Etniciteit en zorg rondom zwangerschap en ... - Rijksoverheid.nl

Veranderingen in tienerzwangerschappen
Het aantal tienerzwangerschappen is de afgelopen jaren gedaald. Ook het absolute aantal tieners dat een
zwangerschap laat afbreken is gedaald. De abortusratio stijgt wel: in 2005 koos 65% van de meisjes
van 15-19 jaar die zwanger werden voor een abortus en 35% voor moederschap. In 2000 ging het om
respectievelijk 60% abortus en 40% moederschap.
Binnen de groep tieners vallen een paar verschuivingen op. Bij Antilliaanse/Arubaanse meisjes, met
relatief veel tienerzwangerschappen en abortus in deze leeftijdsgroep, zijn beide gedaald. Dit neemt
niet weg dat het abortuscijfer en de abortusratio onder Antilliaanse/Arubaanse 9 meisjes nog steeds
relatief hoog zijn (respectievelijk 36 per 1.000 en 64 per 100 zwangere tieners). Turkse en
Marokkaanse meisjes kiezen vaker dan voorheen voor abortus en minder voor moederschap: bij Turkse
meisjes is de abortusratio gestegen van 44 naar 53%, bij Marokkaanse van 59 naar 67%. Bij autochtone
meisjes is de abortusratio gedaald van 59,2% naar 58,3% (Wijsen en Van Lee, 2006a).
Achtergronden bij tienerzwangerschappen onder allochtone meisjes
In opdracht van het ministerie van VWS heeft de Rutgers Nisso Stichting onder allochtone meisjes
onderzoek gedaan naar de achtergronden van tienerzwangerschappen. Dit onderzoek is een vervolg op
een eerder onderzoek onder tienermoeders en tienerabortuscliëntes. Uit interviews concludeerden de
onderzoekers dat zwangerschap op jonge leeftijd beïnvloed werd door gebrek aan regie en controle
over het eigen (seks)leven, wat samenhing met gebrek aan richting in het leven over de langere termijn,
gebrek aan adequate seksuele voorlichting en traditionele seksopvattingen (Van Berlo et al., 2005).
In het eerste onderzoek waren onvoldoende allochtone meisjes bereikt om conclusies te kunnen trekken
voor deze groep. Uit het vervolgonderzoek blijkt een aantal factoren de kans op een
tienerzwangerschap onder allochtone meiden te vergroten, vooral het gebrek aan openheid en
acceptatie van seksualiteit door ouders; het gemis aan seksuele voorlichting; cultureel bepaalde
vooroordelen ten aanzien van pil en condooms; de betekenis van moederschap en vaderschap; en de
ongelijkwaardige relaties met hun partners. Allochtone tieners zijn onvoldoende toegerust om
ongewenste (tiener)zwangerschappen te kunnen voorkomen.
De onderzoekers sluiten hun rapportage af met een aantal aanbevelingen voor onderzoek, beleid,
ondersteuning, voorlichting en preventie (Wijsen en Van Lee, 2006b). Een deel daarvan is uitgewerkt
in projecten of sluit aan bij bestaande projecten (zie paragraaf 4.2).
Lopend onderzoek
Binnen de ABCD-studie (zie Bijlage 3) wordt onderzoek gedaan naar de geboorte-uitkomsten van
tienerzwangerschappen en naar de rol van psychosociale problemen bij tienerzwangerschappen.
(bron: www.abcd-study.nl)
9
Etniciteit naar geboorteland, volgens de CBS-definitie (zie Bijlage 4).
RIVM Rapport 270032004 25