ORPTijdschrifT overeenkomsT in de rechTsprakTijk - Sdu

ORPsignaleringen
Erflaatster heeft in 1987 bij (handgeschreven)
codicil haar zoon X een recht van eerste
koop toegekend in geval van verkoop
van haar woning. Erflaatster is in 1990 overleden,
waarna verschillende procedures
zijn gevoerd over de verkoop en levering
van de woning. In 1992 heeft het hof in een
van die procedures bepaald dat de woning
moet worden geveild, aan welke beslissing
het twee voorwaarden heeft verbonden. In
afwachting van het in vervulling gaan van
die twee voorwaarden heeft X in 1993 de
woning betrokken. In 2002 is met een arrest
van de Hoge Raad onherroepelijk vast
komen te staan dat de eerste voorwaarde
niet in vervulling is gegaan, waarmee de
veiling automatisch van de baan was. X
heeft vervolgens zijn recht van eerste koop
ingeroepen en vordert medewerking tot
levering. De vraag die partijen in hoger beroep
verdeeld houdt, is de prijs die X voor
de woning dient te betalen.
Het hof stelt vast dat een recht van eerste
koop, anders dan een koopoptie, pas kan
worden ingeroepen op het moment dat
de eigenaar het object, waarop het recht
betrekking heeft, te koop aanbiedt. In casu
is de woning niet in 1993 te koop aangeboden.
Op grond van de beschikking van
het hof in 1992 kon de woning pas in 2002
te koop worden aangeboden. X heeft zijn
recht van eerste koop dan ook niet eerder
kunnen uitoefenen dan in 2002.
Reikwijdte garantiestelling (Rechtbank
Arnhem 17 augustus 2011, LJN BR5568)
Kern van dit geschil is de reikwijdte van een
garantiestelling door Gedaagde Beheer. Eiseres
stelt dat de garantiestelling alle orders
en leveranties omvat die zij voor Gedaagde
Wegenbouw heeft uitgevoerd respectievelijk
gedaan. Volgens Gedaagde Beheer is
de garantiestelling beperkt tot de inzet van
eiseres door Gedaagde Wegenbouw op een
bepaald project.
De rechtbank stelt vast dat de uitleg van
een contract dient te geschieden volgens
het Haviltex-criterium, om vervolgens te
benadrukken dat hier aan de taalkundige
uitleg veel betekenis toekomt. Het gaat hier
immers om een garantiestelling die is overeengekomen
tussen twee gelijkwaardig te
achten professionele partijen, ondernemers
uit het zakenleven, die betrekking heeft
op een zuiver commerciële transactie.
Partijen hebben bovendien juist beoogd de
omvang van de verstrekte garantie daarin
vast te leggen. Uit de letterlijke bewoordingen
van de garantiestelling volgt dat niet
alleen reeds geleverde en gefactureerde
leveringen onder de garantie vallen, maar
ook alle toekomstige orders en leveringen.
De tekst vermeldt geenszins dat de garantie
is beperkt tot orders en leveringen met
betrekking tot het project [woonplaats]
en evenmin dat Gedaagde Beheer slechts
garant staat tot een bepaald bedrag.
Wat betreft de reikwijdte van de garantiestelling
betoogt Gedaagde Beheer dat
de garantiestelling op grond van artikel
7:851 lid 2 BW is gemaximeerd tot het
project [woonplaats], omdat verbintenissen
uit toekomstige projecten onvoldoende
bepaalbaar zouden zijn. Dit betoog faalt.
Weliswaar kwalificeert de garantiestelling
als borgtocht in de zin van artikel 7:850
lid 1 BW en wel deels voor toekomstige
verbintenissen van Gedaagde Wegenbouw,
maar deze verbintenissen hoefden niet ten
tijde van de garantiestelling voldoende
bepaalbaar te zijn, maar pas op het tijdstip
dat het verhaal op haar als borg werd geëffectueerd.
Consumentenkoop naar Belgisch recht:
paard was ongeschikt voor doel van
koper (Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 2
augustus 2011, LJN BR5909)
B heeft voor zijn dochter D het paard
Falouka gekocht van A, die in België een
dressuurstal heeft. Het paard is bedoeld als
‘leerpaard’ voor D, die de opleiding Docent/
Trainer Paardensport gaat volgen. D ondervindt
moeilijkheden met het paard en
uit onderzoek blijkt dat het paard ernstige
aandoeningen heeft, waardoor het ongeschikt
is voor het doel. B eist ontbinding
van de koopovereenkomst en restitutie
van de koopsom. De voorzieningenrechter
wees de vorderingen van A toe. Het paard is
daarop door A teruggenomen en inmiddels
aan een derde verkocht A gaat evenwel in
hoger beroep om zijn naam te zuiveren.
Nu vaststaat dat D per 1 september 2010
met haar opleiding zou beginnen en daarvoor
een geschikt paard nodig had, terwijl
aannemelijk is dat B de koopsom nodig had
voor een ander paard, was het belang van
B bij een voorziening in kort geding groot.
Het enkele feit dat rapporten van verschillende
dierenartsen verschillende conclusies
noemden over de geschiktheid van en de al
dan niet geconstateerde afwijkingen bij het
paard maakt naar het oordeel van het hof
niet dat de voorzieningenrechter, zoals A
stelde, onvoldoende inzicht had in de feiten
en niet tot een voorlopig oordeel daarover
kon komen.
A bestrijdt het oordeel van de voorzieningenrechter
dat naar Belgisch recht sprake
was van een consumentenkoop. Zijn grief
faalt, omdat het enkele feit dat B (veel)
kennis van paarden heeft niet wegneemt
dat hij een natuurlijk persoon is die handelt
voor doeleinden die geen verband houden
met zijn beroepsactiviteit of zijn commerciële
activiteit en aldus een consument is, als
bedoeld in artikel 1649bis paragraaf 2 sub 1
van het Belgisch Burgerlijk Wetboek. Voorts
is naar het voorlopig oordeel van het hof
voldoende aannemelijk dat A op zijn beurt
bij het sluiten van de koopovereenkomst
is opgetreden als verkoper in het kader
van zijn beroepsactiviteit of commerciële
activiteit.
A bestrijdt tevens het oordeel van de
voorzieningenrechter dat Falouka door een
gebrek niet geschikt was voor het bij de
koopovereenkomst voorziene doel, te weten
rij-/leerpaard en dat een bewijsvermoeden
geldt dat dit gebrek al ten tijde van de
aflevering van het paard bestond.
Het hof komt op basis van de verrichte
onderzoeken en de conclusies daaruit tot
het voorshandse oordeel dat Falouka aan
een gebrek lijdt waardoor het paard niet
geschikt is voor het doel.
Tussen partijen staat vast dat het gebrek
binnen zes maanden na de levering van Falouka
is geconstateerd. Dit impliceert dat de
voorzieningenrechter terecht het bewijsvermoeden
van artikel 1649 quater paragraaf
4 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek heeft
gehanteerd. Met de voorzieningenrechter
is het hof voorshands van oordeel dat A dat
vermoeden onvoldoende heeft ontzenuwd.
Het hof gaat er om die reden, evenals
de voorzieningenrechter, van uit dat het
gebrek reeds ten tijde van de aflevering van
het paard bestond.
8 SDU uitgevers / nummer 7, oktober 2011 TIJDSCHRIFT OVEREENKOMST IN DE RECHTSPRAKTIJK