varIaBeL Loon en aandaChTspunTen BIj de ToeKennIng van ...

TSR
RDS
RECHTSLEER
DOCTRINE
en kwam aldus tot de conclusie dat het niet de bedoeling van de wetgever
was om het ius variandi van de werkgever volledig uit te schakelen en deze
laatste te verbieden om het even welke wijziging te bedingen. Het Hof van
Cassatie volgde deze stelling en oordeelde dat artikel 25 van de Arbeidsovereenkomstenwet
enkel toepassing vindt op bedingen die betrekking
hebben op de wijziging van essentiële bestanddelen van de overeenkomst,
maar niet op de wijziging van bijkomstige, tussen de partijen overeengekomen
voorwaarden.
In feite gaat het Hof verder dan hetgeen de wetgever voor ogen had. Uit de
parlementaire voorbereidingen blijkt immers dat “bijkomstige voorwaarden
door de werkgever slechts kunnen worden gewijzigd voor zover de partijen
daarover geen overeenkomst hebben gesloten”. Bepaalde rechtsleer
merkte dan ook op dat het Hof de parlementaire werkzaamheden niet had
gevolgd (82).
- essentiële/bijkomstige voorwaarden
37. Nu in de rechtspraak wordt aanvaard dat artikel 25 Arbeidsovereenkomstenwet
enkel betrekking heeft op “essentiële” arbeidsvoorwaarden, rijst
logischerwijs de vraag welke voorwaarden als essentieel of bijkomstig beschouwd
dienen te worden.
Essentiële arbeidsvoorwaarden zijn in wezen de arbeidsvoorwaarden die
voor de partijen doorslaggevend waren om de arbeidsovereenkomst te sluiten.
Zonder een akkoord met betrekking tot deze elementen, zouden partijen
geen overeenkomst kunnen afsluiten. Dit betekent tevens dat partijen
in zekere mate zelf bepalen, rechtstreeks of onrechtstreeks, wat essentieel is
en wat niet (83). Deze vrijheid is echter ook beperkt, zo niet zou de inhoud
van het artikel 25 Arbeidsovereenkomstenwet worden uitgehold (84).
Traditioneel worden het loon, de functie, de arbeidsplaats en de arbeidsduur
beschouwd als essentiële elementen. Zo wordt loon algemeen beschouwd
als een essentieel element van de arbeidsovereenkomst, aangezien het,
samen met arbeid, het wezenlijke voorwerp van de arbeidsovereenkomst
vormt. Toch wordt ook aanvaard in de rechtsleer dat niet alle loonelementen
essentieel hoeven te zijn. Bepaalde looncomponenten kunnen wel de-
(82) W. VAN EECKHOUTTE, “De ondraaglijke onveranderlijkheid van de arbeidsovereenkomst”
in W. VAN EECKHOUTTE en M. RIGAUX (red.), Sociaal recht: niets dan uitdagingen,
Gent, Mys & Breesch, 1996, 25-26.
(83) Cass. 1 december 1980, RW 1980-81, 1782.
(84) M. DE VOS, “Variabele beloning: een roos met vele doornen”, Personeelszaken
2001, 22.
291