Richting geven aan de laatste schakel: de nafase - Impact

Kader 1.1. Kenmerken van de acute fase en de nafase
Doel:
Bestrijden gevolgen,
minimaliseren schade
Terugkeer naar acceptabel evenwicht,
reactiveren dagelijks leven
Trefwoorden: Respons, repressie Herstel, nazorg en wederopbouw
Context:
Chaos, onzekerheid, logistieke
barrières, beperkingen in
capaciteit, tijd en informatie
Brede variatie in onderwerpen, langdurig
tijdspad, gevoeligheden en emoties,
beperkte capaciteit, hoge kosten
Samenleving als veerkrachtig systeem 1
Herstel en nazorg passen bij de gedachte dat samenlevingen veerkrachtige
systemen zijn. De literatuur over veerkracht is omvangrijk. Er loopt
een rode draad door de diversiteit aan definities. Verschillende auteurs
conceptualiseren veerkracht als het terugveren na een gebeurtenis om
uit te komen op de oorspronkelijke situatie of een nieuw evenwicht
waarin een individu, groep, gemeenschap of systeem in staat is om te
gaan met de veranderde context (Hoijtink, Te Brake & Dückers 2010).
In systeemperspectief is veerkracht het overstijgende streven van een
systeem om optimaal te blijven functioneren in kritieke tijden opdat
systeemdoelen worden gerealiseerd (Dalziell & McManus 2004).
Veerkracht is een functie van de kwetsbaarheid en het adaptieve
vermogen van het systeem.
De nafase is het traject dat een getroffen samenleving moet doorlopen
om functionaliteiten te hervinden of zelfs te verbeteren. Bij een ernstige
ramp komt dat in de eerste plaats neer op herstel van de vitale infrastructuur
– energie, waterkwaliteit en –kwantiteit, communicatie,
transport (wegen, vliegvelden, havens), medische zorg, vaccins,
openbaar bestuur, openbare orde en veiligheid etc. Anders kan het
verdere herstel niet plaatsvinden, hoe nijpend de behoefte ook is. Er
moet worden gezorgd voor individuele burgers en herstel van complete
gemeenschappen inclusief woningen, industrie, publieke diensten,
gezondheidszorg en scholen. Dat gaat gepaard met schadetaxatie en
financiële compensatie voor het verlies van eigendom en inkomen.
De oorzaken van de rampen, falende beschermingsmechanismen en
functioneren van de responsorganisatie worden onder de loep genomen.
Herdenkingen vinden plaats, publieke verantwoording wordt
afgelegd. Juridische procedures volgen in geval van verwijtbaar
handelen en nalaten.
Richting geven aan de laatste schakel: de nafase
19