140225172155_handreiking-burgerkracht-in-de-wijk

Ook onzeker is het lot van wat meer gespecialiseerde organisaties die
nu bijvoorbeeld uit de AWBZ gefinancierd worden en in de toekomst
onder gemeentelijke financiering gaan vallen. Denk aan MEE of de
jeugd-GGZ of andere intensieve vormen van behandeling en begeleiding
in de sfeer van de jeugdzorg. Veel van wat zij te bieden hebben zal
geen plaats krijgen in de sociale wijkteams. Sterker, de opzet van die
teams is nu juist om dergelijke zwaardere vormen van zorg op afstand
te houden. Er moet immers niet te snel ‘geëscaleerd’ worden naar duurdere
zorg. Tegelijkertijd is de expertise wel nodig, en moet er ook doorverwezen
kunnen worden als behandeling wel op zijn plaats is.
De oude instituties zullen dus mee moeten gaan bewegen met de
nieuwe institutionele orde. Ze zullen in een nieuwe orde, waarvan wijkteams
de spil vormen, voor zichzelf een plek moeten vinden. Anders
dan in de gouden tijden van de AWBZ zullen gespecialiseerde instellingen
niet langer zelf hun institutionele logica bepalen, maar ze zullen
ze afhankelijk worden en moeten inspelen op de lokale logica. Ze
moeten hun relaties met andere organisaties herijken binnen condities
die gemeenten voorschrijven. Zo zullen bijvoorbeeld medewerkers van
MEE, mits zij geschikt zijn, een plek weten te vinden in sociale wijkteams,
een aantal anderen zullen met elkaar een stedelijk of wellicht
zelfs regionaal expertteam ontwikkelen, waar sociale wijkteams
adviezen kunnen inkopen. En ja: onvermijdelijk zal zijn dat er medewerkers
van MEE in dit proces ontslagen zullen worden.
Die doem hangt natuurlijk boven meerdere instellingen. Er zal door de
decentralisatie van de jeugdzorg een vergelijkbare heroriëntatie plaats
moeten vinden in de jeugd-GGZ en bij andere aanbieders van de jeugdzorg.
Dat zal niet gemakkelijk zijn, want binnen deze instituties voelt
men dat al snel als een vorm van terrein prijsgeven. Met alle risico’s van
dien. Er zullen waarschuwingen komen – en uit de kinder- en jeugdpsychiatrie
zijn die geluiden al hoorbaar – dat sociale wijkteams niet
deskundig genoeg zijn in bijvoorbeeld het tijdig onderkennen van goed
te behandelen psychische problematiek. Natuurlijk moeten we
jongeren niet te gemakkelijk voorzien van een ADHD-etiket, zal men
zeggen, maar nog erger is om de echte ADHD’er te laat te onderkennen
en mensen te lang onnodig met zo’n probleem rond te laten lopen. Dat
kan voorkomen worden, zo gaat de redenering verder, als alle leden van
het wijkteam wordt geleerd om adequaat te diagnosticeren, dan wel als
in elk wijkteam zoveel GGZ-deskundigheid zit dat de kans op onderbehandeling
of veronachtzaming kan worden verkleind.
Je zou dit de vlucht naar voren kunnen noemen, een overlevingsstrategie
die op meerdere plaatsen in het land al beproefd wordt en die nog
eens versterkt wordt door landelijke afspraken over bijvoorbeeld wijkgerichte
basis-GGZ, beroepsregistratievereisten, BIG-verplichtingen
71
Burgerkracht in de wijk