Etniciteit en zorg rondom zwangerschap en ... - Rijksoverheid.nl

ligt deze over het algemeen vóór de 18 e zwangerschapsweek. Bij 24 weken heeft 98% van hen zich
gemeld, slechts 2% komt later. Bij iets meer dan 5% van de Surinaamse en Turkse zwangeren is de
prenatale zorg nog niet van start gegaan met 24 weken, bij Marokkanen en Antilliaanse bij 7,1% en
8,5%. Ghanese vrouwen melden zich gemiddeld het laatst (12% na de 24 e week) (Alderliesten, 2006).
De Generation R-studie laat vergelijkbare resultaten zien: Surinaamse en Antilliaanse vrouwen melden
zich relatief laat (Generation R, 2006). Het verloskundig zorggebruik door Surinaams-Hindoestaanse
zwangeren is vergelijkbaar met dat van autochtone zwangeren. De andere etnische groepen melden
zich later voor de eerste zwangerschapscontrole en/of hebben minder zwangerschapscontroles dan
gebruikelijk (bron: www.generationR.nl -> onderzoeksresultaten).
Risicofactoren voor een latere start van prenatale zorg
Gebruikmakend van de gegevens over de start van de zorg en de achtergrondkenmerken van de
vrouwen heeft Alderliesten in de ABCD-populatie de volgende zes risicofactoren voor een late start
geïdentificeerd: jonger dan 20 jaar, slechte taalbeheersing, lage opleiding (minder dan vijf jaar
onderwijs), hoog kindertal, ongeplande zwangerschap en niet blij zijn met de zwangerschap. Turkse
vrouwen bleken gemiddeld de meeste risicofactoren te hebben. Bij de niet-Nederlands sprekende
etnische groepen bleek de late start van prenatale zorg geheel (Turkse vrouwen) of gedeeltelijk
(Marokkaanse, Ghanese en andere niet-westerse vrouwen) samen te hangen met de genoemde
risicofactoren. Dit biedt aanknopingspunten voor de ontwikkeling van interventies om (onder andere)
de tijdige start van prenatale zorg en daarmee de perinatale gezondheid te verbeteren. Het leren van de
Nederlandse taal is een van de interventies die kan bijdragen aan een eerdere start van de prenatale
zorg. Mocht een zwangere de taal niet beheersen, dan zou de inzet van tolken in de zorg makkelijker
moeten zijn dan nu het geval is (Alderliesten, 2006).
De risicofactoren verklaren echter niet waarom de Nederlandssprekende vrouwen van etnische
Antilliaanse en Surinaamse afkomst zich zo laat melden. Bij hen wordt de late start mogelijk
veroorzaakt door culturele factoren of een andere organisatie van de gezondheidszorg in het land van
herkomst. Daarom is - voordat er gestart kan worden met de ontwikkeling van een interventie om ook
hen eerder te bereiken - nader onderzoek nodig (Alderliesten, 2006).
Lopend onderzoek
Een relatief late aanmelding en/of minder frequente zwangerschapscontroles kunnen consequenties
hebben voor de gezondheid van zowel de aanstaande moeder als die van haar kind. Binnen de
ABCD-studie wordt nader onderzoek gedaan naar de relatie tussen het moment waarop de prenatale
zorg start en de zwangerschapsuitkomsten: beïnvloedt een late start van de prenatale zorg uitkomsten
zoals vroeggeboorte of laag geboortegewicht
(bron: www.abcd-study.nl)
Binnen Generation R wordt onderzocht welke sociale, culturele en emotionele factoren de verschillen in
gebruik van verloskundige zorg kunnen verklaren.
(bron: www.generationR.nl -> onderzoek)
RIVM Rapport 270032004 43