Richting geven aan de laatste schakel: de nafase - Impact

Voor gemeente en regio zijn meerdere leidraden voorhanden om de
organisatie van de nafase te stroomlijnen. Ze zijn voorzien van overzichten
met taken en thema’s die spelen bij herstel en nazorg en bevatten
modellen om de aanpak gecoördineerd vorm te geven (zie bijvoorbeeld
Rooze, De Ruyter & Koopmans 2008; Zannoni 2010). In de huidige
rapportage komen vergelijkbare onderwerpen terug, hetzij nu toegespitst
op de Rijksoverheid. Ze zijn vertaald naar een routekaart die
departementen kan ondersteunen bij de verdere versterking van de
organisatie van de nafase.
Voor departementen zijn vaak meerdere taken weggelegd in de nafase
van een ramp of ernstige crisis (zie bijlage 2). Om die taken uit te voeren
zijn specifieke combinaties van mensen, middelen en methoden nodig.
Die combinaties, ook wel capaciteiten genoemd, verschillen in omvang
en complexiteit, maar steeds is het zo dat voorbereiding vooraf
bijdraagt aan de tijdigheid en de kwaliteit van de inzet in de nafase.
Momenten om vorm en functioneren van een capaciteit te beïnvloeden
In feite zijn er drie momenten in de tijd waarop een verantwoordelijk
departement invloed kan uitoefenen op de benodigde capaciteit.
Van de drie momenten biedt met name de voorfase ruimte voor een
meer systematische voorbereiding. Er is gelegenheid om bekend te
raken met dreigen en de taken die daarmee samenhangen. Er is tijd om
samenwerkingspartners bij elkaar te brengen en het ontwerp, de
invulling en praktische afspraken voor de uitvoering gezamenlijk vorm
te geven. Ook is er een mogelijkheid de inzet van de capaciteit te
simuleren of mee te nemen in rampenoefeningen.
Het tweede moment is de acute fase. Terwijl de gevolgen van de ramp
geleidelijk duidelijk worden is er in de hectiek van de initiële respons
ruimte om samen met andere departementen en regionale partners tot
een eerste plan van aanpak voor de nafase te komen. Mits men niet
interfereert met lopende processen vanuit de crisisorganisatie, is er nu
een momentum om benodigde capaciteiten in staat van paraatheid te
brengen.
Tot slot is er de nafase zelf. Dat is meteen het moment waarop de inzet
echt aan de orde is. Er is een beeld van de impact van de ramp. Met een
mix van mensen, middelen en methoden wordt invulling gegeven aan
de taak. De rol van het verantwoordelijke departement is de capaciteit
te faciliteren en te volgen of de taak naar wens en verwachting wordt
uitgevoerd.
Richting geven aan de laatste schakel: de nafase
13