De dialecten van centraal-Salland: Raalte, Heino en Lemelerveld

More documents

Recommendations

Info

*Opmaak dialect Raalte_DEF 29-09-2011 11:22 Pagina 170De dialecten van centraal-Salland: Raalte, Heino en LemelerveldLemelerveld - De werkwoordenDe hierna volgende werkwoorden, hoewel in enkele vormen afwijkend, kunnenook tot deze klasse gerekend worden:bedärve ~ bedärft ~ bedörven ~ bedörven bedervenspinne ~ spint ~ spón ~ espunnen spinnenstärve ~ stärft ~ störven ~ estörven sterven(ver)slikke ~ (ver)slök~ (ver)sleuke ~ ver-/eslökken (ver)slikkenzwärve ~ zwärft ~ zwörven ~ ezwörven zwervenKlasse 4: e ~ e ~ a ~ öbrekke ~ brek ~ brak ~ ebrökken brekennemme ~ nemt ~ namme ~ enömmen nemensprekke ~ sprek ~ sprakke ~ esprökken sprekenstekke ~ stek ~ stakke ~ estökken steken (ook zwakwerkwoord)Klasse 5: èè/e ~ èè/e ~ aa/a ~ èè/eAls de medeklinker die op de stamklinker volgt stemhebbend is, dan is de stamklinkerlang, in het omgekeerde geval kort:lèze ~ lèèst ~ laze ~ elèzen lezenmette ~ met ~ mat ~ emetten metenDe 3e pers. enk. o.v.t. heeft altijd een korte a.De volgende werkwoorden, die kleine afwijkingen vertonen, kunnen ook tot dezeklasse gerekend worden:geve ~ gif ~ gaf~gaf ~ egeven gevenzitte ~ zit ~ zatte ~ ezetten zittenKlasse 6: ao ~ ö ~ eu ~ ao/ääbrao ~ bröd ~ breude ~ ebraone bradenslao ~ slöt ~ sleuge ~ eslaone/ slaaneslägenVoor meer voorbeelden van deze werkwoorden zie men onder Raalte en/of Heino(p. 69 of p. 127).Overige sterke en onregelmatige werkwoordenHieronder rangschikken wij de werkwoorden die niet vallen onder één van de zesklassen:bedoe: (mie) ~ bedut (em) ~ bedeu (mie)~bedeu(d) (em) ~ bedaon(e)(zich) bevuilen (het hele werkwoord is em bedoe:n)brenge ~ brengt ~ brach(e) ~ ebrach brengendenke ~ denkt ~ dach(e) ~ edach denkendoe: ~ dut ~ deu~deu(d) ~ edaon(e) doen(enclitische vorm: deud-e ‘deed ie’; het hele werkwoord is doe:n)gao ~ gie:t ~ gunge~gung/gunk ~ egaon(e) gaan(enclitische vorm: gao-w ‘gaan we’; het hele werkwoord is gaon)hange ~ hangt ~ hunge~hung ~ ehangen hangenkope ~ koch ~ koche/kochen ~ ekoch kopenstao ~ stie:t ~ stunne~stund ~ estaon staan(het hele werkwoord is: staon)valle ~ valt ~ veule~veult ~ evallen vallenvaole ~ vaolt ~ völle ~ evöllen vouwenzie ~ zöt ~ zage~zag ~ e’zie:ne zien (Deoverige vormen van de o.t.t., behalve de 3e pers. enk., hebben ie: als stamklinker;het hele werkwoord is zie:n).Als bij één van de bovengenoemde werkwoorden er twee vormen voor de o.v.t.vermeld worden, gescheiden door ~, dan is de eerste die van de 1e pers. enk. en detweede die van de 3e pers. enk. Als de twee vormen worden gescheiden door / dankunnen beide met dezelfde betekenis gebruikt worden.De voornaamste hulp- en koppelwerkwoordenhemmen hebbeno.t.t. o.v.t. voltooid deelwoordik hebbe ik hadde ehadie hebt ie hannenhee, zie hef hee, zie hadwie hebt wie hannen170171
*Opmaak dialect Raalte_DEF 29-09-2011 11:22 Pagina 172De dialecten van centraal-Salland: Raalte, Heino en LemelerveldLemelerveld - De werkwoordenule hebtzie hebtule hannenzie hannenenclitische vormen:he-k heb ik ha-k had ikhe-j heb je ha-j had jehef-e heeft iehe-w hebben wekönnenkunneno.t.t. o.v.t. voltooid deelwoordik kanne ik kón eköndie könt ie kónnenhee, zie kan hee, zie kónwie könt wie kónnenjulle könt julle kónnenzie könt zie kónnenenclitische vorm:kö-j kun jeko-j kon jemeugenmogeno.t.t. o.v.t. voltooid deelwoordik mag(ge) ik móche emeugenie magt ie móchenhee mag hee móchewie magt wie móchenjulle magt julle móchenzie magt zie móchenenclitische vorm:mach-e mag iemóch-e mocht iemóche-wie mochten wijmutteno.t.t.ik mutteie muthee, zie mutwie mutjulle mutzie mutmoeteno.v.t.ik mósseie móssenhee, zie móswie móssenjulle móssenzie móssenenclitische vorm:mu-j moet jewèènzijno.t.t. o.v.t. voltooid deelwoordik bin ik wasse e’wesie bint ie wärenhee, zie is hee, zie waswie bint wee/wie wärenule bint ule wärenzie bint zee/zie wärenenclitische vormen:is-e is ie wa-k was ikwää-jwas jewönnen worden(zwak werkwoord, behalve wat betreft het volt. deelw.)o.t.t. o.v.t. voltooid deelwoordik wödde ik wönnen ewönnenie wödt ie wönnenhee, zie wöd hee, zie wönnenwie wödt wie wönnenjulle wödt julle wönnenzie wödt zie wönnen172173
Page 1 and 2:
*Opmaak dialect Raalte_DEF 29-09-20
Page 4 and 5:
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37: *Opmaak dialect Raalte_DEF 29-09-20
Page 96: *Opmaak dialect Raalte_DEF 29-09-20
show all

De dialecten van centraal-Salland: Raalte, Heino en Lemelerveld

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?