nummer 5

onfatsoenlijkI Jean-Marie Brom en Stéphane Lhomme IIn Le Monde schreven de auteurs een opiniestuk om hun afkeer te uiten over de toekenning van de Nobelprijs voor de vredeaan het internationaal atoomenergieagentschap (IAEA). Deze internationale instelling verdient die prijs gewoonweg niet,is hun stelling. We vertaalden voor u enkele passages (red.)Volgens haar statuten van 1957 heeft het IAEA « tot doel om de bijdragevan atoomenergie voor vrede, gezondheid en welvaart van dewereld te verbeteren en te versnellen ». Het agentschap is dus eeninstantie die de nucleaire verspreiding promoot, en niet het omgekeerde.Elk land dat vandaag over het atoomwapen beschikt dankt ditaan het feit dat het over een of meerdere civiele nucleaire reactorenbeschikt. Trouwens, de huidige overdrukwaterreactoren van Europazijn directe erfgenamen van de Amerikaanse reactoren die uitsluitenddienden om plutonium voor de atoombom te produceren.Vredesactivisten verwijten dus, niet zozeer de verspreiding van deciviele opwekking voor kernenergie, maar wel dat het agentschapeen belangrijke verantwoordelijkheid heeft in de nucleaire proliferatievoor militaire doeleinden.Het stilzwijgen van het agentschap bij elkekernbomproefneming – een sterk bewijs dat deciviele kennis kan worden omgeleid naar militaire– is een duidelijk teken van haar onbekwaamheid.Het agentschap zou veel overtuigender klinkenmocht ze het militair ‘misbruik’ van het plutoniumuit civiele centrales aanklagen. Ondanks deveelvuldige inspecties in echt verdachte landen isze steeds van een kale reis teruggekomen. Door zichzelf te promotenals een controleagentschap dat toezicht houdt op de nucleaireproliferatie voor militaire doeleinden misleidt het IAEA de publiekeopinie, en laat het de mensheid wegzakken naar een onherstelbaresituatie. Door landen aan een nucleaire industrie te helpen is hetIAEA een brandweer pyromaan dat meewerkt aan de verspreidingvan het nucleaire risico dat ze trouwens zelf niet kàn controleren.Daar moeten we nog aan toevoegen dat het Agentschap dikwijlsde gevolgen van het nucleaire niet onder ogen heeft willenzien. Dat was bijvoorbeeld recent nog het geval met haar rapportdat de reële gevolgen van Tsjernobil erg minimaliseerde.Sedert 1959 mag de Wereldgezondheidsorganisatie zich nietuitspreken over de gevolgen van het nucleaire op de volksgezondheidzonder voorafgaand akkoord van het IAEA. Dit Agentschapstaat dus duidelijk ten dienste van de nucleaire industrie die zichontwikkeld heeft op het puin van Hiroshima en Nagasaki.De werkzaamheden van het agentschap geven dus helemaalgeen aanleiding om haar een prijs toe te kennen voor haar bijdrageaan « de bescherming van de mensenrechten, bemiddeling bijinternationale conflicten, de controle van arsenalen en aan de ontwapening», zoals het Nobelcomité het stelde.IAEA’S EIGEN VISITEKAARTJEHet Internationaal Atoomenergie Agentschap werd opgericht omde bijdrage van atoomenergie voor vrede, gezondheid en welvaartvan de wereld te verbeteren en te versnellen. Het zal er voorzorgen, voor zover als het kan, dat de geleverde ondersteuningniet op een manier gebruikt zal worden dat het militaire doeleindenzou kunnen dienen. 1De vorige algemeen secretaris was de Zweed Hans Blix, dehuidige is de Egyptenaar Mohamed El Baradei.Er zijn vandaag drie hoofddoelstellingen: het promoten van beveiligingen verificatie, het promoten van veiligheid, en het promotenvan wetenschap en technologie.De IAEA is de wereldwijde nucleaire inspectie, met meer danveertig jaar verificatie-ervaring. Inspecteurs controleren of hetHet stilzwijgen van het atoomagentschapbij elke kernbomproefneming is een duidelijkteken van haar onbekwaamheid.beveiligde nucleair materiaal en nucleaire activiteiten niet wordengebruikt voor militaire doeleinden.Het Agentschap helpt landen hun nucleaire veiligheid verhogen,en bereidt hen voor om op noodsituaties te kunnen reageren.Er is interactie met internationale conventies, standaarden enexpertise. De hoofddoelstelling is om mens en milieu te beschermenvan blootstelling aan schadelijke straling.Het IAEA is het steunpunt van de wereld om vreedzame toepassingvan nucleaire wetenschap en technologie te mobiliserenvoor de ergste behoeften van ontwikkelingslanden. Haar activiteitendragen bij tot de strijd tegen armoede, ziekte, milieuverontreinigingen andere doelstellingen van duurzame ontwikkeling.Jean-Marie Brom is een Frans kernfysicusStéphane Lhomme is woordvoerder van het netwerk « Sortir dunucléaire ».––––––1 http://www.iaea.org/about/statute_text.html■DOSSIER33Vrede | nr. 376 | november-december 2005