magazyn

V A N H A R T.ROUSSEAU, noch FIELDING, hebben immer bedoeld,om WERTHER en CHARLOTTA, of ST. PREUX enJÜLIA , of THOMAS JONES als modellen voor iedersgedrag, als geperfonifieerde ftelfels van^Zedekunde voorte ftellen, gelyk dit het oogmerk was van den fchryvervan GRANDISON. Zy hebben alleen getoond,hoede menschlyke natuur by fommige perfonen en infommige omllandigheden werken kan. Wie zich innavolging van WERTHER ongelukkig maakt, op hetvoetfpoor van JULIA ftruikelt, of met het voorbeeldvan THOMAS JONES de ongeregeldheid van zyn gedragverdedigt , heeft de gevolgen dier misflagenaan zich zeiven, en niet aan de gemelde fchriftente wyten.VI. Wy hebben tot hiertoe meest altyd gefprokenvan Gevoeligheid in het algemeen, en myn bellekheeft niet 'toegelaten , in eene byzondere befchouwingder verfchillende foorten van gevoel tetreden, naarmate het onderfcheidene voorwerpen betreft.Niet alle foorten van gevoel zyn even fterk,of even algemeen: die genen, welke op de eerlte behoeftenonzer natuur gegrond zyn, zo als liefde envriendfehap, worden , hoe zeer ook in meerdere ofmindere mate, en op onderfcheidene wyzen gemodificeerd, nogthans overal aangetroffen , waar dienatuur flechts enigzins begint befchaafd en ontwikkeldte worden. Van andere liggen wel de zadenin de natuur aller menfchen, doch zy verëifchen,even als tedere en zeldfame planten , een' hoger"graad van cultuur en byzonder gunstige omftandigheden,om voort te fpruiten en vruchten te dragen.Van dezen aart is het fyne en verhevene gevoelvoor afgetrokkene waarheid,voor zedelyke goedheid,voor