijk dat de natuur zelf elk<br />
dierlijk of plantaardig voedsel heeft voorzi<strong>en</strong> van verzadigd vet. Voor alles is e<strong>en</strong> red<strong>en</strong>.<br />
1. Het vet in de moedermelk bevat 45 à 50% verzadigd vet, 35 % mono-onverzadigd<br />
vet (omega 9) <strong>en</strong> 15 à 20% meervoudig onverzadigd vet (omega -3 <strong>en</strong> -6). Ev<strong>en</strong> logisch<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>: moest verzadigd vet ongezond zijn dan zou moeder natuur het zeker niet als<br />
belangrijkste vet via de moedermelk aan de baby gev<strong>en</strong>, nietwaar?!.<br />
2. Amerikan<strong>en</strong> et<strong>en</strong> van alle bevolkingsgroep<strong>en</strong> het minst verzadigde vett<strong>en</strong>, maar zijn<br />
de wereldleiders in hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. (43) Frans<strong>en</strong> et<strong>en</strong> zeer veel verzadigde vett<strong>en</strong><br />
(kaas, room, paté) <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> 2 maal minder hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> dan Amerikan<strong>en</strong>.<br />
3. De vett<strong>en</strong> die onze bloedvat<strong>en</strong> do<strong>en</strong> dichtslibb<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> slechts 26% verzadigd vet<br />
<strong>en</strong> maar liefst 74% onverzadigde vett<strong>en</strong> (42).<br />
4. In Polynesië (Pukapuka <strong>en</strong> Tokelau) kwam<strong>en</strong> bij de traditionele bevolking 60% van<br />
de calorieën van verzadigde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit voornamelijk uit de kokosnoot. Deze populaties<br />
k<strong>en</strong>d<strong>en</strong> nauwelijks hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, noch te hoge cholesterolspiegels <strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> slank (41). De onderzoekers steld<strong>en</strong> dat zelfs bij deze hoge vetinname (60%<br />
van de calorieën) er ge<strong>en</strong> slechte invloed was op het hart- <strong>en</strong> vaatstelsel.<br />
5. Verzadigde vett<strong>en</strong> verlag<strong>en</strong> de Lp(a)-waarde in het bloed (71) (73). E<strong>en</strong> verhoogde<br />
Lp(a)-waarde is e<strong>en</strong> indicator die wijst op e<strong>en</strong> verhoogd risico op hart <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>.<br />
6. Het lichaam heeft verzadigde vett<strong>en</strong> meer nodig dan meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong><br />
(MOV’s). Minst<strong>en</strong> de helft van de fosfolipid<strong>en</strong> van de celomhulsels (celmembran<strong>en</strong>)<br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> verzadigd te zijn. Het is ook het belangrijkste vet in de myelinevetzur<strong>en</strong><br />
(mergschede van z<strong>en</strong>uwvezels)<br />
7. Meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) hebb<strong>en</strong> verzadigde vett<strong>en</strong> nodig om e<strong>en</strong><br />
goed ev<strong>en</strong>wicht tuss<strong>en</strong> doorlaatbaarheid <strong>en</strong> vastheid van de celmembran<strong>en</strong> te bekom<strong>en</strong>.<br />
MOV’s mak<strong>en</strong> ze doorlaatbaar. Verzadigd maakt ze stevig. Gezonde celmembran<strong>en</strong><br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> uit 50% verzadigde vett<strong>en</strong> te bestaan.<br />
8. Ongeveer 50% van onze vett<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> verzadigde vett<strong>en</strong> te zijn om e<strong>en</strong> goede op-<br />
23
name van calcium <strong>en</strong> magnesium te bekom<strong>en</strong>. Tekort<strong>en</strong> aan<br />
calcium <strong>en</strong> magnesium alsook zon (of vitamine D) <strong>en</strong> beweging,<br />
leid<strong>en</strong> tot osteoporose. (76)<br />
9. Verzadigde vett<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> de lever teg<strong>en</strong> alcohol<br />
<strong>en</strong> bepaalde medicaties. (77)<br />
10. Verzadigde vett<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong> het immuunsysteem.<br />
(78) Ze versterk<strong>en</strong> deze op 2 wijz<strong>en</strong>: <strong>en</strong>erzijds door vermindering<br />
van de oxidatieve stress (ze zijn verzadigd <strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> hierdoor niet aangevall<strong>en</strong> door vrije radical<strong>en</strong>) <strong>en</strong><br />
de verzadigde vett<strong>en</strong> laurinezuur, caprinezuur <strong>en</strong> caprinylzur<strong>en</strong><br />
funger<strong>en</strong> als natuurlijke antibiotica. Zij dod<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong><br />
bacteriën maar ook viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> schimmels.<br />
11. De verl<strong>en</strong>gde omega-3-vetzur<strong>en</strong> (bvb EPA <strong>en</strong> DHA) word<strong>en</strong> beter gebruikt <strong>en</strong> beschermd<br />
in de cell<strong>en</strong> als er voldo<strong>en</strong>de verzadigde vett<strong>en</strong> aanwezig zijn. (79)<br />
12. De verzadigde vett<strong>en</strong> stearine- <strong>en</strong> palmitinezuur zijn het geliefkoosd voedsel voor het<br />
hart. Het hart steunt op deze 2 vetzur<strong>en</strong> in tijd<strong>en</strong> van stress (80). Het hart is omringd<br />
<strong>en</strong> beschermd door voornamelijk verzadigde vetzur<strong>en</strong>.<br />
13. Als m<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> lange periode zelfs hoge dosering<strong>en</strong> verzadigd vet van de MCT- familie<br />
(zoals kokosolie) geeft, doet dit het cholesterolgehalte dal<strong>en</strong>. (109)<br />
14. Thailand heeft de hoogste kokosnootconsumptie van de wereld <strong>en</strong> één van de laagste<br />
kankerratio’s van de wereld, aldus de lijst uit 1996 van het National Cancer Institute.<br />
15. De Filippijn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> één van de laagste ratio’s van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> ter wereld<br />
<strong>en</strong> consumer<strong>en</strong> grote hoeveelhed<strong>en</strong> kokosnoot. Aldus e<strong>en</strong> studie uit 1992, (Philippine<br />
Journal of Internal Medicine.)<br />
16. Verzadigde vett<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> net zoals alfa-linole<strong>en</strong>zuur (e<strong>en</strong> omega-3-vetzuur) het Creactieve<br />
proteïne (CRP) verlag<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong> is van ontsteking <strong>en</strong> e<strong>en</strong> waarschuwing<br />
is voor de ontwikkeling van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>. (113)<br />
17. De longsurfactant, e<strong>en</strong> stof waardoor de long<strong>en</strong> hun werk kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong><br />
dat de longblaasjes dichtklapp<strong>en</strong>, bestaat voor bijna 100% uit verzadigde vett<strong>en</strong>: voornamelijk<br />
palmitinezuur. (113)<br />
18. De verzadigde vett<strong>en</strong> myristinezuur (kokosolie) <strong>en</strong> palmitinezuur (<strong>palmolie</strong>) zijn ess<strong>en</strong>tieel<br />
voor de communicatie tuss<strong>en</strong> cell<strong>en</strong>. (113) Ook onze nier<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> myristinezuur<br />
nodig om hun werk te kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
19. Dr. W. Douglass schrijft in zijn boek ‘Eet die cholesterol’ dat e<strong>en</strong> overconsumptie van<br />
MOV’s (meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong>) via e<strong>en</strong> studie bij plastische chirurg<strong>en</strong><br />
78% meer rimpels oplever<strong>en</strong> <strong>en</strong> ons 20 jaar ouder do<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong>. (115) In Polynesië,<br />
waar m<strong>en</strong> veel kokosolie (verzadigd vet) gebruikt heeft m<strong>en</strong> lang e<strong>en</strong> stral<strong>en</strong>de huid.<br />
20. Als patiënt<strong>en</strong> die herstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> hartaanval 7% van hun calorieën uit kokosolie<br />
nem<strong>en</strong> dan herstell<strong>en</strong> zij sneller dan de controlegroep. Kokosolie kan ook heel goed<br />
werk<strong>en</strong> om hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong> weg<strong>en</strong>s zijn antivirale werking. (117)<br />
21. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WGO) <strong>en</strong> zelfs de ‘American Heart Association’<br />
rad<strong>en</strong> beide e<strong>en</strong> dieet met voldo<strong>en</strong>de verzadigd vet aan om onze gezondheid in optimale<br />
conditie te houd<strong>en</strong>. De membran<strong>en</strong> van onze cell<strong>en</strong> verkiez<strong>en</strong> verzadigd vet<br />
bov<strong>en</strong> onverzadigde vett<strong>en</strong>. (18)<br />
Conclusie<br />
Verzadigd vet doet je goed. Je kunt niet zonder.<br />
We hebb<strong>en</strong> meer verzadigd vet nodig dan gelijk welk ander vet.<br />
24
De kwaliteit van Verde Salud<br />
staat wit op zwart op de fles<br />
Als je voor ‘extra vierge’ olijfolie kiest, ga je voor de beste<br />
kwaliteit van olijfolie. Extra vierge olijfolies moet<strong>en</strong> aan<br />
bepaalde Europese wettelijke parameters voldo<strong>en</strong>. Maar<br />
de <strong>en</strong>e extra vierge is de andere niet.<br />
Zo bevat Verde Salud 4 keer minder vrije vetzur<strong>en</strong><br />
(zuurtegraad), is 3 keer minder geoxideerd <strong>en</strong> bevat<br />
5 keer minder wax als de Europese wettelijke<br />
barema’s voor extra vierge kwaliteit. Ook bevat<br />
Verde Salud veel vitamine E voor e<strong>en</strong> goede<br />
circulatie, cholesterolverlag<strong>en</strong>de sterol<strong>en</strong>, vaatbescherm<strong>en</strong>de<br />
polyf<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>, hartbescherm<strong>en</strong>de<br />
squale<strong>en</strong>, hartversterk<strong>en</strong>de co-Q10, vitaliser<strong>en</strong>de<br />
chlorofyl <strong>en</strong> lecithine voor goede cognitieve<br />
functies. Verde salud bevat daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong><br />
minst<strong>en</strong>s 77% mono onverzadigde vetzur<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
is uitsluit<strong>en</strong>d bekom<strong>en</strong> door mechanische eerste<br />
koude persing op maximaal 27C°. Afkomstig van<br />
e<strong>en</strong> natuurpark in Andalousië (d.o.p.).<br />
Door de bijzondere kwaliteit van Verde Salud<br />
kan deze baktemperatur<strong>en</strong> aan hoger dan<br />
180C°. Mindere kwaliteit<strong>en</strong> in extra vierge kunn<strong>en</strong><br />
slechts temperatur<strong>en</strong> aan van 135 C°. Vele<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat ze voor bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wokk<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> extra vierge moet<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong>. Maar dat is<br />
niet zo. T<strong>en</strong> eerste bereik je e<strong>en</strong> lekker gerecht<br />
alle<strong>en</strong> maar met lekkere ingrediënt<strong>en</strong>.<br />
En t<strong>en</strong> tweede bevat gewone olijfolie<br />
(geraffineerde olijfolie dus) veel meer<br />
slechte vrije vetzur<strong>en</strong> <strong>en</strong> wax <strong>en</strong> bevat<br />
die nauwelijks of ge<strong>en</strong> gezonde nutri<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Met ander woord<strong>en</strong> ze bevat<br />
meer slechte ding<strong>en</strong> dan goede. Kies<br />
uitsluit<strong>en</strong>d voor extra vierge olijfolies<br />
die bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> verpakt zijn in donkere<br />
fless<strong>en</strong>.<br />
Verde Salud,<br />
de fruitige extra vierge olijfolie<br />
met e<strong>en</strong> bittere gezonde afdronk.<br />
25<br />
Marathon Creatief +32-3-653 33 77
AMAN<br />
PRANA<br />
VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT<br />
Koudgeperste kokosolie maakt uw frietjes<br />
super gezond, overheerlijk lekker,<br />
zacht van smaak <strong>en</strong> extra licht verteerbaar<br />
Supergezonde frietjes maak je<br />
met koud geperste kokosolie van<br />
Amanprana.<br />
Het is de meest stabiele olie om<br />
mee te fritur<strong>en</strong>. Ze behoudt haar<br />
gezonde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> verandert<br />
niet van structuur. Dit komt<br />
omdat deze Amanprana olie heel<br />
weinig meervoudig onverzadigde<br />
vetzur<strong>en</strong> bevat (minder dan 2%).<br />
Je kan er 2 jaar lang mee fritur<strong>en</strong><br />
mits regelmatig de restantjes uit<br />
de olie te filter<strong>en</strong>. Ze is minst<strong>en</strong>s<br />
5 keer stabieler dan e<strong>en</strong> goede<br />
gangbare frituurolie. Ze is super<br />
gezond. Ze bevat 0% transvett<strong>en</strong>,<br />
is niet geraffineerd, niet ontgeurd<br />
maar koud geperst.<br />
Koud geperste <strong>cocos</strong>, olijf <strong>en</strong> <strong>rode</strong> palm<br />
op brood, in de wok, voor bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong><br />
26<br />
MARATHON 03-653 33 77<br />
Gefrituurd<br />
<strong>en</strong> goed<br />
bevond<strong>en</strong><br />
Puur natuur <strong>en</strong> overheerlijk lekker.<br />
De kokos aroma’s verdwijn<strong>en</strong><br />
grot<strong>en</strong>deels bij verhitting <strong>en</strong><br />
je frietjes krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> fijne zachte<br />
smaak. Het word<strong>en</strong> de lekkerste<br />
frietjes die je ooit geproefd hebt.<br />
Frietjes gefrituurd in Amanprana<br />
olie zijn bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> extra licht<br />
verteerbaar. Dit komt omdat<br />
koudgeperste kokosolie heel veel<br />
MCT-vetzur<strong>en</strong> bevat. Het geheim<br />
van deze MCT-vetzur<strong>en</strong>? Het zijn<br />
kleine <strong>en</strong> middellange molecul<strong>en</strong><br />
die ge<strong>en</strong> lever, gal of pancreas<br />
nodig hebb<strong>en</strong> om verteerd te<br />
word<strong>en</strong>. Tip: Zelfgemaakte biofrietjes<br />
in de schil zijn krokant <strong>en</strong><br />
zoveel gezonder!
Extra vierge kokosolie <strong>en</strong> kokosolie<br />
e<strong>en</strong> wereld van verschil<br />
De gangbare kokosolie is geraffi neerd <strong>en</strong> wordt gemaakt van de copra van de kokos.<br />
Copra wordt bekom<strong>en</strong> door de pulp van de kokosnoot onder heel hoge temperatur<strong>en</strong> te<br />
drog<strong>en</strong>. Uit deze copra gaat m<strong>en</strong> (dan doormiddel van solv<strong>en</strong>t<strong>en</strong>) kokosolie extraher<strong>en</strong>.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s gaat m<strong>en</strong> ze blek<strong>en</strong>, ontgeur<strong>en</strong> <strong>en</strong> raffi ner<strong>en</strong>. Hierbij ontstaat e<strong>en</strong> goedkoop<br />
product dat onze gezondheid schaadt! Wanneer dier<strong>en</strong> geraffi neerd kokosvet krijg<strong>en</strong><br />
waarin transvett<strong>en</strong> aanwezig zijn <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tiële vett<strong>en</strong>, dan verhoogt dit behandeld<br />
kokosvet het cholesterolniveau bij deze dier<strong>en</strong>, aldus e<strong>en</strong> voordracht gegev<strong>en</strong> door Mary<br />
Enig in 1996 in Vietnam.<br />
Sterol<strong>en</strong>, lecithine, polyf<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>, carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong>, vitamine E <strong>en</strong> andere plantaardige<br />
stoff<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door het raffi nageproces verwijderd. Nochtans hebb<strong>en</strong> al deze<br />
stoff<strong>en</strong> hun red<strong>en</strong>. Vitamine E voorkomt het ranzig word<strong>en</strong>, carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
de zon, mineral<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor de groei <strong>en</strong> elektrische geleiding etc... Geraffi neerde<br />
<strong>en</strong> geharde kokosolie smelt pas rond 30 à 37°C <strong>en</strong> koudgeperste, extra vierge rond de<br />
25°C. Dat betek<strong>en</strong>t dat geraffi neerde kokosolie vrij vast is op lichaamstemperatuur hetge<strong>en</strong><br />
de gezondheid niet t<strong>en</strong> goede komt.<br />
Extra vierge kokosolie wordt bekom<strong>en</strong> door de pulp natuurlijk te lat<strong>en</strong> ferm<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> of<br />
mechanisch te pers<strong>en</strong>. Extra vierge ruikt <strong>en</strong> smaakt naar kokos zoals extra vierge olijfolie<br />
naar olijv<strong>en</strong> smaakt. Extra vierge is perfect vloeibaar bij 25°C <strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> heel kleine<br />
moleculaire structuur. Bijzonder gezond <strong>en</strong> bijzonder goed opneembaar zowel via de<br />
darm<strong>en</strong> als via de huid.<br />
Middellange vetzuurket<strong>en</strong>s (MCT’s)<br />
Kokosolie de rijkste bron van MCT’s<br />
MCT’s zijn Medium Chain Tryglicerid<strong>en</strong> oftewel middellange vetzuurket<strong>en</strong>s.<br />
Deze vett<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> het meest voor in kokosolie <strong>en</strong> palmpitolie. De molecul<strong>en</strong> van<br />
MCT vett<strong>en</strong> zijn kleiner, zij word<strong>en</strong> snel afgebrok<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> weinig <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> <strong>en</strong>zym<strong>en</strong><br />
nodig om door ons lichaam opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebruikt te kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Ze hebb<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> van de pancreas nodig. (22) Ook ge<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>komst van de lever <strong>en</strong> de gal.<br />
Daarom zijn bv. m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met leverproblem<strong>en</strong> beter af met MCT’s van kokosolie omdat<br />
deze veel makkelijker verteerbaar zijn. In teg<strong>en</strong>stelling tot andere vett<strong>en</strong> word<strong>en</strong> MCT’s<br />
eerder als brandstof gebruikt dan als vet opgeslag<strong>en</strong>. (23) Daarom zijn MCT’s van kokosolie<br />
zeer geliefd bij sportm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> pass<strong>en</strong> zij perfect in e<strong>en</strong> vitaliteitsdieet.<br />
Dankzij de hel<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van MCT wordt deze vaak gebruikt in hospital<strong>en</strong> bij<br />
zware brandwond<strong>en</strong>patiënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij kritieke ziek<strong>en</strong>. (17) Lange vetzuurket<strong>en</strong>s zoals deze<br />
veel in visolie <strong>en</strong> plantaardige oliën voorkom<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> eerder opgeslag<strong>en</strong> als vet <strong>en</strong><br />
slechts in tweede instantie gebruikt als <strong>en</strong>ergie.<br />
Maag-, darm- <strong>en</strong> spijsverteringsproblem<strong>en</strong>:<br />
kokos doet meer voedingsstoff<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong><br />
Kokosolie bevat veel MCT’s, kleine molecul<strong>en</strong> die snel <strong>en</strong> gemakkelijk verteerd word<strong>en</strong>.<br />
Het is e<strong>en</strong> goede keuze om lange vetzuurket<strong>en</strong>s zoals maïs-, zonnebloem-, olijf-, <strong>en</strong> so-<br />
27
jaolie te vervang<strong>en</strong> door kokosolie bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die pro-<br />
blem<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met de vertering.<br />
Vooral oudere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>,<br />
kleine kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die nogal z<strong>en</strong>uwachtig van aard<br />
zijn. (3) Maar ook bij e<strong>en</strong> spastische darm, colitis ulcerosa,<br />
gastritis, diverticulosis, chronische darmontsteking, ziekte<br />
van Crohn <strong>en</strong> opstopping. Voedingsstoff<strong>en</strong> word<strong>en</strong> dan min-<br />
der opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> het lichaam wordt belast met toxische stoff<strong>en</strong><br />
uit de zieke darm die e<strong>en</strong> constante druk op onze vitaliteit<br />
legg<strong>en</strong>. Vast<strong>en</strong>, ontgift<strong>en</strong> <strong>en</strong> kokosolie bied<strong>en</strong> hulp.<br />
De apothekers J. Graedon <strong>en</strong> Dr. T. Graedon zegg<strong>en</strong> het volg<strong>en</strong>de:’<br />
kokosnoot makron<strong>en</strong> (koekjes) help<strong>en</strong> bij de ziekte van<br />
Crohn beter dan gelijk welk medicijn’. (86)<br />
MCT’s lat<strong>en</strong> voedingsstoff<strong>en</strong> sneller <strong>en</strong> gemakkelijker opnem<strong>en</strong> in<br />
de darm<strong>en</strong> dan LCT’s. (87). Hoe langer de ket<strong>en</strong> (bvb EPA <strong>en</strong> DHA van visolie), hoe moeilijker<br />
te verwerk<strong>en</strong> voor de darm<strong>en</strong>. Hoe meer AA vetzur<strong>en</strong> (vlees) hoe meer ontstok<strong>en</strong> we<br />
het de darm mak<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> dieet rijk aan meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (bv. vette vis,<br />
zonnebloemolie, lijnzaadolie) belast<strong>en</strong> de darm het meest. (87)<br />
MCT’s uit kokosolie do<strong>en</strong> voedingsstoff<strong>en</strong> beter opnem<strong>en</strong> bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gedeeltelijk<br />
of geheel verwijderde dikke darm (88). Dit komt omdat MCT’s heel kleine vetmolecul<strong>en</strong><br />
zijn. Zo bevestigde e<strong>en</strong> Belgische studie dat vitamine E in vetformules met MCT tweemaal<br />
beter wordt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dan in vetformules met uitsluit<strong>en</strong>d LCT. (89)<br />
E<strong>en</strong> goede darmfl ora wordt prima opgebouwd met ongeraffi neerde, vezelrijke voeding<br />
<strong>en</strong> onbehandelde gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> fruit. Drag<strong>en</strong> ook bij: geferm<strong>en</strong>teerde voeding zoals zuurkool,<br />
andere geferm<strong>en</strong>teerde gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zoals sommige pickles, inulinerijke gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als<br />
schors<strong>en</strong>er<strong>en</strong>, aardpeer <strong>en</strong> ajuin, kombucha, kefi r, chutneys, rauwe kaz<strong>en</strong>, yoghurt met<br />
lev<strong>en</strong>de melkzuurbacteriën, geferm<strong>en</strong>teerde graanpudding, sommige wijn<strong>en</strong>, bier<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vinaigrette. Natuurlijk mog<strong>en</strong> deze niet gepasteuriseerd of verhit zijn anders zijn de heilzame<br />
bacteriën dood.<br />
MCT’s uit Kokosolie<br />
voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> darmontsteking<strong>en</strong><br />
Kokosolie kan e<strong>en</strong> grote bijdrage lever<strong>en</strong> om ontsteking<strong>en</strong> in het spijsverteringskanaal te<br />
voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> te verlicht<strong>en</strong>. Deze ontsteking<strong>en</strong> ontstaan vaak voor e<strong>en</strong> deel als reactie<br />
van het lichaam op infecter<strong>en</strong>de organism<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> Britse studie op proev<strong>en</strong> met muiz<strong>en</strong><br />
is m<strong>en</strong> tot de conclusie gekom<strong>en</strong> dat kokosolie het risico op ontsteking<strong>en</strong> drastisch kan<br />
verminder<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat deze olie geschikt is om als therapie te gebruik<strong>en</strong> voor acute <strong>en</strong> chronische<br />
ontstekingsziektes. Kokosolie kan bijzonder nuttig zijn bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die aan de ziekte<br />
van Crohn lijd<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> ziekte waarbij de darm<strong>en</strong> ontstok<strong>en</strong> zijn of bij colitis ulcerosa, e<strong>en</strong><br />
gelijkaardige ziekte die de dikke darm<strong>en</strong> aantast.<br />
Research heeft aangetoond dat de ontstekingswer<strong>en</strong>de bestanddel<strong>en</strong> in kokosolie de irritatie<br />
van de darm<strong>en</strong> vermindert. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> gaan de antimicrobiële bestanddel<strong>en</strong> van<br />
kokosolie de viruss<strong>en</strong>, bacteriën <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele schimmels bestrijd<strong>en</strong> die bij deze ziekte de<br />
darm<strong>en</strong> belast<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> mede-oorzaak vorm<strong>en</strong>.<br />
28
Kokosolie beschermt<br />
bij glut<strong>en</strong>allergie<br />
maar ook ideaal bij maag-<br />
<strong>en</strong> darmproblem<strong>en</strong><br />
M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met glut<strong>en</strong>allergie (coeliakie)<br />
hebb<strong>en</strong> vaak last van chronische ontsteking<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> beschadiging van het slijmvlies<br />
van de darmwand. Dit vermindert<br />
de opnamecapaciteit van de darm, kan<br />
leid<strong>en</strong> tot diarree <strong>en</strong> kan bijzonder veel<br />
pijn do<strong>en</strong>. Kokosolie <strong>en</strong> kokosproduct<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> door hun middellange vetzuurket<strong>en</strong>s<br />
de darmwand bescherm<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontstekingsreacties<br />
teg<strong>en</strong>gaan. De ontstekingswer<strong>en</strong>de<br />
<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> deel ook de antibacteriële-,<br />
antivirale- <strong>en</strong> antischimmelwerking van deze middellange<br />
vetzuurket<strong>en</strong> is bijzonder hel<strong>en</strong>d voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
met glut<strong>en</strong>allergie.<br />
De antimicrobiële werking van MCT’s uit kokosolie<br />
De evolutie heeft plant, dier <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s uitgerust met e<strong>en</strong> aantal verdedigingsmechanism<strong>en</strong><br />
om zich te wer<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> allerlei viruss<strong>en</strong>, bacteriën, schimmels, <strong>en</strong>z. Kokosnot<strong>en</strong> groei<strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> tropisch klimaat waar het krioelt van organism<strong>en</strong> die ons voortdur<strong>en</strong>d aanvall<strong>en</strong>.<br />
Kokosnot<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zich hieraan aangepast door middel van hun middellange ket<strong>en</strong> vett<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> natuurlijk antimicrobieel systeem ontwikkeld. Ook moedermelk <strong>en</strong><br />
melk van andere zoogdier<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> met laurinevetzur<strong>en</strong> MCT’s (middellange vetzur<strong>en</strong>)<br />
om hun pasgebor<strong>en</strong><strong>en</strong> te bescherm<strong>en</strong>. (Daarom vind je in boter ook e<strong>en</strong> beetje MCT’s).<br />
Eén van de unieke karakteristiek<strong>en</strong> van kokosolie is dat het antibacterieel, antiviraal,<br />
antischimmel <strong>en</strong> antiprotozoair voedsel is. (29,30)<br />
Kokosolie als neutraceutical<br />
De natuur g<strong>en</strong>eest...<br />
Waar kokosolie al gedur<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>eraties wordt geconsumeerd, weet m<strong>en</strong> dat het e<strong>en</strong> effectieve<br />
remedie is om wond<strong>en</strong> te g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat het ontstekingswer<strong>en</strong>de <strong>en</strong> antimicrobiële<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> heeft. Sommige kokosolie-expert<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> er hard aan om kokosolie officieel<br />
te lat<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> neutraceutical, e<strong>en</strong> voedingssupplem<strong>en</strong>t met e<strong>en</strong> grote<br />
voedingswaarde dat chronische ziekt<strong>en</strong> voorkomt of g<strong>en</strong>eest. Inderdaad, kokosolie kan<br />
ons immuunsysteem versterk<strong>en</strong>. Laurine-, capron-, caprine- <strong>en</strong> capryl- <strong>en</strong> myristinezuur,<br />
die meer dan 70% uitmak<strong>en</strong> van de vetzur<strong>en</strong> van kokosolie, bescherm<strong>en</strong> ons teg<strong>en</strong> bacteriën,<br />
viruss<strong>en</strong>, schimmels, gisting <strong>en</strong> protozoa. Door voedsel te gaan et<strong>en</strong>, klaargemaakt<br />
met kokosolie kunn<strong>en</strong> we onszelf beter gaan bescherm<strong>en</strong>.<br />
29
De verschill<strong>en</strong>de krachtige antimicrobiële vetzur<strong>en</strong> van kokosolie zijn:<br />
45% laurinezuur (e<strong>en</strong> MCT met 12 koolstofatom<strong>en</strong>)<br />
10 % caprinezuur (e<strong>en</strong> MCT met 10 koolstofatom<strong>en</strong>)<br />
8% caprylzuur (e<strong>en</strong> MCT met 8 C-atom<strong>en</strong>)<br />
0,5% capronzuur (e<strong>en</strong> MCT met 6 C-atom<strong>en</strong>)<br />
8 à 12% myristinezuur (e<strong>en</strong> LCT met 16 C-atom<strong>en</strong>)<br />
Laurinezuur in kokosolie<br />
Laurinezuur in moedermelk <strong>en</strong> in de huid<br />
Laurinezuur wordt vrijgemaakt in de huid om ons lichaam te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> microb<strong>en</strong>.<br />
In de moedermelk is laurinezuur aanwezig om de baby te help<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> infecties.<br />
Laurinezuur in kokosolie beschermt ook de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in de trop<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> infecties.<br />
Kokosnootolie bevat het meeste laurinezuur van alle vett<strong>en</strong> of oliën. Maar liefst 45% van<br />
kokosvet is laurinezuur. Laurinezuur wordt in het lichaam omgevormd tot monolaurinezuur.<br />
Dit monolaurinezuur doodt vele bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de<br />
vetlaag. Doch <strong>en</strong>kele studies hebb<strong>en</strong> uitgewez<strong>en</strong> dat laurinezuur op zichzelf ook antimicrobiële<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> heeft. (81) De Berkeley-school bevestigde in e<strong>en</strong> nieuwsbrief<br />
dat laurinezuur zelfs de lever beschermt <strong>en</strong> ontsteking helpt teg<strong>en</strong>gaan.<br />
Zwangere vrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> kersverse moeders,<br />
d<strong>en</strong>k aan je baby, d<strong>en</strong>k aan gezonde vett<strong>en</strong>...<br />
Moedermelk bevat 45 à 50% verzadigd vet, 35% mono-onverzadigd vet <strong>en</strong> 15 à 20%<br />
MOV’s (omega-3 <strong>en</strong> -6). Normaal bestaat 18% van de moedermelk uit laurine- <strong>en</strong> caprinevetzur<strong>en</strong>,<br />
die de foetus <strong>en</strong> de baby help<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> infecties van schimmels,<br />
bacteriën, viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> protozoa (35). Vandaar dat baby’s die ge<strong>en</strong> moedermelk krijg<strong>en</strong><br />
sneller ziek word<strong>en</strong> dan zij die moedermelk krijg<strong>en</strong> van gezonde moeders. Dit niveau<br />
aan bescherm<strong>en</strong>de vetzur<strong>en</strong> kan terugvall<strong>en</strong> naar amper 3% bij moeders die vetarm et<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> veel junkfood et<strong>en</strong> met transvett<strong>en</strong>. (1998, Am. J. of Clin. Nutrition). Het toevoeg<strong>en</strong><br />
van kokosolie <strong>en</strong> kokosproduct<strong>en</strong> aan de maaltijd van de moeders kan deze niveaus van<br />
bescherm<strong>en</strong>de vetzur<strong>en</strong> do<strong>en</strong> stijg<strong>en</strong> tot 27%. (119) Zo zijn de moeder, de foetus of de<br />
baby beter beschermd teg<strong>en</strong> infecties.<br />
Vele voedingsdeskundig<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong> kokosolie als e<strong>en</strong> zeer goed voedingsmiddel voor<br />
baby’s omwille van het hoog gehalte laurinezuur dat<br />
m<strong>en</strong> terugvindt in kokosolie. Kokosolie bevat<br />
bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> ook nog caprine-, capryline-,<br />
capron- <strong>en</strong> mysterinezur<strong>en</strong> met de<br />
zelfde bescherm<strong>en</strong>de functies (sam<strong>en</strong><br />
meer dan 70% van het kokosvet).<br />
Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> is extra vierge kokosolie<br />
ook heel licht verteerbaar <strong>en</strong><br />
belast het nauwelijks de pancreas,<br />
de lever <strong>en</strong> de gal. Organ<strong>en</strong> die bij<br />
baby’s trouw<strong>en</strong>s nog in volle ontwikkeling<br />
zijn.<br />
30
Naast extra vierge kokosolie do<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>de<br />
moeders er ook verstandig<br />
aan om e<strong>en</strong> 1⁄2 tot 1 eetlepel bioplantaardige<br />
omega 3/6/9 tot zich te<br />
nem<strong>en</strong>. Omega-3 <strong>en</strong> -6 zijn nodig<br />
voor de vorming van gezonde og<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> voor de hers<strong>en</strong><strong>en</strong>ontwikkeling<br />
van foetus <strong>en</strong> baby. De laatste drie<br />
maand<strong>en</strong> van de zwangerschap verdrievoudigt<br />
de hers<strong>en</strong>massa van de foetus<br />
<strong>en</strong> vanaf de geboorte tot de leeftijd van 1<br />
jaar groei<strong>en</strong> de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> van 350g tot 1kg.<br />
MCT vet uit kokos, cholesterol <strong>en</strong> omega-3 <strong>en</strong> -6-vetzur<strong>en</strong> zijn wat deze hers<strong>en</strong><strong>en</strong> nodig<br />
hebb<strong>en</strong>. De droge massa van de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> bestaat trouw<strong>en</strong>s voor 60 à 80% uit vett<strong>en</strong>.<br />
Advies zwangere moeders of moeders die de borst gev<strong>en</strong>: 1 tot 3 eetlepels extra vierge kokosolie<br />
met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> per dag <strong>en</strong> 1 eetlepel plantaardige omega 3/6/9 met voldo<strong>en</strong>de<br />
natuurlijke vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>. Uiteraard 100% bio <strong>en</strong> koudgeperst.<br />
Advies voor baby’s tot 2 jaar die de borst niet meer krijg<strong>en</strong>: 1 à 3 kleine dessertlepeltjes<br />
kokos- met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> per dag, spreid<strong>en</strong> over de maaltijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> 1 à 2 kleine dessertlepeltjes<br />
plantaardige omega 3/6/9. Uiteraard 100% bio <strong>en</strong> koudgeperst.<br />
Het probleem van de antibioticaresist<strong>en</strong>tie<br />
Kokosolie biedt e<strong>en</strong> bredere oplossing<br />
Als ons immuunsysteem goed werkt dan kan ons lichaam in de meeste gevall<strong>en</strong> zichzelf<br />
verdedig<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we ge<strong>en</strong> antibiotica of vaccinaties nodig. Trouw<strong>en</strong>s veel van de ons<br />
omring<strong>en</strong>de bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong> zijn ‘vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>’. Zonder h<strong>en</strong> is voor de m<strong>en</strong>s ge<strong>en</strong> lev<strong>en</strong><br />
mogelijk. Alle<strong>en</strong> al in onze darm<strong>en</strong> huisvest<strong>en</strong> zich tot 2 kg van deze kleine organism<strong>en</strong>.<br />
Door e<strong>en</strong> grotere hygiëne heeft m<strong>en</strong> de laatste 150 jaar belangrijke vooruitgang geboekt in<br />
de strijd teg<strong>en</strong> besmettelijke ziektes. Maar jammer g<strong>en</strong>oeg kunn<strong>en</strong> we met al onze k<strong>en</strong>nis<br />
toch niet voorkom<strong>en</strong> dat er nog epidemieën uitbrek<strong>en</strong>. Zelfs nieuwe bacteriën of variant<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> oudere blijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plaag voor de medische wet<strong>en</strong>schap. In de statistiek<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />
we dat sinds 1980 de doodsoorzaak van besmettelijke ziekt<strong>en</strong> fors gesteg<strong>en</strong> is. (38) Twee<br />
grote factor<strong>en</strong> zijn ongezonde voedingsgewoont<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verkeerd <strong>en</strong> veelvuldig gebruik<br />
van antibiotica.<br />
1. In vele westerse land<strong>en</strong>, Amerika voorop, propp<strong>en</strong> we ons vol met geraffineerd voedsel<br />
als suiker, witmeel product<strong>en</strong> <strong>en</strong> geraffineerde oliën. 80% van onze calorieën komt<br />
vandaag uit voeding zonder noem<strong>en</strong>swaardige voedingswaarde. Ze mak<strong>en</strong> ons niet alle<strong>en</strong><br />
dik maar ondermijn<strong>en</strong> ook onze weerstand.<br />
2. Niet alle<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn grote antibioticaverbruikers; ook in de vee-industrie wordt er<br />
kwistig met antibiotica omgesprong<strong>en</strong>! Hetge<strong>en</strong> ervoor heeft gezorgd dat bepaalde bacteriën<br />
kunn<strong>en</strong> overlev<strong>en</strong> <strong>en</strong> resist<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> antibiotica. Resist<strong>en</strong>te bacteriën kunn<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong>sbedreig<strong>en</strong>de bacteriën word<strong>en</strong><br />
3. Ook al kunn<strong>en</strong> antibiotica bacteriën (ge<strong>en</strong> viruss<strong>en</strong>!) in ons lichaam eliminer<strong>en</strong>, het<br />
blijv<strong>en</strong> lichaamsvreemde substanties. Antibiotica betek<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> extra belasting voor lever,<br />
nier<strong>en</strong>, maag <strong>en</strong> darm<strong>en</strong>.<br />
4. Antibiotica vernietig<strong>en</strong> ook de goede bacteriën in ons lichaam, zoals de ‘goede darm-<br />
31
flora’, e<strong>en</strong> complex van miljard<strong>en</strong> gunstige micro-organism<strong>en</strong> die in onze darm lev<strong>en</strong>.<br />
Mogelijke gevolg<strong>en</strong> hiervan zijn niet alle<strong>en</strong> diarree, door het wegvall<strong>en</strong> van de bescherm<strong>en</strong>de<br />
laagje goede darmbacteriën word<strong>en</strong> we gevoeliger voor indringers. Ook kunn<strong>en</strong><br />
schimmels, die normaal in bedwang gehoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, gaan opflakker<strong>en</strong>. Kortom, ons<br />
immuunsysteem verzwakt.<br />
Kokosolie kan e<strong>en</strong> natuurlijke alternatief betek<strong>en</strong><strong>en</strong> voor antibiotica. Kokosolie beschermt<br />
ons niet alle<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> bacteriën, maar ook teg<strong>en</strong> viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> protozoa. Kokosolie helpt er<br />
ook voor zorg<strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> schimmelinfecties kunn<strong>en</strong> ontstaan. Als je toch antibiotica<br />
gebruikt, doe jezelf dan e<strong>en</strong> plezier met kokosolie om schimmelinfecties te voorkom<strong>en</strong>.<br />
Kokosolie helpt maagzwer<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> helpt ze g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong><br />
Vroeger ging m<strong>en</strong> ervan uit dat m<strong>en</strong> maagzwer<strong>en</strong> kreeg door stress. Hoewel stress e<strong>en</strong><br />
grote rol kan spel<strong>en</strong> in vele ziekt<strong>en</strong>, weet m<strong>en</strong> nu inmiddels dat Helicobacter pylori (H.<br />
pylori) e<strong>en</strong> grote mede-oorzaak is van e<strong>en</strong> chronische maagontsteking <strong>en</strong> in 90 % van de<br />
gevall<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> maagzweer wordt aangetroff<strong>en</strong>. Behandeling<strong>en</strong> met antibiotica zijn vaak<br />
wel positief maar jammer g<strong>en</strong>oeg hervalt m<strong>en</strong> zeer vaak <strong>en</strong> zijn er nare nev<strong>en</strong>effect<strong>en</strong>.<br />
Er zijn drie grote voordel<strong>en</strong> om deze zwer<strong>en</strong> te help<strong>en</strong> bestrijd<strong>en</strong> met vetzur<strong>en</strong> van<br />
kokosolie. 1. De bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong> word<strong>en</strong> niet resist<strong>en</strong>t aan de kokosolie omdat de<br />
kokosolie zich ook steeds maar aanpast aan zijn omgeving. 2. Kokosolie veroorzaakt ge<strong>en</strong><br />
schimmelinfectie maar voorkomt ze. 3. Kokosolie verzwakt het immuunsysteem niet maar<br />
versterkt het.<br />
Researchers hebb<strong>en</strong> nog iets anders interessant ontdekt in het succes van kokosolie. Wanneer<br />
e<strong>en</strong> onverzadigde vorm van laurinezuur op het vernietig<strong>en</strong> van bacteriën werd getest<br />
naast de verzadigde versie van kokosolie, kwam m<strong>en</strong> tot de conclusie dat de verzadigde<br />
vorm van kokos duiz<strong>en</strong>d maal effectiever werkte dan zijn onverzadigde partner. (10)<br />
Ook, al war<strong>en</strong> de monoglycerid<strong>en</strong> van de meeste middellange ket<strong>en</strong>-vett<strong>en</strong> effectief om<br />
bacteriën te dod<strong>en</strong>, laurinezuur was het <strong>en</strong>ige vetzuur dat effectief werkte om H. pylori te<br />
vernietig<strong>en</strong>.<br />
‘Nooit eerder in de geschied<strong>en</strong>is was het zo belangrijk de waarde van laurinezuur te onderstrep<strong>en</strong>.<br />
De middellange vetzuurket<strong>en</strong>s van kokosnootolie zijn dezelfde als deze van<br />
de moedermelk <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> dezelfde gezondheidsvoordel<strong>en</strong>’<br />
lipid<strong>en</strong>wet<strong>en</strong>schapper Dr. Jon Kabara<br />
Kokosolie <strong>en</strong> schimmelinfecties<br />
maak kom af met Candida albicans...<br />
Niet alle<strong>en</strong> kan kokosolie onze afhankelijkheid van antibiotica verminder<strong>en</strong>, kokosolie<br />
draagt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s bij tot e<strong>en</strong> gezonde balans in onze darmflora. Eén van de ontmoedig<strong>en</strong>de<br />
nev<strong>en</strong>effect<strong>en</strong> van medicatie <strong>en</strong> antibiotica is dat zij niet alle<strong>en</strong> slechte, maar ook goede<br />
bacteriën dod<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo tev<strong>en</strong>s schimmelinfecties veroorzak<strong>en</strong><br />
Land<strong>en</strong> waar veel kokosnot<strong>en</strong> geget<strong>en</strong> word<strong>en</strong> zijn meestal land<strong>en</strong> waar veel schimmels<br />
voorkom<strong>en</strong>. India, Sri Lanka, Indonesië, Polynesië <strong>en</strong> de Filippijn<strong>en</strong> zijn zulke land<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
opvall<strong>en</strong>d is dat er desondanks weinig schimmelinfecties bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. (111).<br />
32
Polynesische vrouw<strong>en</strong> bijvoorbeeld,<br />
hebb<strong>en</strong> zeld<strong>en</strong> tot nooit last van<br />
schimmelinfecties.<br />
Het meest gek<strong>en</strong>de natuurlijke<br />
g<strong>en</strong>eesmiddel voor schimmels<br />
is caprylzuur, e<strong>en</strong> vetzuur van<br />
de middellange ket<strong>en</strong> dat ook<br />
in kokosolie aanwezig is. De<br />
universiteit van IJsland heeft<br />
e<strong>en</strong> grote studie verricht naar<br />
de doeltreff<strong>en</strong>dheid van hoge<br />
conc<strong>en</strong>traties laurinezuur <strong>en</strong> caprinezuur.<br />
(9) Zij ontdekt<strong>en</strong> dat<br />
caprinezuur het snelste <strong>en</strong> meest effectieve<br />
vetzuur was om de schimmel<br />
Candida albicans te bestrijd<strong>en</strong>. Maar bij lage<br />
conc<strong>en</strong>traties was laurinezuur het meest actief <strong>en</strong> dit<br />
ook na e<strong>en</strong> reeds langere incubatietijd. Caprylzuur kwam op de derde plaats. (98) Deze<br />
drie vetzur<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> rijkelijk voor in kokosolie. Andere onderzoek<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> aangetoond<br />
dat MCT’s uit kokosolie schimmels dod<strong>en</strong> zoals Candida albicans (106)<br />
Het ‘afsterf-effect’ of<br />
de ‘reactie van Herxheimer’<br />
Drie lepels per dag, telk<strong>en</strong>s één bij of voor de maaltijd, doet het schimmelbestand in de<br />
darm<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong>. Door het massaal afsterv<strong>en</strong> van schimmels zoals Candida albicans<br />
kan je wel tijdelijk hoofdpijn, huiduitslag <strong>en</strong> diarree ervar<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> noemt dit ‘afsterf-effect’<br />
ook de reactie van Herxheimer. Door het snel dod<strong>en</strong> van micro-organism<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />
namelijk toxische stoff<strong>en</strong> vrij uit de schimmels. Deze minder aang<strong>en</strong>ame reactie is wel e<strong>en</strong><br />
tek<strong>en</strong> dat je goed bezig b<strong>en</strong>t bij het vernietig<strong>en</strong> van schimmels.<br />
Kokosolie is e<strong>en</strong> evoluer<strong>en</strong>d natuurlijk breedspectrum<br />
antibioticum én het doodt viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> schimmels<br />
E<strong>en</strong>s ze zijn ontwikkeld, blijv<strong>en</strong> chemische antibiotica steeds dezelfde stoff<strong>en</strong>. Antibiotica<br />
dod<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> de nog niet-resist<strong>en</strong>te bacteriën. Aangezi<strong>en</strong> bacteriën zich steeds aanpass<strong>en</strong><br />
in hun drang te overlev<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> huidige antibiotica vroeg of laat zinloos. Hoe groter<br />
de druk op de bacterie, hoe sneller ze zich aanpass<strong>en</strong>. Hoe meer antibiotica word<strong>en</strong> gebruikt,<br />
hoe ‘slimmer’ we bacteriën mak<strong>en</strong>. Vandaar dat ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> broedkast<strong>en</strong> zijn van<br />
nieuwe variant<strong>en</strong>: ‘hospitaalbacteriën’. Voor <strong>en</strong> na bijna elke operatie word<strong>en</strong> antibiotica<br />
gebruikt. E<strong>en</strong> antibioticum dat vandaag wordt ontwikkeld zal in de toekomst grot<strong>en</strong>deels<br />
zijn waarde verlor<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Anders is dit met kokosolie. Kokosolie is e<strong>en</strong> natuurproduct<br />
dat zich sam<strong>en</strong> met zijn omgeving aanpast in zijn drang om te overlev<strong>en</strong>. De moraal: veelvuldig<br />
gebruik van antibiotica zal op lange termijn bacteriën e<strong>en</strong> voorsprong gev<strong>en</strong> op de<br />
m<strong>en</strong>s. Verhoog je gezondheid, neem kokosolie <strong>en</strong> je lichaam doet de rest.<br />
33
Welke bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong><br />
doodt laurinezuur<br />
dat in kokosolie zit?<br />
Monolaurinezuur ontmantelt de vetmembran<strong>en</strong><br />
van viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> maakt bacteriën <strong>en</strong><br />
schimmels passief. Ze lost als het ware de<br />
bescherm<strong>en</strong>de vetlaag op, het omhulsel van<br />
bepaalde viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> bacteriën, waardoor het<br />
m<strong>en</strong>selijk immuunsysteem de kans krijgt om het<br />
werk af te mak<strong>en</strong>.<br />
Laurinezuur heeft van alle verzadigde vett<strong>en</strong> de grootste antivirale<br />
werking, meer dan caprylzuur of mysterinezuur. (82) Kokosolie heeft e<strong>en</strong> positief<br />
effect op tumor<strong>en</strong>, seksueel overdraagbare ziekt<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>ingitis <strong>en</strong> kan zelfs tandbederf<br />
met 80% verminder<strong>en</strong>.<br />
Wereldwijd zijn er ongeveer 50 miljo<strong>en</strong> nieuwe gevall<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die besmet zijn met<br />
Chlamydia trachomatis (de meest overdraagbare seksuele ziekte) die door monolaurinezuur<br />
kan uitgeschakeld word<strong>en</strong>..<br />
Kokosolie herstelt de algem<strong>en</strong>e gezondheid<br />
Als slechte bacteriën, viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> schimmels in ons lichaam door kokosolie gedood word<strong>en</strong>,<br />
zal de algem<strong>en</strong>e gezondheid stijg<strong>en</strong>. Want e<strong>en</strong> overdaad aan slechte bacteriën, viruss<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> schimmels kunn<strong>en</strong> ons uitputt<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> ons chronisch moe <strong>en</strong> ziek mak<strong>en</strong>,<br />
belast<strong>en</strong> onze weerstand <strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong> veel kwaaltjes <strong>en</strong> ziekt<strong>en</strong>. Door kokosnootolie<br />
aan je dieet toe te voeg<strong>en</strong> zal je van meer <strong>en</strong>ergie kunn<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s Dr. Mary Enig<br />
zou e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s om therapeutische doeleind<strong>en</strong> dagelijks 24 gram laurinezuur<br />
moet<strong>en</strong> consumer<strong>en</strong>. Dit komt neer op 3,5 eetlepels kokosolie per dag.<br />
Kan kokosolie help<strong>en</strong><br />
in de strijd teg<strong>en</strong> HIV <strong>en</strong> AIDS?<br />
Miljo<strong>en</strong><strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> over heel de wereld zijn besmet met HIV of lijd<strong>en</strong> aan AIDS. Biedt e<strong>en</strong><br />
cocktail van toxische g<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> de oplossing? Weinig waarschijnlijk. De ongek<strong>en</strong>de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van het virus, mak<strong>en</strong> het zeer moeilijk om HIV te bestrijd<strong>en</strong>. Gezonde<br />
voeding <strong>en</strong> extra vierge kokosolie hebb<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> het pot<strong>en</strong>tieel om HIV te<br />
help<strong>en</strong> bestrijd<strong>en</strong>, maar kunn<strong>en</strong> zeker <strong>en</strong> vast ook de symptom<strong>en</strong> <strong>en</strong> nev<strong>en</strong>effect<strong>en</strong> van<br />
AIDS verlicht<strong>en</strong>.<br />
HIV kan mede bestred<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door kokosolie op dezelfde manier als kokosolie effectief<br />
is teg<strong>en</strong> andere bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong>. Onlangs is er veel ophef <strong>en</strong> research geweest over<br />
hoe het m<strong>en</strong>selijk herpes virus-6A (HHV-6A) synergetisch kan sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> met HIV-virus<br />
in de aanvall<strong>en</strong> op het immuunsysteem. Dit gebeurt vooral door het verlag<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> specifieke<br />
lymfocyt<strong>en</strong>soort (CD4) <strong>en</strong> het vernietig<strong>en</strong> van lymfeklier<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> studie uitgevoerd<br />
door Knox <strong>en</strong> Carrigan in Wisconsin, heeft aan het licht gebracht dat de belangrijkste vorm<br />
34
van dit virus terug te vind<strong>en</strong> is in de lymfeknop<strong>en</strong> van<br />
alle geteste HIV-besmette patiënt<strong>en</strong>. (12) Gelukkig is<br />
HHV-6A één van de viruss<strong>en</strong> die door de middellange<br />
ket<strong>en</strong>-vett<strong>en</strong> (MCT’s), die je terugvindt in<br />
kokosolie, kan word<strong>en</strong> vernietigd.<br />
‘Onderzoek<strong>en</strong> rapporter<strong>en</strong> dat kokosolie e<strong>en</strong><br />
antiviraal effect heeft <strong>en</strong> het niveau van de<br />
virale infectie van HIV patiënt<strong>en</strong> naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong><br />
kan br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. De positieve antivirale actie<br />
was niet alle<strong>en</strong> door de monoglycerid<strong>en</strong><br />
van laurinezuur maar ook door de kokosolie<br />
op zich. Met kokos bestaat e<strong>en</strong> goedkoop<br />
middel in de strijd teg<strong>en</strong> het HIV-virus. (13)<br />
De aanbevol<strong>en</strong> therapeutische hoeveelheid<br />
kokosolie is 3,5 eetlepels per dag, wat overe<strong>en</strong>komt<br />
met e<strong>en</strong> halve kokosnoot. Kokosolie<br />
helpt niet alle<strong>en</strong> infecties bestrijd<strong>en</strong> bij AIDSpatiënt<strong>en</strong><br />
maar gaat er ook voor zorg<strong>en</strong> dat<br />
ze gemakkelijker op gewicht blijv<strong>en</strong>. Kokosolie<br />
helpt ervoor zorg<strong>en</strong> dat ondervoede patiënt<strong>en</strong> terug<br />
op gewicht kom<strong>en</strong> zonder dat er sprake is van<br />
overgewicht. Kokosolie kan dus ook e<strong>en</strong> belangrijk<br />
voedingssupplem<strong>en</strong>t zijn tijd<strong>en</strong>s therapie. Het is makkelijk<br />
verteerbaar, geeft onmiddellijk <strong>en</strong>ergie,verbetertde<br />
darmfunctie <strong>en</strong> is gemakkelijk te gebruik<strong>en</strong> in allerlei recept<strong>en</strong>.<br />
Speciaal voor diabetici:<br />
6 keer hoera voor extra vierge kokosolie<br />
1. Extra vierge kokosolie kan hypoglycemie-aanvall<strong>en</strong>, hongeraanvall<strong>en</strong> <strong>en</strong> snack<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
de maaltijd<strong>en</strong> verminder<strong>en</strong> door de bloedsuikerspiegel te help<strong>en</strong> stabiliser<strong>en</strong>. Kokosolie<br />
toevoeg<strong>en</strong> aan je maaltijd<strong>en</strong> helpt bijdrag<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> stabiele bloedsuikerspiegel<br />
2. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met diabetes hebb<strong>en</strong> vaak problem<strong>en</strong> met vett<strong>en</strong> omdat hun pancreas te weinig<br />
vetverter<strong>en</strong>de <strong>en</strong>zymes aanmaakt <strong>en</strong> lever <strong>en</strong> gal minder vetemulger<strong>en</strong>de galzout<strong>en</strong> aanvoer<strong>en</strong>.<br />
Ze verter<strong>en</strong> dus vaak moeilijker vett<strong>en</strong>, zodat hun stoelgang vaak hard wordt <strong>en</strong><br />
moeilijk passeert. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met diabetes do<strong>en</strong> er goed aan om andere vett<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> deel<br />
te vervang<strong>en</strong> door extra vierge kokosolie. Omdat extra vierge kokosolie 60% MCT’s bevat<br />
<strong>en</strong> hierdoor de pancreas, lever <strong>en</strong> de gal nauwelijks belast.<br />
3. Door e<strong>en</strong> betere opname van de vett<strong>en</strong> uit kokosolie word<strong>en</strong> vele vitamin<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> alle vetoplosbare stoff<strong>en</strong> beter opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
4. Patiënt<strong>en</strong> met weinig controle over hun ziekte zijn extra kwetsbaar voor de schadelijke<br />
effect<strong>en</strong> van geoxideerde vett<strong>en</strong>, die ontstaan door de inwerking van vrije radical<strong>en</strong>. Als<br />
m<strong>en</strong> meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) niet zorgvuldig beschermt door vitamine<br />
E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong>, neemt het aantal geoxideerde vett<strong>en</strong> toe in ons lichaam <strong>en</strong> hers<strong>en</strong><strong>en</strong>. Kokos<br />
bevat minder dan 2% meervoudig onverzadigde vett<strong>en</strong> (MOV’s), verlaagt hierdoor<br />
de oxidatieve stress <strong>en</strong> is daarom e<strong>en</strong> verstandig vet bij diabetes.<br />
35
5. Bij diabetici scheidt de pancreas onvoldo<strong>en</strong>de insuline af<br />
of zijn de cell<strong>en</strong> insuline ongevoelig geword<strong>en</strong>, waardoor<br />
de cell<strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong>de glucose opnem<strong>en</strong>, de brandstof<br />
welke cell<strong>en</strong> nodig hebb<strong>en</strong> voor <strong>en</strong>ergie. Kokosolie helpt<br />
de cell<strong>en</strong> te voorzi<strong>en</strong> van <strong>en</strong>ergie, je hebt hierdoor meer<br />
<strong>en</strong>ergie zonder de tuss<strong>en</strong>komst van insuline. (24)<br />
6. Kokosolie zorgt zelfs voor e<strong>en</strong> betere insulinewerking,<br />
e<strong>en</strong> verlaging van hoge bloeddruk <strong>en</strong> vermindering van eiwitt<strong>en</strong><br />
in de urine bij diabetespatiënt<strong>en</strong>. (32)<br />
Diabet<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> best ‘ne<strong>en</strong>’<br />
teg<strong>en</strong> transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> geraffineerde oliën<br />
‘Het echte probleem van diabetes is de ontregeling van het vetmetabolisme <strong>en</strong> niet de<br />
omzetting van suiker. Het probleem met de suiker is e<strong>en</strong> nev<strong>en</strong>probleem van het verstoorde<br />
vetmetabolisme’, aldus Dr. Johanna Budwig. Transvetzur<strong>en</strong> <strong>en</strong> geraffineerde vett<strong>en</strong><br />
spel<strong>en</strong> bij het ontwikkel<strong>en</strong> van hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> bij diabetes e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm negatieve<br />
rol. Diabetici di<strong>en</strong><strong>en</strong> geraffineerde <strong>en</strong> geoxideerde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> oliën nog meer te vermijd<strong>en</strong><br />
dan ander<strong>en</strong>. Omdat transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> geraffineerde vett<strong>en</strong> de goede werking van de celmembran<strong>en</strong><br />
belemmer<strong>en</strong>. Het bloedsuiker (glucose) kan hierdoor de cell<strong>en</strong> veel moelijker<br />
binn<strong>en</strong> gerak<strong>en</strong>. Met andere woord<strong>en</strong>: te veel transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> geraffineerde vett<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
door hun negatieve impact op de celwand<strong>en</strong>, de cell<strong>en</strong> minder gevoelig gemaakt voor<br />
insuline. Door ongezonde vett<strong>en</strong> te vervang<strong>en</strong> door gezonde, zull<strong>en</strong> de cell<strong>en</strong> terug gevoeliger<br />
voor insuline word<strong>en</strong>.<br />
In populaties waar verzadigde vett<strong>en</strong> van kokos geget<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, komt diabetes weinig<br />
voor. E<strong>en</strong> Indische studie uit 1998 toonde aan dat bij Indiërs die hun traditioneel voedsel<br />
waaronder ghee <strong>en</strong> kokosnootolie opgav<strong>en</strong> t<strong>en</strong> voordele van geraffineerde meervoudig<br />
onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) van zonnebloem- <strong>en</strong> saffloerolie, diabetes alarmer<strong>en</strong>d<br />
wordt.<br />
Ook studies uit Polynesië hebb<strong>en</strong> aangetoond dat in bevolkingsgroep<strong>en</strong> die overstapp<strong>en</strong><br />
van traditioneel et<strong>en</strong>, rijk aan kokosnootolie, naar modern voedsel, rijk aan geraffineerde<br />
MOV’s, er e<strong>en</strong> duidelijke relatie is met de to<strong>en</strong>ame van diabetes. Indian<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> door<br />
geraffineerd voedsel te gaan et<strong>en</strong> diabetes gekreg<strong>en</strong>. Nerg<strong>en</strong>s komt diabetes meer voor<br />
dan bij ‘veramerikaanste’ Indian<strong>en</strong>.<br />
Kokosolie <strong>en</strong> de prostaat<br />
E<strong>en</strong> ander pot<strong>en</strong>tieel gebruik van kokosolie, kan de behandeling zijn van goedaardige<br />
prostaatvergroting bij mann<strong>en</strong> (BPH of b<strong>en</strong>igne prostaathypertrofie). Mom<strong>en</strong>teel is er e<strong>en</strong><br />
zeer populaire behandeling van kruid<strong>en</strong> voorhand<strong>en</strong>, namelijk de bess<strong>en</strong> van de zegepalm<br />
(Sabal serrulata of Ser<strong>en</strong>oa rep<strong>en</strong>s). Deze bess<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> vetachtige compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die de<br />
omzetting van testosteron naar het sterk prostaatgroeibevorder<strong>en</strong>de DHT belemmer<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
zo de prostaatvergroting help<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gaan. Het actieve bestanddeel van deze bess<strong>en</strong> is de<br />
vetfractie, die vooral vetzur<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> middellange ket<strong>en</strong> bevat. Daarom zou kokosolie,<br />
welke rijk is aan MCT’s e<strong>en</strong> positief effect kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> op prostaat. (4)<br />
36
Kokosolie <strong>en</strong><br />
tips voor schoonheid<br />
Huidverzorging:<br />
Het is niet toevallig dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, in gebied<strong>en</strong> waar de kokosnoot<br />
deel uitmaakt van de dagelijkse voeding <strong>en</strong> gewoontes,<br />
e<strong>en</strong> mooie zachte huid <strong>en</strong> sterk glanz<strong>en</strong>d haar hebb<strong>en</strong>.<br />
Kokosolie is zowel voor de binn<strong>en</strong>kant als de buit<strong>en</strong>kant van ons<br />
lichaam belangrijk.<br />
1. binn<strong>en</strong>kant: Door jezelf te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong>,<br />
zowel aan de binn<strong>en</strong>kant als de buit<strong>en</strong>kant, kun je je jonge uiterlijk<br />
verhog<strong>en</strong>, bruine pigm<strong>en</strong>tvlekk<strong>en</strong> grot<strong>en</strong>deels voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> rimpels<br />
beperk<strong>en</strong>. Vrije radical<strong>en</strong> zijn onstabiele, agressieve molecul<strong>en</strong> die schade aanricht<strong>en</strong> aan<br />
cell<strong>en</strong>, eiwitt<strong>en</strong>, vett<strong>en</strong>, DNA <strong>en</strong> daardoor het verouderingsproces versnell<strong>en</strong>. Rimpels,<br />
bruine pigm<strong>en</strong>tvlekk<strong>en</strong> zijn grot<strong>en</strong>deels het gevolg van schade door dergelijke oxidatieprocess<strong>en</strong>.<br />
Omdat kokosolie verzadigde <strong>en</strong> stabiele vett<strong>en</strong> bevat, word<strong>en</strong> deze niet door<br />
vrije radical<strong>en</strong> aangetast. Onverzadigde vetzur<strong>en</strong> deels vervang<strong>en</strong> door verzadigde vetzur<strong>en</strong><br />
geeft minder aanleiding tot vorming van vrije radical<strong>en</strong>.<br />
2. buit<strong>en</strong>kant: Kokosolie bevat bescherm<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> zoals laurinezuur, die de huid nodig<br />
heeft om zich te wap<strong>en</strong><strong>en</strong> teg<strong>en</strong> uitdroging <strong>en</strong> schadelijke invloed<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>af. Het<br />
smeer (sebum) dat de huid van nature produceert bestaat voornamelijk uit MCT’s, zoals<br />
die rijkelijk in kokosolie voorkom<strong>en</strong>. Kokosolie is tev<strong>en</strong>s licht zuurvorm<strong>en</strong>d,<br />
juist wat de huid nodig heeft. Kokosolie kan e<strong>en</strong> fantastisch <strong>en</strong> natuurlijk<br />
alternatief zijn voor dure cosmetica product<strong>en</strong>. (39) Veel commerciële<br />
product<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> ongew<strong>en</strong>ste chemicaliën (irritant<strong>en</strong>), zitt<strong>en</strong> vol met<br />
onvri<strong>en</strong>delijke vulmiddel<strong>en</strong>, emulgator<strong>en</strong>, allerlei chemische bewaar- <strong>en</strong><br />
geurstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> meestal geraffi neerde onverzadigde vett<strong>en</strong> (word<strong>en</strong> ranzig<br />
e<strong>en</strong>s ze aangebracht op de huid <strong>en</strong> zijn ontdaan van hun natuurlijke<br />
hel<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> als vit E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong>). Met andere woord<strong>en</strong>, ze bevatt<strong>en</strong><br />
veel belast<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> weinig hel<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong>.<br />
De meeste huidverzorgingsproduct<strong>en</strong> zijn op basis van petroleumderivat<strong>en</strong><br />
of op basis van water. Dat is goedkoop maar dit heeft onze huid nu net niet<br />
nodig. Lotions op basis van water lat<strong>en</strong> vaak de huid ev<strong>en</strong> droog achter als voor het gebruik<br />
ervan. Water maakt de huid ev<strong>en</strong>tjes zachter maar e<strong>en</strong>s verdampt, is de huid droger<br />
dan ervoor. Veelvuldig wass<strong>en</strong> droogt immers de huid uit. Jeremy, e<strong>en</strong> yogaleraar die ik<br />
k<strong>en</strong>, zegt het volg<strong>en</strong>de: ‘1 keer per week, na de douche, wrijf ik me helemaal in met kokosolie<br />
om mijn huid te bescherm<strong>en</strong>. Vooraleer me terug aan te kled<strong>en</strong>, laat ik de kokosolie<br />
15 minut<strong>en</strong> inwerk<strong>en</strong>’. Door je na de douche in te wrijv<strong>en</strong> met kokosolie, herstel je tev<strong>en</strong>s<br />
de beschermlaag van de huid.<br />
Ook <strong>rode</strong> vlekk<strong>en</strong> op de huid (bij psoriasis <strong>en</strong> eczeem) kunn<strong>en</strong> verminder<strong>en</strong> door regelmatig<br />
kokosnootolie te consumer<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitw<strong>en</strong>dig te gebruik<strong>en</strong>. Kokosolie bevat 3 vetzur<strong>en</strong><br />
die de huid bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> microbiële aanvall<strong>en</strong> <strong>en</strong> schadelijke stoff<strong>en</strong> uit onze omgeving:<br />
capron-, capryl- <strong>en</strong> laurinezuur. Ze gaan met andere woord<strong>en</strong> ontstekingsreacties<br />
teg<strong>en</strong>. De huid produceert laurinezuur om ons lichaam te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> microb<strong>en</strong>. De<br />
rijkste bron van laurinezuur is kokosolie. M<strong>en</strong>g kokosolie bijvoorbeeld met <strong>en</strong>kele druppels<br />
etherische olie van lav<strong>en</strong>del.<br />
37
Belangrijk is dat je biologische extra vierge kokosolie gebruikt, die niet gehard, niet<br />
ontgeurd <strong>en</strong> niet geraffi neerd is. Als je na het bad of douche je lichaam (niet helemaal<br />
droogwrijv<strong>en</strong>) inwrijft met kokosolie zal je na e<strong>en</strong> tijdje merk<strong>en</strong> dat je huid veel minder<br />
droog aanvoelt als voorhe<strong>en</strong>. In bevolkingsgroep<strong>en</strong> waar kokosnot<strong>en</strong> veel geget<strong>en</strong> word<strong>en</strong>,<br />
gebruikt m<strong>en</strong> de olie bij snijwond<strong>en</strong>, huidinfecties <strong>en</strong> schaafwond<strong>en</strong>. Kokosolie kan<br />
je ook sam<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> met etherische olie van tea tree, kaneel of bonekruid om wratt<strong>en</strong><br />
te verwijder<strong>en</strong>. Gegarandeerd succes binn<strong>en</strong> de 3 maand<strong>en</strong>,<br />
meermaals daags aanstipp<strong>en</strong>.<br />
Kokosnootolie is natuurlijk niet de <strong>en</strong>ige maatregel<br />
voor e<strong>en</strong> gave huid. Gezonde eetgewoont<strong>en</strong> met<br />
volop gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de volle graanproduct<strong>en</strong>,<br />
fruit, kruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> not<strong>en</strong> zijn ook ess<strong>en</strong>tieel. Voldo<strong>en</strong>de<br />
aandacht voor vitamine E, C, kiezelzuur<br />
(silicium), omega-3 <strong>en</strong> in het bijzonder omega<br />
6, zonder e<strong>en</strong> overdaad zijn ess<strong>en</strong>tieel voor e<strong>en</strong><br />
gezonde huid. De etherische olie van limo<strong>en</strong>,<br />
citro<strong>en</strong>, mandarijn <strong>en</strong> sinaasappel toevoeg<strong>en</strong><br />
aan kokosolie zijn wonderbaarlijk voor e<strong>en</strong><br />
jonge, zachte huid. (zie handcrème)<br />
Kokosolie, de ideale drager<br />
voor allerlei toepassing<strong>en</strong><br />
In de ayurveda wordt ghee (geklaarde boter) <strong>en</strong><br />
vooral kokosolie gebruikt als drager van medicijn<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kruid<strong>en</strong>m<strong>en</strong>gsels. Dit komt omdat voornamelijk kokosolie<br />
e<strong>en</strong> heel stabiel vet is met e<strong>en</strong> antimicrobiële werking.<br />
Op kamertemperatuur minst<strong>en</strong>s 2 jaar houdbaar.<br />
De ideale handcrème: Bekijk e<strong>en</strong>s het ingrediënt<strong>en</strong>lijstje van je normale handcrème.<br />
Deze zit meestal vol troep, water <strong>en</strong> moeilijke woord<strong>en</strong>. Moeilijke woord<strong>en</strong> waarvan je<br />
de betek<strong>en</strong>is beter niet weet. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> wordt voor de eeuwige bewaring meestal nog<br />
parabe<strong>en</strong> in verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong> gebruikt, waarvan vaststaat dat ze kankerverwekk<strong>en</strong>d<br />
zijn. Beter je hand<strong>en</strong> minder wass<strong>en</strong> dan deze dure of goedkope junkcrèmes te gebruik<strong>en</strong>.<br />
Extra vierge kokosolie is hel<strong>en</strong>d voor droge hand<strong>en</strong>. De zeer kleine vetmolecul<strong>en</strong> rijk aan<br />
MCT dring<strong>en</strong> snel de huid in. Nog beter wordt het als je bij kokosnootolie wat etherische<br />
olie van limo<strong>en</strong>, citro<strong>en</strong> <strong>en</strong> sinaasappel doet. Dan ruikt je handcrème op basis van kokosnootolie<br />
heerlijk fris. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> de etherische olie van limo<strong>en</strong>, citro<strong>en</strong>, mandarijn<br />
<strong>en</strong> sinaasappel er ook voor dat je hand<strong>en</strong> zijdezacht gaan aanvoel<strong>en</strong>. <strong>Waarom</strong>?<br />
De etherische olie in de schil van deze vrucht<strong>en</strong> zorgt dat de schil haar vochtbalans behoudt.<br />
Doe zelf de test. Rasp de schil van e<strong>en</strong> limo<strong>en</strong>, citro<strong>en</strong> of sinaasappel lichtjes. Leg<br />
de vrucht met de licht geraspte schil er nog rond weg <strong>en</strong> je zult zi<strong>en</strong> dat al na één dag deze<br />
keihard is geword<strong>en</strong>. De schil heeft haar etherische olie bij het rasp<strong>en</strong> verlor<strong>en</strong>. Wat de<br />
etherische olie voor de schil kan do<strong>en</strong>, namelijk de vochtbalans regel<strong>en</strong>, kan ze ook voor<br />
jou. Ideaal ook voor kloofjes aan de voet<strong>en</strong> (<strong>en</strong> hand<strong>en</strong>): wrijf je hiel in met kokosolie elke<br />
avond voor je gaat slap<strong>en</strong>, doe er propere sokk<strong>en</strong> over <strong>en</strong> je zult merk<strong>en</strong> dat na e<strong>en</strong> paar<br />
nacht<strong>en</strong> je voet<strong>en</strong> er veel beter uitzi<strong>en</strong>! Combineer dit met de inw<strong>en</strong>dige inname van e<strong>en</strong><br />
lepel plantaardige omega 3/6/9 per dag.<br />
38
Bio tarwekiem<strong>en</strong> van Amanprana<br />
supervoeding om je maaltijd<strong>en</strong> te verrijk<strong>en</strong><br />
slank & vitaal • vlotte stoelgang • mooi haar & sterke nagels • diabetici<br />
Tarwekiem<strong>en</strong> zijn de kern van de<br />
tarwekorrel. Ze zijn e<strong>en</strong> opslagplaats<br />
van veel vitamin<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong>,<br />
eiwitt<strong>en</strong>, omega 3/6, lecithine<br />
<strong>en</strong> veel vezels voor e<strong>en</strong> vlotte stoelgang.<br />
Bio-tarwekiem<strong>en</strong> zijn supervoedzaam.<br />
Waar tarwekiem<strong>en</strong> op<br />
de tafel kom<strong>en</strong>, verdwijn<strong>en</strong> heel wat<br />
klacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> groeit de vitaliteit. Tarwekiem<strong>en</strong><br />
zijn ook super voor kinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> die met hun<br />
gezondheid bezig zijn (1 tot 6 eetlepels<br />
per dag).<br />
Door tarwekiem<strong>en</strong> bij je muesli, yoghurt,<br />
shakes, soep, saus<strong>en</strong>, rijst <strong>en</strong><br />
gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te voeg<strong>en</strong> verrijk je sterk je<br />
maaltijd<strong>en</strong>. Je kan ze ook toevoeg<strong>en</strong><br />
in gerecht<strong>en</strong> van muffins, pann<strong>en</strong>koek<strong>en</strong>,<br />
wafels <strong>en</strong> brood. Met biotarwekiem<strong>en</strong><br />
wordt alles e<strong>en</strong> pak<br />
gezonder. Ze zi<strong>en</strong> eruit als vlokk<strong>en</strong>,<br />
ze zijn heerlijk zacht van smaak met<br />
e<strong>en</strong> vleugje zoet <strong>en</strong> bitter.<br />
Biologische tarwekiem<strong>en</strong> zijn ook<br />
ideaal voor diabet<strong>en</strong> <strong>en</strong> zij die will<strong>en</strong><br />
vermager<strong>en</strong>. Doordat bio-tarwekiem<strong>en</strong><br />
bulk<strong>en</strong> van de chroom<br />
<strong>en</strong> liponzuur wordt de bloedsuikerspiegel<br />
beter beheerst voor minder<br />
hongeraanvall<strong>en</strong> <strong>en</strong> minder ups <strong>en</strong><br />
down’s (3 maal 2 eetlepels per dag).<br />
Bijzonder rijk aan selicium (kiezelzuur),<br />
zink <strong>en</strong> het hele gamma vitamine<br />
B voor mooi haar <strong>en</strong> sterke<br />
nagels. Bio-tarwekiem<strong>en</strong> van Amanprana<br />
zijn zelfs het ideale voer voor<br />
koi’s <strong>en</strong> karpers.<br />
39<br />
Bio-tarwekiem<strong>en</strong> van Amanprana<br />
zijn verpakt in e<strong>en</strong> donkere plooizak.<br />
Zo zijn ze goed beschermd<br />
teg<strong>en</strong> licht want de rijkdom aan vitamine<br />
B <strong>en</strong> E zoud<strong>en</strong> volledig verlor<strong>en</strong><br />
gaan <strong>en</strong> de omega 3/6 zoud<strong>en</strong><br />
oxider<strong>en</strong>.<br />
Gebruik elke dag bio-tarwekiem<strong>en</strong><br />
van Amanprana voor ser<strong>en</strong>e lev<strong>en</strong>skracht.<br />
invoerder: Noble-House 00-32-(0)3-653 25 41
Massageolie<br />
Ideaal glijmiddel<br />
Kokosolie is veel veiliger dan product<strong>en</strong> op basis<br />
van petroleumderivat<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> ideale keuze dus<br />
voor e<strong>en</strong> natuurlijk glijmiddel. Stukk<strong>en</strong> beter dan<br />
vaseline, wat uiteindelijk e<strong>en</strong> petroleumderivaat<br />
is. Trouw<strong>en</strong>s, wie doet er nu petroleumderivat<strong>en</strong><br />
aan of in zijn lichaam? Kokosolie is lev<strong>en</strong>d voedsel<br />
<strong>en</strong> stimuleert tev<strong>en</strong>s seksuele prikkeling<strong>en</strong>.<br />
Doordat kokosnootolie ook veel laurine-, capryl-<br />
<strong>en</strong> capronzur<strong>en</strong> bevat, gaat ze schimmelinfecties teg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> werkt ze g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>d. Bij schimmelinfectie zowel<br />
kokosolie rijkelijk consumer<strong>en</strong> (2 à 3 lepels per dag) <strong>en</strong><br />
aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> in vagina <strong>en</strong> op de huid.<br />
Kokosolie puur of gem<strong>en</strong>gd met cashew-, olijf-, amandel- of avocado-olie<br />
vormt e<strong>en</strong> ideale massageolie. Als je kokosolie puur gebruikt,<br />
is ze vast onder de 25 C° <strong>en</strong> smelt ze tijd<strong>en</strong>s de massage. Wil<br />
je ze liever steeds lop<strong>en</strong>d? M<strong>en</strong>g ze dan met bov<strong>en</strong>vermelde olies <strong>en</strong><br />
met wat druppeltjes etherische olie van lav<strong>en</strong>del, kamille, rozemarijn,<br />
roos, bergamot of sandelhout: deze m<strong>en</strong>geling<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> je volop g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong><br />
van je massage. Sommige zijn zelfs heerlijk om te et<strong>en</strong> <strong>en</strong> te likk<strong>en</strong>. Opgepast: sommige<br />
etherische oliën kunn<strong>en</strong> afhankelijk van de persoon allergische reacties veroorzak<strong>en</strong>.<br />
Tandpasta<br />
Kokosolie heeft sterke antibacteriële, antivirale <strong>en</strong> antischimmel werking. Bijgevolg is er<br />
niets beter <strong>en</strong> natuurlijker om je tand<strong>en</strong> te poets<strong>en</strong>. Je tand<strong>en</strong> poets<strong>en</strong> met kokosolie kan<br />
tandcariës met 80% voorkom<strong>en</strong> aldus Dr. J. Kabara. Als je bij kokosolie e<strong>en</strong> beetje etherische<br />
olie doet in de smaak die je graag smaakt <strong>en</strong> ruikt, dan zull<strong>en</strong> je tand<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner<br />
je heel dankbaar zijn. Vele tandpasta’s zitt<strong>en</strong> vol junk, onbegrijpelijke ding<strong>en</strong> die je beter<br />
niet in je mond aanbr<strong>en</strong>gt. Zelfs veel ‘natuurlijke’ tandpasta’s bevatt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> massa sorbitol<br />
om de rommel die ze bevatt<strong>en</strong> te camoufler<strong>en</strong>. Uiteraard is kokosolie ook ideaal als lipp<strong>en</strong>balsem.<br />
Haar<br />
In India <strong>en</strong> op de Filippijn<strong>en</strong> weet m<strong>en</strong> al lang dat kokosnootolie<br />
fantastisch is voor het haar. Het is de perfecte haarconditioner.<br />
Het geeft haar zijn natuurlijke glans terug. E<strong>en</strong> studie<br />
vergeleek de effect<strong>en</strong> van kokosnootolie, zonnebloemolie <strong>en</strong><br />
minerale olie (petroleumderivat<strong>en</strong>) bij de behandeling van be-<br />
40
schadigd- <strong>en</strong> onbeschadigd haar. Kokosnootolie kon het<br />
eiwitverlies van onbeschadigd- <strong>en</strong> beschadigd haar<br />
beter beperk<strong>en</strong> dan zonnebloemolie of minerale<br />
olie. De onderzoekers zegg<strong>en</strong> dat de bijzonder<br />
kleine molecul<strong>en</strong> van kokosnootolie gemakkelijker<br />
<strong>en</strong> dieper in de haarschacht kunn<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
dring<strong>en</strong>. (97)<br />
Joke, e<strong>en</strong> herboriste wrijft<br />
wekelijks de natte haarpunt<strong>en</strong><br />
van haar dochtertje<br />
in met extra<br />
virgin kokosolie om<br />
het haar e<strong>en</strong> natuurlijke<br />
glans te gev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
uitdroging <strong>en</strong> extreme<br />
vervuiling. In eerste instantie<br />
is natuurlijk e<strong>en</strong> gezond <strong>en</strong><br />
gebalanceerd dieet verrijkt met kokosolie<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje omega 3/6/9 de beste manier om conditie van<br />
je huid <strong>en</strong> haar te verbeter<strong>en</strong>. Schoonheid komt in eerste instantie van<br />
binn<strong>en</strong>uit! Bijzonder goed voor de har<strong>en</strong> zijn tarwekiem<strong>en</strong>. Tarwekiem<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> veel<br />
kiezelzuur (silicium) <strong>en</strong> bijna alle vitamin<strong>en</strong> B voor sterk haar. Door kokosolie ook aan de<br />
buit<strong>en</strong>kant te gebruik<strong>en</strong> versterk je het geheel op e<strong>en</strong> natuurlijke wijze. In tropische land<strong>en</strong><br />
do<strong>en</strong> ze dit meestal voor het wass<strong>en</strong> van de har<strong>en</strong>.<br />
Kokosnootolie blijkt bij sommig<strong>en</strong> ook heel goed te werk<strong>en</strong> bij roos, schilfertjes<br />
<strong>en</strong> luiz<strong>en</strong>. Te gebruik<strong>en</strong> voor of na de wasbeurt. Kokosolie kan ook<br />
gebruikt word<strong>en</strong> om wratt<strong>en</strong> <strong>en</strong> nagelschimmels te do<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong>.<br />
Kokosolie sam<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> oplossing van geperste look <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje tea<br />
tree olie om het geheel te versterk<strong>en</strong>. Dagelijks 3 à 4 keer aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong> met <strong>cocos</strong> tijd<strong>en</strong>s de maaltijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit gedur<strong>en</strong>de 2 à 4 maand<strong>en</strong>...<br />
<strong>en</strong> weg zijn de wratjes <strong>en</strong> de nagelschimmels Ook de pels van<br />
dier<strong>en</strong> krijgt meer glans met kokosnootolie. Vooral bij paard<strong>en</strong>.<br />
Natuurlijke deodorant<br />
Koosnootolie is ook de ideale deodorant. De bacteriën die zweet do<strong>en</strong> ruik<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gedood<br />
door de capron-, capryl-, <strong>en</strong> laurinezur<strong>en</strong> van extra vierge kokosnootolie. Door aan<br />
kokosnootolie nog wat etherische olie toe te voeg<strong>en</strong> van tijm, rozemarijn, tea tree of salie<br />
versterk je nog de antibacteriële werking die geurtjes voorkom<strong>en</strong>.<br />
Extra vierge kokosolie in de keuk<strong>en</strong><br />
Zeer stabiel <strong>en</strong> 0% transvett<strong>en</strong><br />
Omdat ze in hoofdzaak verzadigde vett<strong>en</strong> bevat, zal kokosolie niet snel ranzig word<strong>en</strong><br />
op kamertemperatuur <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>min van structuur verander<strong>en</strong> bij hoge temperatur<strong>en</strong>. Het is<br />
41
ideaal om mee te bakk<strong>en</strong>, te wokk<strong>en</strong>, te brad<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong>. <strong>Waarom</strong>?<br />
Kokosolie bevat 92% gezond verzadigd vet met slechts maximaal 2% meervoudig onverzadigde<br />
vetzur<strong>en</strong> (MOV’s). Hierdoor is kokosolie 300 keer minder vatbaar voor oxidatie<br />
dan bijvoorbeeld lijnzaadolie <strong>en</strong> 5 keer minder dan olijfolie. Kokosolie kan gemakkelijk<br />
ongekoeld twee jaar goed blijv<strong>en</strong> zonder ranzig te word<strong>en</strong>. Het kan verwarmd word<strong>en</strong> op<br />
hoge temperatur<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit keer op keer zonder dat er zich transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong><br />
gaan vorm<strong>en</strong>. (31)<br />
Cherie <strong>en</strong> John Calblom <strong>en</strong> Michael Mahaffey, auteurs van het boek ‘ The complete cancer<br />
cleanse’, rad<strong>en</strong> in hun boek t<strong>en</strong> stelligste aan om te kok<strong>en</strong> met ‘extra vierge kokosolie‘<br />
omdat, stell<strong>en</strong> zij, kokosolie de meest stabiele olie is van alle plantaardige oliën’. (34) Ook<br />
Udo Erasmus beschouwt extra vierge kokosolie als het beste vet om te verhitt<strong>en</strong>.<br />
Extra vierge kokosolie bevat 0% transvett<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> perfecte oplossing om de zeer<br />
ongezonde transvett<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong> in je eig<strong>en</strong> keuk<strong>en</strong>. Moest<strong>en</strong> vele fabrikant<strong>en</strong> van<br />
bewerkte product<strong>en</strong> hun geraffi neerde <strong>en</strong> gehydrog<strong>en</strong>eerde plantaardige olie vervang<strong>en</strong><br />
door extra vierge kokosolie, de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> er mooier <strong>en</strong> gezonder uitzi<strong>en</strong>.<br />
Alléén extra vierge kokosolie van biologische kwaliteit. Belangrijk is dat je kiest voor biologische<br />
ongeraffi neerde, niet ontgeurde <strong>en</strong> ongeharde kokosolie. De meeste kokosoliën<br />
zijn helaas geraffi neerd, ontgeurd <strong>en</strong> ontkleurd. Kies uitsluit<strong>en</strong>d voor extra vierge kokosolie<br />
van biologische kwaliteit, die nog ruikt naar kokosnoot.<br />
Gezonde frietjes <strong>en</strong> gezond fritur<strong>en</strong>?<br />
Alle<strong>en</strong> extra vierge kokosolie, niets anders aub<br />
Alle grote merk<strong>en</strong> verkop<strong>en</strong> frituuroliën die goedkoop zijn, maar helaas uiterst ongezond:<br />
geraffi neerde plantaardige olie, ontgeurde olie, geharde plantaardige olie of geharde<br />
dierlijke vett<strong>en</strong>. Daar bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong> de meeste m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> mee <strong>en</strong> ook fabrikant<strong>en</strong><br />
van koekjes gebruik<strong>en</strong> deze goedkope, geraffi neerde oliën. Dergelijke oliën verstor<strong>en</strong> lichaamsfuncties,<br />
zijn nefast voor de celmembran<strong>en</strong> <strong>en</strong> onze vitaliteit van zodra je er één<br />
frietje insteekt. Na 7 of 11 keer zijn deze vett<strong>en</strong> explosief schadelijk geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> vind<strong>en</strong><br />
zelfs de fabrikant<strong>en</strong> dat je er niet meer mee mag fritur<strong>en</strong>.<br />
Gelukkig is er één manier om gezonde frietjes te et<strong>en</strong> die bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> waarschijnlijk de<br />
lekkerste frietjes zijn die je ooit geget<strong>en</strong> hebt. Frietjes gefrituurd in extra vierge kokosolie<br />
zijn supergezond <strong>en</strong> heerlijk zacht van smaak. Extra vierge kokosolie is e<strong>en</strong> supergezonde<br />
olie die haar gezonde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> behoudt <strong>en</strong> niet schadelijk wordt bij verhitting! Deze<br />
olie gaat theoretisch eindeloos mee als ze regelmatig<br />
gefi lterd wordt. Toch adviseer ik ze na 2 jaar<br />
te vervang<strong>en</strong>. De frietketel wel na gebruik<br />
afdekk<strong>en</strong>. Opgepast: gebruik dus ge<strong>en</strong><br />
ontgeurd, gehard, gedeeltelijk gehard<br />
of geraffi neerd kokosvet, maar alle<strong>en</strong><br />
extra vierge!! Het kokosaroma gaat<br />
grot<strong>en</strong>deels verlor<strong>en</strong> <strong>en</strong> de frietjes<br />
krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bijzonder zachte smaak<br />
die alle<strong>en</strong> extra vierge kokosolie kan<br />
gev<strong>en</strong>.<br />
42
Meest geschikte bak-, wok- <strong>en</strong> frituurolie ?<br />
% verzadigd % mono % MOV’s<br />
Topper! De <strong>en</strong>ige stabiele olies om te fritur<strong>en</strong>, na 2 jaar pas vervang<strong>en</strong>,<br />
wel geregeld filter<strong>en</strong>, prima voor fritur<strong>en</strong>, bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wokk<strong>en</strong><br />
Extra vierge kokosolie 92 6 2<br />
Extra vierge palmpitolie 85 13 2<br />
Zeer goede alternatiev<strong>en</strong>: voor 7 à 10 keer fritur<strong>en</strong>,<br />
zeer goed voor éénmalig bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wokk<strong>en</strong><br />
Extra vierge cacaoboter 59 39 2<br />
Niet gehard rundsvet 59 38 3<br />
Niet gehard schap<strong>en</strong>vet 52 45 3<br />
Geklaarde boter (ghee) 63 31 6<br />
Babassu, Capu Assu <strong>en</strong> Sheaboter<br />
Goede alternatiev<strong>en</strong>: minder goed voor herhaaldelijk fritur<strong>en</strong>,<br />
wel goed voor éénmalig bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wokk<strong>en</strong><br />
Extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> 50 40 10<br />
Niet gehard vark<strong>en</strong>svet 55 34 11<br />
Niet gehard ganz<strong>en</strong>vet 33 56 11<br />
Extra vierge cashewolie 20 73 7<br />
Extra vierge olijfolie 16 76 8<br />
Extra vierge macadamia-olie 12 71 7<br />
Extra vierge avocado-olie 20 70 10<br />
Extra vierge sesamolie ** 13 42 45<br />
Speciale* zonnebloemolie 10 81 9<br />
Speciale* saffloerolie 8 80 12<br />
* hybridesoort<strong>en</strong> met weinig MOV’s <strong>en</strong> veel mono-onverzadigde vetzur<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> extra<br />
vierge zijn. ** bevat sesamine die de MOV’s redelijk goed beschermt<br />
Algem<strong>en</strong>e regels voor bakoliën<br />
Gezond verzadigd vet: zeer geschikt om te verhitt<strong>en</strong>, zelfs meermaals. De eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
ervan blijv<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> bij verhitting. Mono-onverzadigd: geschikt om te verhitt<strong>en</strong>, liever<br />
niet meermaals. Meervoudig onverzadigd: niet geschikt om te verhitt<strong>en</strong>, zeker niet meermaals.<br />
Deze oliën oxider<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> schadelijk bij warmte, licht <strong>en</strong> zuurstof.<br />
Ook het rookpunt van de bakolie is belangrijk. Van zodra de olie begint te rok<strong>en</strong> is de olie<br />
uiterst schadelijk. Rok<strong>en</strong>de olie is ongezond. De scherpe geur van rok<strong>en</strong>d verbrand vet<br />
noemt m<strong>en</strong> acroleïne. Acroleïne veroorzaakt irritatie van <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere druk op de luchtweg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> verlaagt ook het ademhalingsritme. Maar aangezi<strong>en</strong> ik iedere<strong>en</strong> aanraad nooit<br />
te verhitt<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> de 180°C speelt dit minder e<strong>en</strong> rol. Hogere temperatur<strong>en</strong> zijn niet<br />
alle<strong>en</strong> ongezond voor het vet maar ook voor het voedsel zelf. Zo ontstaan er bij hoge temperatur<strong>en</strong><br />
bijvoorbeeld heterocyclische amines (schadelijke eiwitt<strong>en</strong>) in het voedsel. Zo is<br />
ook wokk<strong>en</strong> op heel hoge temperatur<strong>en</strong> schadelijk voor het vet én voor het voedsel.<br />
Het rookpunt verschilt van naargelang de kwaliteit <strong>en</strong> de soort van de olie. Hoe lager de<br />
zuurtegraad, hoe hoger het rookpunt. Hoe beter de kwaliteit van de olie, hoe hoger haar<br />
rookpunt zal zijn. Zo kan extra vierge olijfolie e<strong>en</strong> rookpunt hebb<strong>en</strong> van 139 tot 207°C.<br />
43
Uiteraard zijn oliën alle<strong>en</strong> geschikt als ze extra vierge zijn (zie de nadel<strong>en</strong> van geraffineerde<br />
oliën): niet gehard, niet geraffineerd, niet ontgeurd, niet gebleekt, niet mee<br />
geknoeid. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> biologisch omdat vooral in vett<strong>en</strong> pesticid<strong>en</strong>, herbicid<strong>en</strong>,<br />
antibiotica, PCB’s etc... opgeslag<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Veel gebruikte, maar toch slechte bakvett<strong>en</strong>/olies zijn:<br />
Verzadigd mono MOV’s<br />
Slecht om te verhitt<strong>en</strong><br />
Arachide-olie 19 51 30<br />
Raap(kool)zaadolie(canola) 9 61 30<br />
Nog slechter om te verhitt<strong>en</strong><br />
Maïsolie 17 24 59<br />
Soja-olie 14 28 58<br />
De slechtste om te verhitt<strong>en</strong><br />
Zonnebloemolie (gewone) 11 21 67<br />
Saffloerolie (gewone) 12 13 75<br />
Deze oliën bevatt<strong>en</strong> te veel MOV’s <strong>en</strong> word<strong>en</strong> van zodra je ze verhit schadelijk.<br />
Ongeraffineerd zijn deze oliën perfect om koud, maar <strong>en</strong>kel koud te gebruik<strong>en</strong>!<br />
Bijna alle frituuroliën die verkocht word<strong>en</strong> speciaal om te fritur<strong>en</strong> zijn zelfs bij koud gebruik<br />
schadelijk voor onze gezondheid (ze zijn namelijk geraffineerd), bevatt<strong>en</strong> meestal<br />
transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> nog schadelijker bij verhitting (oxidatie). Wat er ook op de verpakking<br />
staat! De meeste fabrikant<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> het zelf (niet).<br />
Bakk<strong>en</strong>, wokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong><br />
veroorzaakt monsters van vrije radical<strong>en</strong> in MOV’s<br />
Vrije radical<strong>en</strong> zijn agressieve stoff<strong>en</strong> die ons do<strong>en</strong> verouder<strong>en</strong> <strong>en</strong> medeverantwoordelijk<br />
zijn voor de meeste welvaartsziekt<strong>en</strong>. De red<strong>en</strong> waarom vrije radical<strong>en</strong> zo gevaarlijk zijn,<br />
is het feit dat ze e<strong>en</strong> ongepaard elektron bezitt<strong>en</strong>. Dit is scheikundig gezi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer onstabiele<br />
situatie: ze prober<strong>en</strong> dan ook e<strong>en</strong> elektron te ‘stel<strong>en</strong>’ bij e<strong>en</strong> andere molecule om<br />
dat elekton te ‘par<strong>en</strong>’; dat is e<strong>en</strong> veel stabielere situatie. Helaas, de molecule waarvan het<br />
elektron wordt gestol<strong>en</strong> wordt hierdoor op zijn beurt e<strong>en</strong> onstabiel vrij radicaal. Vrije radical<strong>en</strong><br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> op die manier e<strong>en</strong> kettingreactie teweeg in ons lichaam <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> schade<br />
toe aan waardevolle eiwitt<strong>en</strong>, DNA <strong>en</strong> RNA. Er word<strong>en</strong> rimpels gevormd <strong>en</strong> aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
als kanker, Alzheimer, Parkinson, artritis, hart-<strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>... word<strong>en</strong> bevorderd. Omdat<br />
deze vrije radical<strong>en</strong> superactief <strong>en</strong> superagressief word<strong>en</strong> bij verhitting vormt het verhitt<strong>en</strong><br />
van voeding soms e<strong>en</strong> belangrijke oorzaak van de vorming <strong>en</strong> opname van vrije radical<strong>en</strong>.<br />
Hoe voorkom<strong>en</strong>?<br />
Vrije radical<strong>en</strong> tast<strong>en</strong> zeer snel (geraffineerde) MOV’s aan, maar krijg<strong>en</strong> nauwelijks of<br />
ge<strong>en</strong> vat op de stabiele verzadigde vett<strong>en</strong>. Daarom is het noodzakelijk om te verhitt<strong>en</strong><br />
met stabiele vett<strong>en</strong>. Bij voorkeur verzadigde vett<strong>en</strong> (kokos <strong>en</strong> palmpitolie) of in tweede<br />
44
instantie met mono-onverzadigde vett<strong>en</strong> of oliën (bvb olijfolie). Nooit met MOV’s (bv soja,<br />
arachide of zonnebloemolie). Licht, zuurstof <strong>en</strong> vooral warmte zijn nefast voor MOV’s<br />
(meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong>) <strong>en</strong> zeker als ze aan temperatur<strong>en</strong> verhit word<strong>en</strong> zoals<br />
bij bakk<strong>en</strong>, wokk<strong>en</strong> of fritur<strong>en</strong>. Bij verhitting van MOV’s ontstaan er veel thermolytische-<br />
<strong>en</strong> oxydatieve reacties. Zo ontstaan afbraakproduct<strong>en</strong> zoals geoxideerde sterol<strong>en</strong>, geoxideerde<br />
vetzur<strong>en</strong>, peroxid<strong>en</strong>, schadelijke koolwaterstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> aromatische verbinding<strong>en</strong><br />
(bijvoorbeeld pak’s). E<strong>en</strong> hele kettingreactie van vrije radical<strong>en</strong> ontstaat dan. Ozon- geinduceerde<br />
reactieve vrije radical<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> met sulfhydrylgroep<strong>en</strong> van eiwitt<strong>en</strong>, alsook<br />
met onverzadigde vetzur<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn dan zeer destructief voor de celwand<strong>en</strong>.<br />
Verhitt<strong>en</strong> verandert voedsel<br />
Verhitt<strong>en</strong> veroorzaakt chemische<br />
verandering<strong>en</strong> zowel<br />
in de olie of in het vet<br />
waarmee we bakk<strong>en</strong>,<br />
ev<strong>en</strong>als in de voeding.<br />
S. Schaeffer<br />
vermelde in haar<br />
boek ‘Instinctive<br />
nutrition’ dat bij<br />
het kok<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> aardappel<br />
400 bek<strong>en</strong>de <strong>en</strong><br />
onbek<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong><br />
ontstaan. Verandering<strong>en</strong><br />
zijn zeer goed<br />
te zi<strong>en</strong> als we maïskorrel<br />
verhitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> er popcorn te<br />
voorschijn komt. Daarbij komt dat<br />
vitamin<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere plantaardige stoff<strong>en</strong><br />
deels verlor<strong>en</strong> gaan. Wat voedsel extra verzwakt om zich te wer<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong>.<br />
Daarom is het uit voedingsoogpunt uit d<strong>en</strong> boze om opnieuw opgewarmd voedsel te<br />
et<strong>en</strong>. Deze overschotjes lever<strong>en</strong> je calorieën maar sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> je ge<strong>en</strong> vitaliteit. Integ<strong>en</strong>deel.<br />
De voedingsstoff<strong>en</strong> zijn deels verlor<strong>en</strong> <strong>en</strong> het et<strong>en</strong> krioelt wellicht van de vrije radical<strong>en</strong><br />
om nog maar te zwijg<strong>en</strong> van de bacteriën die in overschotjes vrij spel krijg<strong>en</strong>.<br />
Hoge temperatuur vormt acrylamid<strong>en</strong><br />
Hoe minder acrylamid<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong>?<br />
Zetmeelrijk voedsel <strong>en</strong> zeker suiker gaan bij hoge temperatur<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> met eiwitt<strong>en</strong>.<br />
Bij deze zogehet<strong>en</strong> ‘Maillard-reactie’ ontstaan verbinding<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de suikermolecul<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> eiwitt<strong>en</strong>: acrylamid<strong>en</strong>. Acrylamid<strong>en</strong> bevorder<strong>en</strong> het verouderingsproces, zijn in hoge<br />
doses kankerverwekk<strong>en</strong>d, tast<strong>en</strong> z<strong>en</strong>uw<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> mak<strong>en</strong> mann<strong>en</strong> onvruchtbaar. Hoe lat<strong>en</strong><br />
we minder acrylamid<strong>en</strong> ontstaan?<br />
1. Test<strong>en</strong> in Zwed<strong>en</strong>, Engeland <strong>en</strong> Amerika hebb<strong>en</strong> aangetoond dat de Maillard-reactie<br />
45
meer gebeurt bij hoge temperatur<strong>en</strong> zoals grill<strong>en</strong>, brad<strong>en</strong>, bakk<strong>en</strong>,<br />
rooster<strong>en</strong>, toast<strong>en</strong>, barbecu<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong>. Hoe hoger de temperatuur,<br />
hoe meer acrylamide.<br />
2. Waarin kom<strong>en</strong> deze stor<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> voor? E<strong>en</strong> Belgische<br />
studie gaf e<strong>en</strong> ruwe waardeschaal: Chips <strong>en</strong> tortilla’s (500 <strong>en</strong><br />
meer), speculaas, ontbijtkoek, popcorn, cornfl akes, ontbijtgran<strong>en</strong>,<br />
muesli, koek<strong>en</strong> <strong>en</strong> koffi e (tuss<strong>en</strong> de 200 <strong>en</strong> 400),<br />
Friet<strong>en</strong> <strong>en</strong> pure chocolade (150, hetge<strong>en</strong> relatief weinig<br />
is).<br />
3. Zelfgemaakte frietjes gev<strong>en</strong> minder aanleiding tot acrylamide<br />
dan aangekochte frietjes, omdat aan laatstg<strong>en</strong>oemde vaak<br />
suiker toegevoegd is, hetge<strong>en</strong> de vorming van acrylamid<strong>en</strong> bevordert. Uit<br />
test<strong>en</strong> is geblek<strong>en</strong> dat het acrylamidegehalte van het <strong>en</strong>e frietje het andere niet is. In Nederland<br />
adviseert m<strong>en</strong> om minder acrylamide in frietjes te hebb<strong>en</strong>: ze niet bruin maar<br />
goudgeel te bakk<strong>en</strong>, temperatur<strong>en</strong> te gebruik<strong>en</strong> lager dan 180°C, ze niet op voorhand gaar<br />
te mak<strong>en</strong> in de magnetron <strong>en</strong> niet te werk<strong>en</strong> met uitgelop<strong>en</strong> aardappel<strong>en</strong>.<br />
4. In de industrie ontstaan acrylamid<strong>en</strong> bij de productie van plastics (gebruik dus minder<br />
plastics). Ze word<strong>en</strong> gebruikt bij drinkwaterbehandeling (drink dus bronwater uit glaz<strong>en</strong><br />
fl ess<strong>en</strong>) <strong>en</strong> t<strong>en</strong>slotte zitt<strong>en</strong> ze in de pesticid<strong>en</strong>, soms tot m<strong>en</strong>geling<strong>en</strong> van 25 à 30%. Ze<br />
voorkom<strong>en</strong> dat pesticid<strong>en</strong> vluchtig zijn <strong>en</strong> ze bevorder<strong>en</strong> het snel vasthecht<strong>en</strong> ervan aan<br />
de bespot<strong>en</strong> gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, graan of fruit (bah, Monsanto). Ik b<strong>en</strong> ervan overtuigd dat bio frietjes<br />
<strong>en</strong> de bio versie van deze bov<strong>en</strong>vermelde product<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> al om deze red<strong>en</strong> minder<br />
acrylamid<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>.<br />
5. Ook het rijsmiddel ammoniumbicarbonaat zoals gebruikt in ontbijtkoek<strong>en</strong> verhog<strong>en</strong> de<br />
acrylamidevorming bij verhitting.<br />
Moraal: maak zelf je bio frietjes, bak ze in biologische extra vierge kokosolie <strong>en</strong> verwarm<br />
nooit bov<strong>en</strong> de 180°C.<br />
Traag werk<strong>en</strong>de schildklier<br />
Kokosnootolie verhoogt <strong>en</strong>ergiepeil<br />
E<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de schildkier is waarschijnlijk de belangrijkste oorzaak van zwaarlijvigheid<br />
bij vrouw<strong>en</strong>. De schildklier minder actief mak<strong>en</strong> wordt trouw<strong>en</strong>s gebruikt om dier<strong>en</strong><br />
vet te mest<strong>en</strong>. (94) Overgewicht, koude hand<strong>en</strong> <strong>en</strong> voet<strong>en</strong>, lagere lichaamstemperatuur,<br />
constipatie, <strong>en</strong>ergiegebrek, verminderde seksuele appetijt, allergieën <strong>en</strong> chronische moeheid<br />
zijn mogelijke gevolg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> slecht werk<strong>en</strong>de schildklier.<br />
Uit dier<strong>en</strong>proev<strong>en</strong> is nu geblek<strong>en</strong> dat laurinezuur de verbranding stimuleert <strong>en</strong> dat het de<br />
lichaamstemperatuur doet stijg<strong>en</strong>. Hetge<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t dat de schildklier geactiveerd wordt.<br />
Dit zou e<strong>en</strong> belangrijk hulpmiddel kunn<strong>en</strong> zijn voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de<br />
schildklier. Kokosnootolie is de rijkste bron aan laurinezuur <strong>en</strong> verhoogt hierdoor het<br />
<strong>en</strong>ergiepeil <strong>en</strong> doet het lichaam meer calorieën verbrand<strong>en</strong> (het thermog<strong>en</strong>ese-effect). (83,<br />
84)<br />
Met andere woord<strong>en</strong>: kokosnootolie helpt je lichaam meer <strong>en</strong>ergie producer<strong>en</strong>.<br />
De aanvoer van jodium uit zeewier<strong>en</strong> <strong>en</strong> beweg<strong>en</strong> in op<strong>en</strong> lucht werk<strong>en</strong> synergetisch met<br />
kokosnootolie. Beide zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> meer actieve schildklier.<br />
46
Pineo,<br />
bron vol pure lev<strong>en</strong>svreugde<br />
Pineo water is onbehandeld, zelfontspring<strong>en</strong>d,<br />
lev<strong>en</strong>d berg-bronwater<br />
uit de Pyr<strong>en</strong>eeën. Het is bijzonder<br />
arm aan natrium (1,5mg/l), chloor (1,4<br />
mg/l) <strong>en</strong> nitrat<strong>en</strong> (1,6mg/l).<br />
Pineo zuivert <strong>en</strong> ontslakt het<br />
lichaam. De bicarbonat<strong>en</strong><br />
help<strong>en</strong> de spijsvertering, ze<br />
ontzur<strong>en</strong> de darm.<br />
‘Chemisch afval is de grootste<br />
bedreiging voor ons drinkwater van<br />
morg<strong>en</strong>.’<br />
Dr. A. Heyndrickx,<br />
Professor Toxicologie,<br />
Rijksuniversiteit G<strong>en</strong>t<br />
water alléén verkrijgbaar in glas<br />
Nieuw: Luna ll<strong>en</strong>a, Pineo-water afgevuld bij volle maan<br />
HET HEEFT GEEN ZIN<br />
OM GOED WATER<br />
TE DRINKEN<br />
UIT PLASTIEK<br />
noch voor het milieu<br />
noch voor<br />
je gezondheid<br />
47<br />
Drink uit plastiek <strong>en</strong><br />
er komt plastiek in jou<br />
‘Water mag eig<strong>en</strong>lijk niet in plastiek<br />
fless<strong>en</strong>, omdat het water de negatieve<br />
informatie van het plastiek opneemt.<br />
Glas daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> beschermt <strong>en</strong> bewaart<br />
de informatie van het water.’<br />
Dr. Barbara H<strong>en</strong>del, ‘Wasser<br />
und Salz, Oerbron van het<br />
lev<strong>en</strong>’<br />
‘Op onvoorspelbare manier<br />
kunn<strong>en</strong> zelfs triljo<strong>en</strong>ste<br />
plastiekdeeltjes onze voortplanting,<br />
ontwikkeling <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wicht ontregel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> mede oorzaak zijn van kanker.’<br />
Colbron, Dumanoski, Myers, ‘Our Stol<strong>en</strong><br />
Future’<br />
Invoerder: Noble House, tel 00-31-(0)3-653 25 41
Vrouw<strong>en</strong> opgelet!<br />
Overdrev<strong>en</strong> gebruik van sojaproduct<strong>en</strong> – die rijk zijn aan isoflavon<strong>en</strong> - kunn<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong><br />
voor e<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de schildklier. Dat werd ondermeer vastgesteld bij kinder<strong>en</strong> die veel<br />
sojaproduct<strong>en</strong> gebruikt<strong>en</strong>. (95) Reeds 30g sojaproduct<strong>en</strong> per dag veroorzaakte bij sommige<br />
volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> e<strong>en</strong> tragere schildklier. (96) Volg<strong>en</strong>s Dr. D. Sheehan <strong>en</strong> dr. D. Doerge<br />
zijn het de isoflavon<strong>en</strong> (plantaardige oestrog<strong>en</strong><strong>en</strong>) in soja die de aanmaak van schildklierhormon<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> onderdrukk<strong>en</strong> (National C<strong>en</strong>ter for Toxicological Research). Schildklierproblem<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> in Azië meer voor dan bij ons. De consumptie van soja is in Japan<br />
gemiddeld 30 g <strong>en</strong> in China 10 g per dag. Dus: zeg ‘ja’ teg<strong>en</strong> soja, maar gebruik het met<br />
mate. Soja is e<strong>en</strong> bijvoeding, ge<strong>en</strong> hoofdvoeding. Soja bevat ook fytat<strong>en</strong> waardoor we minder<br />
mineral<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong>, ze bevatt<strong>en</strong> antitrypsines die de vertering van eiwitt<strong>en</strong> bemoelijk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ze bevatt<strong>en</strong> veel isoflavon<strong>en</strong> (g<strong>en</strong>istein <strong>en</strong> daidzein), die in kleine hoeveelhed<strong>en</strong><br />
positief werk<strong>en</strong>, maar in grotere hoeveelhed<strong>en</strong> de schildklier vertrag<strong>en</strong>.<br />
Ook overdrev<strong>en</strong> gebruik van heel of gebrok<strong>en</strong> vlaszaad (lijnzaad), lijnzaadolie met toegevoegde<br />
lijnzaaddeeltjes (pure lijnzaadolie niet), pindanot<strong>en</strong> <strong>en</strong> pijnboompitt<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong><br />
net als fluoride <strong>en</strong> kwik e<strong>en</strong> onderdrukk<strong>en</strong>de werking op de schildklier hebb<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> trage schildklier<br />
Opgepast met te veel MOV’s<br />
Te veel meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) onderdrukk<strong>en</strong> de vrijgave van de<br />
schildklierhormon<strong>en</strong>. Sinds 1950 is gewet<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> overdaad aan MOV’s (meervoudig<br />
onverzadigde vetzur<strong>en</strong>) het metabolisme vertraagt <strong>en</strong> de oorzaak kan zijn van e<strong>en</strong> trage<br />
schildklier. Ook de oestrog<strong>en</strong><strong>en</strong>spiegel kan verhog<strong>en</strong> <strong>en</strong> de progesteron- <strong>en</strong> pregn<strong>en</strong>olonspiegels<br />
kunn<strong>en</strong> verlag<strong>en</strong>. (94) Te veel MOV’s zoud<strong>en</strong> de werking van onze <strong>en</strong>ergiec<strong>en</strong>trales<br />
in de cell<strong>en</strong> (de mitrochondriën) verminder<strong>en</strong>: door de werking van bepaalde <strong>en</strong>zym<strong>en</strong><br />
te onderdrukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> door e<strong>en</strong> tekort aan antioxidant<strong>en</strong>, als gevolg van de overdrev<strong>en</strong><br />
oxidatie van de gevoelige MOV’s. Daarbij komt dat hoe meer MOV’s we gebruik<strong>en</strong>, hoe<br />
slechter de cell<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> op schildklierhormon<strong>en</strong>. (132)<br />
Trage schildklier<br />
te veel cholesterol <strong>en</strong> te<br />
veel homocysteïne<br />
48<br />
E<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de schildklier<br />
kan de red<strong>en</strong> word<strong>en</strong> van<br />
te veel homocysteïne in het<br />
bloed. Want e<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de<br />
schildklier doet minder<br />
vitamine B opnem<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> tekort<br />
aan vitamine B veroorzaakt<br />
hogere homocysteïn<strong>en</strong>iveaus. E<strong>en</strong><br />
hoog homocysteïn<strong>en</strong>iveau is e<strong>en</strong> risicofactor<br />
voor hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>.
Sinds 1930 is ook gewet<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> trage schildklier ook het cholesterolgehalte doet stijg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dat het activer<strong>en</strong> van de schildklier het cholesterolgehalte kan do<strong>en</strong> dal<strong>en</strong>. Dit komt<br />
omdat de schildklier cholesterol aanzet om hormon<strong>en</strong> <strong>en</strong> galzur<strong>en</strong> te vorm<strong>en</strong>. (132)<br />
Kokosolie <strong>en</strong> zijn MCT’s<br />
Voor zij die will<strong>en</strong> afvall<strong>en</strong><br />
De middellange vetzur<strong>en</strong> (MCT’s) in kokos<br />
gev<strong>en</strong> meer <strong>en</strong>ergie dan de langket<strong>en</strong>ige<br />
vetzur<strong>en</strong> (LCT’s) <strong>en</strong> MCT’s word<strong>en</strong> ook veel<br />
sneller afgebrok<strong>en</strong> dan LCT vett<strong>en</strong> (83, 84)<br />
hetge<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dubbel voordeel geeft: meer<br />
<strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> minder vetopslag. Ideaal om gewicht<br />
te verliez<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> betere spier/vetverhouding<br />
te krijg<strong>en</strong>. Uit e<strong>en</strong> onderzoek bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
blijkt dat MCT het metabolisme met 12% kan do<strong>en</strong><br />
stijg<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>over 4% met LCT. Dat is fantastisch nieuws voor afvallers <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> traag werk<strong>en</strong>de schildklier (108). LCT’s, zoals arachide- <strong>en</strong> sesamolie, word<strong>en</strong> sneller<br />
opgeslag<strong>en</strong> als vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> door oxidatie sneller ranzig. Ranzige vett<strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong><br />
schade aan de celmembran<strong>en</strong>. Hierdoor onderdrukk<strong>en</strong> zij de omzetting van het T4-schildklierhormoon<br />
naar het actievere T4-schildklierhormoon, wat tot uiting komt als e<strong>en</strong> traag<br />
werk<strong>en</strong>de schildklier (94). MCT’s uit kokos do<strong>en</strong> dit niet. Dr. R. Peat, hormoonspecialist<br />
adviseert het gebruik van kokosnootolie, extra vierge olijfolie <strong>en</strong> boter bij schildklierproblem<strong>en</strong>.<br />
De schildklier heeft ook voldo<strong>en</strong>de vitamine A nodig, hetge<strong>en</strong> het lichaam veilig<br />
aan kan mak<strong>en</strong> uit voldo<strong>en</strong>de carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>.<br />
Gewichtsverlies<br />
met MCT’s uit extra vierge kokosolie<br />
Uit de vee-industrie wet<strong>en</strong> we dat je moeilijk dier<strong>en</strong> kan vetmest<strong>en</strong> met MCT’s (kokosolie).<br />
Als we dit prober<strong>en</strong> met LCT’s zoals MOV’s (uit bv. saffl oerolie of visolie), dan lukt dit<br />
gemakkelijker. MCT’s word<strong>en</strong> namelijk moeilijk opgeslag<strong>en</strong> als vet. Ze word<strong>en</strong> eerder<br />
afgebrok<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebruikt als <strong>en</strong>ergie. Als de vee-industrie mager vark<strong>en</strong>svlees w<strong>en</strong>st, gaat<br />
ze de vark<strong>en</strong>s in de laatste fase voed<strong>en</strong> met verzadigde vett<strong>en</strong>. Kokos is de rijkste bron van<br />
verzadigde vetzur<strong>en</strong>.(90) Als m<strong>en</strong> dier<strong>en</strong> daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> wil vetmest<strong>en</strong>, lukt dit gemakkelijker<br />
met LCT’s (lange vetzuurket<strong>en</strong>s) zoals in visolie <strong>en</strong> dierlijke vett<strong>en</strong>.<br />
Dier<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hoog MCT-dieet slaan 60% minder vet op dan dier<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> laag vetdieet<br />
kreg<strong>en</strong> met dezelfde calorieën.(92) Met andere woord<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vetarm dieet doet je minder<br />
afslank<strong>en</strong> dan e<strong>en</strong> dieet met voldo<strong>en</strong>de MCT’s <strong>en</strong> MCT’s word<strong>en</strong> beduid<strong>en</strong>d minder<br />
opgeslag<strong>en</strong> dan LCT’s. Kokosnootolie is de rijkste bron aan MCT’s. Amerikan<strong>en</strong> wet<strong>en</strong><br />
dat nog niet. Sinds zij massaal overgestapt zijn op MOV’s zijn ze de dikste natie ter wereld<br />
geword<strong>en</strong>. MOV’s hebb<strong>en</strong> lange vetzuurket<strong>en</strong>s <strong>en</strong> die word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> als vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> pas<br />
in laatste instantie gebruikt als <strong>en</strong>ergie omdat ze moeilijker af te brek<strong>en</strong> zijn.<br />
Rijk aan MOV’s (meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong>) zijn:<br />
Visolie, lijnzaadolie, teunisbloemolie, saffl oerolie, zonnebloemolie, sojaolie, h<strong>en</strong>nepolie,<br />
maïsolie, pompo<strong>en</strong>pitolie, sesamolie, etc...<br />
49
Rijk aan LCT’s (lange vetzuurket<strong>en</strong>s) zijn:<br />
Vett<strong>en</strong> afkomstig van dier<strong>en</strong>, boter (bevatt<strong>en</strong> vooral verzadigd vet), olijfolie, canola- of<br />
raapzaadolie (bevatt<strong>en</strong> veel mono-onverzadigde vett<strong>en</strong>) <strong>en</strong> uiteraard al de hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde<br />
MOV’s: visolie, teunisbloemolie, lijnzaadolie, sojaolie, zonnebloemolie, saffl oerolie,<br />
maïsolie, pindaolie (arachide) etc...<br />
Meer <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere verbranding<br />
met MCT’s uit kokosolie<br />
MCT’s do<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> studie bij mann<strong>en</strong> het metabolisme (verbranding)<br />
met 12% stijg<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>over LCT slechts 4%. Hetge<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t dat er<br />
meer <strong>en</strong>ergie geproduceerd wordt <strong>en</strong> er meer calorieën verbrand word<strong>en</strong><br />
met MCT’s uit kokosolie. Dat is goed voor je gewicht <strong>en</strong> goed voor<br />
je vitaliteit. Onderzoekers stell<strong>en</strong> dat als LCT-vett<strong>en</strong> (bv. zonnebloemolie<br />
<strong>en</strong> olijfolie) vervang<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> eetgewoonte door MCT-vett<strong>en</strong>,<br />
dit op lange termijn gewichtsvermindering zal oplever<strong>en</strong>. (93)<br />
Afvall<strong>en</strong> met MCT’s uit kokosolie<br />
Van kokosolie kunn<strong>en</strong> we stell<strong>en</strong> dat ze helpt om kilootjes af te vall<strong>en</strong> of minder snel bij<br />
te kom<strong>en</strong>.<br />
1. MCT’s bevatt<strong>en</strong> 10% minder calorieën dan andere vett<strong>en</strong><br />
Er wordt algeme<strong>en</strong> gesteld dat alle vett<strong>en</strong> 9,2 calorieën per gram bevatt<strong>en</strong> (bv. olijfolie of<br />
boter). Nochtans klopt dit niet helemaal. MCT’s in kokosolie bevatt<strong>en</strong> slechts 8,3 calorieën<br />
per gram, dat is 10% minder. Wat kan dat theoretisch betek<strong>en</strong><strong>en</strong>? In e<strong>en</strong> dieet van 2000<br />
cal met 30% vet, kom<strong>en</strong> dus 600 cal van vet. Als deze volledig uit MCT kom<strong>en</strong>, zou dit<br />
betek<strong>en</strong><strong>en</strong> dat je slechts 540 cal opneemt (60 cal/dag). Als we dit verm<strong>en</strong>igvuldig<strong>en</strong><br />
met 365 dag<strong>en</strong> dan is dat e<strong>en</strong> caloriebesparing van 21 900 cal. Dat zijn bijna 3 kg vet<br />
oftewel e<strong>en</strong> 8 à 10 kg lichaamsgewicht. Praktisch zou dit kunn<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong> dat<br />
als we 30% van onze vett<strong>en</strong> vervang<strong>en</strong> door kokosolie dit e<strong>en</strong><br />
besparing van 2 à 3 kg lichaamsgewicht kan betek<strong>en</strong><strong>en</strong> per<br />
jaar. Voor veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> net die kilogram- m<strong>en</strong> waarmee ze<br />
elk jaar vecht<strong>en</strong>.<br />
2. MCT’s word<strong>en</strong> minder snel opgeslag<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
eerder verbrand<br />
Wat we te veel et<strong>en</strong> gaan we opslaan. Daarover is iedere<strong>en</strong><br />
het e<strong>en</strong>s. Maar niet alle voedingsstoff<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong> gemakkelijk opgeslag<strong>en</strong>.<br />
MCT’s uit kokosolie word<strong>en</strong> namelijk<br />
eerder gebruikt als <strong>en</strong>ergie.<br />
Het effect van afvall<strong>en</strong> door kokosolie<br />
is door verschill<strong>en</strong>de onderzoekers aangetoond.<br />
(25,26,27)<br />
Wil dat zegg<strong>en</strong> dat we als we sommige vett<strong>en</strong> gaan vervang<strong>en</strong><br />
door kokosolie we gemakkelijker gaan afvall<strong>en</strong>? Ja, <strong>en</strong><br />
er is nog meer goed nieuws:<br />
E<strong>en</strong> uitgebreid rapport uit 2002 uitgevoerd door Marie-<br />
50<br />
Electro-magnetische<br />
<strong>en</strong>ergie van<br />
1 druppel extravierge<br />
kokosolie
Pierre St-Onge <strong>en</strong> Peter Jones van de McGill universiteit, Quebec, Canada ging over hoe<br />
m<strong>en</strong> met MCT’s obesitas kan aanpakk<strong>en</strong>. (5) De auteurs bestudeerd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> 30-tal studies <strong>en</strong><br />
concludeerd<strong>en</strong> dat er positieve effect<strong>en</strong> van MCT’s op het metabolisme, het verzadigingsgevoel,<br />
het lichaamsgewicht <strong>en</strong> lichaamsvet, zijn waar te nem<strong>en</strong>. In de meeste onderzoek<strong>en</strong><br />
zag m<strong>en</strong> dat er e<strong>en</strong> verhoogd metabolisme (meer <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere verbranding)<br />
was na het innem<strong>en</strong> 30 à 40 % van vett<strong>en</strong> uit MCT’s van kokos. In Spanje is m<strong>en</strong> in 1998<br />
tot de conclusie gekom<strong>en</strong> dat kokosolie de vetreserves van ratt<strong>en</strong> verminderde.<br />
Extra vierge kokosolie <strong>en</strong> je gewicht:<br />
1) Kokosolie bevat in verhouding minder calorieën dan andere vett<strong>en</strong><br />
2) Kokosolie wordt voornamelijk gebruikt als <strong>en</strong>ergie<br />
3) Kokosolie wordt nauwelijks opgeslag<strong>en</strong> als vet.<br />
4) Kokosolie zorgt voor meer warmteproductie (thermog<strong>en</strong>esis)<br />
5) Kokosolie zorgt voor meer calorieverbranding (door e<strong>en</strong> verhoogd metabolisme)<br />
6) Kokosolie doet ook de andere vett<strong>en</strong> sneller verbrand<strong>en</strong> (28)<br />
Kokosolie <strong>en</strong> vast<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> Nederlandse meester in de gevechtsport <strong>en</strong> yoga leeft op rauw voedsel. Hij is bijzonder<br />
<strong>en</strong>ergiek, gezond <strong>en</strong> in balans. Jaarlijks doet hij e<strong>en</strong> 2-weekse vast<strong>en</strong>kuur met zelfontspring<strong>en</strong>d<br />
bergwater van Pineo <strong>en</strong> kokosolie. Dit zuivert zijn lichaam <strong>en</strong> geest, houdt zijn<br />
body strak <strong>en</strong> bezorgt hem meer spirituele rijkdom. Waaruit bestaat deze kuur?<br />
1 à 2 liter bronwater per dag - bij aanvang 2 liter <strong>en</strong> nadi<strong>en</strong> wat minder- <strong>en</strong> 3 eetlepels<br />
kokosolie per dag als vast<strong>en</strong>maaltijd, die hij goed in de mond laat roll<strong>en</strong>. En verder niets.<br />
Dit is ev<strong>en</strong> gemakkelijk als weinig et<strong>en</strong>. En het geeft je lichaam de kans zichzelf te hel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> in ev<strong>en</strong>wicht te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Het dier<strong>en</strong>rijk biedt prachtige voorbeeld<strong>en</strong> met vast<strong>en</strong>.<br />
Voor e<strong>en</strong> betere gewichtscontrole<br />
Vervang e<strong>en</strong> deel suikers in je dieet door kokosolie<br />
Hoe meer koolhydrat<strong>en</strong> (brood, pasta, aardappel<strong>en</strong>) <strong>en</strong> suikers je vervangt door extra<br />
vierge kokosolie, hoe minder schommeling<strong>en</strong> je zult hebb<strong>en</strong> in je bloedsuikerspiegel!<br />
Dit betek<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> langer aanhoud<strong>en</strong>d verzadigd gevoel, minder hongeraanvall<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de<br />
maaltijd<strong>en</strong>, minder honger bij de volg<strong>en</strong>de maaltijd <strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> betere gewichtscontrole.<br />
E<strong>en</strong>voudig : Koolhydrat<strong>en</strong> <strong>en</strong> suikers vervang<strong>en</strong> door ’s morg<strong>en</strong>s, ‘s middags <strong>en</strong> ’s avonds<br />
1 dessert- maar bij voorkeur 1 eetlepel kokosolie. Klaar is Kees.<br />
Kokosolie: het geheime ingrediënt in je eiwitdieet<br />
Ge<strong>en</strong> suiker, weinig koolhydrat<strong>en</strong>, meer eiwitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de vett<strong>en</strong> zijn nodig om e<strong>en</strong><br />
eiwitdieet te do<strong>en</strong> slag<strong>en</strong>. Vooral korte suikers verhog<strong>en</strong> snel de bloedsuikerspiegel, nadi<strong>en</strong><br />
soms gevolgd door e<strong>en</strong> daling met opnieuw honger; dergelijke ups <strong>en</strong> downs moet<strong>en</strong><br />
we dus vermijd<strong>en</strong>. Eiwitt<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> invloed op de bloedsuikerspiegel. Kokosolie<br />
zwakt ev<strong>en</strong>tuele schommeling<strong>en</strong> in de bloedsuikerspiegel af <strong>en</strong> zorgt dat je minder hongeraanvall<strong>en</strong><br />
krijgt tuss<strong>en</strong> twee maaltijd<strong>en</strong> in. Kokosolie zorgt er ook sneller voor dat je<br />
met e<strong>en</strong> verzadigd gevoel van tafel komt, verhoogt je <strong>en</strong>ergiepeil <strong>en</strong> verbrandingssnelheid.<br />
51
Kokosolie is daarom het geheime ingrediënt dat je eiwitdieet meer kans<strong>en</strong> geeft. Kokosolie<br />
toevoeg<strong>en</strong> aan je maaltijd<strong>en</strong>, helpt overet<strong>en</strong> <strong>en</strong> snack<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>door voorkom<strong>en</strong>!<br />
Voeg bij je eiwitdieet ‘s morg<strong>en</strong>s, ’s middags <strong>en</strong> ’s avonds minimum één dessertlepel <strong>en</strong><br />
bijvoorkeur 1 eetlepel kokosolie. Afvall<strong>en</strong> gaat hierdoor sneller <strong>en</strong> gemakkelijker.<br />
Ge<strong>en</strong> snelle koolhydrat<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> geraffi neerde suikers in<br />
je eiwitdieet, wel kokosolie<br />
Alle gezonde <strong>en</strong> ongeraffi neerde vett<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong> voorkeur voor MCT-vett<strong>en</strong> uit kokosolie<br />
versterk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eiwitdieet. Als je morg<strong>en</strong> ervaart dat je door kokosolie minder ups <strong>en</strong><br />
downs hebt in je bloedsuikerspiegel, minder hongeraanvall<strong>en</strong> hebt dan zal je zi<strong>en</strong> dat<br />
vermager<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stuk gemakkelijker wordt. Kokosolie maakt je eiwitdieet gemakkelijker<br />
omdat door het toevoeg<strong>en</strong> van kokosvett<strong>en</strong> bij gezonde koolhydrat<strong>en</strong> deze minder of<br />
nauwelijks invloed zull<strong>en</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> op je bloedsuikerspiegel (honger <strong>en</strong> hongeraanvall<strong>en</strong>).<br />
Waardoor het eiwitdieet e<strong>en</strong> stuk toegankelijker <strong>en</strong> gemakkelijker wordt. Kokosolie<br />
geeft je eiwitdieet meer kans<strong>en</strong> tot slag<strong>en</strong>.<br />
Bij het et<strong>en</strong> van gezonde koolhydrat<strong>en</strong> ga je wat kokosolie toevoeg<strong>en</strong> of je gaat ze met<br />
kokosolie bereid<strong>en</strong>: ge<strong>en</strong> wit brood, witte pistolets of baguette maar pompernikkel- of<br />
ander volkor<strong>en</strong>brood met kokosoliebesmeerd, ge<strong>en</strong> witte rijst maar volle rijst (bv. basmati)<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> klontje kokosolie, ge<strong>en</strong> cornfl akes of rice crispies maar havermout, ge<strong>en</strong> witte of<br />
bruine suiker maar wel (met mate) agave- of gran<strong>en</strong>siroop, ge<strong>en</strong> gedroogde dadels, vijg<strong>en</strong>,<br />
rozijn<strong>en</strong>, banan<strong>en</strong> wel appels, per<strong>en</strong>, pompelmoez<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> suikerrijke chocolade wel<br />
(met mate) chocolade met 70 of beter nog 85% cacao. Ge<strong>en</strong> friet-<br />
jes of aardappelpuree maar (met mate) aardappel in de schil. Ge<strong>en</strong><br />
voorverwerkte voeding, maar traditionele basisvoeding.<br />
Met kokos<br />
word<strong>en</strong> deze koolhydrat<strong>en</strong> toegankelijk in elk eiwitdieet.<br />
Ook bio-<br />
eier<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>, <strong>en</strong> beperkt diverse kaz<strong>en</strong> (bij voorkeur rauwe kaz<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> cottage kaas).<br />
Verder kies je voor e<strong>en</strong> eiwitdieet alle gezond eiwitrijk voedsel:<br />
diverse peulvrucht<strong>en</strong> (linz<strong>en</strong>, azuki, soja...), eiwitrijke gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
zoals waterkers, kiem<strong>en</strong>, sojascheut<strong>en</strong>, tarwekiem<strong>en</strong>,<br />
spinazie, asperges, broccoli, sla. Wees matig met pastinaak,<br />
gekookte wortels <strong>en</strong> pompo<strong>en</strong>. Gebruik kwistig kruid<strong>en</strong>.<br />
Ev<strong>en</strong>tueel maar niet noodzakelijk bio kip-, vark<strong>en</strong>s, runds-<br />
<strong>en</strong> schap<strong>en</strong>vlees, wild <strong>en</strong> verse kleine diepzeevis. Vergeet ook<br />
<strong>en</strong>kele not<strong>en</strong> niet.<br />
Tip: snelle suikers word<strong>en</strong> trage suikers met kokos<br />
Wist je dat als je aan snelle suikers of snelle koolhydrat<strong>en</strong> gezonde vett<strong>en</strong> gaat toevoeg<strong>en</strong><br />
deze trage suikers <strong>en</strong> trage koolhydrat<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Omdat vet de vertering vertraagt <strong>en</strong><br />
ervoor zorgt dat snelle suikers trager afgegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> tip als je e<strong>en</strong>s uit de bol wil<br />
gaan, zonder dat je hoeft te vervall<strong>en</strong> in hongeraanvall<strong>en</strong>!!!<br />
Waarschuwing: Ik b<strong>en</strong> principieel teg<strong>en</strong> alle chemische of kunstmatige suikers. Zij hebb<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> invloed op de bloedsuikerspiegel maar schad<strong>en</strong> ernstig de gezondheid. E<strong>en</strong><br />
eiwitdieet vol chemische zoetmiddel<strong>en</strong> is hetzelfde als diët<strong>en</strong> <strong>en</strong> gaan rok<strong>en</strong>. Zij verhinder<strong>en</strong><br />
de opname van gezonde stoff<strong>en</strong>, zijn laxer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> do<strong>en</strong> je adem stink<strong>en</strong>. Je zult afvall<strong>en</strong><br />
maar je b<strong>en</strong>t niet gezonder. Dat kan niet de bedoeling zijn, dat is niet verstandig.<br />
52
Kokosolie helpt je gewicht te verliez<strong>en</strong>.<br />
En lost heel wat gezondheidsproblem<strong>en</strong><br />
op.<br />
Kokosolie helpt je slank, gezond <strong>en</strong> vol lev<strong>en</strong>s<strong>en</strong>ergie<br />
te zijn. Kokosolie is e<strong>en</strong> snel afbreekbaar<br />
vet dat zorgt voor meer <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> minder vetopslag.<br />
Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> zou volg<strong>en</strong>s Dr. <strong>Rob</strong>ert Atkins<br />
20% van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met zijn Atkins dieet niet<br />
afvall<strong>en</strong> door schimmelinfectie in de darm. Kokos<br />
helpt schimmelinfecties teg<strong>en</strong>gaan, doet schimmelinfecties<br />
verdwijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> versterkt je weerstand.<br />
Kokos doet je goed... daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> verhelpt kokosolie<br />
veel maag- <strong>en</strong> darmproblem<strong>en</strong>, gaat ze viruss<strong>en</strong>, bacteriën<br />
te lijf <strong>en</strong> stimuleert ze de schildklier. Kokosolie geeft<br />
je e<strong>en</strong> zachte huid <strong>en</strong> meer libido.<br />
‘Vet bevordert de testosteronproductie <strong>en</strong> dat is het belangrijkste<br />
spieropbouw<strong>en</strong>de hormoon’ ‘Het wasbord dieet’, David Zincz<strong>en</strong>ko <strong>en</strong> Ted Spiker. En zonder<br />
testosteron ge<strong>en</strong> libido bij mann<strong>en</strong> zowel als bij vrouw<strong>en</strong>.<br />
Afslank<strong>en</strong><br />
‘Wanneer het lichaam lange tijd op e<strong>en</strong> vetarm dieet wordt gezet, stopt het gewichtsverlies’,<br />
Dr. <strong>en</strong> epidemioloog W. Willet. In Int. Journal of Obesity kwam<strong>en</strong> de onderzoekers<br />
van Brigham, Boston <strong>en</strong> de Havard school tot de conclusie dat je minder afvalt bij e<strong>en</strong><br />
vetarm dieet (20% vett<strong>en</strong>) dan bij e<strong>en</strong> dieet waar 35% van de calorieën kom<strong>en</strong> uit vett<strong>en</strong>.<br />
Conclusie : zonder voldo<strong>en</strong>de gezonde vett<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> gezond <strong>en</strong> slank lichaam.<br />
Het kokosoliedieet: eet gezond vet <strong>en</strong> verlies vet<br />
Het kokosoliedieet zet je terug op het spoor zoals de natuur het heeft gew<strong>en</strong>st.<br />
Traditioneel basisvoedsel met voldo<strong>en</strong>de gezonde vett<strong>en</strong>. Zo zal je<br />
merk<strong>en</strong> dat de ur<strong>en</strong> voorbij gaan zonder hongeraanvall<strong>en</strong>. Dat je bloedsuikerspiegel<br />
onder controle is <strong>en</strong> dat honger verdwijnt na de maaltijd<br />
vanwege het verzadigde gevoel wat gezonde vett<strong>en</strong> je gev<strong>en</strong>. Kokosolie<br />
zorgt ervoor dat er in de maag <strong>en</strong> in de dunne darm signal<strong>en</strong> aan de hers<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, dat je verzadigd b<strong>en</strong>t. Maaltijd<strong>en</strong> met gezonde<br />
vett<strong>en</strong> van kokos smak<strong>en</strong> goed <strong>en</strong> zo blijft je dieet ook leuk. Kokosolie<br />
wordt het snelst afgebrok<strong>en</strong> tot <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> het minst opgeslag<strong>en</strong> als vet van<br />
alle gezonde vett<strong>en</strong>. Studies van de afgelop<strong>en</strong> 15 jaar in Italië, Japan, USA,<br />
Canada, België, Duitsland, Tsjechië <strong>en</strong> Frankrijk bevestig<strong>en</strong> dat kokosolie het<br />
<strong>en</strong>ergiepeil verhoogt <strong>en</strong> afvall<strong>en</strong> stimuleert.<br />
Het Middlesex hospitaal in London testte vier diët<strong>en</strong> met 1000 calorieën: 90 %vet, 90%<br />
eiwit, 90% koolhydrat<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd dieet. Zij die het 90% vet-dieet volgd<strong>en</strong> viel<strong>en</strong><br />
beduid<strong>en</strong>d meer af dan de andere diet<strong>en</strong>. De Lumberjacks in Finland zijn e<strong>en</strong> bewijs. Zij<br />
consumer<strong>en</strong> 50% van hun calorieën uit verzadigde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn niet dik.<br />
53
Vett<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> 2 maal meer calorieën per gram<br />
dan eiwitt<strong>en</strong> of koolhydrat<strong>en</strong> (suikers),<br />
maar still<strong>en</strong> je honger 4 tot 5 keer sneller. Dit<br />
is één van de red<strong>en</strong><strong>en</strong> waarom m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die<br />
gezonde vett<strong>en</strong> et<strong>en</strong>, gemakkelijker afvall<strong>en</strong><br />
of slank blijv<strong>en</strong>. Dr. H. Newbold Type<br />
A and Type B, weight loss book<br />
Wat veroorzaakt overgewicht?<br />
Dr. G. Frost van het Hammersvill hospitaal te London verklaarde aan de BBC op 14.3.05<br />
dat zwaarlijvigheid moet aangepakt word<strong>en</strong> door ongezonde ingrediënt<strong>en</strong> in bewerkte<br />
voeding <strong>en</strong> junkfood te vervang<strong>en</strong> door gezondere alternatiev<strong>en</strong>. Kokosolie biedt zulk e<strong>en</strong><br />
gezond alternatief. Wat veroorzaakt overgewicht?<br />
1. Het et<strong>en</strong> van calorierijk voedsel zonder voedingswaarde zoals droge koekjes, alle mogelijke<br />
snoeprep<strong>en</strong>, croissants <strong>en</strong> suikerrijke frisdrank<strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong> overgewicht. Calorieën<br />
word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> maar je lichaam blijft zoek<strong>en</strong> naar voedingswaarde zoals vitamin<strong>en</strong>,<br />
mineral<strong>en</strong>, <strong>en</strong>zym<strong>en</strong>, etc... De calorieën zijn er maar de honger blijft. 2. E<strong>en</strong> slecht werk<strong>en</strong>de<br />
schildklier waardoor we minder calorieën verbrand<strong>en</strong> dan normaal. 3. Te veel aan<br />
suikers <strong>en</strong> geraffi neerde koolhydrat<strong>en</strong> die je bloedsuikerspiegel snel do<strong>en</strong> stijg<strong>en</strong>, maar<br />
daarna weer snel do<strong>en</strong> dal<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo hongeraanvall<strong>en</strong> uitlokk<strong>en</strong>. Je ‘jojoot’ telk<strong>en</strong>s tuss<strong>en</strong><br />
extase <strong>en</strong> honger. 4. Te veel ongezonde vett<strong>en</strong> zoals geraffi neerde plantaardige supermarktolie,<br />
bakolie, margarines <strong>en</strong> verhitte MOV’s met transvett<strong>en</strong> <strong>en</strong> allerlei product<strong>en</strong><br />
waarin deze ongezonde vett<strong>en</strong> gebruikt zijn. Deze bemoeilijk<strong>en</strong> de vetverbranding <strong>en</strong> onderdrukk<strong>en</strong><br />
ons <strong>en</strong>ergiepeil. 5. Niet goed om kunn<strong>en</strong> met stress. Stresshormon<strong>en</strong> verhog<strong>en</strong><br />
de insuline productie <strong>en</strong> do<strong>en</strong> je meer et<strong>en</strong> <strong>en</strong> calorieën opslaan. 6. Te weinig beweg<strong>en</strong>.<br />
Beweg<strong>en</strong> stimuleert de vetverbranding ook na de inspanning.<br />
Kokosolie <strong>en</strong> gewicht verliez<strong>en</strong><br />
Het geheim van kokos<br />
zit hem in de MCT’s<br />
Het geheim van kokosolie zit hem in de kortere<br />
ket<strong>en</strong>l<strong>en</strong>gte van haar vett<strong>en</strong>. Deze behor<strong>en</strong><br />
voornamelijk tot de middellange vetzuurket<strong>en</strong>s,<br />
MCT’s g<strong>en</strong>oemd.<br />
1. MCT’s word<strong>en</strong> snel afgebrok<strong>en</strong> in het lichaam<br />
<strong>en</strong> bijna onmiddellijk omgezet in <strong>en</strong>ergie. (102)<br />
Zo bevestigde e<strong>en</strong> studie uit 2000 dat MCT’s 3 keer sneller afgebrok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> dan LCT’s,<br />
dit zijn vett<strong>en</strong> met lange vetzuurket<strong>en</strong>s. (American Journal of Clinical Nutrtion) In ditzelfde<br />
tijdschrift versche<strong>en</strong> in 1991 e<strong>en</strong> studie die aangaf dat wannneer je LCT’s vervangt<br />
door MCT’s uit kokosolie de lichaamstemperatuur verhoogt <strong>en</strong> de schildklier geactiveerd<br />
wordt met e<strong>en</strong> hogere verbranding van calorieën als gevolg.<br />
2. Vetopslag krijgt nauwelijks kans omdat kokosolie beter dan gelijk welke olie je metabolisme<br />
<strong>en</strong> dus de verbrandingssnelheid doet stijg<strong>en</strong>. (104) Met ander woord<strong>en</strong>, MCT’s<br />
54
verbrand<strong>en</strong> snel <strong>en</strong> word<strong>en</strong> beduid<strong>en</strong>d minder opgeslag<strong>en</strong> als vet. Volg<strong>en</strong>s Mary Enig word<strong>en</strong><br />
MCT’s niet snel gebruikt door het lichaam om ze op te slaan. E<strong>en</strong> bijzondere eig<strong>en</strong>schap<br />
van MCT’s is dat ze de vetverbranding stimuler<strong>en</strong> met meer <strong>en</strong>ergie. Net daarom is<br />
de traditionele bevolking uit Polynesië met e<strong>en</strong> vetrijk dieet toch slank. (105) Daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> lange vetzuurket<strong>en</strong>s, zoals deze voorkom<strong>en</strong> in vis, dier<strong>en</strong> <strong>en</strong> veel plantaardige<br />
oliën, traag verteerd, traag afgebrok<strong>en</strong> <strong>en</strong> gemakkelijk opgeslag<strong>en</strong> als vet. (103).<br />
Het onderzoek naar zwaarlijvigheid van de McGill Universiteit stelde dat MCT’s, voor<br />
60% in kokosolie aanwezig, ideaal kunn<strong>en</strong> zijn bij vermager<strong>en</strong>!<br />
3. Het kokosdieet doet je g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van gezonde vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> tracht ongezonde vett<strong>en</strong> uit je<br />
lev<strong>en</strong> te bann<strong>en</strong>. Ongezonde vett<strong>en</strong> vertrag<strong>en</strong> het metabolisme, do<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> dik <strong>en</strong> ziek<br />
word<strong>en</strong>. Vergeet niet dat bijna alle bewerkte product<strong>en</strong> zoals koekjes <strong>en</strong> kant <strong>en</strong> klare<br />
maaltijd<strong>en</strong> ongezonde vett<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>. Ongezonde vett<strong>en</strong> zijn namelijk smaakloos <strong>en</strong><br />
goedkoper <strong>en</strong> word<strong>en</strong> daarom veel gebruikt.<br />
Kokosolie <strong>en</strong> sporters,<br />
ideaal bij Lean Body dieet<br />
<strong>en</strong> bij het Weight Gain dieet<br />
Sporters kunn<strong>en</strong> met extra vierge kokosolie hun<br />
training ondersteun<strong>en</strong> <strong>en</strong> kokosolie als grote troef<br />
integrer<strong>en</strong> in hun voedingsgewoont<strong>en</strong>. Deze vett<strong>en</strong><br />
zijn bevorderlijk voor de eiwitopname, vetverbranding<br />
<strong>en</strong> opname van mineral<strong>en</strong>. (14,15,16)<br />
Zowel bij het Weight Gain dieet waarbij getracht<br />
wordt om meer spiermassa op te bouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij het<br />
Lean Body dieet waarbij m<strong>en</strong> werkt aan e<strong>en</strong> betere<br />
verhouding be<strong>en</strong>/spier- t<strong>en</strong> opzichte van de vetmassa.<br />
Bodybuilders gebruik<strong>en</strong> kokosolie dan ook vaak in de<br />
fase voor hun wedstrijd<strong>en</strong>, wanneer m<strong>en</strong> alles op alles zet<br />
om de spier<strong>en</strong> zich zo goed mogelijk te lat<strong>en</strong> aftek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Kokosolie is namelijk de rijkste bron van MCT’s of vett<strong>en</strong> met middellange vetzur<strong>en</strong>. Per<br />
gram bevatt<strong>en</strong> zij 2 keer meer <strong>en</strong>ergie dan eiwitt<strong>en</strong> of koolhydrat<strong>en</strong>. Maar deze MCT’s<br />
word<strong>en</strong> nauwelijks opgeslag<strong>en</strong> als vet maar word<strong>en</strong> snel verbrand <strong>en</strong> zijn beschikbaar<br />
als <strong>en</strong>ergie om meer te kunn<strong>en</strong> train<strong>en</strong>. De MCT’s van kokosolie hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> carnitine<br />
nodig om verbrand te word<strong>en</strong>. Hierdoor zorg<strong>en</strong> zij voor e<strong>en</strong> betere be<strong>en</strong>/spier versus vet<br />
verhouding <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zij help<strong>en</strong> bij het opbouw<strong>en</strong> van spiermassa.<br />
Zij zorg<strong>en</strong> dat bij zware training<strong>en</strong> sporters niet terecht kom<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> katabole situatie.<br />
Dit is de situatie waarbij spiereiwitt<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgebrok<strong>en</strong> om als <strong>en</strong>ergieleverancier te<br />
gaan di<strong>en</strong><strong>en</strong>. Als het lichaam sport, verbruikt het in eerste instantie het bloedsuiker (glucose)<br />
<strong>en</strong> de suikervoorraad in de cell<strong>en</strong> (glycoge<strong>en</strong>). Die zijn soms na 1 of 2 uur train<strong>en</strong> al<br />
opgebruikt. Als je op dat mom<strong>en</strong>t de lichaamsvett<strong>en</strong> niet goed kan aansprek<strong>en</strong>, dan is de<br />
kans groot dat je in e<strong>en</strong> katabole situatie terecht komt <strong>en</strong> spiereiwitt<strong>en</strong> gaat afbrek<strong>en</strong> voor<br />
<strong>en</strong>ergie. De MCT’s in kokosolie zorg<strong>en</strong> voor extra snelle <strong>en</strong> gemakkelijk beschikbare <strong>en</strong>ergie<br />
onder de vorm van gemakkelijk verteerbare middellange vetzuurket<strong>en</strong>s. Met andere<br />
woord<strong>en</strong>, kokosolie zorgt voor e<strong>en</strong> grotere voorraad <strong>en</strong>ergie zodat je langer kan train<strong>en</strong> of<br />
sport<strong>en</strong> zonder dat de spier<strong>en</strong> afgebrok<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De sporter heeft nu suikers <strong>en</strong> MCT’s<br />
als snelle <strong>en</strong>ergieleveranciers ter beschikking. Andere vett<strong>en</strong> zijn daar niet voor geschikt<br />
55
omdat die in eerste instantie word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> pas in nood di<strong>en</strong><strong>en</strong> als <strong>en</strong>ergieleverancier.<br />
Kokosolie verhoogt ook het uithoudingsvermog<strong>en</strong> van sporters. Want zolang je<br />
voldo<strong>en</strong>de suikers <strong>en</strong> snel afbreekbare MCT’s tot je beschikking hebt, blijft sport<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
prester<strong>en</strong> mogelijk. Kokosolie heeft e<strong>en</strong> harmoniser<strong>en</strong>de invloed op de bloedsuikerspiegel<br />
<strong>en</strong> bevordert de opname van mineral<strong>en</strong> <strong>en</strong> aminozur<strong>en</strong> (eiwitt<strong>en</strong>). Ze is ideaal in eiwit- of<br />
melkweishakes, Weight Gain-Shakes, bij eiergerecht<strong>en</strong> <strong>en</strong> in soep. Kokos is daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong><br />
superlekker <strong>en</strong> gemakkelijk te gebruik<strong>en</strong> bij alles wat je klaar maakt. Gebruik 3 tot 6 dessertlepels<br />
per dag, best verspreid over de 3 à 6 maaltijd<strong>en</strong> of wat meer geconc<strong>en</strong>treerd<br />
voor e<strong>en</strong> maximale prestatie: 1 uur voor de training of wedstrijd <strong>en</strong> vlak erna om de afbraak<br />
van eiwitt<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>. Kokosolie is vloeibaar vanaf 25°C. Bij topsport word<strong>en</strong><br />
door de fysieke stress op het lichaam veel vrije radical<strong>en</strong> gevormd, alsook door de massa<br />
zuurstof die wordt verbruikt. Topsport zonder extra bescherming teg<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong> doet<br />
verouder<strong>en</strong>. Gematigd sport<strong>en</strong> houdt je jong. Kokosolie kan je help<strong>en</strong> omdat deze vett<strong>en</strong><br />
niet aan oxidatie onderhevig zijn <strong>en</strong> omdat zij door hun antimicrobiële werking onze<br />
weerstand help<strong>en</strong> verhog<strong>en</strong>. Het toevoeg<strong>en</strong> van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> met zijn rijke bron aan<br />
carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamine E kan daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> booster van antioxidant<strong>en</strong>.<br />
Transvett<strong>en</strong> verhinder<strong>en</strong> spiervorming<br />
Transvett<strong>en</strong> verhinder<strong>en</strong> de opbouw van spierweefsel <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> eiwit tekort<strong>en</strong> do<strong>en</strong> ontstaan.<br />
(182) Dit komt omdat spier<strong>en</strong> prostaglandines (soort hormon<strong>en</strong>) nodig hebb<strong>en</strong> om<br />
gevormd te word<strong>en</strong> <strong>en</strong> deze prostaglandines word<strong>en</strong> gevormd uit ess<strong>en</strong>tiële vetzur<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong><br />
transvetzur<strong>en</strong> de omzetting bemoeilijk<strong>en</strong> of verhinder<strong>en</strong> is de link direct gelegd.<br />
Extra viergin kokosolie bevat ge<strong>en</strong> transvett<strong>en</strong>. Nog e<strong>en</strong> red<strong>en</strong> te meer om te kok<strong>en</strong> met<br />
kokosolie. Ess<strong>en</strong>tiële vetzur<strong>en</strong> zijn alfa-linole<strong>en</strong>zuur <strong>en</strong> linolzuur (omega 3 <strong>en</strong> 6).<br />
Het extra vierge kokosoliedieet<br />
Eet drie maaltijd<strong>en</strong> per dag <strong>en</strong> sla je ontbijt niet over. Eet gezond,<br />
volwaardig voedsel <strong>en</strong> beperk je calorieën. Voeg kokosolie toe<br />
aan elke maaltijd. Hierdoor eet je goed, b<strong>en</strong> je vitaal, heb je weinig<br />
honger tuss<strong>en</strong>door <strong>en</strong> ga je met e<strong>en</strong> voldaan gevoel van tafel.<br />
Eet bij voorkeur ongeraffi neerde voeding, eet veel gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de<br />
fruit, eet geregeld volkor<strong>en</strong> <strong>en</strong> gekiemde gran<strong>en</strong>, gebruik ge<strong>en</strong> geraffi neerd zout maar<br />
weinig ongeraffi neerd zee- of bergkristalzout, gebruik veel kruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> specerij<strong>en</strong>. Vergeet<br />
bon<strong>en</strong>, not<strong>en</strong> <strong>en</strong> geferm<strong>en</strong>teerde zak<strong>en</strong> niet. Kook uitsluit<strong>en</strong>d in roestvrij staal of email.<br />
Anti-aanbakpann<strong>en</strong> zijn uit d<strong>en</strong> boze. Als je voor zuivel kiest, neem dan rauwe kaz<strong>en</strong>,<br />
rauwe melk <strong>en</strong> yoghurts met lev<strong>en</strong>de melkzuurbacteriën. Bij voorkeur halfvolle of volle<br />
melkproduct<strong>en</strong>. Gebruik ge<strong>en</strong> light product<strong>en</strong> ze zijn minder gezond <strong>en</strong> help<strong>en</strong> je niet<br />
vermager<strong>en</strong>. Eet voldo<strong>en</strong>de rauw <strong>en</strong> eet zeker niet alles gekookt of gestoomd. Eet <strong>en</strong>kel vis,<br />
vlees <strong>en</strong> gevogelte van e<strong>en</strong> goede biologische of wilde kwaliteit. Voeg aan elke maaltijd<br />
e<strong>en</strong> dessert <strong>en</strong> beter nog e<strong>en</strong> eetlepel extra vierge kokosolie bij. 3 eetlepels kokosolie werk<strong>en</strong><br />
therapeutisch voor de schildklier <strong>en</strong> vetverbranding. Vergeet je ess<strong>en</strong>tiële plantaardige<br />
omega 3/6 niet.<br />
Hoe hoger de gezondheidswaarde van hetge<strong>en</strong> je eet, hoe minder je nodig hebt om je<br />
drang naar ess<strong>en</strong>tiële voedingsstoff<strong>en</strong> te voldo<strong>en</strong>. Geraffi neerd voedsel doet je cell<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
beetje sterv<strong>en</strong>, verminder<strong>en</strong> je lev<strong>en</strong>skracht <strong>en</strong> gev<strong>en</strong> je weinig terug.<br />
Bart Maes, de bio-veggie man<br />
56
Sla je ontbijt niet over<br />
Onderzoekers publiceerd<strong>en</strong> in Obesity research van 2002 dat het ontbijt de belangrijkste<br />
maaltijd was bij succesvol afvall<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> andere studie die versche<strong>en</strong> in Journal of Pediatric<br />
Psychology (kinderpsychatrie) van 2002, bevestigde dat kinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> overgewicht<br />
vaker ‘s morg<strong>en</strong>s niet et<strong>en</strong> dan slanke kinder<strong>en</strong>. En in 1992 versche<strong>en</strong> reeds e<strong>en</strong> studie dat<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die prober<strong>en</strong> af te slank<strong>en</strong> <strong>en</strong> die ’s morg<strong>en</strong>s ontbijt<strong>en</strong>, meer gewicht verliez<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
minder naar tuss<strong>en</strong>doortjes grijp<strong>en</strong> dan zij die het ontbijt overslaan.<br />
Waarbij kan je kokosolie gebruik<strong>en</strong>?<br />
Kokosbrood/cake met banaan<br />
1⁄2 kop kokosolie<br />
1 kop ahornsiroop of e<strong>en</strong> zoetmiddel naar keuze<br />
2 kopp<strong>en</strong> volkor<strong>en</strong>meel<br />
1⁄2 theelepel ongeraffineerd zout (optioneel)<br />
1 theelepel bakpoeder<br />
3 tot 4 banan<strong>en</strong> (geplet)<br />
1⁄2 kop geraspte kokos<br />
Om te kok<strong>en</strong>, wokk<strong>en</strong>, brad<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong>. Op je brood als<br />
boter. Als basis voor mayonaise, curry-pinda-saus of saladedressing.<br />
Bij je aardappel- of wortelpuree, in rijst gerecht<strong>en</strong><br />
of rijstpudding. 1 lepeltje in warme chocolademelk . 1 lepeltje<br />
in e<strong>en</strong> smoothie, soep, kefir of kombucha. Overal waar je<br />
anders boter of andere oliën zou gebruik<strong>en</strong>.<br />
Rijstwafels rijkelijk belegd met kokosolie (boter) <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
laagje confituur of chocoladevlokk<strong>en</strong>. Overheerlijk.<br />
Verwarm de ov<strong>en</strong> voor 180°C. Vet je bakblik in <strong>en</strong> verstuif e<strong>en</strong> beetje meel erop zodat<br />
de cake makkelijk loskomt. Voeg eerst de olie <strong>en</strong> de ahornsiroop bij elkaar <strong>en</strong> mix deze<br />
ingrediënt<strong>en</strong> goed. Neem e<strong>en</strong> aparte kom voor de droge ingrediënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> m<strong>en</strong>g deze. Doe<br />
de geplette banan<strong>en</strong> bij de kokosolie <strong>en</strong> het zoetmiddel. M<strong>en</strong>g dan alles sam<strong>en</strong> <strong>en</strong> giet het<br />
m<strong>en</strong>gsel in de bakvorm. Baktijd: ca 45 minut<strong>en</strong> tot 1 uur. De cake is klaar als je met e<strong>en</strong><br />
tand<strong>en</strong>stoker erin prikt <strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> deeg aan blijft klev<strong>en</strong>.<br />
Pinda/kokospasta<br />
Maal pinda’s of andere not<strong>en</strong>.<br />
Voeg er kokosolie bij,<br />
m<strong>en</strong>g het geheel<br />
<strong>en</strong> je hebt e<strong>en</strong> heerlijk<br />
<strong>en</strong> snel klaar broodbeleg.<br />
Extra vierge kokosolie is vloeibaar vanaf 25°C<br />
<strong>en</strong> perfect smeerbaar als boter tuss<strong>en</strong> 10°C <strong>en</strong> 25°C.<br />
57
Linz<strong>en</strong>soep met kokos <strong>en</strong> citro<strong>en</strong>gras<br />
2 soeplepels v<strong>en</strong>kelzaadjes, 2 soeplepels korianderzaadjes, 4 soeplepels kokosolie<br />
2 <strong>rode</strong> ui<strong>en</strong> fijngehakt, 2 wortels fijn geraspt, 2 citro<strong>en</strong>blaadjes, 2 cm galangawortel<br />
2 st<strong>en</strong>gels citro<strong>en</strong>gras in stukk<strong>en</strong> gesned<strong>en</strong><br />
4 knoflookte<strong>en</strong>tjes fijngehakt, 2 gedroogde pepertjes fijngestampt<br />
4 cm verse gember geraspt, 40 cl kokosmelk, 10 cl <strong>rode</strong> linz<strong>en</strong>, 2 soeplepels soja-saus<br />
sap van 1 limo<strong>en</strong>, 150 cl water, 1 bosje verse koriander of bladpeterselie<br />
zeezout verrijkt met zeewier<br />
Doe de v<strong>en</strong>kel- <strong>en</strong> korianderzaadjes in e<strong>en</strong><br />
pan <strong>en</strong> gril ze tot hun aroma vrij komt. Laat ze<br />
afkoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> maal ze fijn in e<strong>en</strong> vijzel.<br />
Fruit in e<strong>en</strong> pot de ui<strong>en</strong>, wortels, look, citro<strong>en</strong>blaadjes,<br />
gember, galangawortel, citro<strong>en</strong>gras<br />
<strong>en</strong> pepertjes in kokosolie gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> 5-tal<br />
minut<strong>en</strong>. Voeg de kokosmelk, kruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
water eraan toe. Br<strong>en</strong>g alles aan de kook <strong>en</strong><br />
voeg de linz<strong>en</strong> eraan toe.<br />
Laat de soep kok<strong>en</strong> tot de linz<strong>en</strong> gaar zijn.<br />
Br<strong>en</strong>g op smaak met sojasaus, limo<strong>en</strong>sap, zeezout<br />
verrijkt met zeewier <strong>en</strong> verse koriander.<br />
Mueslirep<strong>en</strong> (voor ca.12 rep<strong>en</strong>)<br />
150 g volkor<strong>en</strong>meel (boekweitmeel, tarwemeel, ...)<br />
50 g havervlokk<strong>en</strong><br />
125 g rozijn<strong>en</strong><br />
75 g gedroogde abrikoz<strong>en</strong>, in reepjes gesned<strong>en</strong><br />
3 schijfjes gedroogde ananas, in kleine stukjes<br />
1 banaan, in kleine stukjes gesned<strong>en</strong><br />
50 g geraspte kokos<br />
1 eetlepel kokosolie<br />
175 ml vers geperst appelsap<br />
1 theelepel melasse<br />
Verwarm de ov<strong>en</strong> op 160°C. M<strong>en</strong>g alle ingrediënt<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> grote kom door elkaar met<br />
e<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> lepel. Doe het m<strong>en</strong>gsel in e<strong>en</strong> bakblik dat bekleed is met bakpapier <strong>en</strong> strijk<br />
de bov<strong>en</strong>kant glad. Strooi er e<strong>en</strong> beetje geraspte kokos over. Laat het m<strong>en</strong>gsel ca. 30 à 40<br />
minut<strong>en</strong> bakk<strong>en</strong> totdat het goudbruin is. Snijd het in de vorm van rechthoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat het<br />
afkoel<strong>en</strong>.<br />
Mueslirep<strong>en</strong> met not<strong>en</strong><br />
Vervang in het vorige recept het gedroogd fruit door e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>geling van gehakte not<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
zad<strong>en</strong>. Bestrooi de rep<strong>en</strong> met sesamzaadjes.<br />
58
Kruid<strong>en</strong>dip<br />
4 theelepels kokosolie, 2 theelepels fijn gehakte ui, 1 theelepel fijn gehakte look<br />
1⁄2 theelepel basilicum, 1⁄2 theelepel oregano, 1⁄2 theelepel paprika<br />
1⁄2 theelepel ongeraffineerd zeezout of bergkristalzout<br />
(optioneel)<br />
e<strong>en</strong> snuifje cay<strong>en</strong>nepeper<br />
Doe alle ingrediënt<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> klein pannetje <strong>en</strong> verwarm<br />
zachtjes het geheel. De bedoeling is niet het m<strong>en</strong>gsel<br />
aan de kook te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, maar gewoon het geheel opwarm<strong>en</strong><br />
zodat de smak<strong>en</strong> zich verm<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Heerlijk als<br />
dip, op je brood of bij de pasta.<br />
Mayonaise<br />
1 eigeel<br />
snuifje ongeraffineerd zeezout of bergkristalzout (optioneel)<br />
1⁄2 theelepel mosterd<br />
1 theelepel citro<strong>en</strong>sap<br />
300 ml kokosolie<br />
Klop eerst het eigeel goed los. Voeg er dan de mosterd, zout <strong>en</strong> kruid<strong>en</strong><br />
aan toe met het citro<strong>en</strong>sap. Voeg al roer<strong>en</strong>d zeer matig de kokosolie<br />
erbij. Indi<strong>en</strong> de mayonaise te dik is, kun je er wat extra vierge olijfolie bij do<strong>en</strong>.<br />
Witloof met e<strong>en</strong> zachte smaak<br />
4 stronk<strong>en</strong> witloof, snuifje ongeraffineerd zeezout of<br />
bergkristalzout (optioneel)<br />
3 soeplepels kokosolie, 1 tot 2 appels<br />
Smelt de kokosolie in e<strong>en</strong> grote pan,<br />
snijd het witloof in 2 of 4, bak het goudbruin,<br />
voeg ondertuss<strong>en</strong> schijfjes appel toe,<br />
laat deze mee carameliser<strong>en</strong>.<br />
Zet e<strong>en</strong> deksel op de pan<br />
zodat het witloof verder kan gar<strong>en</strong>.<br />
Kokosolie is heerlijk om zowel te gebruik<strong>en</strong> bij gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, omelet, gebak, béchamelsauz<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.<br />
Wist je dat?<br />
De kokosnoot g<strong>en</strong>aamd is naar het Portugese <strong>en</strong> Spaanse woord coco dat ‘grimas’ betek<strong>en</strong>t<br />
omdat de drie og<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kokosnoot net e<strong>en</strong> grimmig gezicht lijk<strong>en</strong>. • De Filippijn<strong>en</strong>,<br />
Indonesië <strong>en</strong> India de grootste produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van kokosnot<strong>en</strong> zijn. • Kokosolie <strong>en</strong> andere<br />
plantaardige oliën e<strong>en</strong> alternatief voor diesel kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. • Kokosmelk e<strong>en</strong> afwisseling<br />
vormt voor melkproduct<strong>en</strong>: is lactose- <strong>en</strong> suikervrij.<br />
59
<strong>Waarom</strong> kokosolie zo gezond is<br />
1. Ze is door haar gehalte aan MCT’s (vett<strong>en</strong> met middellange vetzuurket<strong>en</strong>s) e<strong>en</strong> gemak<br />
kelijk verteerbare bron van vett<strong>en</strong>, die bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> als directe <strong>en</strong>ergieleveranciers kunn<strong>en</strong><br />
optred<strong>en</strong>. 2. Ze verbetert de vertering <strong>en</strong> de opname van vetoplosbare vitamin<strong>en</strong>, plantaardige<br />
stoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> aminozur<strong>en</strong>. 3. Ze vermindert de druk op de pancreas <strong>en</strong> andere vetverter<strong>en</strong>de<br />
<strong>en</strong>zymsystem<strong>en</strong> in het lichaam. 4. Ze leidt in vergelijking tot LTC’s (vett<strong>en</strong> met<br />
lange vetzuurket<strong>en</strong>s) minder tot vetopslag. 5. Ze leidt bij verhitt<strong>en</strong> niet tot de vorming van<br />
stor<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong> (ze oxideert nauwelijks) <strong>en</strong> is hierdoor geschikt voor<br />
fritur<strong>en</strong>, bakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> brad<strong>en</strong>. 6. Ze verbetert de opname van calcium <strong>en</strong> magnesium <strong>en</strong> ondersteunt<br />
de aanmaak van sterke bott<strong>en</strong> <strong>en</strong> tand<strong>en</strong>. 7. Ze verbetert de werking van insuline<br />
<strong>en</strong> helpt de bloedsuikerspiegel regel<strong>en</strong>. 8. Ze ondersteunt de werking van de schildklier<br />
<strong>en</strong> verhoogt zo de verbranding, stofwisseling <strong>en</strong> lichaamstemperatuur. 9. Ze vermindert de<br />
kans op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, hoge bloeddruk, beroerte <strong>en</strong> embolie. 10. Ze helpt rimpels<br />
<strong>en</strong> huidveroudering door zon <strong>en</strong> leeftijd voorkom<strong>en</strong>. 11. Ze verhoogt de weerstand teg<strong>en</strong><br />
viruss<strong>en</strong> zoals het griepvirus, hepatitis C, mazel<strong>en</strong>, herpes, etc... Ze verhoogt de weerstand<br />
teg<strong>en</strong> bacteriën die kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot longontsteking, oorontsteking, keelontsteking,<br />
tandbederf, voedselvergiftiging, m<strong>en</strong>ingitis, gonorrhea, etc.... 12. Ze verhoogt de weerstand<br />
teg<strong>en</strong> schimmels <strong>en</strong> gist<strong>en</strong> die kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot candida, ringworm, voetschimmel,<br />
spruw, <strong>en</strong> andere infecties. 13. Ze verhoogt de afweer teg<strong>en</strong> worm<strong>en</strong>, luiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere,<br />
<strong>en</strong> ze doodt parasiet<strong>en</strong>. 14. Ze vermindert de kans op chronische ontsteking<strong>en</strong>. 15. Ze<br />
bevordert de g<strong>en</strong>ezing van wond<strong>en</strong> <strong>en</strong> huid. 16. Ze verbetert de symptom<strong>en</strong> van psoriasis,<br />
eczema <strong>en</strong> andere dermatologische aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. 17. Ze helpt om je jonger <strong>en</strong> gelukkiger<br />
te voel<strong>en</strong>. 18. Ze helpt tandbederf voorkom<strong>en</strong>. 19. Ze heeft ge<strong>en</strong> schadelijke nev<strong>en</strong>effect<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> is 100% non-toxisch, bevat ge<strong>en</strong> cholesterol <strong>en</strong> exta vierge kokosolie bevat ge<strong>en</strong><br />
transvett<strong>en</strong>.<br />
Wat doet<br />
extra vierge<br />
kokosolie niet?<br />
- het laat cholesterol<br />
niet stijg<strong>en</strong><br />
- het bevordert ge<strong>en</strong><br />
bloedklonters<br />
- het draagt niet bij tot<br />
hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong><br />
- je wordt er niet dik<br />
van<br />
60
Rode <strong>palmolie</strong> is ROOD<br />
weg<strong>en</strong>s de natuurlijke CAROTENEN<br />
<strong>en</strong> ze bulkt van de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> (vitamine E)<br />
Oxidatie doet lev<strong>en</strong>,<br />
maar ook verouder<strong>en</strong><br />
Vrij radical<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> nuttig zijn,<br />
maar ook heel agressief<br />
Wanneer oxidatieprocess<strong>en</strong> in ons lichaam beheerst<br />
word<strong>en</strong> door de nodige <strong>en</strong>zym<strong>en</strong>, dan gev<strong>en</strong> ze ons <strong>en</strong>ergie<br />
<strong>en</strong> zijn ze nodig voor de werking van de lichaamscell<strong>en</strong>.<br />
Maar als er ongecontroleerde oxidatieprocess<strong>en</strong> uitgelokt<br />
word<strong>en</strong> door vrije radical<strong>en</strong>, ontstaan er cell<strong>en</strong> met slechte<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Zo kunn<strong>en</strong> bijvoorbeeld in ons metabolisme zuurstofmolecul<strong>en</strong> gevaarlijke vrije radical<strong>en</strong><br />
oplever<strong>en</strong>, die tracht<strong>en</strong> aan meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) ter hoogte van<br />
hun dubbele binding<strong>en</strong> elektron<strong>en</strong> te ‘vang<strong>en</strong>’. Hierbij ontstaan dan uiterst schadelijke<br />
binding<strong>en</strong>: de beschadigde MOV’s word<strong>en</strong> namelijk op hun beurt vrije radical<strong>en</strong> die lichaamsstructur<strong>en</strong><br />
aantast<strong>en</strong>. In ons lichaam is e<strong>en</strong> overmaat aan MOV’s (meervoudig onverzadigde<br />
vetzur<strong>en</strong>) dan ook niet aanbevol<strong>en</strong>. Enerzijds omdat MOV’s lange vetzuurket<strong>en</strong>s<br />
zijn (in LCT verwerkt), die gemakkelijk opgeslag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in het lichaamsweefsel als<br />
vet. Anderzijds omdat ze door hun dubbele binding<strong>en</strong> e<strong>en</strong> te gemakkelijke prooi vorm<strong>en</strong><br />
voor vrije radical<strong>en</strong> in ons lichaam, <strong>en</strong> daarbij beschadigd word<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> temperatuur<br />
van 37°C wordt in het lichaam veel zuurstof verbruikt waardoor vrije radical<strong>en</strong> superactief<br />
word<strong>en</strong>, waardoor MOV’s word<strong>en</strong> beschadigd <strong>en</strong> dus snel ranzig word<strong>en</strong> in ons<br />
lichaam. Op die manier veroorzak<strong>en</strong> ze zelf oxidatieve stress <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ze aan de basis<br />
ligg<strong>en</strong> van ontstekingsreacties. Door deze oxidatieprocess<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> zij ook schade toe<br />
aan <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> <strong>en</strong> cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> belemmer<strong>en</strong> zij onze vitaliteit. Oxidatie van MOV’s in de huid<br />
veroorzaakt rimpels, oxidatie van MOV’s in de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> draagt bij tot dem<strong>en</strong>tie, ziekte<br />
van Alzheimer <strong>en</strong> Parkinson, oxidatie van MOV’s drag<strong>en</strong> bij tot hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
de oxidatie ervan in de celmembran<strong>en</strong> kan bijdrag<strong>en</strong> tot kanker <strong>en</strong> moeheid. Nooit e<strong>en</strong><br />
overdaad aan MOV’s, is de moraal van het verhaal. En nooit MOV’s gebruik<strong>en</strong> zonder voldo<strong>en</strong>de<br />
beschermstoff<strong>en</strong> zoals vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>. En nooit MOV’s verhitt<strong>en</strong>.<br />
Meervoudig onverzadigde vett<strong>en</strong> (MOV’s)<br />
De natuur langs twee kant<strong>en</strong> bekek<strong>en</strong><br />
In de natuur zijn MOV’s zeer goed beschermd teg<strong>en</strong> licht, lucht <strong>en</strong> zuurstof. E<strong>en</strong>s geperst,<br />
zijn ze ev<strong>en</strong>wel gevoelig voor oxidatieprocess<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> zij snel het slachtoffer van<br />
vrije radical<strong>en</strong>. Onbeschermde MOV’s die word<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in het lichaam, oxider<strong>en</strong><br />
gemakkelijker <strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong> schade aan de cell<strong>en</strong> met alle gevolg<strong>en</strong> vandi<strong>en</strong>. De huid<br />
veroudert sneller, cholesterol oxideert, de bloedvaatwand<strong>en</strong> verton<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beslag, de cell<strong>en</strong><br />
in de hers<strong>en</strong><strong>en</strong> word<strong>en</strong> ranzig, het zicht gaat achteruit, het DNA wordt aangetast....<br />
Alle welvaartziekt<strong>en</strong> zoals kanker, artritis, Alzheimer, Parkinson, diabetes, hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kanker zijn mede het gevolg van onvoldo<strong>en</strong>de (door antioxidant<strong>en</strong>) beschermde<br />
61
MOV’s in het lichaam, die door vrije radical<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangetast. Studies in India hebb<strong>en</strong><br />
aangetoond dat wanneer de inname van geraffi neerde MOV’s (omega-6) hoog is <strong>en</strong> de inname<br />
van antioxidant<strong>en</strong> laag is, er meer kans is op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong> diabetes.( 6)<br />
Rode <strong>palmolie</strong> levert veel vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
Hoe meer vrije radical<strong>en</strong> in ons lichaam vrij spel krijg<strong>en</strong>, hoe meer antioxidant<strong>en</strong> we<br />
nodig hebb<strong>en</strong> om deze agressieve oxider<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong> te neutraliser<strong>en</strong>. De veroudering<br />
<strong>en</strong> ziekt<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gaan is vaak e<strong>en</strong> kwestie van voldo<strong>en</strong>de antioxidant<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong>. Antioxidant<strong>en</strong><br />
die vett<strong>en</strong> als MOV’s help<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> zijn bijvoorbeeld vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Linus Pauling, tweevoudig Nobelprijswinnaar schreef in zijn bestseller ‘hoe langer<br />
te lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> je beter voel<strong>en</strong>’ dat: ‘e<strong>en</strong> dieet rijk aan MOV’s (meervoudig on-<br />
verzadigde vetzur<strong>en</strong>) ons lichaam berooft van vitamine E met nega-<br />
tieve gevolg<strong>en</strong> voor hers<strong>en</strong><strong>en</strong>, spier<strong>en</strong>, hart- <strong>en</strong> bloedvat<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />
dieet rijk aan MOV’s (omega-3 <strong>en</strong> -6) di<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong>de vitamine<br />
E te bevatt<strong>en</strong>.’<br />
We hebb<strong>en</strong> reeds gezi<strong>en</strong> dat we niet vies hoev<strong>en</strong> te zijn van cholesterol.<br />
Maar cholesterol die in het lichaam onvoldo<strong>en</strong>de beschermd<br />
wordt door vitamine E, carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander beschermstoff<strong>en</strong> gaat<br />
oxider<strong>en</strong>. Geoxideerde (LDL-) cholesterol beschadigt als vrij radicaal<br />
de bloedvat<strong>en</strong> <strong>en</strong> draagt sterk bij tot atherosclerose (aderverkalking).<br />
Er ontstaan schuimcell<strong>en</strong> die zich vastklev<strong>en</strong> aan de slagaderwand<strong>en</strong>.<br />
Omega-3- <strong>en</strong> omega-6-rijke oliën zijn de eerste slachtoffers van e<strong>en</strong><br />
gebrek aan vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in ons lichaam. Bij konijn<strong>en</strong> ont-ont-<br />
dekt<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappers dat deze schuimcell<strong>en</strong> niet verminder<strong>en</strong> door de cholesterol te<br />
verlag<strong>en</strong> maar door de oxidatie van cholesterol teg<strong>en</strong> te gaan. (50) Met andere woord<strong>en</strong>:<br />
door grotere hoeveelhed<strong>en</strong> vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong> toe te di<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
De AHA of de American Heart Association stelt dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met hartproblem<strong>en</strong> allemaal<br />
e<strong>en</strong> probleem hebb<strong>en</strong> met ontstekingsreacties. Onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) zonder<br />
voldo<strong>en</strong>de beschermstoff<strong>en</strong> zoals vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> hiertoe bijdrag<strong>en</strong>.<br />
Verzadigde vett<strong>en</strong> oxider<strong>en</strong> veel minder snel <strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong> daarom weinig ontstekingsreacties.<br />
Geoxideerde cholesterol komt ook voor in eierpoeder <strong>en</strong> melkpoeder.<br />
Lat<strong>en</strong> we duidelijk zijn over omega-3 <strong>en</strong> -6:<br />
We kunn<strong>en</strong> niet zonder, maar te veel is te veel<br />
De tot de MOV’s behor<strong>en</strong>de omega-3- <strong>en</strong> -6-vetzur<strong>en</strong> zijn lev<strong>en</strong>snoodzakelijke vetzur<strong>en</strong>,<br />
laat daar ge<strong>en</strong> twijfel over bestaan! Ze drag<strong>en</strong> bij tot verschill<strong>en</strong>de belangrijke lichaamsfuncties<br />
<strong>en</strong> zonder h<strong>en</strong> is ge<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> mogelijk. Maar overdaad schaadt. Wie zijn lichaam<br />
voorziet van omega-3 <strong>en</strong> -6 moet zijn lichaam ook rijkelijk voorzi<strong>en</strong> van vitamine E <strong>en</strong><br />
carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> om ze voldo<strong>en</strong>de te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> oxidatieprocess<strong>en</strong> door vrije radical<strong>en</strong><br />
in ons lichaam. Rode <strong>palmolie</strong> bevat 10 maal meer carot<strong>en</strong><strong>en</strong> dan wortels <strong>en</strong> bulkt<br />
van de vitamine E. Daarom beveel ik iedere<strong>en</strong> aan om 1⁄2 theelepel (min) tot 1 eetlepel<br />
(optimaal) plantaardige omega-3/6 olie per dag in te nem<strong>en</strong>. Omega-3/6, behor<strong>en</strong>de tot de<br />
meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> (MOV’s) <strong>en</strong> moet je wel uitsluit<strong>en</strong>d koud gebruik<strong>en</strong>! Je<br />
mag ze nooit verhitt<strong>en</strong>. Zij die meer info w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> over de voordel<strong>en</strong> van omega 3/6 lez<strong>en</strong><br />
62
mijn boekje ‘waarom omega 3/6 <strong>en</strong> waarom deze niet zonder vitamine E <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong>’. Dr. D. Steinberg van de universiteit van California adviseert daarom maximum<br />
10% van onze voedingscalorieën te hal<strong>en</strong> uit omega-3- <strong>en</strong> -6 vetzur<strong>en</strong>. (51) Algeme<strong>en</strong> kan<br />
ik adviser<strong>en</strong>: hoe minder vet je eet, hoe groter het aandeel M0V’s mag zijn. Bij vetarme<br />
diët<strong>en</strong> (15% vetcalorieën) is dit aandeel 1/3. Dus 1 deeltje omega 3/6 op 2 del<strong>en</strong> andere<br />
gezonde vett<strong>en</strong>. Bij vetrijke diët<strong>en</strong> (meer dan 40% vetcalorieën) is dit aandeel 1/5.<br />
Rode <strong>palmolie</strong> vecht teg<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong><br />
voor e<strong>en</strong> betere gezondheid <strong>en</strong> minder stress<br />
De meeste welvaartsziekt<strong>en</strong> zoals kanker, diabetes, Alzheimer, hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, artritis<br />
alsook de veroudering van de og<strong>en</strong> <strong>en</strong> huid vind<strong>en</strong> hun oorsprong in oxidatieve stress, veroorzaakt<br />
door de agressieve vrije radical<strong>en</strong>. (26) Rode <strong>palmolie</strong> wap<strong>en</strong>t ons teg<strong>en</strong> die vrije<br />
radical<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> rijke portie antioxidant<strong>en</strong> aan te lever<strong>en</strong> <strong>en</strong> versterkt onze weerstand<br />
teg<strong>en</strong> stress. (171) Rode <strong>palmolie</strong> bulkt van de vitamine E <strong>en</strong> de carot<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> is supergezond<br />
Witte <strong>palmolie</strong> is uiterst ongezond...<br />
Er is e<strong>en</strong> wereld van verschil tuss<strong>en</strong> extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
<strong>en</strong> witte <strong>palmolie</strong>. Palmbom<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vaak geteeld om de<br />
carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>, de vitamine E <strong>en</strong> andere gezonde stoff<strong>en</strong> zoals<br />
sterol<strong>en</strong>, co<strong>en</strong>zym-Q10 etc... die de palmvrucht<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>,<br />
eruit te hal<strong>en</strong>. Deze gaan naar de pharma-industrie die ze<br />
gebruikt voor supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong>. Het afvalproduct,<br />
ontdaan van deze waardevolle nutriënt<strong>en</strong>, dat overblijft wordt<br />
geraffi neerd, ontgeurd, gebleekt <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel geheel of gedeeltelijk<br />
gehard <strong>en</strong> m<strong>en</strong> bekomt het goedkope witte palmvet. Uiterst<br />
nadelig voor de gezondheid. Gelukkig is er ook extra vierge <strong>rode</strong><br />
<strong>palmolie</strong>. E<strong>en</strong> booster van antioxidant<strong>en</strong> die verkreg<strong>en</strong> wordt door de<br />
ontpitte vrucht<strong>en</strong> mechanisch <strong>en</strong> koud te pers<strong>en</strong>. Niet meer <strong>en</strong> niet minder. Puur natuur.<br />
Palmpitolie is niet hetzelfde als <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
Palmolie wordt gemaakt van de <strong>rode</strong> vrucht van de palmboom die in tross<strong>en</strong> bov<strong>en</strong>aan de<br />
boom groei<strong>en</strong> (vruchtolie). Palmpitolie wordt alle<strong>en</strong> gewonn<strong>en</strong> uit de pit van deze <strong>rode</strong><br />
vrucht<strong>en</strong> (pitolie). Palmpitolie (ongeraffi neerd) is e<strong>en</strong> gezond bakvet maar bevat nauwelijks<br />
carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamin<strong>en</strong> E. Verwar ze dus niet!!!!<br />
Extra vierge <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>:<br />
goed voor hart- <strong>en</strong> bloedvat<strong>en</strong><br />
Rode <strong>palmolie</strong> zorgt ervoor dat de slechte LDL-cholesterol daalt <strong>en</strong> de goede HDL-cholesterol<br />
stijgt. E<strong>en</strong> groot aantal studies rapporter<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> dieet verrijkt met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>,<br />
63
het cholesterolniveau t<strong>en</strong> goede komt. (151) (152) (153) (154) Niet alle<strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>stelling<br />
van de vett<strong>en</strong> in <strong>palmolie</strong> heeft e<strong>en</strong> gunstige invloed op de gezondheid, maar ook de<br />
tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>, die je terugvindt in de vitamine E van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>, verlag<strong>en</strong> de slechte<br />
HDL-cholesterol (155) De Nederlander Hornstra, heeft in reeds in 1988 aangetoond dat<br />
<strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> e<strong>en</strong> antiplaque-effect op de slagaders heeft (verminder<strong>en</strong> van het aanslibb<strong>en</strong><br />
van de slagaders) <strong>en</strong> dezelfde antitrombose-effect<strong>en</strong> (verminder<strong>en</strong> van het ontstaan<br />
van bloedklonters) heeft als ongeraffi neerde zonnebloemolie (156), als visolie, lijnzaadolie<br />
<strong>en</strong> olijfolie. Dokter Kamsiah J. heeft aangetoond dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> ge<strong>en</strong> negatieve<br />
effect<strong>en</strong> heeft op triglycerid<strong>en</strong> <strong>en</strong> cholesterol, ook al gaat m<strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> veelvuldig<br />
verhitt<strong>en</strong>. (169) Het feit dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> e<strong>en</strong> positief effect heeft op cholesterol is te dank<strong>en</strong><br />
aan het feit dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong>, vitamine E, sterol<strong>en</strong>, co-<strong>en</strong>zym Q10, etc...<br />
levert aan het lichaam.<br />
Ontstress jezelf met carot<strong>en</strong><strong>en</strong> van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
Extra vierge <strong>rode</strong> palm olie is niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rijke bron van<br />
beta-carote<strong>en</strong>, maar van e<strong>en</strong> heel boeket carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>.<br />
Rode <strong>palmolie</strong> is de rijkste plantaardige natuurlijke bron<br />
van carot<strong>en</strong><strong>en</strong> (carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>). Dit wil zegg<strong>en</strong> dat <strong>rode</strong><br />
<strong>palmolie</strong> 10 tot 15 maal meer carot<strong>en</strong><strong>en</strong> bevat dan<br />
worteltjes <strong>en</strong> 50 maal meer dan tomat<strong>en</strong>. De positieve<br />
effect<strong>en</strong> van carot<strong>en</strong><strong>en</strong> op kanker zijn in tal van<br />
studies aangetoond. (160) (161) (162). Er bestaan<br />
wel 600 carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> <strong>en</strong> in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> vind<strong>en</strong><br />
we e<strong>en</strong> breed spectrum, waarvan lycope<strong>en</strong>, luteïne,<br />
zeaxanthine, cryptoxanthine, alfa- <strong>en</strong> beta-carote<strong>en</strong><br />
de belangrijkste zijn.<br />
Beta- <strong>en</strong> alfa-carote<strong>en</strong>, luteïne <strong>en</strong> zeanxanthine zijn<br />
zeer belangrijk voor de og<strong>en</strong>, alfa-carote<strong>en</strong> is belangrijk<br />
voor het immuunsysteem, lycope<strong>en</strong> werkt<br />
bescherm<strong>en</strong>d teg<strong>en</strong> prostaatkanker...<br />
M<strong>en</strong> heeft ontdekt dat e<strong>en</strong> complex van verschill<strong>en</strong>de<br />
carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> veel sterkere invloed op ons lichaam<br />
heeft dan wanneer we ons alle<strong>en</strong> tot overe<strong>en</strong>komstige dosis<br />
beta-carote<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> beperk<strong>en</strong>. Zo beschermt lycope<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
met beta-carote<strong>en</strong> beter teg<strong>en</strong> zuurstofoxidatie dan lycope<strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong>. (136) Het langdurig toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> supplem<strong>en</strong>t van één geïsoleerd synthetisch<br />
carote<strong>en</strong> in plaats van het geheel aan carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>, kan onze gezondheid soms eerder<br />
schad<strong>en</strong> dan goed do<strong>en</strong>. Vandaar dat de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> e<strong>en</strong> goede keuze zijn,<br />
omdat deze olie e<strong>en</strong> uniek spectrum van verschill<strong>en</strong>de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> bevat. Het geheel werkt<br />
altijd sterker dan e<strong>en</strong> geïsoleerd elem<strong>en</strong>t!<br />
Carot<strong>en</strong><strong>en</strong> gev<strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
vele gezondheidsvoordel<strong>en</strong><br />
Carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> of carot<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> groep van 600 verschill<strong>en</strong>de<br />
plantaardige nutriënt<strong>en</strong> die plant<strong>en</strong>, <strong>en</strong> na in-<br />
64
name door de m<strong>en</strong>s, ook lichaam, huid <strong>en</strong> hers<strong>en</strong><strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>. Verschill<strong>en</strong>de carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sterke antioxidatieve werking, die de schade die vrije radical<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
aanricht<strong>en</strong>, voorkom<strong>en</strong>, beperk<strong>en</strong> of herstell<strong>en</strong>. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> de molecul<strong>en</strong><br />
van beta-carote<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitgangsproduct om in het lichaam vitamine A van te mak<strong>en</strong>; m<strong>en</strong><br />
noemt t<strong>en</strong>andere beta-carote<strong>en</strong> ook ‘provitamine A’. De bescherm<strong>en</strong>de werking van carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
is <strong>en</strong>orm:<br />
1. Help<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> kanker<br />
De carot<strong>en</strong><strong>en</strong> uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> verminder<strong>en</strong> de kans<br />
op hormoonafhankelijke borstkankers. (175) Alfacarote<strong>en</strong><br />
toonde e<strong>en</strong> hogere pot<strong>en</strong>tie dan beta-carote<strong>en</strong><br />
om kankergroei te onderdrukk<strong>en</strong>. (176)<br />
Alfa-carote<strong>en</strong> <strong>en</strong> lycope<strong>en</strong>, beid<strong>en</strong> aanwezig<br />
in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> verklein<strong>en</strong> de kans op<br />
longkanker. Beta-carote<strong>en</strong>, luteïne <strong>en</strong> betacryptoxanthine<br />
ded<strong>en</strong> dit beduid<strong>en</strong>d minder<br />
sterk. (177) Alfa-carote<strong>en</strong>, <strong>en</strong> in mindere<br />
mate beta-carote<strong>en</strong>, verminder<strong>en</strong> het risico<br />
op longkanker bij muiz<strong>en</strong> (133)<br />
Hoe groter de inname van alfa-carote<strong>en</strong>, hoe<br />
minder m<strong>en</strong>selijke kankercell<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> groei<strong>en</strong><br />
in laboratoriumproev<strong>en</strong>. (178) Het risico op<br />
borstkanker verhoogt als het gehalte in het bloed<br />
van beta-carote<strong>en</strong>, luteïne, alfa-carote<strong>en</strong> <strong>en</strong> beta-cryptoxantine<br />
daalt. (179) Carot<strong>en</strong><strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> borstkanker<br />
help<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>. Indische vrouw<strong>en</strong> met borstkanker hebb<strong>en</strong> lage gehaltes van betacarote<strong>en</strong>,<br />
zeaxanthine <strong>en</strong> luteïne. (180)<br />
Kanker wordt mede veroorzaakt door de schade die vrije radical<strong>en</strong> aan het DNA <strong>en</strong> RNA<br />
van lichaamscell<strong>en</strong> aanricht<strong>en</strong>. Alfa-carote<strong>en</strong> beschermt de celmembran<strong>en</strong> beter dan<br />
beta-carote<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> kankerverwekk<strong>en</strong>de vrije radical<strong>en</strong>. (134) Dier<strong>en</strong> die voldo<strong>en</strong>de<br />
beta-carote<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, krijg<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> kanker zelfs als kankercell<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geïnjecteerd.<br />
Lycope<strong>en</strong> kan het risico op prostaatkanker met 45% do<strong>en</strong> dal<strong>en</strong> als deze geleverd wordt<br />
via de voeding (zoals tomat<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>). Mann<strong>en</strong> met het hoogste gehalte aan<br />
verschill<strong>en</strong>de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in hun bloed hebb<strong>en</strong> ook 36% minder kans op hartaanvall<strong>en</strong> of<br />
om voortijdig te sterv<strong>en</strong>. Onderzoekers ontdekt<strong>en</strong> dat rokers met het hoogste gehalte aan<br />
gem<strong>en</strong>gde carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in hun bloed het minste risico hadd<strong>en</strong> op longkanker. (127) Dr.<br />
F. Chytill van de Vanderbilt universiteit stelt: ‘De k<strong>en</strong>nis die we hebb<strong>en</strong> over vitamine A<br />
(beta-carote<strong>en</strong>) op<strong>en</strong>t nieuwe perspectiev<strong>en</strong> in kankertherapie. Het lichaam heeft de mogelijkheid<br />
om beschadigde cell<strong>en</strong> te herstell<strong>en</strong>. Wij hebb<strong>en</strong> evid<strong>en</strong>tie uit laboratoriumonderzoek<br />
dat kankers zoals borst-, long- <strong>en</strong> huidtumor<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> afgeremd word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
behandeling van vitamine A (beta-carote<strong>en</strong>). (126)<br />
2. Bescherming van de slijmvliez<strong>en</strong> van de luchtweg<strong>en</strong><br />
Prof. Keramat Ali van de universiteit van Dacca, Bangladesh, heeft aangetoond dat de<br />
toestand van kinder<strong>en</strong> die led<strong>en</strong> aan luchtweg<strong>en</strong>infecties, diarree <strong>en</strong> andere darmproblem<strong>en</strong>,<br />
verbeterde door ze elke dag crackers met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> te voed<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de<br />
periode dat zij deze crackers at<strong>en</strong>, hadd<strong>en</strong> zij beduid<strong>en</strong> minder last van de luchtweg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
darm<strong>en</strong>. (167) Kinder<strong>en</strong> die tekort<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> aan beta-carote<strong>en</strong> (vitamine A) ontwikkel<strong>en</strong><br />
sneller ademhalingsproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> diarree. (125)<br />
65
Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> valt op te merk<strong>en</strong> dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> heel<br />
veel palmitinezuur bevat <strong>en</strong> dat is net het belangrijkste<br />
vetzuur voor e<strong>en</strong> goede functie van de longblaasjes.<br />
Voldo<strong>en</strong>de palmitinezuur zorgt ervoor<br />
dat je gemakkelijker kan adem<strong>en</strong> bij zwaardere<br />
inspanning<strong>en</strong>, omdat het helpt de longblaasjes zich<br />
te ontplooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus zo helpt te voorkom<strong>en</strong> dat de<br />
longblaasjes dichtklapp<strong>en</strong>. Palmitinezuur zorgt ook<br />
voor minder oppervlaktespanning op de longblaasjes.<br />
3. Bescherming teg<strong>en</strong> hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong><br />
Antioxidant<strong>en</strong> help<strong>en</strong> ook hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong>. Dit gebeurt in<br />
drie stapp<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> eerste zorg<strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamine E ervoor dat de ‘goede’<br />
HDL-cholesterol in het lichaam stijgt. T<strong>en</strong> tweede zorg<strong>en</strong> ze ervoor dat de<br />
‘slechte’ LDL-cholesterol daalt. En t<strong>en</strong>slotte zorg<strong>en</strong> ze ervoor dat er ge<strong>en</strong><br />
oxidatie van LDL-cholesterol optreedt (door oxidatie wordt slechte cholesterol<br />
hard), wat e<strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tiële stap is in het dichtslibb<strong>en</strong> van de slagaders.<br />
In e<strong>en</strong> studie, waarbij m<strong>en</strong> 1899 mann<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> vetrijk dieet onderzocht,<br />
kwam m<strong>en</strong> tot de conclusie dat dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die de meeste carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in hun<br />
bloed hadd<strong>en</strong>, 36% minder kans op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong>. ( 138)<br />
Dokter David Kritchevsky van het Wistar instituut van Philadelphia (VS), heeft<br />
aangetoond dat bij gebruik van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> m<strong>en</strong> het minst kans heeft op aderverkalking<br />
in vergelijking met geraffi neerde, gebleekte <strong>en</strong> ontgeurde <strong>palmolie</strong>.<br />
De bescherming teg<strong>en</strong> de aderverkalking komt door de grote hoeveelhed<strong>en</strong> antioxidant<strong>en</strong><br />
die <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> bevat, met name de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>.<br />
(168). Het risico op aderverkalking neemt af bij hoge innames van alfa-carot<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
(137) De medische school van Harvard voerde e<strong>en</strong> 10-jarige studie uit 22.000 arts<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
constateerde dat zij die supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met beta-carote<strong>en</strong> innam<strong>en</strong> 50% minder risico hadd<strong>en</strong><br />
op hartaanvall<strong>en</strong> <strong>en</strong> hers<strong>en</strong>beroertes. (127)<br />
4. Bescherm<strong>en</strong> van de og<strong>en</strong> <strong>en</strong> huid<br />
Niet alle<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we carot<strong>en</strong><strong>en</strong> nodig in de strijd teg<strong>en</strong> de<br />
maculadeg<strong>en</strong>eratie (de ouderdomsgebond<strong>en</strong> achteruitgang<br />
van het gezichtsvermog<strong>en</strong>), ook bescherm<strong>en</strong> zij onze huid<br />
teg<strong>en</strong> ultraviolette straling, volg<strong>en</strong>s Dr. Traber van de universiteit<br />
van Berkeley, Californië. (146)(148)(150)<br />
Vooral de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tumorremm<strong>en</strong>de<br />
werking in het lichaam <strong>en</strong> kan m<strong>en</strong> positief gebruik<strong>en</strong> in<br />
de strijd teg<strong>en</strong> (huid)kanker. (147) (149) Het rood verbrand<strong>en</strong><br />
van de huid door zonnestral<strong>en</strong> wordt verminderd door<br />
het consumer<strong>en</strong> van gem<strong>en</strong>gde carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong>. Carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong><br />
bescherm<strong>en</strong> de huid teg<strong>en</strong> de vrije radical<strong>en</strong> die zonnestral<strong>en</strong><br />
do<strong>en</strong> ontstaan in de huid (122); zo voorkom<strong>en</strong> carot<strong>en</strong>oïd<strong>en</strong> in<br />
<strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> peroxidatie van de vetzur<strong>en</strong> in de huid. (134)<br />
Opgepast: carote<strong>en</strong>supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> do<strong>en</strong> niet hetzelfde<br />
als natuurlijke carot<strong>en</strong><strong>en</strong> van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
66
T<strong>en</strong> eerste: Natuurlijke carot<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> andere structuur dan de chemische carot<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Vaak zijn chemische carot<strong>en</strong><strong>en</strong>, die m<strong>en</strong> gebruikt in supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, voor 100%<br />
‘transisomer<strong>en</strong>’ van beta-carote<strong>en</strong>. Deze kunn<strong>en</strong> onze gezondheid schad<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> studie<br />
met rokers heeft dit duidelijk aangetoond. Het nem<strong>en</strong> van dergelijke synthetische carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
verhoogde het risico op longkanker bij rokers. T<strong>en</strong> tweede: Studies hebb<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de<br />
aangetoond dat e<strong>en</strong> complex van verschill<strong>en</strong>de carot<strong>en</strong><strong>en</strong> zoals in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> beter<br />
werkt dan indi<strong>en</strong> we ons beperk<strong>en</strong> tot slechts 1 soort carot<strong>en</strong>oïde.<br />
Carot<strong>en</strong><strong>en</strong> in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
word<strong>en</strong> goed opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
Uit e<strong>en</strong> onderzoek in Burkina Fasso bij moeders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong><br />
bleek, dat na e<strong>en</strong> jaar kok<strong>en</strong> met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>, m<strong>en</strong><br />
40% minder kans had op e<strong>en</strong> tekort aan vitamine A.(1)<br />
E<strong>en</strong> andere studie van het National Nutrition Institute van Hyderabad<br />
in India, heeft aangetoond dat bij schoolgaande jeugd, die elke dag 5 ml <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
per dag innam<strong>en</strong>, de serumwaard<strong>en</strong> van beta-carote<strong>en</strong> merkelijk verbeterd<strong>en</strong>. (145)<br />
Dr. Canefi eld van de universiteit van Arizona in Amerika, heeft ontdekt dat moeders die<br />
borstvoeding gav<strong>en</strong>, hun baby’s meer vitamine A <strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong> bezorgd<strong>en</strong> door hun voedsel<br />
klaar te mak<strong>en</strong> met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> dan de controlegroep die beta-carote<strong>en</strong> in capsules<br />
innam<strong>en</strong>.<br />
Vele onderzoekers hebb<strong>en</strong> aangetoond dat chemische beta-carote<strong>en</strong> via supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
niet dezelfde werking heeft als beta-carote<strong>en</strong> zoals die voorkomt in de natuur. In plant<strong>en</strong><br />
wordt beta-carote<strong>en</strong> steeds vergezeld van e<strong>en</strong> verscheid<strong>en</strong>heid van carot<strong>en</strong><strong>en</strong> zoals luteine,<br />
alfa-carote<strong>en</strong>, lycope<strong>en</strong>, zeaxanthine, cryptoxanthine, etc... Sam<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> ze perfect,<br />
afzonderlijk minder <strong>en</strong> soms niet. (126)<br />
Hoe blijf je jong?<br />
Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> (vit. E)<br />
in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
In 1922 heeft m<strong>en</strong> voor het eerst vitamine E ontdekt. Sindsdi<strong>en</strong> beschrijft<br />
m<strong>en</strong> vitamine E als e<strong>en</strong> ziektebestrijder, de vruchtbaarheidsvitamine <strong>en</strong> de vitamine<br />
die er als antioxidant voor kan zorg<strong>en</strong> dat we langer lev<strong>en</strong>.<br />
Vitamine E word<strong>en</strong> de lijfwacht<strong>en</strong> van de celwand<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd. Gewet<strong>en</strong> is dat vitamine<br />
E voorkomt dat de vett<strong>en</strong> in ons lichaam oxider<strong>en</strong>, m.a.w. ‘ranzig’ word<strong>en</strong> of verouder<strong>en</strong>.<br />
Zo is dem<strong>en</strong>tie niet zeld<strong>en</strong> het gevolg van oxidatie van vett<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus ranzig word<strong>en</strong> van<br />
hers<strong>en</strong>cell<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn pigm<strong>en</strong>tvlekk<strong>en</strong> op de huid het gevolg van oxidatie door de zon;<br />
beid<strong>en</strong> door tekort<strong>en</strong> aan carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamine E.<br />
Vitamine E is de algem<strong>en</strong>e naam voor de twee families die tot vitamine E behor<strong>en</strong>: tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> tocoferol<strong>en</strong>. Elke familie bevat 4 vorm<strong>en</strong> nl. de alfa-, beta-, gamma- <strong>en</strong><br />
deltavorm. Misschi<strong>en</strong> neemt u wel e<strong>en</strong> supplem<strong>en</strong>t van vitamine E? Maar wat mist m<strong>en</strong><br />
meestal in e<strong>en</strong> supplem<strong>en</strong>t van vitamine E? Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. De meeste supplem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong> uitsluit<strong>en</strong>d alfa-tocoferol. In twee afzonderlijke studies, rapporter<strong>en</strong> onderzoekers<br />
dat het niet verstandig is om hoge dosiss<strong>en</strong> alfa-tocoferol<strong>en</strong> op te nem<strong>en</strong> zonder de<br />
tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. (172) In de natuur komt alfa-tocoferol nooit afzonderlijk voor. Het is steeds<br />
67
e<strong>en</strong> mix van tocoferol<strong>en</strong> <strong>en</strong> tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. Als we erop vertrouw<strong>en</strong> dat de natuur ons altijd<br />
verschaft wat we nodig hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit in e<strong>en</strong> ideale verhouding, dan zou het ideale<br />
vitamine E-supplem<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> mix moet<strong>en</strong> zijn van tocoferol<strong>en</strong> <strong>en</strong> tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. (172) In<br />
1971 heeft Slover aangetoond dat <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> de rijkste bron is van tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. (157)<br />
Mom<strong>en</strong>teel kan m<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> andere, ev<strong>en</strong> rijke natuurlijke bron aan tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamine<br />
E, aanbevel<strong>en</strong> dan <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>! (30) De vitamine E die je terugvindt in <strong>palmolie</strong>,<br />
bestaat voor 30% uit tocoferol<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor 70% uit tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> belangrijke familie van de vitamine E.<br />
Wat zegt de medische wet<strong>en</strong>schap over tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> (vitmaine E)?<br />
. ze help<strong>en</strong> vetophoping<strong>en</strong> in slagaders verwijder<strong>en</strong><br />
. ze verlag<strong>en</strong> de LDL- of ‘slechte’ cholesterol<br />
. ze versterk<strong>en</strong> ons immuunsysteem (voornamelijk de T-cell<strong>en</strong>) met 65%<br />
. het zijn zeer sterke antioxidant<strong>en</strong> (40 tot 60 keer sterker dan de tocoferol<strong>en</strong>)<br />
. ze kunn<strong>en</strong> de groei van kankercell<strong>en</strong> afremm<strong>en</strong> (vooral bij borstkanker)<br />
. ze bescherm<strong>en</strong> de huid teg<strong>en</strong> UV-stral<strong>en</strong><br />
. ze vertrag<strong>en</strong> het ouderdomsproces<br />
Chloor in leidingwater <strong>en</strong> oestrog<strong>en</strong><strong>en</strong>therapie bemoeilijk<strong>en</strong> de<br />
opname van vitamine E.<br />
Natuurlijke vitamine E in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
is 3 keer beter dan e<strong>en</strong> synthetisch<br />
vitamine E-supplem<strong>en</strong>t<br />
1.Algeme<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> we stell<strong>en</strong> dat synthetische vitamine E (zijnde één bepaalde soort vit.<br />
E namelijk DL-alfa-tocoferol) wordt aangemaakt door petro-chemische process<strong>en</strong>. Deze<br />
vorm van synthetische vitamine E is voor de helft minder werkzaam dan natuurlijke vitamine<br />
E, blijft minder lang in het lichaam <strong>en</strong> vervult lang niet alle functies als het complex<br />
van natuurlijke vitamine E. Zo wordt bijvoorbeeld natuurlijke vitamine E 3 keer meer<br />
doorgegev<strong>en</strong> van de moeder naar de foetus dan synthetische vitamine E. (143)<br />
2. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> mag m<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> dat de hele groep van vitamine E (8 soort<strong>en</strong>) beter werkt<br />
dan e<strong>en</strong> vergelijkbare dosis van één van de afzonderlijke led<strong>en</strong> van de vitamine E familie.<br />
Dit komt omdat de verschill<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> andere functies vervull<strong>en</strong>. Zo bescherm<strong>en</strong> gamma-tocoferol<strong>en</strong><br />
hers<strong>en</strong><strong>en</strong> beter teg<strong>en</strong> stikstofoxide dan alfa-tocoferol<strong>en</strong> (143) En zo kon<br />
e<strong>en</strong> mix van tocoferol<strong>en</strong> <strong>en</strong> tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> borstkanker voorkom<strong>en</strong> hetge<strong>en</strong> alfa-tocoferol<br />
in zijn e<strong>en</strong>tje niet kon (143).<br />
3. T<strong>en</strong> derde mog<strong>en</strong> we stell<strong>en</strong> dat zogezegd ‘natuurlijke’ vitamine E in capsules meestal<br />
niet hetzelfde is als deze die we terugvind<strong>en</strong> in plant<strong>en</strong> zoals <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>. De meeste<br />
zog<strong>en</strong>aamde natuurlijke d-alfa-tocoferol<strong>en</strong> zijn andere plantaardige tocoferol<strong>en</strong> die door<br />
e<strong>en</strong> chemisch proces van methylatie tot alfa-tocoferol<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> omgevormd.<br />
Prof. R. Acuff van de staatsuniversiteit van Oost-T<strong>en</strong>nessee zegt: ’onze studie toont zonder<br />
<strong>en</strong>ige twijfel aan dat natuurlijke vitamine E minst<strong>en</strong>s dubbel zo goed is als synthetische.’<br />
E<strong>en</strong> studie uit 1998 van prof. Traber (Linus Pauling inst.) toonde aan dat natuurlijke vitamine<br />
E dubbel zo goed opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> wordt in het bloed als synthetische. Synthetische<br />
vitamine E wordt ook sneller <strong>en</strong> meer uitgescheid<strong>en</strong>. Blijkbaar kan het lichaam e<strong>en</strong> onderscheid<br />
mak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> beid<strong>en</strong>, aldus prof. Traber.<br />
68
Vitamine E <strong>en</strong> hart <strong>en</strong> bloedvat<strong>en</strong><br />
Oxidatie van vett<strong>en</strong> speelt e<strong>en</strong> belangrijke rol in de ontwikkeling van<br />
atherosclerose (aderverkalking), het proces dat ondermeer verantwoordelijk<br />
is voor hartaanvall<strong>en</strong>. Vitamine E is e<strong>en</strong> zeer belangrijke<br />
vitamine om oxidatie van vett<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>. Dr. J. Breslow, voorzitter<br />
van de Amerikaanse Heart Association zei in 1996: ‘Vitamine<br />
E voorkomt hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>’. (143) Volg<strong>en</strong>s Dr. André Theriault,<br />
prof. van de universiteit van Hawaï, kunn<strong>en</strong> de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> van <strong>rode</strong><br />
<strong>palmolie</strong> cholesterolverlag<strong>en</strong>d werk<strong>en</strong>. Belangrijk is ook dat vitamine E<br />
helpt voorkom<strong>en</strong> dat bloedplaatjes sam<strong>en</strong>klonter<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> ander belangrijk<br />
mechanisme bij het ontstaan van atherosclerose. (143) Palmtocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
het cholesterolgehalte met 15 tot 33 % in zes tot acht wek<strong>en</strong> verlag<strong>en</strong>. En het goede<br />
nieuws is dat de ‘goede’ HDL-cholesterol niet daalde. (172)<br />
De wereldgezondheidsorganisatie concludeerde na e<strong>en</strong> studie dat het gehalte vitamine<br />
E in het bloed de beste indicator is om het risico op hart aanvall<strong>en</strong> te bepal<strong>en</strong>. (128) Vitamine<br />
E vermindert het sam<strong>en</strong>klev<strong>en</strong> van de bloedplaatjes, vermindert de bloeddruk <strong>en</strong><br />
helpt bloedklonters voorkom<strong>en</strong>. (129) Vele studies hebb<strong>en</strong> aangetoond dat de inname van<br />
vitamine E via de voeding het risico op hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong> met 50% kan verlag<strong>en</strong>. (130)<br />
Vitamine E <strong>en</strong> kanker<br />
Prof. K.K. Caoll (1997) <strong>en</strong> Guthrie (1997-1998) van de universiteit<br />
van Western Ontario in Canada hebb<strong>en</strong> aangetoond dat<br />
tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> de woekering <strong>en</strong> deling van kankercell<strong>en</strong> remm<strong>en</strong><br />
bij borstkanker. Gamma-tocotri<strong>en</strong>ol uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> is<br />
3 maal sterker dan Tamoxif<strong>en</strong> (e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>eesmiddel gebruikt bij<br />
borstkanker) in het remm<strong>en</strong> van kankercell<strong>en</strong>. Dit in teg<strong>en</strong>stelling<br />
tot tocoferol<strong>en</strong>, die ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel effect hadd<strong>en</strong> op de groei van borstkankercell<strong>en</strong>. (158)<br />
Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> voorkom<strong>en</strong> beter tumor<strong>en</strong> dan tocoferol<strong>en</strong>. (139) Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong><br />
uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> help<strong>en</strong> borstkanker voorkom<strong>en</strong>, onafhankelijk van de oestroge<strong>en</strong>status.<br />
(140) Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> belemmer<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> kankergroei, maar drag<strong>en</strong> ook<br />
bij tot de dood van tumorcell<strong>en</strong> (apoptosis). (142)<br />
Vitamine E <strong>en</strong> de huid<br />
De wereldbefaamde Vitamine E-specialist, Professor Packer van<br />
de universiteit Berkeley in Californië heeft aangetoond dat de<br />
antioxidante werking van tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> veel hoger ligt dan<br />
die van de tocoferol<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat deze de huid kunn<strong>en</strong> doordring<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de oxidatieve stress van buit<strong>en</strong>af,<br />
zoals de UV-stral<strong>en</strong> van de zon. Wanneer je <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> op<br />
j e huid aanbr<strong>en</strong>gt, word<strong>en</strong> de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> snel in de onderste<br />
huidlag<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. (172) Huidkanker <strong>en</strong> melanom<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> geremd word<strong>en</strong> met delta-tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>.<br />
Rode <strong>palmolie</strong> beschermt de huid teg<strong>en</strong> UV- stral<strong>en</strong> <strong>en</strong> luchtvervuiling.<br />
Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> verschaff<strong>en</strong> het lichaam <strong>en</strong> de huid de natuurlijke middel<strong>en</strong> om zichzelf te<br />
69
escherm<strong>en</strong>. (172) Alfa-tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong> 40-60 keer beter<br />
dan alfa-tocoferol<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> oxidatie. (141) Vitamine E kan ook<br />
di<strong>en</strong>st do<strong>en</strong> als zonnecrème omdat het UV-B stral<strong>en</strong> absorbeert<br />
.(143) Ozon veroorzaakt de vorming van vrije radical<strong>en</strong> in de<br />
huid. Vitamine E kan de vorming van vrije radical<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus de<br />
veroudering van de huid teg<strong>en</strong>gaan (143).<br />
Natuurlijke vitamine E van <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> beschermt teg<strong>en</strong> de<br />
zon. De meeste zonnecrèmes bevatt<strong>en</strong> D-alfa-tocoferolacetaat<br />
of DL-alfa-tocoferollinolaat. Beid<strong>en</strong> help<strong>en</strong> de oxidatie<br />
van vett<strong>en</strong> door de zon niet teg<strong>en</strong>gaan. Rode <strong>palmolie</strong> wel.<br />
(143, p 274) Het lokaal aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van gem<strong>en</strong>gde tocoferol<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>, zoals we die vind<strong>en</strong> in <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>,<br />
blijkt meer effectief te zijn dan ze op te nem<strong>en</strong> via et<strong>en</strong> om de<br />
huid te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> stikstofoxidatie. (143, p 277)<br />
Voorkom<strong>en</strong> is beter dan g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>.<br />
Vitamine E <strong>en</strong> de og<strong>en</strong><br />
Franse onderzoekers hebb<strong>en</strong> ontdekt dat vitamine E ouderdomsgerelateerde maculatadeg<strong>en</strong>eratie<br />
(achteruitgang van het oognetvlies) kan help<strong>en</strong> voorkom<strong>en</strong> (Alternative medicine<br />
O7.2000) M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met het laagste gehalte aan vitamine E in het bloed hebb<strong>en</strong> bijna 4<br />
keer meer kans op cataract van de og<strong>en</strong> dan zij die de meeste vitamine E hadd<strong>en</strong>. Ook<br />
het risico op maculatad<strong>en</strong>egeratie is e<strong>en</strong> stuk kleiner. Gamma-tocoferol<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> hierbij<br />
effectiever dan alfa-tocoferol. (143)<br />
Vitamine E <strong>en</strong> sporters<br />
Atlet<strong>en</strong> producer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme hoeveelheid vrije radical<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s<br />
hun sportprestaties. Tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> uit <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> bescherm<strong>en</strong><br />
h<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de oxidatie van aminozur<strong>en</strong> (bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> van eiwitt<strong>en</strong>)<br />
<strong>en</strong> vett<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s grote lichamelijke inspanning<strong>en</strong>. (172)<br />
Vitamine E <strong>en</strong> hers<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
D. Harman, grondlegger van de theorie omtr<strong>en</strong>t de vrije radical<strong>en</strong>, heeft aangetoond dat<br />
vitamine E de m<strong>en</strong>tale capaciteit<strong>en</strong> van muiz<strong>en</strong> in grote mate verbetert. (131) Vitamine<br />
E vertraagt de aftakeling bij Alzheimerpatiënt<strong>en</strong>. (143) Vitamine E-tekort<strong>en</strong> tast<strong>en</strong> ook het<br />
z<strong>en</strong>uwstelsel aan. Tekort<strong>en</strong> aan vitamine E do<strong>en</strong> ratt<strong>en</strong> verstijv<strong>en</strong>, do<strong>en</strong> de hers<strong>en</strong>cell<strong>en</strong><br />
bij kipp<strong>en</strong> rott<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezorg<strong>en</strong> hamsters <strong>en</strong> konijn<strong>en</strong> spastische beweging<strong>en</strong>. (143)<br />
Vitamine E <strong>en</strong> vruchtbaarheid<br />
Zowel mannelijke als vrouwelijke ratt<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> onvruchtbaar in e<strong>en</strong> dieet zonder vitamine<br />
E. Tekort<strong>en</strong> aan vitamine E veroorzak<strong>en</strong> miskram<strong>en</strong>. (143)<br />
70<br />
Supervoeding voor computergebruikers:<br />
versterk je og<strong>en</strong> met supervoedsel. Eet<br />
wekelijks spinazie met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>
Gezond word<strong>en</strong>?<br />
Vervang geraffi neerde product<strong>en</strong><br />
door natuurlijke gezonde voeding<br />
<strong>en</strong> je lichaam zal zichzelf<br />
g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>.<br />
‘De natuurlijke kracht in elk<br />
van ons is de grootste<br />
g<strong>en</strong>ezer van ziekt<strong>en</strong>,’ zei Hippocrates.<br />
Het is niet de arts <strong>en</strong> ook niet<br />
het medicijn dat ons g<strong>en</strong>eest, het<br />
is ons natuurlijk reguleringsmechanisme<br />
dat ons terug in ev<strong>en</strong>wicht (homeostase)<br />
br<strong>en</strong>gt. Ons lichaam is de held.<br />
Wat doet Co-<strong>en</strong>zym Q10?<br />
Co-<strong>en</strong>zym Q10 is e<strong>en</strong> stof die je <strong>en</strong>zym<strong>en</strong> nodig hebb<strong>en</strong> om hun werk te kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
Co-<strong>en</strong>zym Q10 bevordert de werking van hart, hers<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> de lever. Co-<strong>en</strong>zym Q10<br />
beschermt als antioxidans cell<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> vrije radical<strong>en</strong>. Co-<strong>en</strong>zym Q10 helpt je cell<strong>en</strong> de<br />
<strong>en</strong>ergie vrijstell<strong>en</strong> die ze nodig hebb<strong>en</strong>. Elke ongeraffi neerde olie zoals extra vierge kokos-<br />
<strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> bevat ze.<br />
Besluit<br />
Vett<strong>en</strong> zijn ge<strong>en</strong>szins de boosdo<strong>en</strong>ers, waarvoor ze vaak word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>! Integ<strong>en</strong>deel,<br />
we hebb<strong>en</strong> absoluut vett<strong>en</strong> nodig voor e<strong>en</strong> goede gezondheid. Maar ze moet<strong>en</strong> wel van<br />
e<strong>en</strong> onberispelijke kwaliteit zijn: mechanisch koudgeperst (extra vierge) <strong>en</strong> ongeraffi neerd<br />
(niet ontdaan van de begeleid<strong>en</strong>de voedingsstoff<strong>en</strong>) <strong>en</strong> niet ontgeurd (niet alle<strong>en</strong> de geur<br />
maar ook ess<strong>en</strong>tiële stoff<strong>en</strong> gaan verlor<strong>en</strong>).<br />
Ook mog<strong>en</strong> we verzadigde vett<strong>en</strong> niet als ‘slechte’ vett<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong>: we hebb<strong>en</strong> gezonde<br />
verzadigde vett<strong>en</strong> in ons lichaam meer nodig dan gelijk welk ander vet <strong>en</strong> ze zijn<br />
zelfs veel minder oxidatiegevoelig <strong>en</strong> dus stabieler dan de onverzadigde vett<strong>en</strong> in ons<br />
lichaam.<br />
Concreet komt het erop neer dat we zowel goede verzadigde vett<strong>en</strong> als goede vett<strong>en</strong> met<br />
mono- <strong>en</strong> meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> nodig hebb<strong>en</strong>. In de groep van ongeraffi -<br />
neerde verzadigde vett<strong>en</strong>, die mog<strong>en</strong> verhit word<strong>en</strong>, verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> vett<strong>en</strong> rijk aan middellange<br />
vetzuurket<strong>en</strong>s (MCT’s) zoals kokosolie, speciale aandacht om diverse gezondheidsred<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
In de groep van meervoudig onverzadigde vetzur<strong>en</strong> drukk<strong>en</strong> we op het belang van<br />
de plantaardige omega-3- <strong>en</strong> omega-6- vetzur<strong>en</strong>, op voorwaarde dat ze ge<strong>en</strong> raffi nage,<br />
verhitting of hardingsproces onderging<strong>en</strong>. Zeker baby’s <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
baat bij e<strong>en</strong> voedingspatroon, rijk aan de gezonde vett<strong>en</strong>. Maar ook iedere<strong>en</strong> die op latere<br />
leeftijd deg<strong>en</strong>eratieziekt<strong>en</strong> wil voorkom<strong>en</strong>. Het is belangrijk dat we met zorg onze vett<strong>en</strong><br />
kiez<strong>en</strong> <strong>en</strong> variër<strong>en</strong>. Gezonde vett<strong>en</strong> beheers<strong>en</strong> alle lichaamsprocess<strong>en</strong> in onze hers<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
huid <strong>en</strong> lichaam. Gezonde vett<strong>en</strong> do<strong>en</strong> je goed. G<strong>en</strong>iet ervan....<br />
71
Marathon Creatief +32-3-653 33 77<br />
Wortels zijn gezond<br />
omdat ze<br />
natuurlijke carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
bevatt<strong>en</strong><br />
Red palm, Het Gezonde vet ®<br />
van Amanprana ook. Zoals wortels,<br />
bevat Red Palm van Amanprana natuurlijke<br />
carot<strong>en</strong><strong>en</strong>. Eig<strong>en</strong>lijk bevat Red<br />
Palm 10x meer carot<strong>en</strong><strong>en</strong> dan wortels.<br />
Tomat<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> lycope<strong>en</strong> carot<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Red Palm bevat 30x meer carot<strong>en</strong><strong>en</strong> dan<br />
tomat<strong>en</strong>. Carot<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn natuurlijke antioxidant<strong>en</strong>,<br />
nodig voor gezonde og<strong>en</strong>.<br />
Ze gaan welvaartziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong> veroudering<br />
teg<strong>en</strong>.<br />
Red Palm van Amanprana bevat ook veel<br />
vitamine E wat goed nieuws is voor je<br />
huid <strong>en</strong> je ‘tikker’.<br />
1700 ml<br />
380 ml<br />
72<br />
Red Palm, Het Gezonde vet ® is zelfs<br />
de rijkste bron aan tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>. Dit<br />
zijn vitamine E die o.a. word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong><br />
in de huid om ons te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
de zon.<br />
Nu weet je waarom Red Palm de bakolie<br />
is die gerecht<strong>en</strong> lekker doet smak<strong>en</strong>...<br />
<strong>en</strong> gezonde voedingswaarde geeft aan al<br />
wat je kookt. Dus start vandaag met Red<br />
Palm <strong>en</strong> geef kleur aan je voeding.<br />
Voor e<strong>en</strong> auth<strong>en</strong>tieke Afrikaans of Latijns-Amerikaans<br />
acc<strong>en</strong>t in de keuk<strong>en</strong>.<br />
Op brood, voor bakk<strong>en</strong>, wokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong>.<br />
Bevat 0%<br />
transvet.<br />
AMAN<br />
PRANA<br />
VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT
Recept<strong>en</strong> met Rode Palmolie<br />
Rode tomat<strong>en</strong>soep met tofu <strong>en</strong> <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
2 eetl <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong>, 1 gehakte <strong>rode</strong> ui<br />
6 grote tomat<strong>en</strong>, ontveld <strong>en</strong> in stukjes gedaan<br />
of 1 blik gepelde tomat<strong>en</strong> biologisch<br />
2 te<strong>en</strong>tjes knofl ook, 100 g zijdetofu<br />
2 eetl peterselie fi jngehakt of koriander<br />
2 kopp<strong>en</strong> gro<strong>en</strong>tebouillon<br />
snuifje cay<strong>en</strong>nepeper met ongeraffi neerd zeezout<br />
Doe in e<strong>en</strong> pot twee eetlepels <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> <strong>en</strong> sauteer de ui <strong>en</strong> de knofl ook. Doe er de<br />
blokjes tomaat bij. Stoof de tomaatjes gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> 3-tal minuutjes <strong>en</strong> doe er de tofu<br />
bij. Voeg er het water bij, br<strong>en</strong>g op smaak met kruid<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> doorkok<strong>en</strong> <strong>en</strong> mix<strong>en</strong>.<br />
Afwerk<strong>en</strong> met peterselie of koriander.<br />
Gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de wok met hazelnot<strong>en</strong><br />
2 eetl <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
1 eetl Raz-el-Hanout (kruid<strong>en</strong>m<strong>en</strong>gsel)<br />
1 grote zoete aardappel, geschild<br />
<strong>en</strong> in blokjes gesned<strong>en</strong><br />
500 g spruitjes of bloemkool of v<strong>en</strong>kel,....<br />
300 ml gro<strong>en</strong>tebouillon<br />
100 g hazelnot<strong>en</strong><br />
In e<strong>en</strong> droge koek<strong>en</strong>pan hazelnot<strong>en</strong> goudbruin lat<strong>en</strong> rooster<strong>en</strong>. Gebruik je spruitjes, deze<br />
eerst ev<strong>en</strong> stom<strong>en</strong>. In de wok de <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> verhitt<strong>en</strong>, de kruid<strong>en</strong> kort opbakk<strong>en</strong>, gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
toevoeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> roerbakk<strong>en</strong>. Kruid<strong>en</strong>bouillon toevoeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog ev<strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />
stov<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> paar keer omschepp<strong>en</strong> tot ze klaar beetgaar zijn. Hazelnot<strong>en</strong> erover strooi<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> omschepp<strong>en</strong>. Lekker met rijst, quinoa of pasta.<br />
Rode mayonaise met macaroni salade<br />
mayonaise: 1 eierdooier, snuifje cay<strong>en</strong>nepeper, 1 theelepel<br />
mosterd, 1 theelepel wijnazijn, 125 ml lop<strong>en</strong>de<br />
<strong>palmolie</strong> (zachtjes verwarmd), 1 soeplepel ketchup<br />
salade: 250 g gekookte macaroni, 1 grote ui in ringetjes<br />
gesned<strong>en</strong>, 1 gro<strong>en</strong>e appel fi jngesned<strong>en</strong>, 100 g wortels<br />
fi jngeraspt, 50 g walnot<strong>en</strong> gehakt<br />
1⁄2 komkommer in juli<strong>en</strong>ne gesned<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> beetje sla<br />
om m<strong>en</strong>gsel in te legg<strong>en</strong><br />
Voor de mayonaise: doe alles in de bl<strong>en</strong>der, behalve de olie. Mix het geheel <strong>en</strong> giet er dan<br />
heel zachtjesaan de olie bij tot de massa dik wordt. M<strong>en</strong>g de ingrediënt<strong>en</strong> van de sla onder<br />
elkaar, voeg de mayonaise erbij <strong>en</strong> serveer alles op e<strong>en</strong> bedje van sla.<br />
73
Marathon Creatief +32-3-653 33 77<br />
Ser<strong>en</strong>e lev<strong>en</strong>skracht<br />
van Amanprana<br />
zonder vetopslag<br />
Bevordert <strong>en</strong> versnelt de opname van eiwitt<strong>en</strong>, mineral<strong>en</strong> <strong>en</strong> vitamin<strong>en</strong>.<br />
• Directe <strong>en</strong>ergie zonder vetopslag. • Helpt catabole situatie te voorkom<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s<br />
training<strong>en</strong> <strong>en</strong> competities • Ideaal bij ‘Weight Gain’ <strong>en</strong> ‘Lean Body’ dieet.<br />
• Verhoogt testosterongehalte voor meer spier<strong>en</strong>, minder vet <strong>en</strong> meer libido.<br />
74
Bronvermelding<br />
Coconut Oil for Health and Beauty door<br />
Cynthia <strong>en</strong> Laura Holzapfel<br />
The healing miracles of Coconut Oil door<br />
Bruce Fife<br />
Saturated Fat may save your life door Bruce<br />
Fife<br />
Mary Enig<br />
(1)Ascherio, Alberto et al. ‘Dietery fat and<br />
risk of coronary heart disease in m<strong>en</strong>, ‘BMJ<br />
(1996):313:84-90<br />
(2)Nelson, S.E. et al.<br />
‘palm olein in infant for-<br />
mula: absorption of fat<br />
and minerals by normal<br />
infants, ‘American Journal<br />
of Clinical Nutritiun<br />
(1996):64:291-296<br />
(3)Coh<strong>en</strong>,L.A. 1988.’Medium<br />
chain triglycerides<br />
lack tumor-promoting<br />
effects in the n-methylnitrosourea-induced<br />
mammary tumor<br />
model,’the Pharmacological<br />
Effects of Lipids,<br />
edtited by Jon.J.Kabara.<br />
Vol III.The American Oil<br />
Chemists’ Society.<br />
(4)Kabara John. ’Nutritional<br />
and Health<br />
aspects of Coconut Oil’<br />
Health Oils from the Tree<br />
of Life.<br />
(5)St-Onge,Marie-Pierre<br />
P.JH.Jones.’Physiological<br />
Effects of Medium-Chain<br />
Triglycerides:Pot<strong>en</strong>tial<br />
Ag<strong>en</strong>ts in the Prev<strong>en</strong>tion<br />
of Obesity,’Journal of nutrition(2002):132/329-332<br />
(6)Thampan,P.K. Facts<br />
and Fallacies about Coconut<br />
oil, Jakarta:Asian<br />
and Pacific Coconut<br />
Community,1998.<br />
(7)M<strong>en</strong>dis,S.,et-al.’The<br />
effects of replacing coconutoil<br />
with corn oil on<br />
human serum lipid profiles<br />
and platelet derived<br />
factors active in atherog<strong>en</strong>esis,<br />
‘Nutrition Reports<br />
International ‘(October<br />
1989):40:No4.<br />
(8) Prior,I.A.,et al.’choles<br />
terol,coconuts, and diet<br />
on Polynesian atolls: a<br />
natural experim<strong>en</strong>t: the<br />
Pukapuka and Tokelau<br />
Island studies,’American<br />
Journal of Clinical Nutrition<br />
(1981):34:1552-<br />
1561.<br />
(9) Bergsson, Gudmundur,<br />
et al. ’In vitro Inactivation<br />
of Chlamydia<br />
trachomatis by Fatty<br />
Acids <strong>en</strong> Monoglycerides,’ Antimicrobial<br />
Ag<strong>en</strong>ts and Chemotherapy (September<br />
1998):2290-2294<br />
(10) Petschow,Byron W.,et al.’Susceptibility<br />
of H.pylori to Bacterial Properties of Medium-Chain<br />
Monglycerides and Free fatty<br />
acids,’ Antimicrobial Ag<strong>en</strong>ts and Chemotherapy<br />
(February 1996):302-306.<br />
(11) Bergsson,Gudmundur,et al.’In vitro killing<br />
of Candida Albicans by Fatty Acids <strong>en</strong><br />
Monoglycerides,’ Antimicrobial Ag<strong>en</strong>ts and<br />
Chemotherapy (November 2001):3209-<br />
3212<br />
(12) Knox,K.Kehl,<strong>en</strong> Donald R. Carrigan.’<br />
Active HHV-6 infection in the lymph nodes<br />
of HIV-infected pati<strong>en</strong>ts: in vitro evid<strong>en</strong>ce<br />
that HHV-6 can break HIV lat<strong>en</strong>cy’ Journal<br />
of acquired Immune Deffici<strong>en</strong>cy Syndromes<br />
and Human Retrovirology (1996)<br />
11(4):370-8<br />
(13) Dairit,Conrad.’Coconut oil in Health<br />
and Disease:ITS and Monolaurin’s pot<strong>en</strong>tial<br />
as cure for HIV/Aids.’Paper pres<strong>en</strong>ted at the<br />
XXXVII Cocotech meeting,Ch<strong>en</strong>nai, India,<br />
July25,2000.<br />
(14) Calabrese,C.et.al.1999.A cross-over<br />
Extra vierge kokosolie is de rijkste bron aan laurinezuur.<br />
Ons lichaam maakt hiervan monolaurinezuur.<br />
Monolaurinezuur doodt bacteriën <strong>en</strong> viruss<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
vetbeschermlaag:<br />
Bacteriën met e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de vetlaag<br />
Chlamydia trachomatis, tandplaque-organism<strong>en</strong>, Gram-positieve<br />
organism<strong>en</strong>, Groep A streptococci, Groep B streptococci, Groep<br />
F streptococci, Groep G streptococci, Helicobacter pylori, Hemophilus<br />
influ<strong>en</strong>zae, Listeria monocytog<strong>en</strong>es, Neisseria monocytog<strong>en</strong>es,<br />
Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis,<br />
Streptococcus agalactiae, Streptococcus mutans<br />
Viruss<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de vetlaag<br />
Cytomegaalvirus, Epstein-Barr, Hepatitis C, Herpes simplex,<br />
Herpes viridae, HIV, M<strong>en</strong>selijk herpes virus-6A, M<strong>en</strong>selijk lymfotroop<br />
virus-1, Influ<strong>en</strong>za, Leukemie, Pneumonovirus, Rubeola,<br />
Sarcoma virus, Syncytiaal virus, Vesicular stomatitis virus, Visna<br />
virus<br />
Enkele voorbeeld<strong>en</strong> van wat e<strong>en</strong> overdaad aan bepaalde organism<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> veroorzak<strong>en</strong>. Extra vierge kokosolie helpt er komaf<br />
mee mak<strong>en</strong>.<br />
Streptococcus: keelontsteking, longontsteking, sinusitis, oorontsteking,<br />
tandontsteking<strong>en</strong>, acute reuma<br />
Staphylococcus: etter<strong>en</strong>de infecties, voedselvergiftiging, infecties<br />
aan de urineweg<strong>en</strong>, toxische shock syndroom<br />
Neisseria: hers<strong>en</strong>vliesontsteking, gonorrhoe, ontsteking<strong>en</strong> in het<br />
bekk<strong>en</strong><br />
Chlamydia: g<strong>en</strong>itale infecties, bindvliesontsteking, papegaai<strong>en</strong>ziekte,<br />
wortelvliesontsteking, ontsteking<strong>en</strong> aan de lymfeklier<strong>en</strong><br />
Helicobacter pylori: maagzwer<strong>en</strong><br />
Gram-positieve organism<strong>en</strong>: tetanos, miltvuur, maag- <strong>en</strong> darmontsteking<strong>en</strong>,<br />
buikgriep, botulisme<br />
Bron: The Healing Miracles of Coconut Oil by Bruce Fife, Foreword by Jon J. Kabara<br />
study of the effect of a single oral feeding of<br />
medium chain triglyceride olie vs. Canola<br />
oil on post-ingestion plasma triglyceride levels<br />
in healthy m<strong>en</strong>.Altern.Med.Rev.4(1):23<br />
(15) Jiang,Z.M. et.al. 1993.A comparison of<br />
Medium-chain and long-chain triglycerides<br />
in surgical pati<strong>en</strong>ts.Ann.Surg.217(2):175<br />
(16)Tantibhedhyangkul, P.and Hashim,S.A.,<br />
1978. Medium-chain triglyceride feeding<br />
in premature infants:effects on calcium<br />
and magnesium absorption.Pediatrics 61<br />
(4):537<br />
(17) Ball,M.J.1993.Par<strong>en</strong>tal nutrition in the<br />
75<br />
critically ill:use of a medium-chain triglyceride<br />
emulsion.Int<strong>en</strong>sive CareMed.19(2):89<br />
(18)Budowski,P.and Craxford, M.A. 1985.<br />
Alpha-linol<strong>en</strong>ic acid as a regulator of the<br />
metabolism of arachidonic acid;dietary<br />
implications of the ratio,n-6:n-3 fatty<br />
acids.Proceedings of the Nutrition Society<br />
44;221<br />
(19) Simon,H.1990. The scales of evid<strong>en</strong>ce:<br />
eating fish cuts heart attacks,but fish oils<br />
may not., American health 9(6):91<br />
(20) Yamori,Y.zt al.1987.Pathog<strong>en</strong>esis and<br />
dietary prev<strong>en</strong>tion of cerebrovascular diseases<br />
in animal models and epidemiological<br />
evid<strong>en</strong>ce for the<br />
applicability in man. In:<br />
Yamori Y,L<strong>en</strong>fant C eds.<br />
Prev<strong>en</strong>tion of Cardiovascular<br />
Diseases:An<br />
approach to Active Long<br />
Life.Elseviers Sci<strong>en</strong>ce<br />
Publishers, 163-177<br />
(21) Ikeda,K, et al. 1987.<br />
Effect of milk protein<br />
and fat intake on blood<br />
pressure and incid<strong>en</strong>ce<br />
of cerebrovascular disease<br />
in stroke-prone<br />
spontaneously hypert<strong>en</strong>sive<br />
rats. J.Nut.<br />
Sc.i.Vitaminol.33:31<br />
(22) Thampan.PK.1994.<br />
Facts ans Fallacies about<br />
Coconut Oil. Jakarta:Asian<br />
and Pacific coconut<br />
Community,pg8 <strong>en</strong> 9<br />
(23) Kiyasu G.Y.,et<br />
al.1952.The portal transport<br />
of absorbed fatty<br />
acids.Journal of biological<br />
Chemistry 199:415-<br />
19<br />
(24) Ibid,pag 15<br />
(25) Geliebter, A.1980.<br />
Overfeeding with a diet<br />
containing medium<br />
chain triglyceride impedes<br />
accumulation of<br />
body fat. Clinical Research<br />
28:595A<br />
(26) Bray, G.A. et al.<br />
1980. Weight gain of rats<br />
fed medium-chaintriglycerides<br />
is less than rats<br />
fed long-chain triglycerides.Int.J.Obes.4:27-32<br />
( 2 7 ) G e l i e b t e r , A . e<br />
al.1983. Overfeeding<br />
wih medium-chain triglycerides<br />
diet results in<br />
diminished depositionof<br />
fat.Am.J.Clin.Nutr.37:1-4<br />
(28) Baba,N.1982.Enhanced<br />
thermog<strong>en</strong>esis<br />
and diminished deposition<br />
of fat in response<br />
to overfeeding with diet<br />
containing medium chain<br />
triglyceride.Am.J.of Clin.<br />
Nutr.35:678-82<br />
(29) Hornung,B.et al 1994. Lauric acid inhibits<br />
the maturation of vesicular stomatitis<br />
virus. Journal of g<strong>en</strong>eral Virology 75:353<br />
(30) Wan, J.M.and Grimble,R.F.1987Effect<br />
of dietary linoleate cont<strong>en</strong>ton the metabolic<br />
responsof rats to Escherichia coli <strong>en</strong>dotoxin.Clinical<br />
Sci<strong>en</strong>ce 72(3):383-5<br />
(31) Thampan.PK.1994.Facts ans Fallacies<br />
about Coconut Oil. Jakarta:Asian and Pacific<br />
coconut Community pag 4-5<br />
(32) Sadicot,S.M.B<strong>en</strong>eficial effects of Coconut<br />
Oil’Ind.Coco.J.1993: XXIV(7):21<br />
(33) Mary Enig. Health and nutritional be-
nefits from Coconut Oil: an important functional<br />
food for the 21st c<strong>en</strong>tury.Pres<strong>en</strong>ted at<br />
the AVOC Lauric Oils symposium, Ho Chi<br />
Min city, Vietnam,25 april 1996.<br />
(34) Cherie Calblom M.S. ‘The juice Lady’,<br />
John Calblom, M.A., Michael Mahaffey,P.C.<br />
‘The complete cancer cleanse, pag. 101<br />
(35) Sundriya Grubb, lezing: de rol<br />
van vetzur<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de zwangerschaps-<br />
<strong>en</strong> borstvoedingsperiode 13-14<br />
nov.2004,Internationaal therapeut<strong>en</strong>beurs,<br />
Apeldoorn.<br />
(36) Coconut Oil for Health and Beauty,<br />
Cynthia and Laura Holzapfel, p.27<br />
(37) Coconut Oil for Health and Beauty,<br />
Cynthia and Laura Holzapfel, p.33<br />
(38) Coconut Oil for Health and Beauty,<br />
Cynthia and Laura Holzapfel, p.52<br />
(39) Coconut Oil for Health and Beauty,<br />
Cynthia and Laura Holzapfel, p.67<br />
(41) Prior, Davidson, Salmond, Czochanska.<br />
‘Cholesterol, coconuts and diet on Polynesian<br />
atolls: a natural experim<strong>en</strong>t: the Pukapuka<br />
and Tokelau island studies’. American<br />
journal of clinical Nutrition, 1981 aug;<br />
34(!):1552-61<br />
(42) Felton CV, Crook d., Davies MJ,<br />
Oliver MF ‘Dietary polyunsaturated fatty<br />
acids and composition of human aortic<br />
plaques’ Lancet, okt. 1994,<br />
29,344(8931):1195-6.<br />
(43). ‘virgin cocnutoil’,<br />
Brian <strong>en</strong> Marianita Jader<br />
Shilhavy, p 115<br />
(40) Sircar, U Kansra Departm<strong>en</strong>t<br />
of Medcine, Safdarjang<br />
Hospital, New delhi.<br />
‘Choice of cooking oilsmyths<br />
and realities’. Journal<br />
Indian Medical association<br />
1998,oct;96(10):304-7<br />
(44) P.K.Thampan, ‘Facts<br />
and fallacies about coconut<br />
oil’, Asian and Pasific Coconut<br />
Community, Jakarta,<br />
1994<br />
(45) H.Kaunitz, ‘Medium<br />
chain triglycerides in aging<br />
and artiosclerosis’ Journal<br />
of Environm<strong>en</strong>tal Pathology,<br />
toxicology and Oncology.1986<br />
mer-april;6(3-<br />
‘):115-21<br />
(46) Rose G, The Lancet 1983,1:1062-1065<br />
(47) Castellli H, Archives of ineternal<br />
Medicine,jul 1992,152:7:1371-1372. Smith<br />
R. Pinckney E, diet, blood Cholesterol and<br />
Coronay Heart Disease: A critical review of<br />
the literature, vol 2, 1991.<br />
(48) Malhotra S, epidemiology of ischaemic<br />
heart disease in India with special refer<strong>en</strong>ce<br />
to causation. Britsch Heart Journal 29,895-<br />
905,1969.<br />
(49) Gordon T; diets and its relation to coronary<br />
heart disease and death in three population.<br />
Circulation 63,500-515,1981.<br />
(50) Carew T, Szchw<strong>en</strong>ke D, Steinberg D,<br />
Antiatherog<strong>en</strong>ic metabolic defect probucol<br />
unrelated to its hypocholestesterolemic effect.<br />
Proceedings of the National Academy<br />
of Sci<strong>en</strong>ce 84,7725-7729,1987. Clubb F,<br />
effect of dietery omega 3 acid on serum lipids,<br />
plasma function and atherosclerosis in<br />
Watanabe heritable hyperlipidemic rabbits;<br />
Artherosclerosis 9,529-537,1989.<br />
(51)The cholesterol myths, exposing the fallacy<br />
that saturated fat and cholesterol cause<br />
heart disease. Dr. Uffe Ravnskov, p 234.<br />
(52)Chemistery and biological effects of the<br />
trans fatty acids Enig M, Transfatty acids in<br />
the food supply: 1993.<br />
(53) Hanis T, effects of dietary trans fatty<br />
acids on reproductive performance of<br />
Wistar rats. Britisch Journal of Nutrtion<br />
61,519-529,1989<br />
(54) Teter B, Sampugna J, Ke<strong>en</strong>y M moilk<br />
fat depression in mice consuming partially<br />
hydrog<strong>en</strong>ated fat. Journal of Nutrtion 120<br />
818-824,1990.<br />
(55) Koletsko B, Transfatty acids may impair<br />
biosynthesis of long chain polyunsaturates<br />
and growth in man, Acta pediatrica 81,<br />
302-303,1992.<br />
(56) Atal S, Comparison od body weight<br />
and adipose tissue in male mice fed diets<br />
with and without trans fatty acids; lipids<br />
29,319-325,1994.<br />
(57) M<strong>en</strong>sick R, Katan M. effect of dietary<br />
trans fatty acids on high-d<strong>en</strong>sity and lowd<strong>en</strong>sity<br />
lipoprotein cholesterol levels in<br />
healthy subjects. New England Journal of<br />
Medicine 323,439-445,1990<br />
(58) Mary Enig Knows your fats, understanding<br />
fats, oils and cholesterol 2000<br />
(59) Gurr M, dietary lipids and coronary<br />
heart disease, old evid<strong>en</strong>ce, new perspective,<br />
Progress of Lipid Research 31,195-<br />
243,1992<br />
(60) Mann G, Coronary heart disease, doing<br />
the wrong things, Nutrtion Today july-aug 9<br />
423-428,1987<br />
(61) oliver M, Might tratm<strong>en</strong>t of hypercho-<br />
Mooi <strong>en</strong> gezond bruin met <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong><br />
Sneller mooi <strong>en</strong> egaal bruin, je huid beter beschermd, minder<br />
vorming van pigm<strong>en</strong>tvlekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> sproet<strong>en</strong> <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
houdt de bruining langer stand. Dit komt door de overvloed<br />
aan carot<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> de tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong>, de krachtige soort natuurlijke<br />
vitamine E, die de huid (het lichaam, de hers<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de og<strong>en</strong>) voorzi<strong>en</strong> van vele antioxidant<strong>en</strong>. Deze bevorder<strong>en</strong><br />
het bruin<strong>en</strong> <strong>en</strong> gaan veroudering teg<strong>en</strong>. Verw<strong>en</strong> jezelf<br />
met 1 tot 2 eetlepels <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> per dag tijd<strong>en</strong>s de zomermaand<strong>en</strong>.<br />
Ook het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> op de huid van <strong>rode</strong> palm<br />
olie ev<strong>en</strong>tueel in combinatie met kokosolie <strong>en</strong> etherische<br />
olie van limo<strong>en</strong>, citro<strong>en</strong>, sinaasappel is zeer doeltreff<strong>en</strong>d <strong>en</strong><br />
verfriss<strong>en</strong>d. Ook bij verbranding door de zon, gaat je huid<br />
sneller herstell<strong>en</strong>.<br />
lesterolaemia increase non-cardiac mortality?<br />
Lancet 337, 1529-1531,1992<br />
(62) Pinckney Edward, The cholesterol controversy,<br />
1973<br />
(63) Raymond Reiser, a comm<strong>en</strong>tary on the<br />
rationale of the diet-heart statem<strong>en</strong>t of the<br />
American Heart association, American Journal<br />
of Clinical Nutrtion26,524-555,1973<br />
(64) Paul Rosch, guidelines for diagnosis<br />
and treatm<strong>en</strong>t of high cholesterol, Journal<br />
of the American Medical Association<br />
286,2001.<br />
(65) Jeffrey Aron, university of California,<br />
san Francisco, Transfats, the hidd<strong>en</strong> killer in<br />
our food, Judith Shaw 2004, foreword p x<br />
(66) Judith Shaw, transfats, the hidd<strong>en</strong> killer<br />
in our food, p48-51, 2004<br />
(67) E<strong>en</strong> Nederlands <strong>en</strong> Canadees onderzoek,<br />
Mary Enig, feit<strong>en</strong> voer vett<strong>en</strong>, 2000-<br />
2003, p 18-19<br />
(70) Havard School of public Health, Mary<br />
Enig, feit<strong>en</strong> over vett<strong>en</strong>, p 18, 200-2003<br />
(71) Mary Enig, feit<strong>en</strong> over vett<strong>en</strong>, 2000-<br />
2003,p54-55,<br />
(72) Mary Enig, feit<strong>en</strong> over vett<strong>en</strong>, 2000-<br />
2003, p 69<br />
(73) Mary Enig, feit<strong>en</strong> over vett<strong>en</strong>, 2000-<br />
2003 p 87-95; Ascherio e.a. 1995., Hu e.a.<br />
1997, Pietin<strong>en</strong><strong>en</strong> e.a. 1997<br />
(74) Dr. Holman, Hormel Institute, Univer-<br />
76<br />
sity of Minnesota, zie (73)<br />
(75) Lifschitz F. 1996, considerations about<br />
dietary fat restrctions for childr<strong>en</strong>. Journaal<br />
Nrutrition 1996;126 (4suppl):1031S-1041S,<br />
Zlotkin S, 1996 a review of the Canadian<br />
nutrtion recommandations update: dietary<br />
fat and childr<strong>en</strong> jouranl of nutrition 1996;<br />
126’4suppl): 1022S-1027S, Mary Enig, feit<strong>en</strong><br />
over vett<strong>en</strong>, 2000-2003, p116<br />
(76)Watkins B, importance of vitamine E in<br />
bone formation and in chrondrocyte function,<br />
Purdue Universityn Lafayette, AOCS<br />
Proceedings 1996, food lipids and bone<br />
Health, food lipids and health, Mcdonald<br />
and Min, Marcel Dekker, NY 1996 p 101<br />
(77) Nanji A, gastro<strong>en</strong>terology aug 1998,<br />
2344(5)=547-54; cha, Sachan, journal<br />
American college Nutrtion, aug 1994,13<br />
(4)338-43, Hargrove H FASEB journal,<br />
meeting astracts mar 1999,204.1,p A222<br />
(78)Kabara J, The pharmacological effects<br />
of lipids, the American oil chemists society,<br />
champaign, 1978,1-14 Coh<strong>en</strong>, L, journal<br />
national cancer institute 1986, 77:43<br />
(79) Garg, M/L/, Faseb journal 1988; 2:4:<br />
a852 Oliart ros meeting abstracts AOCS<br />
proceedings may 1998, 7, Chicago il.<br />
(80) Lawson, Kummerow Lipids<br />
1979,14:501-503 HGarg lipids 1989,24<br />
(4):334-9<br />
(81) Mary <strong>en</strong>ig, health and<br />
nutritional b<strong>en</strong>efits from<br />
coconutoil: an important<br />
functional food for the 21th<br />
c<strong>en</strong>tury, pres<strong>en</strong>ted at he<br />
AVOC lauric oils symposium,<br />
ho Chi Mi City, Vietnam<br />
25.04.1996.<br />
(82) Mary <strong>en</strong>ig, Indian coconut<br />
journal, sept 1995.<br />
(83) Hill, Peeters, Sharp,<br />
Kaler, Abumrad, Gre<strong>en</strong>e,<br />
thermog<strong>en</strong>is in humans during<br />
overfeeding with mct,<br />
metabosm july 1989;38<br />
(7):641-8<br />
(85) St-Onge, Ross, Parsons,<br />
jones mct increases exp<strong>en</strong>diture<br />
and decrease adiposity<br />
in overweight m<strong>en</strong>,<br />
obesity research 2003 mar<br />
11’3); 395-402<br />
(86) J.Graedon <strong>en</strong> T Graedon,<br />
the peoples pharmacy to home and<br />
herbal remedies’, St Martin’s press NY 1999<br />
p 193-195<br />
(87) Gorard d, <strong>en</strong>ternal nutrition in chron’s<br />
disease: fat in the formula European journal<br />
gasto<strong>en</strong>tterol hepatology 2003, april 15<br />
(4):459<br />
(88) Jeppes<strong>en</strong>, Mort<strong>en</strong>s<strong>en</strong> the influ<strong>en</strong>ce of a<br />
preserved colon on the absorption of MCT<br />
in pati<strong>en</strong>ts with small bowel resection, Gut<br />
1998 oct, 43 (4);478-83<br />
(89) Manuel Ke<strong>en</strong>oy, Nonneman ‘effects of<br />
intrav<strong>en</strong>ous supplem<strong>en</strong>t with alpha-tocopherol<br />
in pati<strong>en</strong>ts receiving par<strong>en</strong>taral nutrition<br />
containing MCT and LCT, European<br />
journal clinical Nutrition 2002<br />
(90) The effects of dietary fat source, level<br />
and feeding interval on paork fatty acid<br />
composition, See, Odle, 1998-2000 departm<strong>en</strong>t<br />
report, departm<strong>en</strong>t of animal sci<strong>en</strong>ce,<br />
ANS Report 248 North Carolina University.<br />
(91) Gary Taubes, New York Times 2002,<br />
July 7: what if it were all a big fat lie?’<br />
(92) G. Crozier, B. Bois-Joyeux, M.Chanex<br />
overdfeeding with MCT in the rat, Metabolism<br />
1987,36:807-814<br />
(93) T.Seaton, S.Welles, M.War<strong>en</strong>ko thermic<br />
effects of MCT <strong>en</strong> LCT in man, American<br />
Journal clinical nutrition 1986;44,630-634<br />
(94) Dr. R.Peat, fysicus <strong>en</strong> hormoonspeci-
alist newsletter: ‘unsaturated vegetable oils<br />
Toxic’ 19996<br />
(95) Fort, Moses, Fasano, Goldberg <strong>en</strong><br />
Lifshitz, Breast and soy-formula feeding in<br />
early infancy and the preval<strong>en</strong>ce of autoimmune<br />
thyroid disease in childr<strong>en</strong>, Journal<br />
American college Nutrtion 19990;(9):165-<br />
167<br />
(96) Doerge, Hebron, Chang, inactivation<br />
of thyroid peroxidase by soy isoflavones in<br />
vitro and in vivo’, Journal of chromatology<br />
B Vol 777 (1,2);25;dept 2002:269-79<br />
(97) Rele, Mohile, effect of mineral<br />
oil,sunfloweroil and coconutoil on prev<strong>en</strong>tion<br />
of hair damage’, Journal Cosmetology<br />
Sci<strong>en</strong>ce 2003 mar-apr;542 (2) 175-92<br />
(98) G.Bergsson, in vitro killing of candida<br />
albicans by fatty acids and monoglycerides,<br />
antimicrobial ag<strong>en</strong>ts and chemotherapy,<br />
nov 2001, p 3209-3212, vol 45, no 11<br />
(99) Hostmark et al, 1980, wistar rats study<br />
M.Enig, Viet Nam 1996 lecture<br />
(100) Awad 1981, witsar rats study. M.Enig,<br />
viet Nam 1996 lecture<br />
(101) de E in je et<strong>en</strong>, M. Hanss<strong>en</strong>, p 144-<br />
1461988 zomer <strong>en</strong> Keuning.<br />
(102) Y.Yeh, P.Zee, relation of ketosis in<br />
metabolic changes induced by acute<br />
mdium-chain triglyceride feding in rats.’<br />
J.Nutrion 106 (1976):58-<br />
67B. Blooùm, L.Chaikoff,W.<br />
Reinhardt, intestinal lymph<br />
as pathway for transport of<br />
absorrbed fatty acids of differ<strong>en</strong>t<br />
l<strong>en</strong>gths, am j. psysiology<br />
166 1951,:451-455.<br />
C.Bach,U.Babyan, MCT: un<br />
update am journal clinical<br />
nutrition 36,1982:950-962<br />
J.Wiley, G.Leveille, metabolic<br />
consequ<strong>en</strong>ces of dietary<br />
MCT in rat, J.Nutrtio 103<br />
1973:829-835, S.Hashim,<br />
dietary fats and adipose tissue<br />
fatty acids composition,<br />
prev. med 1983:854-867<br />
(105)N.Baba, E. Bracco,<br />
S.Hashim, <strong>en</strong>hanced thermog<strong>en</strong>esis<br />
and dimished<br />
deposition of fat in response<br />
to overfeeding with<br />
diet containing MCT, am<br />
jouernal Clinical Nutrtion<br />
35,1982;678-682<br />
(106)’in vitro killing of candida albicans<br />
by fatty acids and monoglycerides’, Antimicrobial<br />
ag<strong>en</strong>ts chemother 45 (11) nov<br />
2001:3209-3212<br />
(107) Cherie <strong>en</strong> John Calborn, the coconutdiet,<br />
p14.<br />
(108)T. Seaton, S.Welles, M.War<strong>en</strong>ko, thermic<br />
effects of MCT and LCT in man, 1987,<br />
metabolism 36: 807-814<br />
(109) J.Wiley, G.Leveille, metabolic consequ<strong>en</strong>s<strong>en</strong>ces<br />
of dietary MCT in rat, J.Nutrtion<br />
103 (1973): 829-835<br />
(110) Psychosomatic medicine, jan/febr<br />
2005, Dr P<strong>en</strong>elope Elias, Boston University.<br />
(111) The coconut diet, chery and John Calbom,<br />
p.85<br />
(112) Eat fat loose fat, Dr; Mary Enig and<br />
Sally Fallon, p23<br />
(113) Eat fat loose fat, Dr; Mary Enig and<br />
Sally Fallon, p45<br />
(114) T.Moore, Lifespan: What really affects<br />
human longevity,1990, Simpon &Schuster,<br />
New York,<br />
(115) Sally Fallon, nourishing traditions,<br />
1999,2001, p 203<br />
(116) American Medical Association, nov<br />
2, 1994<br />
(117) Jama 1967 202:1119-1123;Am J Clin<br />
Nutrition 1981 34: 1552<br />
(118) Sally Fallon, nourishing traditions,<br />
1999,2001, p 575<br />
(119) Alexander, J, 1987, journal of toxicology<br />
and <strong>en</strong>vironm<strong>en</strong>tal health 21:295<br />
Harman D. 1976, Free radical theory of<br />
aging: effect of dietary fat on c<strong>en</strong>tral nervous<br />
system function.Journal of the American<br />
Geriatrics society; 24(7):301(110)<br />
Psychosomatic medicine, jan/febr 2005, Dr<br />
P<strong>en</strong>elope Elias, Boston University.<br />
(119) Francois C, Connor S, Wander R.,<br />
connor W, acute effects of dietary fatty<br />
acids of human milk, American journal of<br />
clinical Nutrition 1998; 67.301-308<br />
(120)<br />
(121) Bruce Fife, Saturated fats may safe<br />
your life,1999, p. 75<br />
(122) Life extansi<strong>en</strong>, 1997, p 5-8<br />
(123) Bruce Fife, saturated fats may safe<br />
your life, 1999, p 91<br />
(124) Lovastatin decreases coo<strong>en</strong>zyme Q<br />
levels in rats, Wiilis 1, 199O, proceedings<br />
of the National Academy of Sci<strong>en</strong>ces<br />
USA87:8928<br />
(125) B. Fife, saturated fats may safe your<br />
life, 1999, p135; Passwater,R,1985,The<br />
antioxidants, New Canaan,CT Keats publishing<br />
Chronische vermoeidheid <strong>en</strong> kokos?<br />
Chronische vermoeidheid vindt bijna altijd zijn oorsprong in<br />
de darm<strong>en</strong>. Verziekte darmflora (viruss<strong>en</strong> <strong>en</strong> overdaad aan<br />
slechte bacteriën), gist<strong>en</strong> van suikers, rott<strong>en</strong> van eiwitt<strong>en</strong>,<br />
schimmels in de darm<strong>en</strong> do<strong>en</strong> voedingsstoff<strong>en</strong> niet of slecht<br />
opnem<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> de darm<strong>en</strong> ontstek<strong>en</strong>, do<strong>en</strong> toxische stoff<strong>en</strong><br />
van viruss<strong>en</strong>, bacteriën schimmels opnem<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong><br />
onze vitaliteit drastisch kan verminder<strong>en</strong>. Vitaliteit begint<br />
in de darm. Kokosolie heeft e<strong>en</strong> sterke antibacteriële werking,<br />
herstelt de slijmvlieslaag in de darm<strong>en</strong> <strong>en</strong> voorkomt<br />
ontstekingsreacties. Daardoor is kokosolie heel heilzaam bij<br />
chronische vermoeidheid. Therapeutisch gebruik je 3 eetlepels<br />
per dag totdat de vitaliteit terugkomt. Daarna beveel ik<br />
minst<strong>en</strong>s 1 eetlepel per dag aan.<br />
(126) Ibid; Bruce Fife, saturated fats may<br />
safe your life,1999, p 135-136<br />
(127) Gaziano.J, 1990, Circulation<br />
82;111,Life Ext<strong>en</strong>sion dec 1997,following<br />
the best sci<strong>en</strong>ce,p 5-8, ibid p 6., B. Fife,<br />
saturatred fats may save your life, 1999,<br />
p136<br />
(128) F. Gey, 1991, american Journal of Clinical<br />
Nutrtion 53, 326S<br />
(129) Garus A, 1997, Bruisch medical Journal,<br />
324 (7098: 1845, R. Passwater 1992,<br />
The new Superoxidantant-pluys, New Canaan,<br />
p.22<br />
(130) M.Stampfer 1993, Vitamine E consumption<br />
and the risk of coronary disease<br />
in woman, New England J.Medicine<br />
328;1444, Rimm E. 1993, vitamine E consumption<br />
and the risk of coronary disease in<br />
man, New England J.Medicine 328, 1450<br />
(131) Harman D. 1976 Fre radical theory of<br />
aging: effect of dietary fat on c<strong>en</strong>tral nervous<br />
system function, Journal of the American<br />
Geriatrics society 24 (7) 301<br />
(132) Ray Peat, from the book ‘from pms to<br />
m<strong>en</strong>opause’, Brian Shilhavy coconutoil and<br />
its virtues.<br />
(133) Murakoshi, pot<strong>en</strong>t prev<strong>en</strong>tive action<br />
of alpha-carot<strong>en</strong>e against carcinog<strong>en</strong>esis,<br />
cancer research, vol 52;52:6583-<br />
6587,1992<br />
77<br />
(134) BritonG, Faombui E, antioxidant activity<br />
of palm oil carot<strong>en</strong>e in peroxidatation<br />
free radical-mediated peroxidation of<br />
phosphatidyl choline liposomes, Redox,<br />
(1-2): pp 61-68,19999<br />
(135) palm fruit carot<strong>en</strong>e intake prev<strong>en</strong>ts<br />
skin lipid peroxidation caused by UV irradiation.,<br />
Miyazawa, the antioxidant effect of<br />
fruitpalm carot<strong>en</strong>s on skin lipiperoxidation<br />
in guinea pigs as estimated by chemiluminesc<strong>en</strong>e<br />
–phlc, nutr sci vitamol, vol 10 (4):<br />
pp 315-324,1994<br />
(136) Di Marcio, lycop<strong>en</strong>e as the most effici<strong>en</strong>t<br />
biological carot<strong>en</strong>oid singlet-oxig<strong>en</strong><br />
qu<strong>en</strong>cher, archives of biochemesty of biophysics,<br />
nov 1989;272:5<br />
(137) Willeit l, high plasma levels of alpha<br />
and beta carot<strong>en</strong>e are associated with lower<br />
risk of atherosclerosis: results from the<br />
Bruneck Study, artherosclerosis 153 (1):pp<br />
231-239,2000<br />
(138) morris D, Serum carot<strong>en</strong>oids and coronary<br />
heart desease; lipid research clinics<br />
coronary primary prev<strong>en</strong>tion trial and follow<br />
up study, the American medical association,<br />
nov 1994;272;1439-1441<br />
(139) Sundram k. 1989, effects of dietary<br />
palm oil on mammary carcinog<strong>en</strong>esis I females<br />
rats induced by 7,12-dimethylb<strong>en</strong>z<br />
(a) anthrac<strong>en</strong>e. Cancer res.<br />
1447-1451<br />
(140) Nesaretnam 1998, tocotri<strong>en</strong>ols<br />
inhibit the growth<br />
of human breast cancer<br />
cells irrespective of estrog<strong>en</strong><br />
receptor status, lipids 33:<br />
461-469<br />
(141) Serbinova E, 1991,<br />
free radical recycling: the<br />
antioxidant properties of<br />
alpha-tocopherol and gamma-tocotri<strong>en</strong>ols,<br />
free radical<br />
boil and med, 100: 263-75<br />
Dr.Jon Kabara heeft e<strong>en</strong><br />
lange carrière als specialist<br />
in lipid<strong>en</strong> achter de rug. In<br />
1948 is hij begonn<strong>en</strong> als<br />
assist<strong>en</strong>t aan de universiteit<br />
van Illinois, departem<strong>en</strong>t<br />
biochemie, daarna gepromoveerd<br />
als professor aan<br />
de universiteit vanDetroit.<br />
Aan de universiteit van Michigan<br />
stond hij aan de fundam<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van<br />
het nieuwe college van Osteopathische<br />
g<strong>en</strong>eeskunde. Hij was één van de eerste<br />
onderzoekers die de anti-microbiële eig<strong>en</strong>schap<br />
van middellange ket<strong>en</strong> vett<strong>en</strong> heeft<br />
ontdekt.<br />
Hij heeft 16 pat<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op zijn naam staan <strong>en</strong><br />
is auteur of mede-auteur van meer dan 200<br />
publicaties, inclusief 8 boek<strong>en</strong>. Hij wordt<br />
aanzi<strong>en</strong> als één van de meest gewaardeerde<br />
authoriteit<strong>en</strong> van eetbare vett<strong>en</strong>.<br />
(142) Nesaretnam 2000 int j food sci nutri<br />
51 S95-S103<br />
(143) the vitamine E factor, Andreas Papas,<br />
Jean Carper,<br />
(144) Zagre N.M. et al. (2002) « Changes<br />
in vitamin A intake of red palm oil among<br />
childr<strong>en</strong> and mothers in Burkina Faso’ Sante.<br />
12(1)<br />
(145) Sivan Y.S et al (2001),’impact of betacarot<strong>en</strong>e<br />
supplem<strong>en</strong>tation through red palm<br />
oil’ J.Tropical Pediatrics,Vol 47:67-72<br />
(146) Tronnier H.,oral pres<strong>en</strong>tation, Symposium<br />
on curr<strong>en</strong>t Aspects of Light Protection<br />
Physiology, Universiteit van Witt<strong>en</strong>/Germany,<br />
24 Maart 1994.<br />
(147) Alpha and Gamma-tocotri<strong>en</strong>ols have<br />
shown to prolong the life span of cancer<br />
infected mice.<br />
Kato et al.(1985) ‘Physiological effect of
tocotri<strong>en</strong>ol’J.Japan Oil Chem. (Yukagaku)<br />
34:375-376 Komiya et al. (1989) Studies on<br />
the biological tocotri<strong>en</strong>ols. Chem.Pharm.<br />
Bull.37(5):1369-1371<br />
(148) Traber MG. Et al.(1996).’Diet-Derived<br />
and Tropically Applied Tocotri<strong>en</strong>ols Acc.<br />
Skin and protect the tissue against Ultraviolet<br />
Light-Induced Oxidative stress. Porim<br />
Int’l Palm Oil Congress (Nutrition) 152-60<br />
(149) Prof.Carolls K.K.(1995),Inhibition of<br />
Proliferation of Human Breast Cancer Oil<br />
Tocotri<strong>en</strong>ols.Pres<strong>en</strong>ted at the 7TH Asian<br />
Congress of Nutrition,Beijing Oktober 7-<br />
11th 1995.<br />
(150) Parker L. et al (2001) ‘Molecular<br />
Aspects of alpha-tocotri<strong>en</strong>ol antioxidant<br />
and cell signaling. J.Nutr. 131:369S-73S<br />
(151) Choudhury N.,Tan L. and AS Truswell<br />
(1995) Comparison of Australian, palm<br />
olein and olive oil diets:effects on plasma<br />
lipids.Am.J.Clin.Nutr. 61:1043-1051.<br />
(152) Sundram K.,Hornstra G. En Houweling<strong>en</strong><br />
A.C. (1992) Replacem<strong>en</strong>t of dietary<br />
fat with palm oil:effect on human serum<br />
lipid, lipoprotein and apoprotein.bri.J.Nutr.<br />
68:677-692<br />
(153) ZhangJ.,Wang C.R.,DaiJ.,Ch<strong>en</strong> X.S.,<br />
Ge K.Y. (1997) Palm oil diet may b<strong>en</strong>efit<br />
hypercholesteroleemic Chinese adults.Asia<br />
Pacific.J.Clin.Nutr. 6;1:22-<br />
25<br />
(154) Khosla P. En Hayes<br />
K.C.(1992) Comparison<br />
betwe<strong>en</strong> the effects of dietary<br />
saturated, monosaturated<br />
and polysaturated fatty<br />
acids on plasma lipoprotein<br />
metabolism. Am.J.Clin.<br />
Nutr. 55:51-62<br />
(155) Qureshi A.,N, Hasler-<br />
Rapacz et.al,(1991) Dietary<br />
tocotri<strong>en</strong>ols reduce conc<strong>en</strong>trations<br />
of plasma cholesterol,<br />
apolipoprotein B,<br />
Thromboxane B2 and platelet<br />
factor 4 in pigs with<br />
inherited hyperlipidemias.<br />
Am.J Clin Nutr. 53:1042S-1046S – 1021S-<br />
1026S, Nutr.10:388-393<br />
(156) Hornstra G., (1988) Dietary lipids and<br />
cardiovascular disease: effects of palm oil.<br />
Oleagineux 43:75-81.<br />
(157) Slover H.T. (1971).Lipids. 6:29<br />
(158) Caroll K.K.,Guthrie N.,Gapor A. And<br />
Chambers A.F. (1995). Inhibtion of proliferation<br />
of human breast cancer cells by<br />
plam oil tocotri<strong>en</strong>ols.Pres<strong>en</strong>ted at the 7th<br />
Asian Congress of Nutririon,Beijing,Chin<br />
a,Oct.7-11. (159) Nesaretnam K.,Stephan<br />
R.,Dils R. And Darbre P. (1998). To-<br />
Bedankt Dr. Geert Verhelst <strong>en</strong> de vele ander<strong>en</strong> die<br />
hebb<strong>en</strong> geholp<strong>en</strong> aan de realisatie van dit boekje.<br />
cotri<strong>en</strong>ols inhibit the growth of human<br />
breast cancer cells irrespective of estrog<strong>en</strong><br />
receptor status.Lipids. 33(5):461-469<br />
(160) Krinsky N.I. (1993)Actions of Carot<strong>en</strong>oids<br />
in biological systems.Ann.Rev.<br />
Nutr.13:651-587<br />
(161) B<strong>en</strong>dich A. (1990).Carot<strong>en</strong>oids and<br />
the immune response.J.Nutr.119:112-115<br />
(162) Garewal H.S. (1993).Carot<strong>en</strong>oids<br />
in oral cancer prev<strong>en</strong>tion.In:Canfield<br />
L.M.,Krinsky N.I. and J.Olson (eds) Carot<strong>en</strong>oids<br />
in human health,New York Academy<br />
of sci<strong>en</strong>ces,139-147<br />
(163) Grundy S.M. (1986) Comparison of<br />
monounsaturated fatty acids and carbohydrates<br />
for lowering plasma cholesterol.new.<br />
Engl.J.Med.314:745-748<br />
(164) Grundy S.M. (1990).Trans monounsaturated<br />
fatty acids and serum cholesterol<br />
levels.New.Engl.J.Med.323:480<br />
(165) Willet W.C and Ascherio A. (1994)<br />
‘Trans-fatty acids: are the effects only marginal?’<br />
Am.J.Health 84:722-724<br />
(166) M<strong>en</strong>sink and Katan M.B. (1990). Effect<br />
of dietary trans-fatty acids on high<br />
d<strong>en</strong>sity and low d<strong>en</strong>sity lipoprotein cholesterol<br />
levels in healthy subjects.New Eng.<br />
J.Med.323:439-445<br />
(167) Ali S.M.K. et al. (2001) « Beta caro-<br />
Sporters: Kokosolie voor betere eiwit opname<br />
Kokosolie bevordert <strong>en</strong> versnelt de opname van eiwitt<strong>en</strong> (<strong>en</strong><br />
andere voedingsstoff<strong>en</strong>). Hoe sneller <strong>en</strong> hoe meer eiwitt<strong>en</strong><br />
de spier<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> na e<strong>en</strong> competitie of training hoe meer<br />
resultaat. Eiwit shake met extra vierge kokosolie, <strong>rode</strong> palm<br />
(antioxidant<strong>en</strong>) <strong>en</strong> tarwekiem<strong>en</strong> (rijk aan mineral<strong>en</strong>, eiwitt<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> vitamin<strong>en</strong>) minst<strong>en</strong>s 1uur voor <strong>en</strong>/of direct na de training<br />
do<strong>en</strong> wonder<strong>en</strong>. Sporters hebb<strong>en</strong> ongeveer 0,5 tot maximaal<br />
2g eiwitt<strong>en</strong> nodig per dag per kg lichaamsgewicht. Dus overdrijf<br />
niet met eiwitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderschat gezonde vett<strong>en</strong> niet !!!<br />
t<strong>en</strong> to combat acute respiratory tract in.and<br />
diarrhoea disease in slum childr<strong>en</strong> of<br />
Dhaka, Bangladesh’, Proceedings of Food<br />
Technology & Nutrition Confer<strong>en</strong>ce, International<br />
Palm Oil Congress 2001, Kuala<br />
Lumpur,Malaysia<br />
(167) Kritchevsky D. et al.(2001),’Red palm<br />
oil in experim<strong>en</strong>tal atherosclerosis’, Proceedings<br />
of Food Technology & Nutrition<br />
Confer<strong>en</strong>ce, International Palm Oil Congress<br />
2001, Kuala Lumpur,Malaysia<br />
(168) ‘Het veelvuldig verhitt<strong>en</strong> van <strong>rode</strong><br />
<strong>palmolie</strong> heeft ge<strong>en</strong> negatief effect op<br />
Bart Maes, de bio-veggie man,<br />
heeft de afgelop<strong>en</strong> vijf jaar (1999<br />
tot 2004) meer dan full time zelfstudie<br />
verricht over voeding, vitaliteit<br />
<strong>en</strong> welvaartziekt<strong>en</strong>. Hij las<br />
hierover meer dan 350 boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
talrijke studies. Hij promoot bio <strong>en</strong><br />
veggie <strong>en</strong> zijn firma br<strong>en</strong>gt sinds<br />
kort <strong>en</strong>kele unieke produkt<strong>en</strong> op<br />
de markt.<br />
Uit liefde <strong>en</strong> respect voor de natuur<br />
werd dit boekje gedrukt met<br />
plantaardige inkt<strong>en</strong> op ongebleekt,<br />
gerecycleerd papier.<br />
78<br />
triglycerides, HDL <strong>en</strong> cholesterol.Kamsiah<br />
J. et al.(2001)’ Proceedings of Food<br />
Technology & Nutrition Confer<strong>en</strong>ce, International<br />
Palm Oil Congress 2001, Kuala<br />
Lumpur,Malaysia<br />
(169) De-stress yourself with Carot<strong>en</strong>es by<br />
Ena Gill (Sunday Star 3 Jan.1999)<br />
(170) Mary Enig,<br />
(171) Artikel versch<strong>en</strong><strong>en</strong> in de Sunday Star<br />
(13 december 1998) door Ena Gill<br />
(172) Dr.André Theriault, Total Health,<br />
vol.23,nr 2 Professor at the university of<br />
Hawaï has done ext<strong>en</strong>sive research on coronary<br />
and artey disease and the b<strong>en</strong>efits of<br />
vitamine E and tocotri<strong>en</strong>ols. Dr.Theriault<br />
received the Sci<strong>en</strong>tific Research Award in<br />
1999.<br />
(173) Ena Gill,Sunday Star (20/12/98) Red<br />
Palm Oil, Pot<strong>en</strong>t Healer That Promotes Long<br />
Life.<br />
(174) Mary G.Enig and Sally Fallon ‘Nourishing<br />
Traditions’<br />
(175) L.Leslie, effect of retinoic acid and<br />
palm oil conc<strong>en</strong>trate on oetrog<strong>en</strong> sulphatase<br />
and oestradiol-17 beta hydroxysteroid<br />
activities....breast cancer cell lines, Int Journal<br />
of Cncer p 135-138,2000<br />
(176) Nishino A, cancer prev<strong>en</strong>tion by natural<br />
carot<strong>en</strong>oïdes, Biofactors p 89-94,2000<br />
(177) E.Giovannucci, intake<br />
of specific carot<strong>en</strong>oids and<br />
risk of lung cancer, Am. J.<br />
Clin.Nutrition,vol 7294,p<br />
990-997,2002<br />
(178) A.Murakoshi, pot<strong>en</strong>t<br />
prev<strong>en</strong>tive action of alfacarot<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> caciog<strong>en</strong>esis,<br />
Cancer research dec<br />
1992,52,6583-6587<br />
(179) Toniolo, serum carot<strong>en</strong>oid<strong>en</strong><br />
and breast cancer,<br />
Am. J.Epidemiol 15<br />
(12):1142-7 2001<br />
(180) Ito Y, a study on serum<br />
carot<strong>en</strong>oids levels in breast<br />
cancer pati<strong>en</strong>ts of woman<br />
in chanai, india, india<br />
J.Epidermio, 9(5):306-14,1999, Sato R; prosoective<br />
study of carot<strong>en</strong>oidss-, tocopherols<br />
and ret<strong>en</strong>oid conc<strong>en</strong>trations and the risk of<br />
breastcancer, cancer epidemiol biomarker<br />
(5):451-7,2002<br />
(181) Udo Erasmus, fatale <strong>en</strong> vitale vett<strong>en</strong>,<br />
blz 136 (182) R; Hubbard, J. West<strong>en</strong>gard,<br />
A. Sanchez, J.Barth, M. Horning appar<strong>en</strong>t<br />
skeletal muscle loss related to dietary transfatty<br />
acids in a mixed group of omnivores<br />
and vegetarians; nutrition Research 23<br />
(2003) 651)658. www.tocotri<strong>en</strong>ol.org.<br />
MARATHON 03-653 33 77<br />
GRAAG INFO ONTVANGEN?<br />
Stuur e<strong>en</strong> mailtje naar: info@noble-house.tk<br />
met vermelding ‘mail aub’.<br />
Dan ontvangt u periodiek <strong>en</strong> gratis e<strong>en</strong> mail van ons.<br />
Ge<strong>en</strong> email?<br />
Dan kan dit ook via de post. Dat kost €12 per jaar.<br />
Gelieve dit over te schrijv<strong>en</strong> op<br />
noble-house n.v. rek<strong>en</strong>ing:<br />
KBC 412- 8096941-41<br />
met vermelding ‘mail aub’.<br />
Vanuit Nederland:<br />
iban be 88 4128 0969 4141<br />
Swift/bic: KREDBEBB<br />
AMAN<br />
PRANA<br />
VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT
OKINAWA OMEGA is véél goedkoper dan<br />
capsules. Eén fles Okinawa Omega komt<br />
overe<strong>en</strong> met 500 grote capsules (of 2000 mini<br />
capsules).<br />
1 theelepeltje per dag volstaat. Dat is gemakkelijker<br />
<strong>en</strong> komt overe<strong>en</strong> met 5 grote capsules<br />
slikk<strong>en</strong>.<br />
Okinawa Omega is compleet. Ze bevat omega<br />
3, 6, 9 <strong>en</strong> 7*. Uniek is dat de omega 3,<br />
6, 9 <strong>en</strong> 7* in Okinawa Omega ev<strong>en</strong>wichtig<br />
afgestemd is op het voedingspatroon van Belg<br />
<strong>en</strong> Nederlander.<br />
Er zijn 3 heerlijke smak<strong>en</strong> <strong>en</strong> 1 bittere. Sinds<br />
kort is er Happy Delight met e<strong>en</strong> frisse citrussmaak.<br />
Okinawa Omega is gezond. Ze bevat van<br />
zichzelf 8 soort<strong>en</strong> vitamine E <strong>en</strong> veel carot<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
noodzakelijk om de omega’s te bescherm<strong>en</strong><br />
in onze huid, hers<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> lichaam.<br />
Alléén Okinawa Omega voldoet hierdoor,<br />
zonder dat het toegevoegd werd, aan het<br />
vitamine E advies van de Wereldgezondheidsorganisatie.<br />
E<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d voordeel van de vitamine E <strong>en</strong><br />
carot<strong>en</strong><strong>en</strong> is, dat Okinawa Omega gedur<strong>en</strong>de<br />
6 maand<strong>en</strong> houdbaar is na op<strong>en</strong>ing. Zelfs op<br />
kamertemperatuur. Omega’s moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
79<br />
SOEPELE GEWRICHTEN<br />
EMOTIONEEL EVENWICHT<br />
WARMTE OPWELLINGEN<br />
RUSTIG EN BETER STUDEREN<br />
GEHEUGEN<br />
CONCENTRATIE<br />
DROGE HUID<br />
VITALITEIT<br />
CHOLESTEROL<br />
VOOR MAN, VROUW, BABY EN 100-JARIGE<br />
Okinawa Omega:<br />
gezonde vetzur<strong>en</strong> die ons lichaam niet zelf aanmaakt<br />
maar die ev<strong>en</strong> belangrijk zijn als gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> fruit<br />
verpakt in e<strong>en</strong> glaz<strong>en</strong> fles. Plastiek of HDPE<br />
reageert met olie waardoor er schadelijke<br />
kunsstofdeeltjes in terecht kom<strong>en</strong>. Om de<br />
olie volledig te bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> licht is de<br />
donkere fles omwikkeld met papier.<br />
OKINAWA OMEGA<br />
3<br />
6 + 6<br />
9<br />
+<br />
Ω1,5g palmitine (Ω7 * )<br />
1eetlepel = 14,4g<br />
Ω3/6/9 <strong>en</strong> 7 *<br />
11mg vit E (8 soort<strong>en</strong>)<br />
7mg carot<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
niets toegevoegd,<br />
100% puur<br />
AMAN<br />
PRANA<br />
VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT
extra virgin<br />
<strong>cocos</strong><br />
olijf<br />
P alm<br />
Het Slanke Vet ©<br />
van <strong>cocos</strong>, olijf<br />
<strong>en</strong> <strong>rode</strong> palm gebruik je in de nieuwe, gezonde<br />
keuk<strong>en</strong>. Héérlijk op brood, voor bakk<strong>en</strong>, wokk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> fritur<strong>en</strong>. Met Amanprana geef je al<br />
je gerecht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zachte, goddelijke <strong>en</strong> rijke<br />
smaak.<br />
Om het ultieme eilandgevoel compleet te<br />
mak<strong>en</strong>, zorgt Amanprana uiteraard voor je<br />
gezondheid. Daarom bevat dit Amanpranagamma<br />
zeer weinig Meervoudig Onverzadigde<br />
Vetzur<strong>en</strong> (MOV). Hierdoor word<strong>en</strong> ze niet<br />
schadelijk bij verhitting <strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> ze hun<br />
gezonde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Gezonde frietjes?<br />
Het kan met Cocos van Amanprana. Het hele<br />
gamma bevat tev<strong>en</strong>s 0% transvett<strong>en</strong> die mede<br />
verantwoordelijk zijn voor de meeste welvaartsziekt<strong>en</strong><br />
zoals hart- <strong>en</strong> vaatziekt<strong>en</strong>, kanker,<br />
diabetes,... Je hebt keuze uit vier unieke, zachte<br />
smak<strong>en</strong> met hun eig<strong>en</strong> vitaliteitsvoordeel.<br />
Zo bevat Red Palm, het gezonde vet © van<br />
Amanprana, 10-keer meer carot<strong>en</strong><strong>en</strong> dan wortels<br />
<strong>en</strong> is deze <strong>rode</strong> <strong>palmolie</strong> de rijkste bron aan<br />
tocotri<strong>en</strong>ol<strong>en</strong> (vitamine E).<br />
Beide stoff<strong>en</strong> voed<strong>en</strong> de huid <strong>en</strong> de og<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
bescherm<strong>en</strong> ze teg<strong>en</strong> de UV-straling van de zon.<br />
Het ultieme eilandgevoel<br />
op brood, in de wok, voor bakk<strong>en</strong> 80 <strong>en</strong> fritur<strong>en</strong><br />
Cocos, Het Slanke Vet © van Amanprana,<br />
is verkrijgbaar in drie variëteit<strong>en</strong>: Cocos puur,<br />
Cocos+Olijf <strong>en</strong> het beste van de drie wereld<strong>en</strong>,<br />
Cocos+Olijf+Palm.<br />
Cocos, Het Slanke Vet©, is MCT-rijk. MCT<br />
geeft je 10% minder calorieën dan andere vett<strong>en</strong>,<br />
verhoogt je calorieverbranding, vermindert<br />
hongeraanvall<strong>en</strong>, geeft je direct <strong>en</strong>ergie,<br />
wordt niet opgeslag<strong>en</strong> als vet <strong>en</strong> is daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong><br />
zeer licht verteerbaar. Door specialist<strong>en</strong> zelfs<br />
aanbevol<strong>en</strong> bij slechte lever, gal of pancreas.<br />
Cocos is e<strong>en</strong> natuurlijk antibioticum, doodt<br />
viruss<strong>en</strong>, bacteriën <strong>en</strong> schimmels. Het versterkt<br />
maag <strong>en</strong> darm<strong>en</strong>. Hoe meer je Cocos gebruikt,<br />
des te hoger je weerstand. 100% bio, 100%<br />
vegetarisch, 100% extra virgin. Niet ontgeurd.<br />
Niet gebleekt. Niet geraffineerd. Verkrijgbaar<br />
in glas van 380ml of 1700ml, in dieet- <strong>en</strong><br />
natuurwinkels.<br />
MARATHON 03-653 33 77<br />
AMAN<br />
PRANA<br />
VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT<br />
info: 00-32-(0)3-653 25 41