Toetsen vierde leerjaar (schooljaar 2006-2007)

3. Toetsafnames en respons
3.1 De afnameprocedure
Aan de hand van de drie beschreven toetsen werd geprobeerd om een beeld te krijgen van het
cognitieve vaardigheidsniveau van de deelnemende kinderen op het einde van het vierde leerjaar.
Alle toetsen werden collectief van de volledige klasgroep afgenomen. De scholen stonden zelf in
voor de toetsafnames: de toetsen werden afgenomen door de leerkracht(en) van de betrokken klas,
een andere leerkracht, de zorgcoördinator of de directie zelf. Het toetsmateriaal werd naar de
scholen opgestuurd. De ingevulde toetsen en registratieformulieren werden na de toetsafnames
door de school teruggestuurd.
De drie toetsen dienden in de twee weken tussen 21 mei en 1 juni 2007 afgenomen te worden. Het
precieze afnamemoment van elke toets mocht binnen deze twee weken vrij door de school bepaald
worden.
3.2 Steekproef en respons
De totale SiBO-steekproef bestaat uit drie deelsteekproeven. Voor het schooljaar 2006-2007 bevat
de referentiesteekproef 120 scholen die lager onderwijs aanbieden. De aanvullende GOKsteekproef
omvat 28 extra scholen met veel leerlingen die tot de doelgroepen behoren waarop het
Gelijke-Onderwijskansenbeleid betrekking heeft. Concreet werd met deze steekproef een
oversampling beoogd van scholen met een groot aandeel van bepaalde subcategorieën van
doelgroepleerlingen. Een tweede aanvullende steekproef bevat 22 methodescholen. Deze tweede
oversampling heeft als doel om binnen de totale groep SiBO-scholen voldoende variatie te creëren
wat pedagogische visie van scholen betreft.
Meer informatie over de steekproeven en de steekproeftrekking vindt u in het rapport
‘Longitudinaal Onderzoek in het Basisonderwijs: Steekproeftrekking’ (Verhaeghe, Maes, Gombeir &
Peeters, 2002).
De totale SiBO-steekproef voor het toetsmoment aan het einde van het vierde leerjaar bestaat dus
uit 170 scholen met in totaal 4734 leerlingen. Tabel 3 bevat de verdeling van de deelnemende
scholen en leerlingen over de verschillende deelsteekproeven. De responsgegevens werden
berekend op basis van het aantal leerlingen dat minstens één toets heeft afgelegd. Van negen van
de 170 scholen (die samen 224 leerlingen tellen in het vierde leerjaar) ontvingen we geen toetsen.
De redenen hiervoor waren ofwel dat de school er niet toe gekomen is de toetsen af te nemen
ofwel dat het toetspakket verloren is geraakt bij de verzending. Eén van deze scholen heeft het
jaar nadien haar medewerking aan het SiBO-onderzoek beëindigd.
7